Izdegen Bóltirik. Bozymbaev óspeytin, Astanagha «kóshpeytin» boldy
Akt 1
Arqar auyp týsti deymiz be, әlde aq ay oida joqta Afrikagha keldi deymiz be, әiteuir, 2009 jyl endi týgesilemin be dep túrghan kezde Jambyl oblysyna «Kegokta» «kekirik» atyp jýrgen Qanat Bozymbaev degen býirek bet jigit kele qaldy, kele qaldy da, әkim bola qaldy. «Oybay, Jeksembin salghan sara joldy «dara jol» qylamyn dep kelipti, jemqorlardy jer jastandyryp, jastardyng ruhyn kóteremin depti, ózi bir «chestnyi» sheneunikke úqsaydy eken» dep júrt ta, qyrt ta, qyl moynyna galstuk qystyrghan sheneunik te, jaghynudan aldyna jan salmaytyn «egueqúiryq» ta (adam keypindegi) shuyldasty.
Dúrys qoy, әkim bolghan song «Timur y ego komanda» demekshi , óz komandasyn topyrlatyp jinaytyny zandylyq ta. Bozymbaev ta sol jýristen janylmay, onshaqty sheneunikti anau Almatydan «gazelimen» alyp keldi de, «myna kreslo saghan, myna kreslo anaghan» dep tendey ýlestirdi. Jinalystarda ashuyn da bayqap qaldyq, «dýnk-dýnk, búrq-búrq» eken. Meyli әkim ghoy onda túrghan ne bar dep edik, sóitsek olay emes kórinedi. Bizding reni bozghylt Bozymbaevtyng taktikasy tym bólek eken. «Men kadrlardyng taza bolghanyn, әri jas bolghanyn qalaymyn» dedi, búnysyna bas shúlghy kelistik. Sóitsek múnyng artynda biraz әngime jatqanyn qaydan bileyik.
Akt 1
Arqar auyp týsti deymiz be, әlde aq ay oida joqta Afrikagha keldi deymiz be, әiteuir, 2009 jyl endi týgesilemin be dep túrghan kezde Jambyl oblysyna «Kegokta» «kekirik» atyp jýrgen Qanat Bozymbaev degen býirek bet jigit kele qaldy, kele qaldy da, әkim bola qaldy. «Oybay, Jeksembin salghan sara joldy «dara jol» qylamyn dep kelipti, jemqorlardy jer jastandyryp, jastardyng ruhyn kóteremin depti, ózi bir «chestnyi» sheneunikke úqsaydy eken» dep júrt ta, qyrt ta, qyl moynyna galstuk qystyrghan sheneunik te, jaghynudan aldyna jan salmaytyn «egueqúiryq» ta (adam keypindegi) shuyldasty.
Dúrys qoy, әkim bolghan song «Timur y ego komanda» demekshi , óz komandasyn topyrlatyp jinaytyny zandylyq ta. Bozymbaev ta sol jýristen janylmay, onshaqty sheneunikti anau Almatydan «gazelimen» alyp keldi de, «myna kreslo saghan, myna kreslo anaghan» dep tendey ýlestirdi. Jinalystarda ashuyn da bayqap qaldyq, «dýnk-dýnk, búrq-búrq» eken. Meyli әkim ghoy onda túrghan ne bar dep edik, sóitsek olay emes kórinedi. Bizding reni bozghylt Bozymbaevtyng taktikasy tym bólek eken. «Men kadrlardyng taza bolghanyn, әri jas bolghanyn qalaymyn» dedi, búnysyna bas shúlghy kelistik. Sóitsek múnyng artynda biraz әngime jatqanyn qaydan bileyik.
Qanekene qatty sengenbiz «Tarazda talantty jastar tabylady ghoy, Qanekeng qyzmet beremin dese» dep. Joq, óitti, óitpedi. Óitti deytinimiz kadrlardy shynynda da jasartqysy keldi. Sóitti de, annan bir tartty, mynnan bir tartty, qysqasy balaqtaghy bit basqa shyqtynyng keri keldi. Basqany bylay qoyghanda, jyly ornynda jayly júmysyn retimen atqaryp otyrghan Baqtiyar Artaevty «qolynan jetektep» alyp keldi de, «baylauly iytim bol» degendey, әkimdiktegi apparattyng basshysynyng orynbasary bolasyn, bolmasa, «mórinbasary» bolasyng dep tyrp etkizbey otyrghyzdy da qoydy. Shyny kerek Afinyda atoy salghan Artaevtyng bedeli bizding sportqa kerek edi. Qanekeng oghan da pysqyrmay, ekonomikany týgesip tastaghan, әr jaqta bir qyzmet atqaryp «alghysqa» bólenip kelgen Gamlet Qaynarbekov degen jigitti Artaevtyng ornyna apara saldy. Búl ne ýshin kerek boldy eken? Ekonomist maman sport basqarmasyna baryp, budjetting aqshasyn kalikulikuyatormen eseptep otyrsyn degeni me? Álde, oblysta barlyq salany ekonomist mamandar basqara beretin bolghany ma? Qúrysyn, men aitty demeniz...
