DÁPTERDING BETINE JAZYLGhANTÁUELSIZDIK QÚDIRETI
Oqushynyng qighash jol dәpteri betine salynghan búl suret «Feysbuk» jelisinen alyndy. Suretting astyna paraqsha iyesi Aydos Júqanúly: «Ýshinshi synyptaghy kishkentayym Tomiristing salghany. Men ýshin búdan asqan marapat joq» dep jazylghan eken.
Búl Tomiristing tanymyndaghy tәuelsizdikting týisigi. Kýni – kýnbaghys, qyrany – torghay siyaqty bolyp ketse de, Tomiris tәuelsizdikting qúdiretin ala-keuim sanasyna sinire bilgen dersin. Eng bastysy – ol býldirshin jýregine syidyrghan «tәuelsizdik» degen sózdi jәne onyng qadirin býkil ómirine órnek eterine senim zor.
Al osy suretting astyndaghy kommentariyde Samat Nasir esimdi «Feysbuk» qoldanushy: «Qazaghymnyng eli qazaqsha sóileytin, jeri óz qaramaghynda, qazaq ýshin qyzmet etetin el bolcyn. Kezinde Odaqty bәri tastap qashqanda, totalitarizmnen Tәnirding arqasynda qútylghan qazaq endi óz kýshimen avtoritarizmnen de qútylar. Sóz bostandyghy, pikir aluandyghy, adam qúqy, demokratiya, sayasy kózqaras erkindigi dәripteletin qysym-qyspaqsyz qoghamgha qazaq ta layyq... Simvoldyq tәuelsizdik kýnin emes, naghyz tolyqqandy tәuelsizdikti toylaugha jazsyn» dep jazypty.
Qos qoldap dauys beretin pikir. «Tolyqqandy tәuelsizdikti toylau» – kópting kókeyinde kómiluge shaq qalghan arman. Sol armannyng qajettiligin jútym auaday sezingen qazaq qalghudy qoyar kýn qashan tuar eken dep, taghy da armandaysyn...
Aydostyng «men ýshin búdan asqan marapat joq» deui Núrsúltan Nazarbaevtyng seysenbi kýni Astanada uys-uys orden-medali taratu toyymen qatar keldi. Shýlen ilgenderining arasynda kim alda josylghan, kim joldan qosylghan – ony, sirә, marapatqa mýddeli qazaq qaperge almaghan synayly. Áytpese әkimder men ministrler «qúlaghynan sýirep әkelgender» marapattyng buyna mas ta – mas, basqa da – mas toy ýstinde tenselip jýrgenin kórdik...
Biraq dәtke quaty – bir sózi boldy: «Tәuelsizdik eshqashan eshtenege aiyrbastalmaydy», – dedi. Kóbiktey kópirgen kóp sózining biri bolmasa, búl jolghysy jóndi estildi. Tek endigi jerde osy sózin Putin patshagha tirep qoyyp aitar bolsa, men jaqtaghylardyng jartysy ary auyp ketkenine ókinbes edim.
Al әzirge «aytqanynnan qaytpa» dep, tompighan Tomiristing dәpterge salynghan suretin gazet betine basa otyryp: «Tәuelsizdigimiz úzaghynan bolsyn!» – deymiz. Býgingi qymbatshylyqqa qamalghan qazaq osy tilekting bayandylyghyna bola, daghdarysty da dalbasa kóreri haq-au, shirkin!
Ermúrat BAPIY
«Obshestvennaya pozisiya» proekt «DAT» №44 (315) ot 17 dekabrya 2015 g.