قازاقتىڭ ەسكىشە ەسەبى بويىنشا، 13 ناۋرىزدا «قىس توقسانى» اياقتالادى. مۇنى «توقسان شىقتى» دەپ ەسەپتەيدى، ياعني التى اي قىستىڭ ەڭ قيىن توقسان كۇنى ءبىتىپ، قىس مەزگىلى مۇلدەم كەتەدى دەگەن ۇعىم. قاراپايىم سوزدەرمەن ايتساق، شارۋانى، تۇرمىس-تىرشىلىكتەگى ءتۇرلى قارەكەتتەردى، امال-ارەكەتتەردى «قىسىپ تاستاعان» توقسان كۇندىك قاتتى قىس مەزگىلى ءبىتىپ، اياق-قول كەڭەيەتىن، جايدارلى جاز مەزگىلى – قايتا جاڭارۋ كەزەڭى جەر بەتىنە اياق باسادى. التى اي قىستا ۇيقىدا، ياعني ءولىارا كەزەڭدە بولعان تابيعات قايتا ءتىرىلىپ، جاڭا تىرشىلىگىن باستايدى. تىرشىلىگى تابيعاتپەن ەتەنە بايلانىستى بولعان اتا-بابالارىمىز جەر اناداعى جاڭارۋدى ايرىقشا قۋانىشپەن قارسى العان. حالىقتىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىندە، دۇنيەتانىمىندا ايرىقشا ورنى بار اتالمىش ءداستۇر استارىندا تەرەڭ تانىمى بار راسىمدەر تۋىنداۋىنا سەبەپكەر بولعان. سونىڭ ءبىرى – كورىسۋ.

ءولىارا مەزگىلدەن امان-ەسەن شىققان حالىقتىڭ قۋانىشى – كورىسۋ (امانداسۋ، قاۋىشۋ) عۇرپىمەن ايشىقتالادى. كورىسۋ – وتكەندى، ياعني ەسكىنى ارتقا تاستاپ، جاڭامەن جاناسۋدىڭ، اماندىقپەن قاۋىشۋدىڭ، قايتا تابىسۋدىڭ ءارى ءتۇزۋ كوڭىلدىڭ، ادال تىلەكتىڭ ءرامىزى. كورىسۋ 14 ناۋرىزدان باستالادى.

وتكەن ىسكە قايتا ورالماي «وتكەنگە – سالاۋات»، الداعى كۇندەردەن ءۇمىت كۇتىپ «بولاشاققا - امانات» دەپ بەلدى بەكەم بايلاۋ - كورىسۋدىڭ باستى تانىمدىق فيلوسوفياسى. سول تانىمنىڭ ارناسىندا قالىپتاسقان اتا-بابالار رۋحىنا دۇعا باعىشتاۋ، كورشى-كولەمىن، اعايىن-تۋعانىن امان كورىپ، ولارعا سىي-سىياپات جاساۋ، تارتۋ-تارالعى بەرىپ قۇرمەت ەتۋ، اللا-تاعالا بەرگەن جاستىڭ ءبىر جىلعا ۇزارىپ كەلگەنىنە شۇكىرشىلىك ەتۋ – كورىسۋدىڭ باستى امالدارى.

تابيعاتتاي جاڭارۋدى ىشكى جان-دۇنيەسىنەن باستايتىن ادامزات بالاسىنىڭ رۋحاني تۇلەۋىندە كورىسۋ ىرىمىنىڭ ءمان-ماڭىزى زور. بۇل تۇستا سانامىزعا مىناداي ۇعىمداردى ورناتقان ءجون سەكىلدى: قايتا تۇلەگەن، جاڭعىرعان رۋح جاڭانى، جاقسىلىقتى، تابىستى، دوستىقتى، ماحاباتتى، قۋانىشتى كوڭىلدىڭ شەڭبەرىنە قابىلداي الادى. سول ارقىلى ادامزات بالاسى تىلسىم جاراتىلىستان وزىنە باعىتتالعان سىيعا دا، سىباعاعا دا، ساۋاپقا دا، ىرىزدىققا دا جول اشاتىنى ءسوزسىز.

الماس ابسادىق

Abai.kz