اۋىلدىڭ ءبىر ارتىقشىلىعى - وقشاۋ ورنالاسقاندىعىندا. قالاداعىداي ادام سانى كوپ ەمەس. ويىن-ساۋىق ورتالىقتارى، ىعى-جىعى سابىلعان كولىك تە از. كۇندە ۇشاققا نەمەسە پوەزعا ءمىنىپ، حالىقپەن تىكەلەي قارىم-قاتىناسقا ءتۇسىپ جاتقان جوق. دەگەنمەن، قۇداي ودان ساقتاسىن ارينە، بۇل - اۋرۋ اۋىلعا جەتە المايدى دەگەندى بىلدىرمەيدى.

ستۋدەنتتەردى اۋىلعا قايتاردىق. كەيبىر قالادا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ازاماتتار اۋىلىنا قايتىپ جاتىر. الدا ناۋرىز مەرەكەسى. جۇرت ءبىرشاما كۇن دەمالادى. وسى كەزدە قالا حالقىنىڭ كوبى ايماقتارعا، تۋعان اۋىلدارىنا اتتانادى. مىنە، وسى ناعىز قاۋىپتى تۇس. اۋىل مەن قالانىڭ اراسىندا ءجيى قارىم - قاتىناس، كونتاكت بولاتىن كەزەڭ. وسى كەزدە ەڭ الدىمەن اۋىلعا كىرگەن ادامداردى ەسەپكە الىپ، ءتىپتى مۇمكىندىگى بولسا دەنە قىزۋىن تەكسەرىپ كىرگىزسە جاقسى بولار ەدى. ارينە قالا ماڭىنداعى ۇلكەن اۋىلداردا بۇل ءىستى جۇزەگە اسىرۋ قيىنداۋ. ەڭ بولماعاندا وقشاۋ ورنالاسقان، ادام سانى كوپ ەمەس اۋىلداردا وسىنداي تالاپتار جۇزەگە اسىرىلعانى ارتىق بولماس. ويتكەنى اۋىلدىڭ قالادان الىس بولعانى ءبىر جاعىنان جاقسى بولسا، ەكىنشى جاعىنان قاۋىپتى دە. اۋىل ادامى جوتەلگە تۇماۋ دەپ قارايدى. ۇلكەن كىسىلەر دارىگەرگە بارماۋى دا مۇمكىن. ونىڭ ۇستىنە كەي اۋىلداردا ەمحانا، دارىگەر دە جوق. جەدەل جاردەم كولىكتەرى دە جەتىسپەۋى مۇمكىن. ايماق، وبلىس، اۋدان ءتىپتى، اۋىل اكىمدەرى وسى كەزەڭگە وتە ساق قاراۋى كەرەك.

تاڭ ەرتەڭگىسىن تۋعان اۋىلىما تەلەفون سوعىپ، اۋىل اكىمى شالقار الديبەكوۆپەن سويلەستىم. ەلدىڭ جاعدايىن سۇرادىم.بارىنشا دايىندىق جاساپ جاتقانىن ايتتى. مەكەمە باسشىلارىن جۇمىلدىرا وتىرىپ، الدىن-الۋ شارالارىن جاساپ جاتىر ەكەن. "اۋىل حالقىنا جەتەتىندەي ماسكا الىپ دايىنداپ قويدىق، ەندى اۋىلداعى تىگىنشىلەرگە تاعى دا ماسكا تىكتىرىپ دايىنداتىپ قويامىن. ازىق-تۇلىگىمىز جەتكىلىكتى. اۋىلدىڭ ۋچاسكەلىك پوليتسيا قىزمەتكەرىمەن بىرلەسە وتىرىپ، اۋىلعا كىرگەن ادامداردىڭ ءتىزىمىن الىپ، ءبىلىپ وتىراتىن بولامىز. ەمحاناعا دا دايىندىق جۇمىستارى جاسالدى" دەدى.
ۇكىمەتتىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن بارلىق ايماقتا، قالالار مەن اۋدان ورتالىقتارىندا، اۋىلداردا شتابتار قۇرىلىپ، ساقتىق شارالارى جاسالىپ جاتسا كەرەك.

دەسە دە اۋىلعا قاتتى كوڭىل ءبولىنۋى كەرەك. ويتكەنى قالا ادامىنىڭ جاعدايى بەلگىلى، اۋىرا قالسا 10-15 مينۋتتا جەدەل جاردەم شاۋىپ جەتىپ كەلەدى. اۋرۋدى وقشاۋلايدى. ەم شارالارىن جاسايدى. ال قالادان 300-500 شاقىرىم قاشىقتا جاتقان اۋىلعا جاردەم جەتىپ، كومەك كورسەتىلگەنگە دەيىن ۋاقىت وزدىرىپ الۋ قاۋىپى بار. سوندىقتان كىمدە-كىم ءسال دە بولسا دەنساۋلىعىنا سەنىمسىز بولسا، اۋىلعا بارۋدان باس تارتسىن. سونداي-اق اۋىلدا تۋىپ وسكەن ازاماتتار، سىزدەردىڭ اۋىلعا شىنايى كومەكتەرڭىز تيەتىن كەز - وسى كەز. ۇكىمەت بار قاجەتتىلىكتەرىن قامتاماسسىز ەتەر. الايدا ازامات رەتىندە ساقتانۋعا قاجەتتى ماسكا، باسقا دا قورعانۋعا بولاتىن قۇرالدارىن ساتىپ اپەرۋگە قول ۇشىن بەرسەڭىزدەر ارتىق بولماس.

اۋىل - بارشاڭىزدىڭ ءتۇپ تامىرلارىڭىز. قازاقتىڭ التىن بەسىگى. اۋىلداعىلاردىڭ جاعدايىن ءجيى سۇراپ تۇرىڭىزدار.اۋىلداعى تۋىس-تۋعانعا ساقتىق شارالارىن تۇسىندىرىڭىزدەر. بەيعام بولىپ قالماسىن. ونى اۋىلدان شىققان ءار قازاق بالاسى ءوزىنىڭ مىندەتى دەپ ساناسىن. اۋىلداعى اعايىن ىندەتتەن امان بولسا ەكەن. وسىنى ءبارىمىز بىرگە تىلەيىك.

ادىلبەك قابا 

Abai.kz