Qyrghyz biyligi nege keshirim súray almaydy?
Qyrghyzstanda kómir baghasy kótirilip, kinәli Qazaqstan biyligi bolyp jatyr. Sebebi Qazaqstan kómirdi kórshi elge eksporttaudy toqtatqan әri shekaradaghy qiyndyqtan keyin, kómir baghasy sharyqtap ketken.
Baghany retteytin qyrghyzdyng biylik oryndary kómir baghasynyng qymbattau mәselesin qoghamdyq talqylaugha salyp, qarpayym qyrghyzdy qazaqtargha qarsy qoygha әrekettenude. Ekonomika ministrligi songhy bir ay ishinde kómir baghasy 20 payyzgha ósip ketkenin algha tartyp otyr. Al elding soltýstigi Talas ónirinde kómir 25 payyzgha deyin qymbattaghan desedi.
Qyrghyz biyligi kómirding qymbattauyna Qazaqstannyng kinәli ekenin emeurinmen bolsa da bildirdi. Aynalayyn qyrghyzdar, kómirding baghasy qymbat dep jylay bermenizder. Sol qara altynnyng baghasy bizde de jalyna qol tiygizbey túr.
Alda qylyshyn sýiretip qys kele jatqanyn Almazbek myrza oilauy kerek edi. Bizdi synap nesi bar? Biz ondaydy kótere almaymyz. Aytatyn әngime qúryp qaldy ma? Demokrtiyalyq qúndylyqty tu etip kótergen bashsy (osy joly Atambaevtyng qanshalyqty demokrat ekenin bayqadyq qoy) el halyqtyng taghdyrymen búlaysha oinamasa kerek edi.
Meninshe, qyrghyz biyligining kómirding baghasynyng kóteriluin halyqtyng talqylauyna shygharuy sayasattan habary joq qarapayym qyrghyzdardy qazaqtargha qarsy qoydyng amaly siyaqty.
Áytpese, qyrghyz biyligi kómir baghasyna qatysty mәseleni qoghamdyq talqylaugha shygharmay-aq, Astanagha kelip, jalynyp, jalpayyp sheship ketuine bolar edi ghoy? Múhtar Ábilyazovty talay ret keshirgen bizding Elbasymyz kek saqtamaytyn, keshirimdi jan ekenin qyrghyz biyligi bilmeydi degenge kim senedi?
Qyrghyzstandaghy qazirgi jaghday Resey men AQSh-tyng arasyndaghy dýrdarazdyqty eske týsiredi. Qyrymdy basyp alghan orystar sanksiyanyng astynda qalghan son, qymbatshylyqqa úrynyp, qatty kýizelgen qara halyqqa «múnyng bәrine Amerika kinәli» dep qarqyndy propoganda jýrgizip jatyr. Sol siyaqty qyrghyz biyligi de mәseleni ontayly sheshuding ornyna kómir mәselesin talqylaugha shygharyp, qarpayym halyq alydynda sudan taza, sýtten aq bolyp kórinuge tyrysyp jatyr. Búdan neni angharamyz? Óz basym búdan qyrghyz biyligining tuyndaghan dau-sharlardy sheshuge qabiletsiz ekenin bayqaghanday boldym.
Núrlan Júmahan
Abai.kz