Qúrbandyqqa bauyr eti óz balasyn bauyzday jazdap, ornyna mal (kók qoshqar) shalynghandyghy turaly qissanyng islamdyq ta, hristiandyq ta núsqasy bәrimizge belgili. Qúdireti kýshti Alla taghala Ibragim (Ibrahiym, Ibraiym) payghambardy sóitip synaqqa aldy delinedi qasiyetti kitaptarda. Osy qissany aitushylar kóp te, biraq onyng hikmetin jetkizushiler qarasy az kórinedi maghan.

Qúrban ait kýni meshit ainalasy әueli mal bazargha, keyin qan bazargha ainalady. Osy kórinis jyl sayyn qaytalanady. Kóp adam ózi ýshin, bir jandyqty qúrbangha shalyp, onyng etin taratyp qaytudy ghana mindet sanaydy. 

Sonda Ibrgaim payghambar turaly qissanyn, Qúrban ait meyramynyng hikmeti nede?

Mening búl qissadan úqqanym, Alla taghala adamnyng qúrban bolmauyn, qúrbandyqqa shalynbauyn qalaghany anyq bilinip túr.

Al bizde ne bolyp jatyr? Jaqsy.Ózin músylman sanaytyn qatardaghy adamdardyng sol kýngi tirligi turaly turaly әngime qozghamay-aq, qoyayyn.

"Tauyqtyng týsine kiretini tary" demekshi, meni әrkez tolghandyratyn mәsele – memleket jәne onyng bolashaghy. Eger, Ibragim payghambardyng ornyna memleketti (biylikti) әke, qara halyqty onyng balasy retinde salystyra qarar bolsaq, súmdyq kóriniske kuә bolamyz. Memleket óz balalaryn Qúdaydyng qútty kýni qúrbangha shaluda!

Bastysy ol jaghday memleket biyliginde otyrghandar ýshin qanshalyqty ynghayly bolsa, qúrbandyqqa shalynyp jatqandar ýshin de solay ma, dep qalasyn. Tang qalarlyq jaghday?!

Men erkek toqty qúrbandyq bolyp ketken Alashordashylardy, Jeltoqsanshylardy, atylyp, asylyp, avariyagha úshyrap ólgen betke ústar sayasatkerlerimizdi aitpay-aq, qoyayyn. Qazirgi týrmede Siz ben Bizding jerimiz ýshin, bostandyghymyz ýshin otyrghan azamattarymyzdy aitpay-aq, qoyayyn... Keshegi sugha ketken Astana men Astanalyqtardy alyp qarayyqshy. Ózderining altyn uaqyttaryn, dýniye-mýlikterin, salyq arqyly qúralatyn budjet qarajatynyng jelge úshqanyna, yaghni, qúrban qylghandaryna ókingen, qarsylyq bildirgen әke-memleket, bala-halyqty kóre aldynyz ba?

Bir kóriniste avtobus ishine kirgen sudan qashqan, oghan mәz bola kýlgen halyqty kóremiz, ondaylardy "vatsap" arqyly "prikol" qylyp taratyp, ózimiz mәz bolamyz. Kýndelikti qúqyghymyzdyng biylik tarapynan ayaqasty bolyp jatqanyna kózimiz de, kónilimiz de ýirenip bolghan, kóngenbiz, kóndikkenbiz.

Býgingi qúrban ait shynynda erekshe kýn. Búl kýni eshbir budjettik, memlekettik organ júmys istemeydi. Búl kýni әke-memleket pen bala-halyq bәri birge.Tipti qol ústasa meshitke, ya mal bazargha barady. Onyng basynan bir jandyq satyp alady. Odan keyingisi belgili, mal bazar qan bazargha ainalady. Tek osy kýni ghana adamdar memleketke qúrbandyqqa shalynbaydy.

Mýmkin qoy shalyp, et taratyp bolsaq, bәrimiz bir kez oilanarmyz? Biz ózi kimbiz, qoymyz ba, adambyz ba?

Qúrban ait meyramy qútty bolsyn!

Abzal Qúspan

zanger

Abai.kz