اڭگىمەنى نەدەن باستاسام ەكەن؟ «شاراسىزدان شالعا ءتيىپ بارامىن»- دەگەن ەكەن ءبىر قىز باياعىدا. سول سياقتى شاراسىزدىقتان با، امالدىڭ جوقتىعىنان با، الدە قوتىر لاق تا ولەر الدىندا تۇياعىن ءبىر سىلتەيدى عوي دەگەن جاندالباس پا،  ھاق ءدىنىمىزدى، دىنىمىزبەن بىرگە سول ءدىندى ءومىرىنىڭ وزەگى، تىرشىلىگىنىڭ ماڭىزىنا اينالدىرعان مىڭداعان، ءتىپتى ميلليونداعان مۇسىلمان باۋىرلاردىڭ جان داۋسىن، جۇرەك بۇلقىنىسىن، شاراسىزدىقتان شىققان كوز جاسىن كورىپ تۇرىپ ءۇنسىز قالۋ دا ءبىر قىلمىس دەگەن وي مازا بەرمەدى مە، الدە اللا تاعالانىڭ ماڭدايعا جازعانى سول بولدى ما ايتەۋىر، ءبىر توپ جىگىت بەلدى بەكەم بۋىپ،  قر ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىكتىڭ دايىنداپ، پارلامەنتكە ۇسىنعان «ءدىني قىزمەت پەن ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى»  زاڭ جوباسىنىڭ قابىلدانۋىنا ءۇزىلدى كەسىلدى قارسى شىقتى، اگەنتتىك باسشىسى قايرات لاما شاريفتىڭ قىزمەتىنەن  كەتۋىن تالاپ ەتتى.

ويدى وي قوزعايدى دەمەكشى ءبىر مۇسىلمان باۋىرىمىزدىڭ قويعان ساۋالى ەسكە تۇسە كەتكەنى. مۇرتى جاڭا تەبىندەپ كەلە جاتقان بالاڭ جىگىت ءبىراز ويلانىپ بارىپ، «اعا، وسى ءدىني ەكسترەميزم تۋرالى ءسوز بولسا، نەگە يسلام تۋرالى ايتىلادى. يسلام ءدىنى- قانتوگىس پەن ەكسترەميزم، تەرروريزمگە قارسى ءدىن ەمەس پە؟ مىڭداعان ادامداردى جازىقسىز قىرىپ تاستاعان، ايەلدەردى، بالالاردى تىرىدەي ورتەگەن ءدىني سەكتالار تۋرالى ايتپايدى عوي وسى» دەپ كەيىستىگىن بىلدىرگەنى.

اڭگىمەنى نەدەن باستاسام ەكەن؟ «شاراسىزدان شالعا ءتيىپ بارامىن»- دەگەن ەكەن ءبىر قىز باياعىدا. سول سياقتى شاراسىزدىقتان با، امالدىڭ جوقتىعىنان با، الدە قوتىر لاق تا ولەر الدىندا تۇياعىن ءبىر سىلتەيدى عوي دەگەن جاندالباس پا،  ھاق ءدىنىمىزدى، دىنىمىزبەن بىرگە سول ءدىندى ءومىرىنىڭ وزەگى، تىرشىلىگىنىڭ ماڭىزىنا اينالدىرعان مىڭداعان، ءتىپتى ميلليونداعان مۇسىلمان باۋىرلاردىڭ جان داۋسىن، جۇرەك بۇلقىنىسىن، شاراسىزدىقتان شىققان كوز جاسىن كورىپ تۇرىپ ءۇنسىز قالۋ دا ءبىر قىلمىس دەگەن وي مازا بەرمەدى مە، الدە اللا تاعالانىڭ ماڭدايعا جازعانى سول بولدى ما ايتەۋىر، ءبىر توپ جىگىت بەلدى بەكەم بۋىپ،  قر ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىكتىڭ دايىنداپ، پارلامەنتكە ۇسىنعان «ءدىني قىزمەت پەن ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى»  زاڭ جوباسىنىڭ قابىلدانۋىنا ءۇزىلدى كەسىلدى قارسى شىقتى، اگەنتتىك باسشىسى قايرات لاما شاريفتىڭ قىزمەتىنەن  كەتۋىن تالاپ ەتتى.

