جاس قازاق: ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك العانىنا، مىنە، جيىرما جىل تولدى. بۇل - وتكەنىمىزدى تارازىلايتىن كەزەڭ. وسى جىل ىشىندە قول جەتكىزگەن ەڭ باستى ءۇش جەتىستىگىمىزدى، جىبەرگەن ءۇش قاتەلىگىمىزدى اتاپ بەرسەڭىز؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: ءبىزدىڭ ەڭ باستى جەتىستىگىمىز - قازاقتاردىڭ عاسىرلار بويى اڭساعان تاۋەلسىز مەملەكەت قۇرساق دەگەن ارمانى ورىندالدى.  ەكىنشى جەتىستىگىمىز - تمد كولەمىندە ەڭ ءتيىمدى نارىقتىق رەفورمالاردىڭ ءبىزدىڭ ەلدە ىسكە اسىرىلۋى. جانە ءۇشىنشى جەتىستىگىمىز - ەلىمىزدەگى  ۇلتارالىق كەلىسىمدى ساقتاپ قالۋ جانە وسى يگىلىگىمىزدى ءارى قاراي نىعايتا تۇسكەندىگىمىز.
ارينە، قاتەلەر دە بولدى. ءبىرىنشى ۇلكەن قاتەمىز - كادرلىق ساياساتتا جىبەرىلدى (بۇل راحات اليەۆ پەن مۇحتار ابىلازوۆتەر بولسا، ءبىر جاعىنان، قاجىگەلدين، جاقيانوۆ، بۇركىتباەۆ جانە ت.ب.)
ەكىنشى قاتە - ينۆەستيتسيالىق جەكەشەلەندىرۋ كۋپوندارى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلماق بولعان، بىراق ساتسىزدىككە ۇشىراعان جەكەشەلەندىرۋ ناۋقانى. اشىپ ايتساق، حالىقتىق كاپيتاليزمدى قۇرا المادىق. ءبىز حالىقتىق-وليگارحيالىق (الپاۋىتتىق) كاپيتاليزم قۇردىق، ول جونىندە جۋىردا پرەزيدەنت نازارباەۆ حالىقتىق كاپيتاليزمگە قاراي بەت بۇرۋ قاجەت دەپ ايتىپ ءوتتى. 

جاس قازاق: ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك العانىنا، مىنە، جيىرما جىل تولدى. بۇل - وتكەنىمىزدى تارازىلايتىن كەزەڭ. وسى جىل ىشىندە قول جەتكىزگەن ەڭ باستى ءۇش جەتىستىگىمىزدى، جىبەرگەن ءۇش قاتەلىگىمىزدى اتاپ بەرسەڭىز؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: ءبىزدىڭ ەڭ باستى جەتىستىگىمىز - قازاقتاردىڭ عاسىرلار بويى اڭساعان تاۋەلسىز مەملەكەت قۇرساق دەگەن ارمانى ورىندالدى.  ەكىنشى جەتىستىگىمىز - تمد كولەمىندە ەڭ ءتيىمدى نارىقتىق رەفورمالاردىڭ ءبىزدىڭ ەلدە ىسكە اسىرىلۋى. جانە ءۇشىنشى جەتىستىگىمىز - ەلىمىزدەگى  ۇلتارالىق كەلىسىمدى ساقتاپ قالۋ جانە وسى يگىلىگىمىزدى ءارى قاراي نىعايتا تۇسكەندىگىمىز.
ارينە، قاتەلەر دە بولدى. ءبىرىنشى ۇلكەن قاتەمىز - كادرلىق ساياساتتا جىبەرىلدى (بۇل راحات اليەۆ پەن مۇحتار ابىلازوۆتەر بولسا، ءبىر جاعىنان، قاجىگەلدين، جاقيانوۆ، بۇركىتباەۆ جانە ت.ب.)