Endi jaqynda bizding oblysqa «nan izdep» Aynúr Sәdenova degen jas qyz keldi. Jay kelmey, mәdeniyetti menen myqty eshkim bilmeydi dep jelpinip kelgenge úqsaydy. Súhbat alayyn dep barghan bir әriptesime saualdardy tyndamay jatyp, «Qazaq jurnalisteri mәmbetskiy súraqtar qoya beredi» degen maghynada auzyna ie bola almay týkirigine shashalypty. Toba, shanyraqqa da qaramaydy eken ózi. «Eshe» mәdeniyetti órge sýireymin dep tyrashtanatyn kórinedi. Aynúr hanym shynynda da mәdeniyetti damyta ma eken әlde, kabiynetinde otyryp alyp, skripkasyn tartyp otyra ma, ony da uaqyt kórseter... Qazirgi qarqynyn baghamdasaq, isten góri sózge beyim sekildi Qanekenning attay qalap alghan «altyn basty kadry».
Akt 2
Bizding Bozymbaev kele salysymen júrt «oybay, jarty jyldan keyin izin suytady eken. Ósedi eken, Astanagha kóshedi eken. Atom jәne energiya degen ministirlik ashylyp, sonyng tizginin «Kegoktan kekirik atyp kelip, Jambyl degen jayly mekende «jar salyp» jýrgen Qanat Bozymbaev ústaydy eken degen qauyrt әngimeler qúlaghymyzdyng qúryshyn qandyrghan. Júrtqa sensek Qanat Aldabergenúly endigi Astanada jýrushi edi. Joq, Aldabergenúly aldamasa, әzirge «óspeydi eken». Ony men emes, ózi aitty. Ótkende jyldyq esebin bergen qauqarly Qanat myrzadan qaymyghyp qalghan әldebir qala túrghyny «Sizdi Astana jaqqa ketedi degen әngime ras pa?» dep jazbasha súraq joldady. Qanekeng esh oilanbastan: «Joq, maghan Jambyl jeri únaydy. Men búl ónirdi kórkeytuge kelgen adammyn. Keshe preziydentpen kezdestim ol kisi ýndemedi. Eger sizder rúqsat etsenizder Jambylda jýre túram әzirge» dedi.
Jýre túrynyz, Qanat Aldabergenúly, halyq sizdi qoldaydy, tek siz de sol halyqty, jastardy qoldasanyz bolghany...
Aldabergenúlynyng ashuy «jaman» dedik qoy jogharyda... Qaybir kýni «Núr Otannyn» Jambyl oblysyndaghy bólimshesin basqaryp otyrghan bastyqtyn (yaghni, Qanat Bozymbaevtyn) búrynghy orynbasary Onlasyn Esirkepov degen azamat atyp túryp: «Tenderde bylyq kóp, múny qalay tyyasyz, almatylyqtar tenderdi jender dep estip jenip alady da, qarjyny qaltasyna basady, búghan ne uәjiniz bar?
Sosyn kadrdyng bәrin derlik Almatydan «tasymaldap» arnayy «reyspen» aldyryp jatyrsyz, Tarazda kadr qúryp qalyp pa? Taghy bir aitarym, partiyanyng tóraghasy retinde týk júmys jasap jatqan joqsyz. Qashan belsendi týrde iske kirisesiz?» dep aityp-aytyp tastaghan bolatyn.
Ol súraqtargha da Qanekeng jauap beruin jauap berdi ghoy. Tek sonynda «partiyagha tóragha bolyp taghayyndalghanyma kóp uaqyt bolghan joq, júmysqa endi kirisemiz. Aqsaqal, qartaysanyz, dúrystap qartayynyzshy» degen sózinen sekem alyp qaldyq. Onlasyn Qarabayúlyna qatty sóilegeninen emes, oghan etimiz ólip ketken ghoy. Partiyanyng tóraghasy bolghanyma úzaq bolghan joq degeninen. Sonda Qanekeng ýshin bir jyldyng ózi uaqyt bolmaghany ma?
Songhy sóz
Biz Aldabergenúlyn dattayyn dep otyrghan joqpyz. Ol kelgeli júmys ta istep jatyr. Tek arakidik óz sózine ózi qarsy shyghatyny bolmasa. Mәselen, jastardy qyzmetke taghayyndaudy jaqsy kóredi eken. Tarazdyq jastardy basshylyqqa nege taghayyndamaydy? Biz de el, júrtpyz ghoy. Qolyma nan ústap túryp, «nan úrsyn» dep aitpay-aq qoyayyn, degenmen, kerek bolsa jemqorlyqty týbimen joyamyn dep jýrgen Qanat Bozymbaevtyng búl tirligining ózi jasyryn jemqorlyqqa jatpaydy ma? Jas kadrlardy syrttan әkeluining astarynda ne mәn bar eken, a?
Taraz qalasy
«Abay-aqparat»