Seysenbi, 1 Qazan 2024
3372 0 pikir 19 Nauryz, 2019 saghat 11:42

Ózbekstanmen shekaradaghy Qoghaly túrghyndary "jer almasugha" narazy

Týrkistan oblysy Jetisay audanyndaghy Qoghaly auylynyng túrghyndary "Ózbekstangha taghy da jer beruge" qarsy. Olar jer dauynan qaqtyghys shyghuy mýmkin dep qauiptenedi. Al jergilikti biylik "Qazaqstan Ózbekstanmen jer almasty" degen uәj aitady.

Jetisay audanynyng túrghyny Núrjamal Remetova birneshe kýn búryn Facebook әleumettik jelisindegi paraqshasynda: "Qazaq-ózbek shekarasy Qoghaly auylyna nege jaqyndap keledi? Shekaranyng shegendelgenine jiyrma jylgha tayasa da kenetten shekara syzyghynyng qazaq jerine kirip ketuine ne sebep bolyp? Osyny týsindirip beretin jan bar ma eken?" dep jazdy.

Remetova osy audandaghy Ózbekstanmen shekaralas jatqan Qoghaly auylyndaghy tuysyna barghanyn aitady. Ol Azattyq tilshisine auyl túrghyndarynyng qazaq-ózbek shekarasynyng jyljyghanyna narazy bolyp jýrgenine birshama uaqyt bolghanyn aityp berdi. Núrjamal Remetovanyng sózinshe, Qoghaly auylynyng jayylym jerine Ózbekstan jaghy júmys tehnikalaryn kirgize bastaghan.

Azattyq Qoghaly auylynyng birneshe túrghynymen jәne jergilikti әkimdik ókilderimen sóilesip, mәn-jaydy anyqtaugha tyrysty. Auyl túrghyndary "jayylymnyng bir bóligi men kólding Ózbekstangha beriluine" keliskisi kelmeydi. Qoghaly auylynyng mal dәrigeri Dýisenbek Qaldybaevtyng aituynsha, 2004-2007 jyldar shamasynda Qazaqstan men Ózbekstan shekarasy bekitilgende Qoghaly auyly búrynnan paydalanghan mynnan astam gektar jer Ózbekstangha ótken.

- Ol kezde auyl túrghyndarynyng ishi ashysa da, týsinistikpen qarady. Ózbekstan 2007 jyly, Qazaqstan 2010 jyly shekara symyn tartty. Is sonymen bitti dep oilaghanbyz. Sóitsek 2016 jyly "taghy da jer beriletin boldy" degen habar shyqty. Halyq shulap, kóterile bastaghan song toqtap qalghan siyaqty kóringen, - deydi ol.

Dýisenbek Qaldybaevtyng sózinshe, songhy kezderi Qazaqstan men Ózbekstan arasyndaghy shekara ortasyndaghy beytarap aimaq Ózbekstan iyeligine ótkeni bayqalghan. Ol jerdi Ózbekstan dereu iygerip, jol salugha kirisken. Qazaqstan shekara baghandaryn key tústarda ondaghan metrge, keyde seksen metrdey ishkeri jyljyta bastaghan. Auyl túrghyndary bәrinen búryn shekaragha irgeles jatqan Qoghaly kóli de Ózbekstangha ótip kete me dep qauiptenedi.

- Eki jýzge juyq ýii bar Qoghaly – búrynnan mal sharuashylyghymen ainalysyp kele jatqan auyl. Qoghaly kóli – qalay bolsa solay jatqan qorys emes, malymyz su ishetin kóz. Onsyz sharuashylyghymyz shatqayaqtaydy. Shamamen 20 shaqty gektar kólding tabighaty da tamasha. Qonaq kelse de sonda aparyp qydyrtatyn demalys orny, - deydi Dýisenbek Qaldybaev.

Qoghaly túrghyndarynyng sózinshe, "Ózbekstangha taghy da jer beriledi" degen habar shyqqaly auyl túrghyndary birneshe ret narazylyq tanytqan. Alghash ret 2017 jyly Ózbekstan tehnikalary júmys istey bastaghanda túrghyndar jinalyp, toqtatudy talap etken. "Kóp adam jinalghan son" shekara basshylary men audan jetekshileri halyqpen kezdesken.

Dýisenbek Qaldybaevtyng sózinshe, songhy kezderi Qazaqstan men Ózbekstan arasyndaghy shekara ortasyndaghy beytarap aimaq Ózbekstan iyeligine ótkeni bayqalghan. Ol jerdi Ózbekstan dereu iygerip, jol salugha kirisken. Qazaqstan shekara baghandaryn key tústarda ondaghan metrge, keyde seksen metrdey ishkeri jyljyta bastaghan. Auyl túrghyndary bәrinen búryn shekaragha irgeles jatqan Qoghaly kóli de Ózbekstangha ótip kete me dep qauiptenedi.

Qazaqstan memlekettik shekarasyn delimitasiyalau jәne demarkasiyalau isine 1991 jyly kirisken. Qazaqstan men Ózbekstan memlekettik shekarasyn delimitasiyalau prosesi 2003 jyly, dalalyq júmystar 2004 jyly sәuirde bastalghan. 2016 jyly nauryzda shekarany demarkasiyalau boyynsha songhy qújattar dayyndalyp, bir jyldan song Tashkentte eki elding shekarany demarkasiyalau komissiyasy kezdesken. Eki el ókilderi dala júmystaryn jýrgizuding 2017 jylgha arnalghan kestesi talqylady dep habarlanghan edi.

Abai.kz

0 pikir