ەكىنشى قاتە - ينۆەستيتسيالىق جەكەشەلەندىرۋ كۋپوندارى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلماق بولعان، بىراق ساتسىزدىككە ۇشىراعان جەكەشەلەندىرۋ ناۋقانى. اشىپ ايتساق، حالىقتىق كاپيتاليزمدى قۇرا المادىق. ءبىز حالىقتىق-وليگارحيالىق (الپاۋىتتىق) كاپيتاليزم قۇردىق، ول جونىندە جۋىردا پرەزيدەنت نازارباەۆ حالىقتىق كاپيتاليزمگە قاراي بەت بۇرۋ قاجەت دەپ ايتىپ ءوتتى. 
ال «حالىقتىق كاپيتاليزم» مەن «الەۋمەتتىك مەملەكەت» دەگەنىمىز - تەپە-تەڭ دۇنيەلەر. جانە ءۇشىنشى قاتەلىگىمىز - ەكونوميكا سالاسىندا مۇناي-گاز سەكتورىنا يەك ارتىپ، يندۋستريالدى-يننوۆاتسيالىق باعدارلامانى كەشەۋىلدەتىپ العانىمىز. مەنىڭ پىكىرىمشە، جىبەرىلگەن قاتەنى مويىنداي وتىرىپ، ونى تۇزەتۋىمىز قاجەت. جانە ەلىمىزدىڭ جاڭعىرۋ جولىنان تايماي، تەك ىلگەرى جىلجي بەرۋ كەرەك.   
جاس قازاق: ءدىن تۋرالى زاڭ جوباسى مۇسىلماندار اراسىندا قىزۋ پىكىرتالاس تۋعىزدى. جاڭا زاڭنىڭ ءماتىنىن وقىپ: «ەكسترەميستەرگە ەمەس، جاپپاي مۇسىلماندارعا قارسى كۇرەس باستالىپ كەتكەن بە؟» - دەپ ويلاۋشىلار از ەمەس. سەبەبى، تىيىم تەك قانا مۇسىلماندارعا قاتىستى بولىپ وتىر. سىزدىڭشە، مەملەكەت پەن ءدىن اراسىنداعى قارىم-قاتىناس قالاي قۇرىلۋى كەرەك؟ جاڭا زاڭ جوباسى ءسىزدىڭ كوڭىلىڭىزدەن شىعادى ما؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: قازاقستاندا مۇسىلماندارعا نەمەسە حريستياندارعا قارسى ەشقانداي دا كۇرەس بولعان ەمەس جانە جۇرگىزىلىپ تە وتىرعان جوق. يسلام مەن حريستياندىق دىندەر - الەمدىك دىندەر بولىپ تابىلادى. جانە، بۇل دىندەر ەشقاشاندا زورلىق-زومبىلىق پەن ادام ءولىمىن ناسيحاتتاعان ەمەس. 
«ادامداردى وڭدى-سولدى ولتىرە بەرۋگە بولادى» دەپ نە قۇراندا، نە ىنجىلدە جازىلماعان. ال ورىمدەي جاس جىگىت قولىنا قارۋ الىپ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندا-رىنىڭ جۇمىسشىسىن شىمىرىكپەي ءولتىرىپ جاتسا (ال ونىڭ ەكى بالاسى بارىن ايتا كەتكەن ءجون), بۇعان ءدىننىڭ نە قاتىسى بار؟ 
ماسەلە مىنادا بولىپ تۇر: ورتامىزدا ءدىننىڭ تەك سىرتقى اتريبۋتتارىنا عانا ەرەكشە ءمان بەرىپ، ال ماڭىزى اسقاق  رۋحاني دۇنيە، اللاعا نەمەسە جاراتۋشىعا شىنايى بەرىلىپ سىيىنۋ تۋرالى مۇلدەم ويلانبايتىن ادامدار بار. بۇل تەك ۆاححابيتتەرگە عانا ەمەس، باپتيستەر مەن كريشنايتتەرگە دە قاتىستى. قازاقستان - زايىرلى مەملەكەت. ءدىني بوستاندىعى دەگەنىمىز - كەز كەلگەن دىنگە سەنۋشى ادام ءوزىنىڭ قالاعان ءدىنىن ۇستانۋعا نەمەسە اتەيست بولۋعا قۇقىلى دەگەن ءسوز. «ءسىز قۇدايعا سەنەسىز بە؟»  دەگەن سۇراقتى ماعان ءجيى قويىپ جاتادى، ونىڭ ىشىندە سىزدەردىڭ دە گازەتتەرىڭىز قويعان. مەن بۇل سۇراقتى تىم ادەپسىز دەپ سانايمىن. بۇل ماسەلە ادامنىڭ جەكە باسىنىڭ جانە ىشكى الەمىنىڭ ءىسى. بىزدە مەشىت پەن شىركەۋ مەملەكەتتەن بولىنگەن، بىراق بارلىق ءدىندار ادامدار ەلىمىزدىڭ ازاماتتارى بولعاندىقتان، كونستيتۋتسيا مەن زاڭداردى ورىنداۋعا مىندەتتى.
