Jahandanu jaghdayyndaghy til ýiretuding tәsilderi atty seminar ótti
Býgin Qyzylorda qalasynda Qazaqstan Respublikasy QR Mәdeniyet jәne sport ministrligi Til sayasaty komiyteti Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til – Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghy «Jahandanu jaghdayyndaghy til ýiretuding innovasiyalyq әdis-tәsilderi» respublikalyq seminaryn ótkizdi.
Seminar júmysyna Til sayasaty komiytetining sarapshysy Qonay Halym, Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyn atqarushy diyrektory Erbol Tileshov, Qyzylorda oblystyq ishki sayasat basqarmasynyng basshysy Talghat Mahanov, Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghy ədistemelik bólimining basshysy Sabira Sapina jәne Til sayasaty komiytetining qyzmetkerleri, әdisker ghalymdar, til mamandary, Astana, Almaty qalalary jәne oblys ortalyqtaryndaghy memlekettik tildi oqytu ortalyqtarynyn mamandary qatysty.
Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyn atqarushy diyrektory Erbol Tileshov «Jana qazaq əlipbiyi: últtyq órkeniyet baghdary jəne jahandyq damumen sabaqtastyq» atty bayandama jasady.
Ol «Til degenimiz – belgili bir sózderding ózara tirkesu kombinasiyasy. Tildegi sózdik qordyng birlikteri keyde atau túlghada túryp, keyde týrlenip ózara baylanysqa týsetini de, әr tilding tabighatyna say baylanysu tәsilderi bolatyny da belgili. Shiyrek ghasyrday uaqyt qazaq tilin ýiretu nәtiyje bermey kelse, oghan til salasynda jýrgenderding de «ýlesi» bar dep oilaymyz. Til ýirenushining kýndelikti qarapayym qoldanysyna eng qajetti belsendi leksikany tandau siyaqty manyzdy bastamany birlese atqarudyng qamyna kirisken jón der edik»-dedi Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyn atqarushy diyrektory Erbol Tileshov.
Mine, býgingi «Jahandanu jaghdayyndaghy til ýiretuding innovasiyalyq әdis-tәsilderi» respublikalyq seminary tyng әdisterge bay janashyl tehnologiyalar arqyly til ýirenuding jolyn tandau.
Qaraghandy oblysy Tilderdi oqytu ortalyghynan kelgen oqytushy Dinara Quanbaeva «Qazaq tili sabaqtarynda zamanauy mulitiymediyalyq tehnologiyalardy, Playposit, Socrstive, Thinglink onlayn baghdarlamalaryn qoldanudyng әdis-tәsilderi praktika jýzinde kórsetildi. Qazaq tilin mengertude qoldanylatyn zamanauy tehnologiyanyng bir týri – internet jelisindegi on-line baghdarlamalar sabaqtyng barysyn útymdy, tiyimdi, ýnemdi qoldanugha mýmkindik beredi. On-line baghdarlamalar – mulitiymedialyq әdisting bir týri. Qazirgi tanda kýndelikti qoldanysta jii paydalanylatyn on-line baghdarlamalar: Thinglink.com, Playposit.com, Socrative.com, kahoot.it, Google.doc qyzmeti»-býgingi kýnning manyzdy tehnologiyalyq jetistikteri dep oiyn odan әri jalghady.
«Onyng dәstýrli әdisterden artyqshylyqtary sinkrettik qasiyeti: bir sәtte kóru men estu boyynsha qabyldau mýmkindigi, aqparatty aluda studenttin ózi әreket etui arqyly belsendi qatysuynda. Qaytalap taldaudy qajet etetin búrynghy baghdarlamalardy qayta shygharu arqyly olargha qayta oralu mýmkindigin tez arada oryndaydy. Til ýirenushini shygharmashylyq әrketke yntalandyrady. Oqytudy meylinshe dara sipatta jýrgizuge mýmkindik beredi. Til ýirenu tikeley til ýirenushinin óz әreketi arqyly jýredi.Oqu baghdarlamasyndaghy oqu materialdaryn paydalanuda, olardy oqyp mengerude sheginuine de, túraqty kórip taldauyna da, tandauy boyynsha ilgeri ótuine de bolady»-dedi oiyn týiindedi Dinara Kuanbaeva.
