باقىتجان كوپباەۆ جۇرتشىلىقتى نەگە شۋلاتتى؟
ول تالدىقورعاننىڭ تۋماسى ەكەن، قازىرگى كەزدە شىمكەنت قالاسىندا تۇراتىن كورىنەدى. رەسپۋبليكالىق «ينتەرناتسيوناليستەر» قوعامدىق ۇيىمىنىڭ توراعاسى قىزمەتىن اتقارادى دەيدى.
بۇدان بۇرىنىراق باقىتجان كوپباەۆ جانە ول باسقاراتىن ۇيىمنىڭ قاراعاندى وبلىستىق فيليالى توراعاسى اننا نەۆسكايا رەسەي تەلەارنالارىنىڭ بىرىندەگى «نا ساموم دەلە» باعدارلاماسىنا سۇحبات بەرىپتى. ەكەۋى جۇرگىزۋشى ءجۋرناليستىڭ سۇراقتارىنا «قازاقستاندا فاشيزم بوي كوتەردى، قازاق ۇلتشىلدىعى قوشقىل وبا ءتارىزدى تاراۋدا!» – دەپ جاۋاپ قايتارعان. سولاي دەي وتىرىپ وزدەرىن قازاق فاشيستەرىنە قارسى كۇرەسىپ جۇرگەن انتيفاشيست قاھارماندار بەينەسىندە كورسەتتى!..
سونداي-اق ول الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى جاساعان بەينەمالىمدەمەسىندە جۇرتشىلىقتى پاۆلودار قالاسىنىڭ اتاۋىن قورعاۋعا شاقىرعان بولاتىن! سول باقىتجان ەندى (30.01.2020) پاۆلودارعا كەلىپ، «پاۆلودار» قوناق ءۇيىنىڭ ءماجىلىس زالىنا قالا تۇرعىندارىن وزىمەن كەزدەسۋگە شاقىردى. بۇل شارادا ءتۇرلى ماسەلەلەر كوتەرىلەتىنى، ونىڭ ىشىندە قالا اتاۋىنا بايلانىستى ماسەلە دە قوزعالاتىنى، ءوزىنىڭ پاۆلودار اتاۋىن وزگەرتۋگە قارسى ەكەنى جونىندە بەينەمالىمدەمە تاراتتى.
ايتسە دە، شىمكەنتتىك قوناقتىڭ ءبىزدىڭ قالانىڭ اتاۋى بويىنشا جيىن وتكىزۋگە مورالدىك جاعىنان دا، زاڭ تۇرعىسىنان دا قۇقى جوق بولاتىن. سوعان قاراماستان، ءوزى شاقىرعان سوڭ باردىق، ونىمەن نيەتتەس ورىستىلدىلەر دە كەلدى. بۇلاردىڭ دەنى كەڭەس كەزەڭىن كوكسەيتىن ەگدە جاستاعى ادامدار ەكەن.
باقىتجان ورىس تىلىندە سويلەدى. قازاق تىلدىلەردىڭ ساۋالدارىنا جيىننىڭ سوڭىندا جاۋاپ بەرەتىنىن ەسكەرتتى. ءسوز باسىندا ينتەرناتسيوناليستەر ۇيىمى جونىندە ايتا كەلىپ، پاۆلوداردا ۇيىمنىڭ فيليالىن قۇراتىنىن، ونىڭ توراعالىعىنا جەرگىلىكتى ازاماتتى بەكىتكەنىن جاريا ەتتى دە، جانىندا تۇرعان ساقالدى جاس جىگىتتى نۇسقادى. سونان سوڭ كەڭەس ۇكىمەتىنە دەگەن ريزاشىلىق سەزىمىن ءبىلدىرىپ ەدى، زالدىڭ ءار تۇسىنان قول شاپالاقتاۋشىلار بوي كورسەتتى. ايتسە دە ول ءوزى ۇيىمداستىرعان جيىن ۇستىندە ەشكىم كۇتپەگەن ارەكەتكە بارىپ، پاۆلودار اتاۋى جونىندە ماسەلە قوزعامايتىنىن مالىمدەدى. (مەنىڭ پايىمداۋىمشا، جينالعان جۇرتشىلىق اراسىندا وزگە ۇلت وكىلدەرىنە قاراعاندا قازاقتار سانىنىڭ باسىمدىعىن ەسكەرىپ، الدىڭعى ويىنان اينىعان سياقتى). سول-اق ەكەن وعان نيەتتەس ورىستىلدىلەر توبى ورىندارىنان ورە تۇرەگەلىپ شۋلاپ قويا بەردى! «ەندەشە نەگە پاۆلودار اتاۋى جونىندە ماسەلە كوتەرىلەدى دەگەن اقپارات تاراتتىڭ، ءبىزدى بۇل جەرگە الداپ شاقىردىڭ با؟!» – دەپ وزىنە دۇرسە قويا بەردى. باقىتجان بولسا، «مەن ونداي حابار تاراتقان جوقپىن، باسقا بىرەۋلەر ءسوزىمدى تەرىس بۇرمالاپ جىبەرگەن شىعار» – دەپ اقتالعان بولدى.
