Seysenbi, 26 Qarasha 2024
Janalyqtar 3535 0 pikir 25 Aqpan, 2011 saghat 10:34

Núra Matay. Júmaghúlovtyng jasóspirimderge jany ashymaydy eken

- Eng әueli әriptesterim әri dostarym jurnalisterge aitarym: jasósirpirimder arasyndaghy suisidke basa nazar salyp, ony jii bermeuleriniz kerek- osylay degen ministr jurnalisterge jasóspirimder arasyndaghy ózine-ózi qol salyp, ómirimen qoshtasyp jatqan oqighalardy býge-shigesine deyin zerttep, elge jetkizgennen góri: «Odan da birlesip júmys isteyik. Jaqsy ister jóninde kóbirek aitayyq», dep jol siltedi.

Ministr myrzanyng búl qay sasqany? Bizdinshe, Baqytjan Júmaghúlov jasóspirimder arasyndaghy suisidti BAQ azyraq jazsa, bilim jәne ghylym ministrligine syn kelmeydi jәne balalardy ólimge iytermelep otyrghan mektepterdegi jaghdaylar jabuly kýiinde qalady degen saqtyghy bolsa kerek. Áytpese, elding bolashaghyna tóngen qauipti aitpay-aq qoyayyq, kórsek te kórmegen bolyp kóz júmayyq deu shalyghy bar bireu bolmasa, deni dúrys adamnyng basyna kirmeytin oi. Sonda Júmaghúlov jyl sayyn ósip otyrghan balalar arasyndaghy ózine-ózine qol salu faktilerin jasyrghanda qay púshpaqqa shyqpaq?

Ministr әdettegidey balalar arasyndaghy suisidke qarsy balabaqshadan bastap, jogharghy mektepke deyin júmystar jýrgizilip jatqan aityp, halyqaralyq eseppen qaraghanda, Qazaqstanda balalar suisiydi az ekenin atap ótudi de úmytpapty:

- Eng әueli әriptesterim әri dostarym jurnalisterge aitarym: jasósirpirimder arasyndaghy suisidke basa nazar salyp, ony jii bermeuleriniz kerek- osylay degen ministr jurnalisterge jasóspirimder arasyndaghy ózine-ózi qol salyp, ómirimen qoshtasyp jatqan oqighalardy býge-shigesine deyin zerttep, elge jetkizgennen góri: «Odan da birlesip júmys isteyik. Jaqsy ister jóninde kóbirek aitayyq», dep jol siltedi.

Ministr myrzanyng búl qay sasqany? Bizdinshe, Baqytjan Júmaghúlov jasóspirimder arasyndaghy suisidti BAQ azyraq jazsa, bilim jәne ghylym ministrligine syn kelmeydi jәne balalardy ólimge iytermelep otyrghan mektepterdegi jaghdaylar jabuly kýiinde qalady degen saqtyghy bolsa kerek. Áytpese, elding bolashaghyna tóngen qauipti aitpay-aq qoyayyq, kórsek te kórmegen bolyp kóz júmayyq deu shalyghy bar bireu bolmasa, deni dúrys adamnyng basyna kirmeytin oi. Sonda Júmaghúlov jyl sayyn ósip otyrghan balalar arasyndaghy ózine-ózine qol salu faktilerin jasyrghanda qay púshpaqqa shyqpaq?

Ministr әdettegidey balalar arasyndaghy suisidke qarsy balabaqshadan bastap, jogharghy mektepke deyin júmystar jýrgizilip jatqan aityp, halyqaralyq eseppen qaraghanda, Qazaqstanda balalar suisiydi az ekenin atap ótudi de úmytpapty:

- Álemdik tәjirbiyede jýz myng adamgha shaqqanda ózine-ózi qol salu onnan tómen bolsa, búl qalypty jaghday bolyp sanalady. Bizde onnan tómen,- dep bayaghy «bizde bәri keremet» degen eski әuenine qayta basypty.

Al, Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymynyng esebine qaraghanda, suisid boyynsha Qazaqstan ýshinshi orynda delinedi. Jәne ótkende mәjilis deputaty Jarasbay Sýleymenov derektermen kórsetip otyryp, balalar arasyndaghy suisidke baylanysty deputattyq saual joldaghan bolatyn: « Ótken jyly 13 qazanda Qaraghandy qalasynda on tórt jasar jasóspirim asylyp qaldy. Arada bes kýn ótkennen keyin júrtshylyq Almaty oblysynyng Túzdybastau kentinde on bes jasar eki jasóspirimnin  ózderine ózderi qol júmsap, ómirmen qosh aitysqandaryn estip, jaghalaryn ústasty.

23 qarashada búqaralyq aqparat qúraldary Aqtóbe qalasynda on jetidegi qyz bala men on bes jasar jasóspirimnin  asylyp qalghany turaly aqparat taratty. 26 qarashada osynday oqigha Almatyda qaytalandy. Búl joly aityp kelmegen ajaldyng qúryghyna on alty jasar jasóspirim ilikti.

Jeltoqsannyng 6-13 aralyghynda Temirtauda, Semeyde, Astanada, Aqmola oblysynyng Shuchinsk qalasynda taghy ýsh qyz, eki er bala óz erikterimen ómirden ozdy.

23 jeltoqsanda Aqmola oblysynyng Egindikól auylynda jergilikti mektepting 10 synybynda oqityn qyz bala asylyp óldi. Ókinishke oray jana jyldyng alghashqy kýnderi de ata-analargha qayghy arqalata keldi. Búrynghy kýni ghana búqaralyq aqparat qúraldary júrtshylyqqa Ishki ister ministrligi akademiyasynyng birinshi kurs studentining kóp qabatty ýiding tóbesinen qúlap ólgenin estirtti.

Osynday jantýrshigerlik habarlar kimdi de bolsyn, bey-jay qaldyrmaugha tiyis. On ekide bir gýli ashylmaghan, ony men solyn tanymaghan, erinderindegi ana sýti keuip ýlgermegen  balalarymyz bauday týsip, qyrshynynan qiylyp jatyr.

Resmy derekterge sýiensek, 2009 jyly  elimizde 260 jasóspirim ózine-ózi qol júmsap ómirmen qosh aitysqan. Jaghday ótken jyly da týzele qoyghan joq, sóitip el boyynsha osynday 237 oqigha tirkeldi. Búl degeniniz osynshama ana qara jamylyp, botasynan aiyrylghan bozingendey enirep qaldy, myndaghan jýrekterge jara týsti degen sóz.

Bir alandarlyq jay, qayghyly oqighalar barlyq oblystarda derlik tirkelude. Shyghys Qazaqstan oblysynda 30 shaqty jasóspirim ómiri­men qosh aityssa, Qaraghandy, Ontýstik Qazaqstan, Aqmola, Aqtóbe  oblystarynyng әrqaysysynda 20 nyng ýstinde bala ózderine ózderi qol kóterip, jas ómirlerin qidy. Songhy ýsh jylda Soltýstik Qazaqstan oblysynda búl kórsetkish eki ese ósken».

Mine, deputat derekterining ózi memleketting bolashaghy óz tamyryna ózi balta shauyp jatqanyn aiqynday týsedi. Deputat kótergen mәselemen ainalysugha tiyisti bilim jәne ghylym ministrining aityp otyrghany anau. Demek, balalardyng taghdyry  yaghny elding bolashaghyna ýkimetting basy auyrmaydy degen sóz. Oghan dәleldi sózdi Júmaghúlov jetkizip otyr. Endeshe, «Jany ashymastyng qasynda basyng auyrmasyn» degen osy.

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1537
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3318
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 6032