2004 جىل بولاتىن. ءبىر ءبىلىم شەنەۋنىگى شاقىردى. شاي قويدى، بىراق بەرگەن جوق. ءوزى دە ىشپەدى. ۇمىتتىق شايدى. سەبەبى ول ناپولەوننىڭ جوسپارىن ايتىپ، مەن قوشتاپ ۇلگەرگەن ەدىم.

قىسقاسى ول - وبلىس مەكتەپتەرىندە نەشە ادام زەينەتكە كەتەتىنىن، كەلەسى جىلى قاي مەكتەپكە نەشە فيزيك قاجەت بولاتىنىن كورىپ وتىراتىن جۇيە جاساۋعا بولا ما دەپ سۇرادى. ۇلكەن ەكراندا وبلىستىڭ كارتاسى تۇرسا دەيدى. وندا مەكتەپتەر تۇرسا دەيدى. سولاردىڭ توبەسىنەن — نەشە ادام وقيدى، قانشا ادام كەرەك دەگەن سياقتى ساندار شىعىپ تۇرسا دەيدى.

نەگە بولماسىن! ابدەن مۇمكىن!

بىراق شەنەۋنىگىڭ مۇنىڭ الدىندا دا وسى ماسەلە بويىنشا ىزدەنگەن ەكەن. ەكونوميكا، ورتاشا كومپيۋتەر ساۋاتى دەگەن تۇسىنىكتەرمەن تانىس ەمەس ءبىر اۋمەسەرلەرمەن جولىعىپتى. ولار الماتىدا تۇراتىن ەكسپاتتىڭ داستۇرىمەن - سەرۆەرگە ەكى ميلليون، Oracle-گە ليتسەنزياعا ەكى ميلليون، كودەرلەرگە ايىنا 4 ميلليون، سوسىن... ءار مەكتەپكە Oracle ليتسەنزياسىنا 400 مىڭ دەپتى. سوسىن، اي سايىن 5 ميلليون جانە تولەپ تۇراسىڭ دەپتى، «وبسلۋجيۆانيەگە». ودان شەنەۋنىگىم شوشىپ كەتىپتى. بىراق ارزان جولىمەن ىستەۋگە بولاتىنىن سەزىپ ءجۇرىپتى.

مۇنى ... مەنىڭ اقىمدى تولەسە، تەگىن شىعاتىنىن ايتقانىمدا، كوزى اتىزداي بولدى.
تەگىن دەپ ايتقانىم راس ەدى. مەنىڭ ارحيتەكتۋرام بىلاي بولاتىن.

1. ەفنو سياقتى تولتىرۋعا بولاتىن فورما جاساپ بەرەمىز. مىسالى، #1 فورما - مەكتەپتەگى مۇعالىمدەردىڭ ءتىزىمى. ونى مەكتەپتەگى حاتشى قىز تولتىرىپ... كادىمگى ەلەكتروندى پوشتاعا جىبەرەدى! ءيا!

2. ءبىز جاقتا پوشتالاردى ءبىر بۋماعا كوشىرىپ تۇراتىن كليەنت تۇرادى. مىسالى Thunderbird. پوشتاعا حات كەلسە دەرەۋ كوشىرىپ الىپ، بۋماعا زىتىرىپ وتىرادى.

3. ءوز كەزەگىندە ول بۋماعا تۇسكەن فايلداردى تاعى ءبىر پروگرامما وقىپ، بازاعا ەنگىزىپ وتىرادى.

ءارى قاراي ءوزىڭ ءبىل! كارتاعا شىعارىپ قوياسىڭ با، قاعازعا باسىپ الاسىڭ با - ءوز ەركىڭ!

3 اي ىشىندە ءپروتوتيپىن جاسادىم. ارينە، database رەتىندە ءوزىمنىڭ سۇيىكتى Interbase تاڭدادىم. مۇنىڭ الدىندا بۇل جۇيەنى ءتىپتى «Abrams» تانكىسى مەن ميۋنحەن مەتروسىنىڭ بيلەت ساتۋ جۇيەسىندە تۇر دەپ ەستىگەم. راس-اۋ دەدىم. اۆاريالار جاساپ، توقتى جورتا اجىراتىپ تا كوردىم: تۇك بولماعانداي، توقتاعان جەرىنەن جالعاستىرا بەرەدى ەندى سابازىڭ!

پرەزەنتاتسيا جاسادىم. مەكتەپتەن ەلەكتروندى ەسەپ فورماسىن تولتىرىپ جىبەرۋدىڭ يميتاتسياسىن جاسادىم: دوس-جاراندار مەن بەلگى بەرگەن كەزدە تولتىرىلعان فورمانى پوشتاعا جىبەردى. ەكرانداعى كارتادان جىپىلىقتاپ ساندار دا سەكىرىپ شىعا بەردى. ءتىپتى التىقاراسۋ مەكتەبىندەگى قاتيپا ينتەرنەت بولماعاسىن، فورمانى فلەشپەن اكەلگەن جاعدايدى دا كورسەتتىم. تىزىمدە جوق پوشتادان حات قابىلدانبايتىنىن دا كورسەتتىم. قىسقاسى، فايل-سەرۆەر ارحيتەكتۋراسى ءوزىن كەرەمەت جاعىنان كورسەتتى.

ءبارىن مينيسترلىكتەگى شەنەۋنىكتەر مەن سولارعا اقىل ايتىپ جۇرەتىن مەردىگەرلەر ءبۇلدىردى. ءبىز وندايدى باياعىدا جاساعانبىز، ەرتەڭ ءوزىمىز قويامىز دەدى. كليەنت-سەرۆەر ەكەن. بازاسى - Informix. ماڭگىرەدى دە تۇرادى. قۇلاپ قالسا، تولتىرىپ قويعان قىرىق جولىڭ جوق بولىپ كەتەدى. ايتەۋىر ازابى قانشا بولسا، ءلوببيى سونشا بولدى. توقەتەرى، ءبىر-ەكى اي ايتىسىپ كوردىم دە، سوسىن قولىمدى ءبىر سىلتەدىم.

«ونلاين-وقىتۋ» ماسەلەسى دە سول. مەتروپوليا ءوز الەمىندە ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. پرەزەنتاتسيا كەزىندەگى ADSL — اۋىلدا قايدا، قاراقتار. اۋىلعا — قاۋعا، بالتا، سۇيمەن سياقتى قاراپايىم نارسە كەرەك. بىراق ونى ون بەس جىلدا ءالى تۇسىنبەپتى. «ەندى مالدى سمارتفونمەن ساتۋعا بولادى» دەپ سوعىپ ەدى ءبىر شەنەۋنىك. ءبىلىم مينيسترلىگى دە كونسۋلتاتسياعا جارىماي، سول شەنەۋنىكتىڭ دەڭگەيىندە قالعانى قىنجىلتادى.

ەرلان وسپاننىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz