Qazaq basylymynyng qarashanyraghy sanalatyn, 96 jyldyq tarihy bar "Jas Alash" gazetining jurnalisteri komandasymen qyzmetten ketti. Rysbek Sәrsenbayúly basqaryp kelgen búl újym nege múnday qadamgha baryp otyr. Býgin "Jas Alash" gazetining jurnalisteri men qyzmetkerleri resmy mәlimdeme jariyalady. Biz atalghan mәlimdemeni oqyrman nazaryna tolyghymen úsynyp otyrmyz. 

Abai.kz aqparattyq portaly

«Jas Alash» gazeti jurnalisteri

men qyzmetkerlerining

MÁLIMDEMESI

Halyqtyng gazeti – «Jas Alashtyn» basyna búlt ýiirildi. Biylikting úzyn qúryghy bizge de jetti.

«Jas Alashtyn» 96 jyldyq tarihyn aitpaghannyng ózinde, basylymnyng býgingi qoghamdaghy orny men rólin jәne eldegi sayasi, әleumettik, últtyq problemalardy, onyng sebepterin, saldarlaryn taldap jazatynyn jaqsy bilesizder. Sóz bostandyghynyng shenberi taryldy. Erkin oy men sanaly kózqaras ýshin, azamattyq qúqyqtaryn paydalanghany ýshin azamattarymyz qudalanyp, sottaludan kóz ashpay keledi. Ádiletsizdikke qarsy túru mýmkin bolmay barady. Tәuelsizdikke, memlekettilikke zalalyn tiygizetin biylikting sayasatyna, zandaryna narazylyq tanytqandardy  jau sanau әdetke ainaldy. Otandastarymyz sharasyzdyqtan ózin ózi órteuge kóshti. Halyqtyng sózin sóileytin, talabyn, kózqarasyn, pikirin bildiretin, janayqayyn jetkizetin tәuelsiz ýsh-tórt-aq basylym qalghanyn, sonyng biri «Jas Alash» ekenin jaqsy bilesizder. Búl gazetting 2006 jylghy qandy aqpannan beri talay qiyndyqty bastan keshirgenin, biraq baghytynan qaytpay, әdilettilik, aqiqat jolynda aiqasyp, shayqasyp jýrgenin kórip kelesizder. Aqshagha qyzyqtyryp satyp alu, qorqytyp tartyp alu, sot arqyly qysym jasap, milliondap aiyp tólettirip әlsiretu, jurnalisterding arasynda iritki salu, әrqily qauesetter taratu siyaqty biylikting qúityrqy әreketterining bәrin bastan ótkerdik. IYdeyalyq jetekshimiz Rysbek Sәrsenbay újymdy toptastyra, qayrattandyra bildi.

 Gazetting qoghamda alatyn ózindik orny, salmaghy bar. Múny basqany bylay qoyghanda, biyliktegilerding ózi moyyndaydy. Aqiqattan qorqatyn,  jemqorlyqqa, jaghympazdyq pen satqyndyqqa, bylyq-shylyqqa batqan, memleketti mayly jilikke ainaldyrghan irili-úsaqty sheneunikter «Jas Alashqa» ólerdey ósh. Kez- kelgen sәtte talap tastaugha әzir. Syngha ilikkenderdi aidap salyp, sotqa sýireleudi toqtatqan emes. Bas redaktor bizding qorghanymyz, aibynymyz boldy. R.Sәrsenbayúly dәleldi, jan-jaqty zerttelgen, ar-namysqa tiymeytin, eshjaqqa búra tartpaytyn materialdargha keninen jol ashty, erkin jazatynymyz da sondyqtan. Jogharyda otyrghan juandar tәuelsiz basylymdardy joyyp, oy erkindigin, sóz bostandyghyn túnshyqtyrudyng san tәsilin qoldanuda. «Jas Alashty» eski tәsildermen joq etu mýmkin bolmaghandyqtan, ishten iritki salugha kóshkeni endi kýmәn tughyzbaydy. Rysbek Sәrsenbaydy bas redaktorlyq qyzmetten ketiru, ony gazettegi qanday da bir basshylyq júmysqa jolatpau arqyly «Jas Alashty» juasytudy, onyng baghytyn ózgertudi, qyzyqsyz etudi, aqyrynda oqyrmandarynan ajyratudy kózdep otyr. Qazirgi әreketter sonyng belgisi.  

Basylymdy ishten iritip, túqyrtarday «Jas Alash» ne jazyp qoydy? Kimderge únamady? Múny oqyrmandar jaqsy bilui tiyis. Arygha barmay-aq qoyayyq, songhy jyldardaghy jayttargha toqtalayyq. Qazaq jerin sheteldikterge jalgha beru mәselesi qozghalghanda-aq «Jas Alash» alghashqylardyng biri bolyp qarsylyq tanytty. Fermerlerdi, tarihshylardy, sayasatkerlerdi, ziyalylardy jәne últ janashyrlaryn shaqyryp, dóngelek ýstel ótkizdi. Olardyng oi-pikirin jariyalady. Maks Boqaev pen Talghat Ayangha ara týsti. Olardy «syra korolymen» baylanystyrudyng qiyanat ekenin jazdy.

2016 jyldyng 21 mamyryndaghy Almatyda ótken mitingide «Jas Alashtyn» alty birdey qyzmetkeri qamaugha alyndy. Basylym redaktory R.Sәrsenbayúlyn sol kýni týngi saghat 12 shamasynda sottap, aiyppúl arqalatty.