ويدى وي قوزعايدى دەمەكشى ءبىر مۇسىلمان باۋىرىمىزدىڭ قويعان ساۋالى ەسكە تۇسە كەتكەنى. مۇرتى جاڭا تەبىندەپ كەلە جاتقان بالاڭ جىگىت ءبىراز ويلانىپ بارىپ، «اعا، وسى ءدىني ەكسترەميزم تۋرالى ءسوز بولسا، نەگە يسلام تۋرالى ايتىلادى. يسلام ءدىنى- قانتوگىس پەن ەكسترەميزم، تەرروريزمگە قارسى ءدىن ەمەس پە؟ مىڭداعان ادامداردى جازىقسىز قىرىپ تاستاعان، ايەلدەردى، بالالاردى تىرىدەي ورتەگەن ءدىني سەكتالار تۋرالى ايتپايدى عوي وسى» دەپ كەيىستىگىن بىلدىرگەنى.

ۋاقىت شىركىن قاشان دا تاپشى بولسا دا جۇزىنەن يماندىلىق نۇرى توگىلگەن باۋىرىما ءوز بىلگەنىمشە تۇسىندىرگەن بولدىم. سونداعى ايتقانىم مىناۋ ەدى: يسلام ءدىنىن الەمدىك قۇبىجىق ەتىپ كورسەتۋ بىرنەشە كەزەڭگە بولىنگەن. تىم ارعىسىن ايتپاساق تا وتكەن عاسىردىڭ 90 جىلدارى يسلام الەمىنە قارسى جويقىن سوعىس باستالدى. ءبىر عانا ەپيزود: 90 جىلداردىڭ باسىندا باتىستىڭ كسرو-نى تولىق جەڭگەنى مەن ونىڭ الەمدىك ساياساتقا تيگىزەر اسەرى تۋرالى ءسوز بولعان ناتو-نىڭ ءبىر سامميتىندە «جەلەزنايا بارونەسسا» اتانعان مارگارەت تەتچەر قاسىندا وتىرعان تۇركيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى ناجمەددين ەرباكانعا بۇرىلىپ، «كەلەسى كەزەكتە ءسىز. ءسىز دەپ تۇرعانىم-ول مۇسىلمان الەمى»،- دەيدى، تەتچەردىڭ سونداعى ايتقانى: «يدەيا قانداي دا ءبىر جاۋ بەينەسىنسىز ءومىر سۇرە المايدى. ءبىز، باتىس مەملەكەتتەرى، ءوز تىرشىلىگىمىزدى ودان ءارى جالعاستىرۋ ءۇشىن سونداي جاۋ تاۋىپ الۋىمىز قاجەت. كسرو قۇلادى، ەندى ونىڭ ورنىن جاڭا جاۋ باسادى، ول ەندى يسلام الەمى بولادى» دەگەن ەدى. س حانتينگتون ءوزىنىڭ «وركەنيەتتەر قاقتىعىسى» دەگەن اتاقتى كىتابىندا «باتىستىڭ نەگىزگى پروبلەماسى -- يسلام فۋندامەنتاليزمى ەمەس. ول -- يسلام، باسقاشا وركەنيەت» دەيدى. وسىدان-اق يسلامنىڭ نەگە الەمدىك قۇبىجىق كەيپىن جاساۋعا تاڭدالىپ الىنعانىن اڭعارۋعا بولادى. ونىڭ ارعى تۇبىندە باتىستىڭ، يزرايلدىڭ، امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ  الەمگە ۇستەمدىك ەتۋ ماقساتىنىڭ جاتقانى بەلگىلى. ولاردىڭ بۇل ماقساتقا جەتۋىنە نەگىزگى كەدەرگى كەلتىرەتىن، يىق تەڭەستىرىپ، جويقىن سوققى بەرە الاتىن دا يسلام الەمى عانا ەدى. ويتكەنى يسلام ءدىنىن بەرىك ۇستاعان ازاماتتى اقشاعا ساتىپ الا المايسىڭ، الداۋعا كونبەيدى، ايداۋعا جۇرمەيدى. ءبىر اللاعا عانا باس يەتىن، ءوزىن اقشانىڭ ەمەس، اللانىڭ قۇلىمىن دەپ سانايتىن ازاماتتاردىڭ قوعامىن، مەملەكەتىن ىدىراتۋ، باعىندىرۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل جەردە «ساتىلمايتىن نارسە جوق، تەك ارقايسىسىنىڭ ءوز قۇنى بار» دەپ وسكەن باتىستىق ادام ءۇشىن، يمانىن الەمنىڭ بۇكىل بايلىعىن بەرسە دە ساتپايتىن ادامدى كەزدەستىرگەندە شىنىمەن دە ونىڭ قۇبىجىق بولىپ كورىنەرى ءسوزسىز. يا شىنىمەن دە باسقاشا وركەنيەت، باسقاشا قۇندىلىق.  سويتىپ، باتىس ەلدەرى يسلام الەمىن نەگىزگى جاۋ دەپ تانىپ، ىمىراسىز سوعىس باستادى.

