JASTAR RADIKALDANYP BARA MA?
Negizi jastyq pen kәrilikting aiyrmashylyghy bolu kerek pa? Ol aiyrmashylyq tek jasynda ma? Joq әlde jastyq, kәrilik aiyrmashylyghy anyqtamasynda, onyng mazmúnynda ma? Búl ózi psihologiyalyq mәsele me joq әlde tanymdyq pa?
Bir top balanyng ortasyndaghy qariya bala bolsa, bir top qariyanyng ortasynda ósken bala dana bolady deydi. Qadyr agham marqúm, "Jastyq shaghyng tendesi joq qúdiret, Qúdiretti mahabbatqa túghyr et, Jastyq emey kim dep eding Qúrmandy, Bir týrmeden alyp qashqan myng ret" deydi. Jastyqta jel bar. Kәrilikte she? Meninshe sol jastyqqa onyng qúdiretine dúrys baghyt beretin ortasy, ol ortasynyng aldynghy buynmen sabaqtasyp jatqan tәjiriybesi men sara túghyrlary belsendi bolu kerek siyaqty.
Biz keshe kenestik ateizmnen shyqqan kezimizde jastargha din ústartar qariya jetispedi. Din taqyrybynda qariyalarymyzdyng bedeli de bolmady. Sol bir ótpeli kezende diny mәselede jastar men qariyalar arasyndaghy altyn kópir qúlau aldynda túrdy. Qariyasy, yaghny shayhy men ústazyn syrttan izdegen jastar elge kelip, ózining shyqqan jerine aspandap qarap, mensinbey qaraytyn boldy. Jastyq qúdiret degen ras, ol tek bedelge avtoriytetke bas iyedi. Ol bilek bolsyn, ol jýrek bolsyn aiyrmashylyghy joq. Psihologiyalyq túrghydan jastyq fenomeni aldynda bir bedel saqtalu kerek, ol biylik bolsyn, dәstýr bolsyn, din bolsyn, jýie bolsyn ózgermeydi. Jastyq sel siyaqty onyng aldyn alu tek "tereng arnalargha" baylanysty.
Jastar býgin ózining dinine qyzyghushylyq tanytyp jatsa, onda búl qúbylys bir últ ýshin ýlken ýmit degen sóz. "Diny tanymgha basymdyq berilip ketti, jastar oisyzdyqqa, dinshildikke boy aldyrdy" degen siyaqty mazasy qashqan oilar da bar arasynda. Jastyq ósuge, ónuge degen úmtylys pen súranystyng kórinisi. Oghan su da, jylu da, bap ta kerek. Eger dindi su, ghylymdy jylu desek, súraghanyn berip, baptap otyratyn myna zayyrly jýie bolu kerek. Memleket jastargha ózi qamqor bolyp, onyng boyyna ýmit pen senim úyalata alatyn bedel kórsete alsa, jastyq ol memleket ýshin altyn túghyr bolmaq.
Din ol bolmystyq qabatty kýsheytetin, "men" degen ortalyqty naqtylaytyn institut. Ol "men" últtyq "mendi" de anyqtaydy. Qazirgi jastarymyz turaly keybir aqparat betterinde radikaldanyp barady degen pikirler oqyp qalam. Ol pikirlerding ong jәne sol jaghalauy bar ekendigin sezem. Sebebi әriyne uahabiylik tendensiya jeteginde ketkenderdi bilip, oqyp, kórip jýrmiz. Olargha degen memlekettik tetikter kórinis tapsa, basqalar da soghan qaray boy týzeydi. Jastyqqa "BAP" kerek. Ol memleket pen qoghamnyng ortaqtasa atqaratyn isi. Er men әielding balalaryn ortaq tәrbiyelegeni siyaqty.
Abay-aqparat