Seminardyng maqsaty – memlekettik tildi oqytudyng әdistemesin jetildiru, ozyq tәjiriybeni zerdeleu jәne qorytu, oqytudyng innovasiyalyq әdis-tәsilderin tәjiriybege engizu, zamanauy mulitiymediyalyq tehnologiyalardy qoldanudyng әdis-tәsilderin ýiretu, latynnegizdi qazaq tilining emle erejelerin ýiretude janashyl tehnologiyalardy qoldanu әdisterin tanystyru bolatyn.
Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghy ədistemelik bólimining basshysy Sabira Sapina «Latyn grafikasy negizindegi qazaq tilining jana emle erejelerin oqytu mәseleleri» taqyryby boyynsha emle erejelerining jobasy tanystyryldy. Jazu jobasyndaghy jana erejeler, ózgerister engen erejeler mysaldar arqyly týsindirildi. Tyndaushylar erejeler jobasyn ýlken qyzyghushylyqpen qabyldap, keybir mәseleler boyynsha pikirlerin bildirdi. Emle erejelerinde sóileu tilining zandylyqtary saqtalghandyghyn, búl óz retinde til ýiretu kezinde, әsirese, shettildi sózderding jazyluyn ýiretu kezinde ontayly bolatyndyghyn atap kórsetti»-dep sózin týiindedi.
Al Altyngýl Tənirbergenova, Aqtóbe oblysy Tilderdi oqytu ortalyghynyng oqytushysy
«Qazaq tili sabaqtarynda sandyq bilim beru resurstaryn paydalanu manyzdy. Bizdin sheberlik saghatymyz «Qazaq tili sabaqtarynda sandyq bilim beru resurstaryn paydalanu» taqyrybynda oqytudyn janashyl, belsendi әdis-tәsilderi jәne qazaq tilin shetel tili nemese ekinshi til retinde oqytu әdistemesi negizinde qúrastyrylghan. Aldymen sheberlik saghatymyzda interaktivti «Lepbook» tanystyrylady. Lepbuk degenimiz - qyzyqty interaktivtik papka. Lepbuk – salystyrmaly týrde oqudyng jana tәsili. Lepbuk - ol interaktivtik әdisteme, ony qúrastyru jóninde kelesi әdis-tәsilder qoldanugha bolady: salystyrmaly taldau, izdenis, problemalyq súraqtar, didaktikalyq oiyndar, әngime, sipattau, sujettik oiyndar t.s.s. Búl qatysushalardyng sóileu daghdylaryn damytady. Oiyn erkin jetkizip, dialog qúrugha baghyttaydy. Sabaq qarapayym A1 jәne bazalyq A2 dengeylerine arnalghandyqtan, olardyng sóileu daghdylaryn qalyptastyru maqsatynda búl «Lepbook»-ta sóilesim tapsyrmalaryna basa nazar audarylady. Sabaqty bekitu, qorytyndylau maqsatynda testtik tapsyrmalar arqyly «Plickers» jәne «Kahoot» baghdarlamalary tanystyrylady. Búl baghdarlamalar qatysushylardyng bilimin jetildirude, ary qaray damytuda óte qolayly» , -dep oyyn qortyndylady.
Sharada «Atameken» QR ÚQP Biznes-kommunikasiyany memlekettik tilde damytu departamentining sarapshy-lingviysi, filologiya ghylymdarynyng kandidaty Bekzat Dinaeva , Kókshetau qalasy Tilderdi oqytu ortalyghynyng oqytushysy Gýlnar Kajkenova syny oilau tehnologiyasy arqyly jazylym daghdylaryn mengertu joldary men qazaq tilin oqytuda elektrondyq, aqparattyq-kommunikativtik tehnologiyalardy paydalanudyng tiyimdiligin kórsetetin tәjiriybelerimen bólisti.
Seminar barysynda úsynylghan әdis-tәsilderge Qorqyt ata atyndaghy Qyzylorda memlekettik uniyversiytetining dosenti, filologiya ghylymdarynyng kandidaty Gýlshat Qamzaeva ghylymiy-әdistemelik saraptama jasap, baghasyn berdi.
Shara sonynda seminar qatysushylaryna QR Mәdeniyet jәne sport ministrligi Til sayasaty komiytetining sertifikattary tabystaldy.
Abai.kz