Býgin Almaty qalasynda «Almaty  - ómir sýru men biznes ýshin qolayly qala» atty V Innovasiyalyq forumy ótti.

Innovasiyalyq forum ayasynda adam kapitalyn damytu, onyng ishinde túrghyndardyng ómirin investisiyalau jәne qalalyq kólik jýiesin damytu, kólik tasymaldaryn aqparattandyru men tehnologiyalandyru, qala sәuletin damytu jәne qaladaghy ekojýieni damytu mәseleleri talqylandy.

QR Innovasiyalyq tehnologiyalar parkimen Almaty qalasy әkimdigi birlesip ótkizgen forumgha Qazaqstan, Resey, Izraili, Ontýstik Koreya, AQSh, Meksika, Italiya, Germaniya sekildi elderden 20-dan astam tanymal Halyqaralyq sarapshylar, biznes-qauimdastyq ókilderi, futurologtar kelip qatysty.

Forum barysynda qala әkimi Bauyrjan Qadyrghaliyúly Baybek myrza elimizdegi eng iri megapolisting qazirgi tynysymen tanystyra kelip, algha qoyghan maqsattar turaly bayandap berdi.

Bauyrjan Qadyrghaliyúly Almaty qalasyna әkim bolyp taghayyndalghan kýnnen bastap, qalanyng infraqúrylymyn týbegeyli ózgertudi qolgha alghanyn aityp keledi. Osy maqsatta qaladaghy kólik qatynas joldaryna qoghamdyq ólikterge arnalghan arnayy jolaqshalalar syzylyp, «Onay» tólem kartalary qoldanysqa engizildi.

Bauyrjan Baybek, Almaty qalasy әkimi:

-Últ jospary – bes institusionaldyq reformany jýzege asyrugha baghyttalghan «100 naqty qadam» bghdarlamasynyng 63-qadamyna sәikes qalamyzdyng invaestisiyalyq tynys-tirlishigin arttyru maqsatynda býgingi sharanyng manyzy erekshe bolyp otyr. Senseniz, әr 10 almatylyqtyng 6-sy irili-úsaqty kompaniyalarda júmys jasaydy. Bizding qalamyz dýniyejýzi boyynsha investisiyalyq әleueti joghary 600 qalanyng qataryna kiredi. Qazirgi tanda resmy sanaq boyynsha qala túrghynynyng sany 1,7 millionnan asty. Ózge aimaqtardan kelgen migranttardy qosa eseptegende qalada 3 milliongha juyq adam bar. Almatylyqtardyng sany ótken jyldarmen salystyrghanda 20 payyzgha ósip otyr. Búl ýlken kapital. Almaty – ómir sýru jәne biznespen ainalysu ýshin eng tiyimdi qala. Sondyqtan da elimizdegi investorlardyng 84 payyzy Almatyda túrady.  Sonday-aq, qalalyq budjetting 75 payyzy qala qúramyna jana qosylghan audandardyng ýlesine tiyip otyr. Mysaly, Almatynyng Medeu audanynyng ghana jyldyq budjeti elimizdegi 14 aimaqtyng ortaq budjetin shygharady. Búl ýlken kórsetkish dep oilaymyn. Endi bolashaqta bizding maqsatymyz Almaty qalasyn «Smart» (Smart) qalagha ainaldyru.  Osy rette biz qaladaghy qoghamdyq kólikterge aqparattandyrylghan «Onay» tólem jýiesin engizdik. Alghashynda júrt dúrys qabyldamaghanymen, qazir tolyq ainalymgha enip ýlgerdi.

Bauyrjan Baybek myrzanyng alqa-qotan aldynda jasaghan bayandamasynda investisiya men innovasiyany qajet etetin negizgi nysandar retinde – auruhanalar, mektepter men әleumettik nysandardy atap ótti. Byltyrghy jylghy esep beru jiynynda Bauyrjan Qadyrghaliyúly әleumettik jelilerde paraqshalar ashyp, túrghyndarmen tikeley baylanys ornatylghanyn aitqan edi. «Qoghammen, halyqpen interaktivti baylanystyng da manyzy erekshe. Mysaly, biz «Instagramm» jelisinde paraqsha ashyp, túrghyndarmen tikeley baylanys ornattyq. Sonyng nәtiyjesinde 85 payyz mәseleler shelilip jatyr. Sondyqtan biz әleumettik jelilerdi de ebin tauyp paydalana biluimiz kerek»,-deydi qala basshysy.

V Innovasiyalyq forum barysynda aitylghan taghy bir mәsele - qalanyng ekologiyalyq mәselesi.  Bauyrjan Baybekting aituynsha qalada qazirding ózinde 700 mynnan astam kólik tirkelgen. Olardyng 200 myny qala manynan jәne ózge aimaqtardan kelip-ketetin kólikter. «Búlar qala ekologiyasyn aitarlyqtay lastap jatyr. Sondyqtan biz qala túrghyndaryn qoghamdyq kólikpen jýrige, velosiyped nemese ekologiyalyq taza kólik týrlerine auysudy úsyndyq. Tipti qoghamdyq kólikterge arnalghan arnayy jolaqshalar da jasadyq. Aldaghy uaqytta aqyly avtotúraqtardyng sanyn 300-den asyrudy josparlap otyrmyz. Sonday-aq, 2000-gha juyq velosiyped jәne 2800 velotúraq ornatylady»,-deydi B.Baybek.

Erbolat Dosaev, «Bәiterek» Últtyq holdingining basqarma tóraghasy:

-Biz býginde aityp jýrgen jana tipti qala degen ne? Búl jana strategiyalyq damu prinsipterimen júmys jýrgizetin qala. Qazaqstan ýshin qazir eki ýlken megapolis kerek. Onyng birinshisi Astana bolsa, ekinshisi mindetti týrde – Almaty boluy kerek. Almatyda әkim myrza aitpaqshy 3 millionnan astam adam bar. Búl naghyz naryq kózi. Almatyda biznespen ainalysu ýshin eng qolayly orta tabylady. Bi býginde z Memlekettik jobalar negizinde Almaty qalasyn jahandyq biznes ortalyghyna ainaldyru ýshin barymyzdy saluymyz kerek. Ol ýshin bizde bәri bar. Kurorttyq ortalyqtar, Shymbúlaq, Medeu, sauda nysandary t.b. Eng bastysy adam kapitaly bar. Men ózim osy qalada ósip, er jettim. Óz qalamnyng kórkeyui ýshin men óz ýlesimdi qosuym paryz. Árbir almatylyq solay jasauy kerek dep oilaymyn.

Núrzat Toghjan

Abai.kz