«Jas Alash» ýshtildilikti tyqpalaghan bilim beru reformasyndaghy jónsizdikterge de qarsy túrdy. Eki dýrkin qoghamdyq tyndau ótkizdi. Bilim salasynyng bilikti mamandaryna, ghalymdargha óz betinen oryn berdi. Olardyng ornyqty, dәleldi uәjderin júrtqa jetkizdi. Ýshtildilik iydeyasynyng qazaq últyna, onyng keleshegine jasalghan qiyanat ekenin dәleldep kórsetti.

 Biylikting Ata zannyng 26-babyna tolyqtyru, týzetu engizudi kózdegen aram oiy – qazaqtyng jauyrynyna qadalghan qanjarmen birdey edi. «Jas Alash» múny ózgelerden búryn sezdi. Nómir sayyn maqala jariyalady. «Árkimnin» ekinshi aty –  әzireyil» taqyrybymen dóngelek ýstel ótkizdi. 26-baptyng ózgerui – qazaqtyng songhy tayanyshy­ – jerden airylyp qalu qaupin tughyzatynyn qatang eskertti.

«Jas Alash» preziydentting ózi men onyng ainalasyn jәne biylikti ózderining menshigi sanaytyn otbasy mýshelerin de syn tezine aldy. Qylt etken qylyghyn, jylt etken minezin qalt jibermey qadaghalap otyrdy.

  Ózderiniz bilesizder, songhy uaqytta biylik sóz bostandyghyn shekteuge, tәuelsiz basylymdardy joq etuge ashyq kiristi. Áreketteri shekten shyqty. Jurnalister odaghy ghimaratynyng talqandaluy, әkeli-balaly Mataevtardyng jalagha iligui, «Tribuna: Sayasy qalam» gazetining bas redaktory Janbolat Mamaydyng qamaluy – sonyng aighaghy.

 Endi mine, «Jas Alashtyn» bas redaktoryn sotsyz, tiyisti oryndardyng is qozghauynsyz, qyzmetten ketiru,  ony gazetke jolatpau arqyly dymyn óshiru tәsili qoldanyldy. Biz gazetti saqtap qalu ýshin qúryltayshylarmen kelisimge keluge tyrystyq. Ortaq mәmile jasaugha úmtyldyq. Alayda «Jas Alash» JShS preziydenti A.Rysbekov   «2017 jyldyng 16 aqpanynan bastap N. Sәrsenbaev  myrzany Bas redaktordyng mindetin atqarushy retinde ýsh ailyq synaq merzimimen júmysqa qabyldansyn» degen búiryq shyghardy. Synaq merzimimen júmysqa qabyldanghan adam bas redaktordyng mindetin qalay atqarmaq? Núrlan bas redaktordyng balasy bolghandyqtan әkesining ornyn basqan eken ghoy, әkesining qalauy solay bolsa, ol әke jolyn sonyng baghytymen jalghastyrar dep oilaghan oqyrman  tarapynan narazylyq tumas degen maqsatty kózdese kerek. Gazet júmysyna qatysyp kórmegen adam shygharmashylyq újymgha qalay basshylyq etpek? Redaksiyany týn jamylyp, jurnalister joq kezde, kóshirip jiberuleri de qúityrqylyq. Búrynghy ornynda otyra beruge gazetting qarjylyq jaghdayy jetkilikti edi. Mine, osy jaghdaylar bizding jana basshylyqqa degen senimimizdi joghaltty.

   Biz Oqyrmangha adal qyzmet ettik. Shyndyqty jetkizuding qiyndyghy men qauip-qaterin talay kórdik. Biz «Bәrinen de aqiqat qymbat!» degen basty úranymyzdy berik ústandyq. Dәl mynaday qiyanatqa, jurnalister pikirimen sanaspaytyn, olardy qadirlemeytin adamdardyng ózimbilermendigine kóne almaymyz!  

   Biz bas redaktor R.Sәrsenbaydyn  qarasha aiyna deyin bizben birge júmys isteuine, sóitip biylghy jylgha gazetke jazylghan jiyrma tórt myngha juyq oqyrmanymyzdyng ýmitin, senimin aqtaugha kedergi keltirmeudi talap etken edik. Talabymyz oryndalmady. Sondyqtan biz óz arymyzdyng tazalyghy ýshin «Jas Alashtyn» qazirgi baghytynan taymasyna, әdilettilik pen aqiqat jolyndaghy kýresinen ainymasyna kýmәnimiz kýsheygendikten jәne osynday jónsiz ózgeriske narazylyq retinde júmystan ketetinimizdi mәlimdeymiz!                        

Ámirhan Mendeke, «Jas Alash» gazeti bas redaktorynyng birinshi orynbasary,

Sansyzbay Ókenúly, bas redaktordyng orynbasary,

Asylhan Ábdirayym, fototilshi, redaksiyalyq alqanyng mýshesi,

Ádil Úzaqbay, jurnalist,

Quanysh Núrdanbekúly, jurnalist,

Meruert Husainova, jurnalist,

Ghalym Boranbaev, dizayner-suretshi,

Álibek Ábdirash, Qaraghandy oblysyndaghy menshikti tilshi,

Sәniya Toyken, Atyrau, Manghystau oblystaryndaghy menshikti tilshi,

Almas Qúdaybergenov, gazet qyzmetkeri,

Núrtay Bólekbaev, gazet qyzmetkeri

Abai.kz