اقىرى، قالا اكىمىنىڭ الەۋمەتتىك سالا بويىنشا ورىنباسارى سۆەتلانا گلادىشەۆا ورتاعا شىعىپ: «پاۆلودار اتاۋىنا بايلانىستى قالا اكىمدىگىنە قانداي دا ءبىر باستاماشىل توپتان ءوتىنىش تۇسكەن جوق. ونىڭ ۇستىنە بيىلعى جىلى قازاقستاندا ساناق جۇرگىزىلۋىنە بايلانىستى ەلدىمەكەندەردىڭ، كوشەلەردىڭ، باسقا دا نىسانداردىڭ اتاۋلارى وزگەرتىلمەيدى. پاۆلودار اتاۋىن قولدايتىندار دا، وزگەرتكىسى كەلەتىندەر دە مەملەكەتتىك ورگاندارعا ءوتىنىش تۇسىرۋگە ءتيىستى. ماسەلە زاڭ اياسىندا قارالۋى كەرەك» دەگەن ويلارىن ورتاعا سالدى.
سوندا عانا ۋ-شۋ سايابىرسىپ، الدىمەن ءورىستىلدى توپ زالدى تاستاپ كەتتى. سودان سوڭ قازاقتىلدىلەر تارقادى. تەك قازاق جىگىتتەرىنىڭ بىرنەشەۋى كوپباەۆتى ورتاعا الىپ، ءتۇرلى وتكىر سۇراقتار قويدى! ولاردىڭ بىرەۋى: «شىمكەنتكە قاشان قايتاسىڭ، شىعارىپ سالايىق...» – دەپ ەدى، باقىتجان راحمەتىن ايتتى. وسىلايشا، بۇل كەزدەسۋ باستالماي جاتىپ ۋ-شۋمەن اياقتالدى.
ەندەشە باقىتجان كوپباەۆ كەرەكۋگە كىمدەرگە سەنىپ كەلدى؟ ول باسقاراتىن ۇيىمنىڭ قولداۋشىسى كىمدەر، ءىس-ساپارلارىن قانداي مەكەمەلەر قارجىلاندىرۋدا؟ رەسەي تەلەارنالارى نەلىكتەن وعان اقپاراتتىق قولداۋ كورسەتۋدە؟ كوپباەۆتىڭ ار جاعىندا «رۋسسكي مير» تۇرعان جوق پا؟ – دەگەن ساۋالدار تۋىنداۋى ورىندى.
بۇلاردىڭ جاۋابى كەيىن تابىلا جاتار. ال باقىتجاننىڭ ءوزى بۇدان ارعى ۋاقىتتا كەرەكۋگە كەلۋگە سونشالىق قۇمارتا قويمايتىن شىعار دەگەن ويدامىز...
شىمكەنتتىك قوناق الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى پاۆلودار اتاۋى جونىندە تاراتقان بەينەمالىمدەمەلەرىنىڭ ءبىرىن جويىپ، ەكىنشىسىن بوگدە كوزدەردەن جاسىرىپ قويىپتى. وسى جايتقا وراي «نەگە؟» دەگەن تاعى ءبىر سۇراق تۋىندايدى.
ارمان قاني
Abai.kz