ونىڭ ارتى اۋعان سوعىسىنا، «قۇمداعى داۋىلعا»، يراك ماسەلەسىنە جەتكىزدى. 2001 جىلى  توبەسىنەن قۇس ۇشپايدى  دەيتىن امەريكانىڭ اسپانىندا تەرروريستەر يەلەنگەن بىرنەشە ۇشاقتىڭ اتوي سالۋى، ونىڭ ەكەۋىنىڭ ءدال جاپوندار سالعان «ەگىزدەر» ساۋدا ورتالىعىنا قۇلاۋى، اقش قاۋىپسىزدىگىنىڭ «التىن ورداسى» پەنتاگوندى قيراتۋى ءارتۇرلى ويعا جەتەلەيدى.  كەيبىر ساراپشىلار بۇل جويقىن تەررورلىق ارەكەتتى اقش-تىڭ ءوزى ۇيىمداستىرعانىن بۇلتارتپاستاي دالەلدەگەندەي بولسا، ەندى ءبىر وي اينالدىرعان بەس-التى ادامنىڭ پەنتاگوندى قيراتۋىنا مۇمكىندىك بەرگەن امەريكانىڭ قورعانىس قاۋقارى قانشالىقتى ەكەن دەگەن كۇماندى ويعا جەتەلەيدى.

قالاي دەسەك تە بۇل وقيعا الەمدى ءدۇر سىلكىندىرىپ،  گەوساياساتتى باسقا ارناعا بۇرعان-دى. ول ارنا --يسلام الەمىن حالىقارالىق كولەمدەگى تەرروريست، ەكسترەميزمنىڭ قاينار بۇلاعى، قوردالانعان ورداسى سەكىلدى ەتىپ كورسەتۋگە، سول ارقىلدى كۇللى مۇسىلمانعا قىسىم كورسەتىپ، ادامداردىڭ يسلامنان باس تارتۋىنا قول جەتكىزۋ امالى ەدى.

وسى تۇستا امەريكا  «ۇلى ماقساتىنا» قانشالىقتى جەتە الدى دەگەن ساۋال تۋىندايدى؟ باسىندا اۋعانستانعا كەڭەس اسكەرىن كىرگىزۋگە ىقپال ەتىپ، ارتىنان وزدەرى باسىپ العان  «قۇمداعى داۋىلدىڭ» ناتيجەسى نە بەردى؟ بۇگىندە اۋعانستان ەڭ ءىرى ءارى جوعارى ساپالى ناركوتيك وندىرۋشىگە ەلگە اينالدى. ال سول ءونىمنىڭ باسىم بولىگى اقش جاستارىنىڭ جۇلىنىن ءۇزىپ جاتقانى دا شىندىق. ول ەلدىڭ عۇلامالارى ادام جاراتىلىسىنان قورىعان جەرگە ءوش ەكەنىن ەستەن شىعارىپ العان با دەيمىن. سەبەبى، باتىس يسلام الەمىن قىسقان سايىن وعان بەت بۇرۋشىلاردىڭ  قاتارىنىڭ وسە تۇسكەنى بايقالادى. اقش دەموكراتيا مەن «اشىق قوعام ورناتۋدى» قىزىل كەڭىردەك بولىپ ءتۇسىندىرىپ، ميللياردتتاعان اقشا شاشىپ جاتقاندا ءبىر جاعىنان كوپتەگەن مەملەكەتتەر مەن ۇلتتار ءوزىنىڭ ۇلتتىق بولمىسىن دامىتۋعا بەت بۇردى. مۇنىڭ ايشىقتى دالەلى رەسەي فەدەراتسياسى مەن ۆەنەسۋەللا بولا الادى.