جاڭا زاڭ تۋرالى مەنىڭ پىكىرىمدى بىلمەك بولساڭىز، مەن جاڭا زاڭنىڭ جوباسىن تولىعىمەن قولدايمىن. شىنىمدى ايتسام، مەن سەكۋلياريزاتسيانىڭ جاقتاۋشىسىمىن. سەكۋلياريزاتسيا - قوعامنىڭ جانە جەكە تۇلعانىڭ  جان-جاقتى تىنىس-تىرلىگىن ءدىننىڭ، مەشىتتىڭ جانە شىركەۋدىڭ ىقپالىنان قۇتقارۋعا، سونىمەن قاتار قوعام مەن ءاربىر جەكە ادامنىڭ ساناسىندا عىلىمي كوزقاراستى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان ءۇردىس.
ءدىن قانداي دا بولماسىن ارەكەتىمەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا ىقپال جاساماۋى  كەرەك. كەزىندە شىعارىلعان «عىلىم مەن ءدىن» اتتى جۋرنالدى قايتا جاڭعىرتۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىن. ەگەر دە ءسىز تىرشىلىكتى قۇداي جاراتتى دەگەنگە سەنگىڭىز كەلسە، ول ءوزىڭىزدىڭ جەكە باسىڭىزدىڭ قالاۋى، وعان ەشكىم تىيىم سالا الماي-دى. الايدا، ءبىز يننوۆاتسيالىق ەكونوميكاسى دامىعان الەۋەتتى مەملەكەت قۇرامىز دەسەك، ءوسىپ كەلە جاتقان جاس بۋىن الەمنىڭ جاراتىلۋىن عىلىمي تۇرعىدان مەڭگەرىپ، جاقسى ءبىلۋى كەرەك.
قازىرگى تاڭدا ءدىن حالقىمىزدىڭ باسىم بولىگىنىڭ مىنەز-قۇلقى مەن موتيۆاتسيالىق (ۋاجدىك) ساناسىنا اسەرىن تيگىزىپ وتىر. كەيبىر جاستار، كوبىنەسە جۇمىسسىز جۇرگەندەرى، ءبىلىم مەن ومىرلىك تاجىريبەسىنىڭ ازدىعىنان،  تاجىريبەلى دە اككى تالىمگەرلەردىڭ ىقپالىنا تەز ءتۇسىپ قالادى دا، سولاردىڭ نۇسقاۋىمەن ەكسترەميستىك ارەكەتتەرگە بارىپ جاتادى.  
جاس قازاق: مۇحتار شاحانوۆ ۇيىمداستىرعان حاتتى ءسىز «كونستيتۋتسياعا قارسى» دەپ اتادىڭىز. الدىمەن، قول قويىپ، ارتىنشا باس تارتقان ساياساتكەرلەردىڭ بۇل قىلىعىنا قالاي باعا بەرەسىز؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: بۇل ساليقالى ادامعا لايىق قىلىق ەمەس. كەز كەلگەن ەرەسەك ادام ءوزىنىڭ ءسوزى مەن ىسىنە جاۋاپ بەرە ءبىلۋى كەرەك. قازاقستاندا ايتەۋىر ءبارى جاقسىلىقپەن اياقتالىپ جاتادى: ءبىراز داۋلاسادى، ايعايلاسادى، سونىمەن  تىنادى.  ال مولدوۆادا 1992 جىلى قان توگىلىپ، جۇزدەگەن ادام قازا تاپتى. ناتيجەسىندە، اۋماقتىڭ ءبىر بولىگى (پريدنەستروۆە) مەملەكەتتىڭ نەگىزگى بولىگىنەن وقشاۋلانىپ شىعىپ، ەندى وندا كۇنى وسىعان دەيىن شيەلەنىس ساقتالىپ وتىر.
