Preziydent Núrsúltan Nazarbaevtyng pәrmenimen Qazaqstannyng Din isteri jәne azamattyq qogham ministrligi qúrylghany turaly habarlaghan ek.

«Memleket búl mәselege erekshe kónil bólip otyr. Problemalargha taldau jasap, osy salagha qoldau kórsetetin arnauly ministrlik qúrdyq. Búghan deyin bizde múnday ministrlik bolghan joq. Diny qoghamdastyqtarmen, ýkimettik emes sektormen jәne jastar úiymdarymen júmysty jolgha qoyyp,  ony әri qaray jalghastyru qajet», degen edi Elbasy bir sózinde.

Mine, ótken sәuir aiynda QR Din isteri jәne azamattyq qogham ministri bolyp taghayyndalghan Darhan Kәletaev vedomstvonyng qyzmetine qatysty mәselelerdi retteuge belsene kirisip ketti. Ol ótkende Parlamentte «Diny qyzmet jәne diny birlestikter turaly» Zangha tolyqtyrular engizilgen jobany Mәjilis deputattarynyng aldynda qorghap shyqty. Búl jobada “destruktivti diny aghym”, “diny radikalizm” úghymdary bar.

“Búl úghymdardy engizu sonymen birge destruktivti diny aghymdardyng taraluy jәne olardyng atributtary men syrtqy belgilerine tyiym salu - qoghamgha bóten iydeologiyanyng enuine toytarys beruge mýmkindik tudyrady” degen edi zang jobasyn deputattargha tanystyrghan Din isteri jәne azamattyq qogham ministri Darhan Kaletaev. Atalghan zang jobasyn jamaghatqa týsindiru әri aimaqtaghy diny ahualdy saraptap, din ókilderimen súhbat qúru ýshin ministr Aqtóbe oblysyna bardy.

«Bet-әlpetti jauyp jýru qazaq halqyna jat»

Sapar ayasynda ministr aldymen oblys ortalyghynan 220 shaqyrym qashyqtyqta ornalasqan Temir audanyna qarasty Kenqiyaq, Shúbarshy auyldaryna baryp, jergilikti túrghyndarmen kezdesti. Onda Darhan Kәletaev diny saladaghy memlekettik sayasattyng basymdyqtaryn týsindirip, halyqpen pikir almasty.

Kezdesu barysynda ministr din salasyndaghy zannamada bet-әlpetti jabugha tyiym saludyng ne sebepti engizilip otyrghanyn aitty.

«Bet-әlpetti jabu qazaq halqyna jat. Búl tarihymyzda da, mәdeniyetimizde de bolmaghan. Sondyqtan әielderding bet-әlpetin jabuyna zandy týrde tyiym salyp otyrmyz. Búl túrghyda qoghamda dúrys pikir bar, kópshilik qoldap otyr», - dedi D. Kәletaev.

Mektep talabymen sәikespeytinder qashyqtyqtan oqy alady

Sonymen qatar, Din isteri jәne azamattyq qogham ministri mektepte oramal taghu mәselesine oray óz pikirin bildirip, mektepting talabyn ústanu qajettigin basa aitty.

Darhan Kәletaevtyng aituynsha, osynday talappen qatar, onyng aliternativti joly da bar. Onyng biri – qashyqtyqtan oqytu tehnologiyalaryn paydalana otyryp ýide oqytu. Ministr búl mәsele boyynsha Bilim jәne ghylym ministrimen pikirlesip jatqanyn jәne búl baghytta júmystardyng jalghasyp jatqanyn atady.

Aqtóbe ónirine sapar barysynda ministr Temir audanynyng ortalyghynda audan aktiyvimen jәne ardagerlermen, teolog-imamdarmen, sonymen qatar, audandyq terrorizmge qarsy komissiya mýshelerimen kezdesti.

Zang jobasy turaly jalghan mәlimet taratyp jýrgender bar

Din isteri jәne azamattyq qogham ministri Algha audanyndaghy Bestamaq auylynda bolyp, Aqtóbe oblysyndaghy Qazaqstan músylmandary diny basqarmasynyng imamdarymen kezdesti. Ministr óz sózinde «Diny qyzmet jәne diny birlestikter turaly» Zangha tolyqtyrular engizu qajettiligin uaqyttyng ózi kórsetip otyrghanyn aitty.

«Keybir toptardyng osy zannama jobasyn «islam dinining mýddelerine qayshy keledi, músylmandargha qarsy baghyttalghan» degen jalghan mәlimet taratyp jýrgenin de jasyrugha bolmaydy. Búl mәlimetter mýlde negizsiz», - dep mәlidedi D. Kәletaev. Osy rette, ministr imamdardy zannama jobasyna barynsha qoldau bildirip, atalghan zang jobasynyng paydasyn, artyqshylyqtaryn halyqqa tolyqtay týsindiruge atsalysugha shaqyrdy.

Darhan Kәletaev din salasynda imamdarmen birlese atqaratyn júmystyng negizgi alty baghytyna toqtalyp ótti. Olar: teris diny aghymdardyng qyzmetine tosqauyl qong; destruktivti diny aghymdarmen júmys jýrgizetin imamdar men teologtardyng bilimi men biligin kóteru; diny ekstremizm men radikalizm iydeyalary taraluynyng aldyn alugha qatysty aqparattyq-týsindiru júmystaryna túrghyndardy keninen qamtu; jastardyng boyynda radikaldyq iydeyalargha qarsy nóldik immuniytetti qalyptastyru; meshit imamdarynyng uaghyzyn «Uaghyz aitudyng birynghay tәrtibinde» bekitilgen qaghidat boyynsha jýzege asyru; «Meshitterding ishki tәrtip erejesin» jetildiru.

Darhan Kәletaev destruktivti diny aghymdarmen júmys jýrgizetin imamdar men teologtardyng bilimi men biligin kóterude Diny Basqarmanyng Aqtóbe oblysyndaghy uәkildigine jergilikti imamdar men teologtardyng rezervin qalyptastyrudy úsyndy. Qalyptasqan rezerv boyynsha «Núr-Mýbarak» uniyversiytetine biliktilikti kóteruge imamdar men teologtar jiberilip otyratyn bolady.

QR Din isteri jәne azamattyq qogham ministri Darhan Kәletaev Aqtóbe oblysyna júmys sapary ayasynda Temir audanynyng ortalyghyndaghy «Dosjan ishan» meshitining jәne Algha audanyndaghy «Aqtóbe medrese» kolledjining qyzmetterimen tanysty.

Esterinizge sala keteyik, «Diny qyzmet jәne diny birlestikter turaly» Zannyng jobasynda memlekettik qyzmetkerlerding diny әreketterine baylanysty punkter bar. Atap aitqanda, zang jobasy boyynsha myna әreketterge tyiym salynghan: qyzmettik mýmkindikti diny birlestikting mýddesine paydalanbau, qaramaghyndaghylardy diny qyzmetke mәjbýrlemeu jәne diny birlestik qúrmau nemese mýshesi bolmau.

Búdan bólek, zang jobasynda diny birlestikterding qyzmetin baqylau, jazalau mekemelerindegi sottalushylardyng diny әreketin retteu, shetelde diny bilim alugha qatysty mәseleler qamtylghan.

Joba qoghamdyq oryndarda niqab kiige, qúlshylyq etu oryndarynan bólek jerde neke qiigha tyiym salady. Búl talaptardy búzghandargha aiyppúl salynady.

Abai.kz