بۇل الەمدىك ۇردىستەن جاھاندانۋدىڭ ءبىر پۇشپاعىن جامىلعان قازاقستان دا سىرت قالعان جوق. بىرىنشىدەن، كەڭەس بيلىگى قۇلاپ، ونىڭ تەگەۋرىندى يدەولوگياسى قۇردىمعا كەتكەن سوڭ جاس قازاقستان ءوزىنىڭ نە مەملەكەتتىك، نە ۇلتتىق يدەولوگياسىن قالىپتاستىرا المادى. ونىڭ نەگىزگى سەبەبى مەملەكەتتىك يدەولوگيا مەن ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ قاراما قايشىلىعىندا جاتسا كەرەك. رەسمي بيلىك باتىستىڭ شىلاۋىندا كەتىپ، ءبىلىم بەرۋدەن باستاپ، مادەني، رۋحاني قۇندىلىقتاردى دا  باتىستىق قالىپقا سالعىسى كەلگەن. «ەۋروپاعا جول تارتىپ» اقش-قا ەزەۋرەپ، ازاماتتىق پوزيتسياسى قالىپتاسىپ ۇلگەرمەگەن مىڭداعان سارى اۋىز بالاپان جاستاردى مۇحيتتىڭ ارعى جاعىنا اسىرىپ، ەۋروپانى شارلاتىپ، «وتە تەرەڭ» ءبىلىم بەرگىسى كەلدى. شەت ەلدە وقىپ كەلگەن جاستارعا ءتۇرلى ارتىقشىلىقتار بەرىلىپ، بيلىكتىڭ بيشىگىن قولدارىنا ۇستاتتى. الايدا ونىڭ ناتيجەسى اناۋ ايتقانداي بولا قويعان جوق. مەملەكەتتىڭ ميليونداعان قارجىسىن جۇمساپ دايىنداعان «عۇلاما مامانداردىڭ» ءبىرازى شەت ەلدە قالسا، ءبىرازى ءوز ەلىنەن جۇمىس تابا الماي قايتا مۇحيت استى.

ال، اكە-شەشەسىنىڭ سوڭعى سيىرىن ساتقىزىپ جوعارى ءبىلىم العان قاراپايىم قازاقتىڭ بالاسى قايدا بارسا دا بىتىسقان بيۋروكراتيزم مەن شىرمالعان كوررۋپتسيانىڭ شىلاۋىنا ءتۇسىپ، نە جۇمىس جوق، نە باسپانا جوق سەندەلدى دە قالدى. قالادا بولسا جۇمىس جوق، اۋىلدا بولسا قىزىق جوق... نە تەگەۋرىندى يدەولوگيا جوق; قىسقاسى نە كەرەك كومەك سۇرايتىن ءبىر اللادان باسقا ەشنارسە قالمادى. مىنە وسىنىڭ «ناتيجەسىندە» مىڭداعان جاس  دىنگە لاپ قويدى. ونىڭ ىشىندە كريشنايت بولعانى دا، يۋدي بولعانى دا از ەمەس، دەسەك تە دەنى يسلامدى ءجون كوردى. بۇل تۇستا دا اقش-تىڭ 2020 جىلعا دەيىن 10 ميلليون قازاقستاندىقتى «شوقىندىرىپ جىبەرۋ» جوسپارى ايدالادا قالدى.