مەن مىناداي كەڭەس بەرەر ەدىم: الدەنەگە قول قويار بۇرىن، الدىمەن ءماتىندى مۇقيات وقىپ ال جانە الدى-ارتىڭدى باعامدا. سوندا عانا ءوز قولىڭنان ءوزىڭ باس تارتىپ، بۇكىل ەلگە ماسقارا بولۋدان امان قالاسىڭ.
جاس قازاق: كونستيتۋتسيا بويىنشا، مەملەكەتتىك ءتىل - قازاق ءتىلى. ورىس ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل دە، رەسمي دە ءتىل ەمەس. بىراق مەملەكەتتىك ورگاندار، شەنەۋنىكتەر قازاقشا سويلەۋگە قۇلىقتى ەمەس. ءسىزدىڭ شە، بۇل كونستيتۋتسيانى ورەسكەل بۇزۋ ەمەس پە؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: ءسىز كونستيتۋتسيانى مۇقيات وقىڭىز، ءتىپتى قاجەت بولسا، زەرتتەپ شىعىڭىز. وندا مەملەكەتتىك ءتىل - قازاق ءتىلى دەپ انىق جازىلعان. ال ورىس ءتىلى مەملەكەتتىك ورگاندار مەن مەكەمەلەردە تەڭ قولدانىلادى دەلىنگەن.
ءماجىلىس دەپۋتاتتارى  1997, 2004 جانە 2007 جىلدارى «تەڭ» دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋدى سۇراپ، كونستيتۋتسيالىق كەڭەسكە شىققان بولاتىن.  كونستيتۋتسيالىق كەڭەس ءسوزدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرىپ،  ورىس ءتىلى دە قازاق تىلىندەي قۇقىقتارعا يە دەپ جاۋاپ بەرگەن ەدى. سونىمەن بىرگە،  كونستيتۋتسيادا تىلدىك ديسكريميناتسياعا تىيىم سالىنادى دەلىنگەن. جانە كەز كەلگەن ازامات ءبىلىم الۋ، تاربيە بەرۋ، شىعارماشىلىقپەن اينالىسۋ بارىسىندا، تىلدىك قالاۋ جاساۋعا ەرىكتى. ەگەر ماجىلىستە نەمەسە كونفەرەنتسيا مەن «دوڭگەلەك ۇستەلدە» ورىس تىلىندە سويلەي باستاسا، ال ءسىز ودان قازاق تىلىندە سويلەۋدى تالاپ ەتەتىن بولساڭىز، ءسىز كونستيتۋتسيانى بۇزعان بولىپ تابىلاسىز. ەگەر ءسىز قازاق تىلىندە سويلەيتىن بولساڭىز، ال بىرەۋ ورىس تىلىندە سويلەۋدى تالاپ ەتكەن بولسا، ول دا كونستيتۋتسيانى بۇزۋشىلىق بولىپ تابىلادى. مەملەكەتتىك ورگاندار - ەلىمىزدىڭ 0,01% پايىزدىق سانى. نە سەبەپتى ءبىز مەملەكەتتىك ورگاندارداعى تىلدىك ماسەلەنى قاۋزاي بەرەمىز؟ قازاق ءتىلىن ءبىرىنشى كەزەكتە جانە نەگىزدى تۇردە دامىتاتىن جانە ەنگىزەتىن تەلەديدار، جوعارى جانە ورتا ءبىلىم بەرۋ ورىندارى، باسپالار، جورنال مەن گازەتتەر، وراسان زور گۋمانيتارلىق سالا، زاۋىت پەن فابريكالار، اۋىل مەن كەنتتەر سياقتى ورىندار بار ەمەس پە؟
«تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلىندا ءبىز مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن اۋقىمدى تىلدىك ورتانى قايتا جاڭعىرتىپ، قالىپتاستىردىق» دەپ ويلايمىن. قازاق تىلىنە مەملەكەتتىك مول قاراجات ءبولىنىپ كەلدى جانە ءالى دە بولىنۋدە. قازىرگى كەزدە، بۇدان 20 جىل بۇرىنعى كەزەڭمەن سالىستىرساق، قازاق ءتىلىن بىلەتىن قازاقتارمەن بىرگە، باسقا ۇلت وكىلدەرىنىڭ دە سانى ەداۋىر ارتتى. ءبارى دە دۇرىس كەلە جاتىر. 
