2018 jyldyng 1 mamyryndaghy jaghday boyynsha, Qazaqstanda halyq sany 18 mln 232 adamdy qúrady, - dep habarlaydy «Abai.kz» aqparattyq portaly.

Búl 2017 jyldyng sәikes kezenimen salystyrghanda 238,5  myng adamgha nemese 1,3 prosentke kóp, dep habarlaydy QR ÚEM Statistika komiyteti.

Qala túrghyndarynyng sany 10 mln 492,2 myng adamdy nemese jalpy halyqtyng 57,5 prosentin qúrasa, auyldyq jerde túratyn adamdar sany 7 mln 739,8 myng adamgha jetti. Búl, el halqynyng 42,5 prosenti. Biyl qantar-sәuir aralyghynda respublikada 1 jasqa deyingi 1095 sәby shetinegen (byltyr - 1054).

Búl, byltyrghydan 3,9 prosentke kóp. 2018 jyldyng tórt aiynda sәbiylerding shetineui jana tughan 1000 nәrestege (8,68) shaqqanda 8,81 jaghdaydy qúrap otyr. 2018 jyldyng qantar-sәuirinde 2017 jyldyng osy kezenimen salystyrghanda Qazaqstangha kelushiler sany 25,1 prosentke azayyp, Qazaqstannan ketken adamdar sany 20,8 prosentke artqan.

Negizgi migrasiyalyq almasu TMD elderimen bolyp otyr. TMD elderine kelgender men ketkenderding sany sәikesinshe 77,3 jәne 88,8 prosentti qúraydy. El ishinde kóship-qonushylar sany 24,9 prosentke azaydy. Óniraralyq kóship-qonudyng ong salidosy elding tórt ónirine - Almaty (12 013 adam) jәne Astana (3699 adam), Manghystau (48 adam) jәne Aqmola (39 adam) oblystaryna tiyesili.

Ayta keteyik, Qazaqstan statistika komiytetinin Negizgi әleumettik-ekonomikalyq kórsetkishterding songhy derekteri boyynsha, Halyq 2016 jylghy 1 mamyrgha 17 million 753 myng 200-di kórsetken.

Tәuelsizdik jyldary Qazaqstan memleketi, basshylyghy medisinany basty nazarda ústap keledi. Birneshe memlekettik baghdarlama qabyldanyp, tolyghymen iske asyryldy. «100 mektep, 100 auruhana», «Salamatty Qazaqstan», «Densaulyq» baghdarlamalary bar. Memlekettik baghdarlamalardyng nәtiyjesinde Qazaqstan halqynyng ortasha ómir sýru jasy 72-ge jetti, halyq sany 18 millionnan asty. Qazaqstanda dýniyejýzilik standartqa say auruhanalar men emhanalar salynyp, ghalymdary, dәrigerleri әlemning ýzdik emdeu ortalyqtarynda bilim alyp, enbek jolyn elimizde jalghastyryp jatyr.

Demografiyalyq sayasat qay memleket ýshin de óte manyzdy. Óitkeni memleketting eng basty baylyghy – adam. Al búl túrghydan alghanda Qazaqstan qanshalyqty bay? Aldaghy 5 jyl ishinde halyq sanyn 2,5 milliongha arttyru qoldan keler me eken? Dәl osy maqsatta el Preziydenti qoyghan mindet-meje  bayau bolsa da jýzege asyryluda.

Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaev: «Kezinde tәuelsizdik alghan tústa,  1991-1995 jyldary Qazaqstannan 3,5 million halyq kóship ketti. Sol kórsetkish boyynsha halyq sany 14 milliongha deyin týsken. Qazirgi uaqytta qayta qalpymyzgha kelip jatyrmyz. Onyng ishinde 1 millionnan astam qandastarymyz syrttan keldi», – degen bolatyn. Rasynda da, ata-babamyz ansap ótken egemendikke qol jetkizgennen keyin milliondaghan qandastarymyz tarihy otanyna qayta oralyp, demografiyalyq ahualdyng ilgerileuine yqpal etti. 1999-2009 jyldar aralyghynda syrtqy kóshi-qon ýderisinde betbúrys bayqalyp, elge kelushilerding sany odan tysqary ketushilerge qaraghanda kóbeydi. On jyl ishinde tarihy otanyna, negizinen TMD elderinen, Qytay, Mongholiya, Týrkiya men Irannan resmy statistikalyq derek boyynsha 650 mynnan astam adam oralypty. Sonday-aq, Qazaqstannyng túrghylyqty halqy da ósip-óne bastady. Býginde respublikadaghy ólim-jitimge qaraghanda tuu kórsetkishi joghary.

Erghaly Berikúly

Abai.kz