سونىمەن ايتىپ ايتپاي نە كەرەك، مەشىتتەر لىقا تولىپ، قىبىلاعا بەت تۇزەگەندەر قاتارى كوبەيىپ كەلەدى، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى جاستاردىڭ، دەپۋتاتتاردىڭ، باسشى شەنەۋنىكتەردىڭ ءدىندار بولا باستاعانى قازاقتىڭ قارا التىنىنا كوزىن ساتىپ، قايتسەك وسى قوعامدى ماڭگۇرت ەتەمىز، ميىن ۋلاپ، قايتسەك قارۋسىز-اق جاۋلاپ الامىز دەپ وزەۋرەگەن توپتاردىڭ زارەسىن العانى حاق.

سونىڭ ناتيجەسى بولسا كەرەك، ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك پەن   ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا توراعالىقتى اياقتاپ، يسلام كونفەرەنتسياسى ۇيىمىنىڭ تىزگىنىنە قول جەتكىزگەندە، ەڭ نەگىزگىسى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعى قارساڭىندا ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىك جەر بەتىنە تاجال كەلگەندەي ەتىپ «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» زاڭ جوباسىن سوپاڭ ەتكىزدى. باقساق باقا ەكەن دەگەندەي، ءدۇيىم جۇرتتان جاسىرىپ، قوعامعا بىلدىرتپەي اسىعىس ماجىلىسكە وتكىزىپ، جوعارى جاقتان جۋان جۇدىرىق كورسەتىپ، ونسىز دا جاپىراقتىڭ سىلدىرىنان سەكەم الىپ تۇرعان دەپۋتاتتارعا «ەسكەرتۋ» جاساپ، شيكىلى-ءپىسىلى قابىلداتىپ جىبەرۋىنىڭ كىلتيپانى بار ەكەن.

زاڭنان حابارى بار بىرەۋ بولماسا، قاراپايىم قازاق ءمان بەرە قويمايتىن اككى تاسىلمەن جاسالعان زاڭ جوباسى بويىنشا ءدىني بوستاندىق ءبىر ساتتە عايىپ بولىپ، «اسسالاۋماعالەيكۋم» دەسەڭ حالىق جاۋىنا اينالىپ شىعا كەلەتىن جاعدايعا جەتتىك. كەشە عانا سەنات قابىلداپ ۇلگەرگەن زاڭ جوباسى بويىنشا ەندى دىنگە بەت بۇرعان مىڭداعان ستۋدەنتتەر جاتاقحاناسىندا ءدىني ءراسىم جاساي المايدى. اۋرۋحاناعا تۇسە قالساڭىز، سوڭعى دەمىڭ بىتۋگە جاقىنداعاندا عانا نە مولدا، نە سۆياششەننيك شاقىرا الاسىڭ، وعان دەيىن «ءبىسسىمىللا» دەۋگە دە «حريستوس ۆوسكرەس» دەۋگە دە تيىم بار.

ول از دەسەڭىز، اۋزىندا قۇدايى باردىڭ ءبارى ميسسيونەر بولدى دا شىقتى. وسىعان دەيىن ءتۇرلى اقپارات كوزدەرىندە ميسسيونەر دەگەنگە ادامداردى ءبىر دىننەن ەكىنشى دىنگە تارتۋشى، ءبىزدىڭ ۇعىمىمىز بويىنشا ازعىرۋشى دەگەن انىقتاما بەرىلۋشى ەدى. ونىڭ ۇستىنە يسلام دۇنيەسىندە  ميسسيونەر دەگەن ۇعىم بار ما ەدى؟ سويتسەك ونىڭ استارى قازاقستانعا كەلەتىن شەت ەلدىك ميسسيونەرلەرگە كەڭ جول اشۋ ەكەن. زاڭ جوباسى بويىنشا شەت ەلدەن بىزگە ميسسيونەر بولىپ، بىلايشا ايتقاندا ازعىرۋشى بولىپ ازاماتتىعى بارى دا، جوعى دا كەلە بەرەدى ەكەن.