جاس قازاق: «حالىق مايدانى» - ەكى مۇحتار ءابىلازوۆ پەن اليەۆتىڭ جوباسى رەتىندە اتالىپ ءجۇر. سىرتتان باسقارىلاتىن بۇل ۇيىم قارسىلىقتى ەلەكتوراتتى وزىنە تارتا الا ما؟ بۇعان «ازاتتىڭ» قوسىلماۋىن قۇپ كورەسىز بە؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: مەنىڭ ويىمشا، راحات اليەۆتىڭ «حالىق مايدانى» تۇگىل، باسقاعا دا مۇرشاسى جوق، سەبەبى ونىڭ باسىنا ەكستراديتسيا قاۋپى ءتونىپ تۇر، ول كەز كەلگەن ساتتە تۇتقىنعا الىنۋى مۇمكىن. ءبارى دە، ونىڭ ىشىندە، باتىس تا  اليەۆتىڭ ادام ولتىرگەن قاندىقول مەملەكەتتىك قىلمىسكەر ەكەنىن ءتۇسىندى.   مۇحتار ءابىلازوۆتىڭ انگليا اۋماعىنداعى بارلىق بانكتىك ەسەپشوتتارىنا تىيىم سالىندى. لوندوننان قاشىپ كەتپەۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن، ونىڭ تولقۇجاتى دا تاركىلەندى. سوندىقتان، بۇل ەكى مىرزانىڭ قازاقستاندىق وپپوزيتسيانى قارجىلاندىراتىندىعى دا ەكىتالاي. ال «ازاتتىڭ» كىمگە بارىپ قوسىلاتىندىعىندا مەنىڭ مۇلدەم شار­ۋام جوق. 
جاس قازاق: الداعى پارلامەنت سايلاۋىندا «نۇر وتانمەن» بىرگە «اق جول» پارتياسى پارلامەنتكە كىرەدى دەپ ءجۇر. پەرۋاشەۆتىڭ توراعالىعى «اق جولدىڭ» مۇمكىندىكتەرىن كۇشەيتتى مە؟ «ازات» پارتياسى كەدەرگىدەن سۇرىنبەي وتۋگە قانشالىقتى قاۋقارلى؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: مەن «اق جول» پارتياسى مەن ونىڭ جەتەكشىسى ازات پەرۋاشەۆتى جارنامالاۋدان اۋلاقپىن. بۇل ساۋالدارىڭىزدى ونىڭ وزىنە نەمەسە ونى جارنامالاپ جۇرگەندەرگە قويىڭىز. ولارعا  ول ءۇشىن اقشا دا تولەيدى. ال «ازات» پارتياسىنا كەلەتىن بولساق، ولار نەبارى 6,5 % عانا جيناعاندىقتان، پارلامەنتكە وتە المايدى. ويتكەنى 7% جيناعان پارتيا عانا وتەدى. «اق جول» پارتياسى بۇل مەجەدەن وتە الادى، سەبەبى حالىققا  «اق جول» دەگەن ۇعىم اسا جاعىمدى. ەلەكتورالدى سانا «ازات» سوزىنەن گورى «اق جول» دەگەن ءسوزدى قولداۋعا بەيىمىرەك.
جاس قازاق: قازاقستان وپپوزيتسياسىنىڭ السىزدىگى نەدە؟ 
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: ونىڭ السىزدىگى - ءوزىنىڭ الجۋازدىعىندا، ۇيىمسىزدىعىندا، تۇلعاسىزدىعىندا جانە ەنجارلىعىندا. بار بىلەتىندەرى، ينتەرنەتكە جانە ءتۇرلى «دوڭگەلەك ۇستەلدەرگە» شىعۋمەن شەكتەلەدى. حالىقپەن ەشبىر بايلانىسى جوق. الدەبىر باتىل ارەكەتكە باستايتىن جۇرەكتى، قايسار كوشباسشىلارى جوق.    اللاعا تاۋبە، بولماسا بولماي-اق قويسىن!  
جاس قازاق: ماڭعىستاۋداعى ەرەۋىلدەۋشى مۇنايشىلار ماسەلەسىن شەشۋگە تيمۋر قۇلىباەۆ ارالاسا باستادى. مۇنى ونىڭ العاشقى ساياسي قادامى رەتىندە باعالاۋعا بولا ما؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: قۇلىباەۆ «سامۇرىق-قازىنانى» باسقارادى. ال ول دەگەنىڭىز - ەل ەكونوميكاسىنىڭ  59% پايىزى. ەگەر ساياساتتى ەكونوميكانىڭ شوعىرلانعان كورسەتكىشى دەيتىن بولساق، وندا قۇلىباەۆتى باياعىدان-اق ساياساتپەن اينالىسىپ ءجۇر دەۋگە  بولادى.
جاس قازاق: ابىلاي حاننىڭ زامانىندا حانعا اقىل-كەڭەسىن تۋرا ايتقان بۇقار جىراۋ قازاق حالقىنىڭ جادىندا ماڭگى قالدى. وسى قىزمەتتى بۇگىن ءسىز اتقارىپ وتىرسىز. بۇقار جىراۋ مەن قازىرگى كەڭەسشىنىڭ اراسىنداعى ايىرماشىلىق پەن ۇقساستىق بار ما؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: مىنا سالىستىرماڭىز ءۇشىن راحمەت، اعىمنان جارىلىپ وتىرمىن، ءتىپتى كۇتپەپ ەدىم بۇنى!  تاپ وسى ساۋالىڭىزعا جاۋاپ بەرمەي-اق قويايىنشى!
بىرىنشىدەن، ءسىز مەنىڭ ءرولىم مەن مارتەبەمە اسا جوعارى باعا بەرىپ وتىرسىز. ەكىنشىدەن، مەن ءسىزدىڭ سالىستىرماڭىزدى ءىلىپ الىپ، ءارى قاراي جالعاستىرا جونەلسەم، بۇل مەنىڭ تاراپىمنان سىرت كوزگە ارسىز، بەتسىز، مەنمەن جانە ۇياتسىز ادامنىڭ قىلىعى بولىپ كورىنەدى. مەن وسى ساۋالىڭىزعا دا ريزامىن.
جاس قازاق: قازىر شەنەۋنىكتەردىڭ بالالارى تۇگەلدەي دەرلىك شەتەلدە وقيدى. ولار نازارباەۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە قاشان وقي باستايدى؟ ءسىزدىڭ بالالارىڭىز قايدا وقيدى نەمەسە وقىعان ەدى؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: كوپتەگەن شەنەۋنىكتەردىڭ بالالارى قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندارىندا وقىپ جاتىر. بالالارىن شەتەلدەن وقىتۋ اركىمنىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن جايت، قازاقتاردىڭ  بالالارىن جاقسى كورەتىندىگى سونداي، ولاردى 4-5 جىلعا جىبەرمەك تۇگىلى، كوزدەرىنەن تاسا قىلعىسى جوق. مەنىڭ جالعىز ۇلىم بار. ونىڭ جاسى 26-دا. ول قازاقستاننىڭ  مەملەكەتتىك زاڭ اكادەمياسىن ءبىتىردى. زاڭگەر بولىپ ءبىر مەكەمەدە ءبىراز جۇمىس ىستەدى دە، كەيىن سول الماتىدا،  حالىقارالىق بيزنەس اكادەمياسىنا اۋىستى. كەيىنىرەك باسقا ماماندىقتى مەڭگەرىپ، قازىر «قازاقفيلمدە» دىبىس وپەراتورى بولىپ ىستەپ ءجۇر. قازىرگى كوپتەگەن جاس جىگىتتەردەي، ول نە مەملەكەتتىك قىزمەتكە، نە مەملەكەتتىك ۇلتتىق كومپانيالارداعى جۇمىسقا مۇلدەم قىزىقپايدى.