ءبىر قىزىعى الەم بولىپ جاۋلاسىپ، قىزىل كەڭىردەك بولىپ كۇرەسىپ جاتقان ءدىني ەكسترەميزم تۋرالى ءدىني ىستەردى رەتتەيتىن زاڭدا ءبىر اۋىز ءسوز جوق. وسىعان قاراپ ويپىر-اي دەمەسكە شاراڭ دا جوق. سوندا بۇل زاڭ كىم ءۇشىن، كىمنىڭ ماقسات-مۇددەسى ءۇشىن جاسالدى. بۇكىل بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا ءدوڭايبات كورسەتىپ، ءدىن ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىك پەن ونىڭ توراعاسى قايرات لاما شاريف تۋرالى تەك «پوزيتيۆ» ايتىلاتىن بولسىن دەپ، ارنايى مەديا-جوسپار جۇرگىزىپ، دەپۋتاتتاردى جاتقىزىپ ورگىزىپ وتىرعان پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ كوزدەگەنى نە؟

«مەنىڭ ويىمشا، كونفەسسيالىق قوزعالىستارعا تىيىم سالۋ جانە ازاماتتاردى ءدىني ۇستانىمى ءۇشىن قۋدالاۋ سياقتى كۇرەس تاسىلدەرى ناتيجەسىن بەرە المايدى. ءدىن ماسەلەسىنە كەلگەندە بيلىك وكىلدەرىنىڭ تاراپىنان قولدان جاسالعان قىسىم حالىقتىڭ يمان كەلتىرگەن توبىنىڭ جاعىمسىز ارەكەتىنە الىپ كەلۋى مۇمكىن دەپ ويلايمىن» دەگەن ەلباسىنىڭ ءسوزىن ەلەڭ قىلماستان،  بەلسەنە ارەكەتكە كىرىسكەندەردىڭ ويىندا نە بار؟..

وسىنداي سان ءتۇرلى ويدى سالماقتاعان ادامدار اراسىندا كادىمگىدەي دۇربەلەڭ تۋىپ، كەيبىر جۇرەكتەرگە ۇرەي ۇيالاعانى دا شىندىق. زاڭ قابىلدانباي جاتىپ-اق «رەپرەسسياعا» ۇشىراعانداردىڭ توبەسى كورىنىپ، قاراسى كوبەيە باستادى. ءتارتىپ ساقشىلارىنىڭ ساقالدىنىڭ قولىن قايىرىپ، جاۋلىقتىنىڭ شاۋجايىنا جارماسىپ، قويداي كوگەندەپ، تىزىمگە الىپ، ساۋساعىنىڭ ءىزىن الا باستاعانىنىڭ دا كۋاسى بولىپ وتىرمىز. اقتوبە وبلىستىق سوتىنىڭ 13 جىل قىزمەت ەتكەن سۋدياسى «اللاحۋ اكبار» ءۇشىن الاستاتىلىپتى دەگەندى ەستىدىك، الماتىدا ساقالى بار جىگىتتەردىڭ سپورتزالىنا كىرە الماي قالعانى تۋرالى دا اقپار كەلىپ جەتتى. استانادا 11-ءشى سىنىپتا وقيتىن قىز بالانى «جاۋلىعىڭدى شەشپەسەڭ مەكتەپكە كىرگىزبەيمىز» دەپ، ءبۇلدىرشىن قىز ءوز-وزىنە قول جۇمساۋدىڭ از الدىندا وتىر. بۇل بەر جاعى عانا... ەرتەڭ زاڭ قابىلدانىپ، كۇشىنە ەنسە نە بولادى؟

سونىڭ سالدارى، جانعا اۋىر تيەر جاڭالىعى بار جاڭا زاڭنىڭ تيگىزگەن «كومەگى» بولار  جانىمدى الساڭ دا ءتىلىمدى الما، ءتىلىمدى الساڭ دا ءدىنىمدى الما دەيتىن جاستار باس قوستى. باسىندا بەس ساۋساقتاي بەسەۋى بىرىگىپ، جۇدىرىققا اينالسا، ارتىنان پارتيا جەتەكشىلەرى باس بولىپ، جاپا شەككەن ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋدى ماقسات تۇتقان جالپىرەسپۋبليكالىق ازاماتتىق قۇقىق جانە ادام بوستاندىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى كواليتسيا ومىرگە كەلدى. اتالعان زاڭ جوباسىنىڭ سالعان لاڭى جالپاق ەلگە جاريا بولىپ ۇلگەرمەسە دە قازىردىڭ وزىندە  مىڭداعان ادام  جاڭا قۇرىلىمدى قۋاتتاپ ۇلگەردى. كواليتسيانىڭ ەلباسىنا كومەك سۇراپ، اراشا تىلەپ، ايرانداي ۇيىعان ۇلتىمىزدىڭ تىنىشتىعى مەن بەرەكە-بىرلىگىن تارك ەتەتىن زاڭ جوباسىنا قول قويماۋدى مىڭ مارتە وتىنگەن حاتىن ەلىمىزدەگى ءىرىلى-ۇساقتى جيىرمادان اسا قوعامدىق ۇيىمدار قولداپ، قولدارىن قويدى.