جاس قازاق: بىرەۋلەر ساياساتتى لاس نارسە دەپ جاتادى. ەلىمىزدىڭ ءبىرىنشى جانە سوڭعى ۆيتسە-پرەزيدەنتى ەرىك اسانباەۆ: «ساياسات - ەلگە قىزمەت ەتۋدىڭ بيىك ونەرى» دەگەن ەدى. قاي پىكىر جاعىنداسىز؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: العاشقى انىقتاما - وتە لاس انىقتاما. ال ەكىنشى ناقىل ءسوز - لەپىرمە سوزگە تىم جاقىن. مەن بولسام، ءۇشىنشى انىقتاماعا كوبىرەك ويىسامىن:
«ساياسات  - ول ارقاشاندا اپاتتى جانە سۇيكىمسىز قارەكەتتەردىڭ اراسىنان تاڭداۋ جاساۋ».
جاس قازاق: ەگەر ساياساتقا كەلمەگەندە، نەمەن اينالىسار ەدىڭىز؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: مەن جوعارى وقۋ ورنىندا جۇمىس ىستەگەنمىن جانە ماعان 1990 جىلعا دەيىن ءدارىس، سەمينار، وقىتۋشىلار مەن ستۋدەنتتەر اراسىندا بولۋ سياقتى ءومىرىم وزىمە وتە ۇنايتىن. كەيىن مەن ساياساتقا بەرىلىپ كەتتىم دە، دەپۋتات بولىپ سايلاندىم. 
جاس قازاق: بيلىكتەگى تۇلعالاردىڭ اراسىندا كوپشىلىك الدىندا ەلىمىزدەگى ساياسي پروتسەستەر تۋرالى ويىن ەركىن ايتا الاتىن ادام ءسىز عانا. نەگە جالعىزسىز؟ وزگەلەر نەگە پىكىرسايىسقا دايىن ەمەس. مۇنىڭ ءوزى ساياسي مادەنيەتىمىزدىڭ ەندى عانا قالىپتاسىپ كەلە جاتقانىن كورسەتپەي مە؟
ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ: نەگە ولاي دەيسىز؟ بىرىنشىدەن، مەن ءتىپتى دە جالعىز ەمەسپىن. كوپتەگەن باسقا شەنەۋنىكتەر دە قانداي دا بولماسىن تاقىرىپتارعا نەمەسە ۇردىستەرگە قاتىستى ءوز پىكىرلەرىن ايتىپ جاتادى. مەنىڭ ولاردان بار ايىرماشىلىعىم: مەن كوپشىلىككە ءجيى شىعامىن. ءوزىمنىڭ ۇستانعان قاعيداتىم - ەشبىر جۋرناليستپەن سۇبحاتتاسۋدان باس تارتپاۋ. قازاقستان جۋرناليستەرىنىڭ باسىم كوپشىلىگى مەنىڭ ۇيالى، جۇمىس  تەلەفوندارىمنىڭ نومىرلەرىن بىلەدى. كۇندە تەلەفون شالىپ جاتادى دەسەم، ارتىق بولماس.
مەنىڭشە، ساياساتپەن اينالىستىڭ با، وندا بارشا حالىققا، قوعامعا اشىق تا جاقىن بولۋىڭ كەرەك. تۇپتەپ كەلگەندە، ازاماتتاردىڭ اقپارات الۋعا قۇقىلى ەكەندىگى كونستيتۋتسيا­دا جازىلعان.  سىزدەر، جۋرناليستەر اقپاراتتى ىزدەپ جۇرسەڭىزدەر، مەن سونى تاۋىپ الۋلارىڭىزعا جاردەمدەسەمىن. قازاقستاننىڭ ساياسي مادەنيەتى ءالى تىم جاس، ول جاڭا-جاڭا قالىپتاسىپ، ەرجەتۋگە ەندى عانا بەت بۇردى.

سۇحباتتاسقان شاديار وستەمىرۇلى

http://jasqazaq.kz/post/%C2%ABb%D1%96z-khaly%D2%9Bty%D2%9B-kapitalizm-%D2%9B%D2%B1ra-almady%D2%9B%C2%BB