ول از دەسەڭىز زاڭ جوباسىن تالقىلاعان ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك پەن ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ (بديپچ/وبسە) ساراپشىلارى كوۋل دۋرحام (Cole Durham, اقش), پروفەسسور رافاەل پالومينو (Rafael Palomino, يسپانيا), پروفەسسور رومان پودوپريگورا (قازاقستان), وتەتس ۆسەۆولود چاپلين (روسسيا) جوبانىڭ ادام قۇقىقتارى جونىندەگ حالىقارالىق نورمالاردى ورەسكەل بۇزاتىنىن ەسكەرتتى. ال   وسى ۇيىمنىڭ دەموكراتيالىق ينستيتۋتتار جانە ادام قۇقىقتارى جونىندەگى بيۋروسىنىڭ جەتەكشىسى يان لەنارچيچ قاتتى الاڭداۋشىلىعىن ءبىلدىردى. ونىڭ سىرتىندا   Freedom House حالىقارالىق قۇقىق قورعاۋ ۇيىمى، قازاقستانداعى حەلسينكي كوميتەتى داۋ تۋعىزعان زاڭ جوباسىن قاتتى سىنعا الىپ، ونىڭ قابىلدانۋى ەلىمىزدە ەكسترەميزمنىڭ ءورشي تۋسۋىنە جول اشادى دەدى.

ايتا بەرسەك از ەمەس... امال قانشا، بۇل ارەكەت ءۇشىن بۇگىن حالىق الدىندا، ەرتەڭ اللانىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەتىنىن جانى شىعا ايتقان دەپۋتات بەكبولات تىلەۋحاننىڭ ءسوزى دە اۋادا قالقىپ قالىپ قويدى، ماي بىتكەن دەپۋتات  قۇلاقتارعا جەتە المادى، قۇلاققا جەتسە دە تۇيسىكتى تۇرتە المادى.

يا شىنىمەن دە اللانىڭ حاق دىنىنە قارسى شىعىپ، ەل ىشىنە بۇلىك سالعان، ناقاق كوزدىڭ جاسىنا، كوپشىلىكتىڭ قارعىسىنا قالعان ادامنىڭ دا، ەلدىڭ دە وڭعانى جوق تاريحتا. سوندىقتان مۇسىلمان باۋىرلاردى سابىرعا، كوركەم مىنەز تانىتۋعا شاقىرا وتىرىپ، ءبىر اللاعا شىنايى سەنگەن ادامنىڭ جۇرەگىندە ۇرەي بولمايتىنىن دا ايتا كەتكىمىز كەلەدى. ەندىگى ءۇمىت - جيىرما جىل تىنىشتىق پەن سابىرلىلىقتى، دىنارالىق، ۇلتارالىق تاتۋلىقتى دارىپتەپ، ەلىنىڭ ەرتەڭى ءۇشىن تەر توگىپ جۇرگەن ەلباسىمىزدىڭ كەسىمدى سوزىندە.  اللا جار بولسىن!

«اباي-اقپارات»

,

P.S. اۆتور تۋرالى:  جۋرناليست  ماقسات نۇرىپباەۆ قازىر

جالپىرەسپۋبليكالىق  ادام قۇقىعى

مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى

كواليتسياسى حاتشىلىعىنىڭ جەتەكشىسى قىزمەتىن اتقارادى.