الماتىداعى № 12 ورتالىق كلينيكالىق اۋرۋحاناسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قابىلداۋ بولىمىندە جۇمىس ىستەيتىن 4 ادامنان covid-19 انىقتالعانىن ايتىپ دابىل قاعۋدا. بۇل تۋرالى جۋرناليست يرينا سوۆەتجانقىزى الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا جازدى.

ونداعى اقپاراتتارعا سۇيەنسەك، الماتىداعى № 12 ورتالىق كلينيكالىق اۋرۋحانانىڭ قابىلداۋ بولىمىندە جۇمىس ىستەيتىن ءتورت ادامنان ء(بىر مەيىربيكە، ءبىر سانيتار، ءبىر تراۆماتولوگ جانە ءبىر حيرۋرگ دارىگەر) covid-19 انىقتالعان.

مەيىربيكە مەن سانيتاردىڭ اۋىرعانىنا ءۇش كۇن بولىپتى. تەست ناتيجەلەرى كەشە الىنعان. قازىر covid-19 انىقتالعان ءتورت كىسى دە سول 12-اۋرۋحانادا جاتىر ەكەن. وقشاۋلانعان.

يرينا سوۆەتجانقىزىنىڭ جازۋىنشا، وسى جاعدايدى سول اۋرۋحانادا جۇمىس ىستەيتىن ءبىر كىسى Whatsapp ارقىلى جەتكىزگەن.

تەست ناتيجەلەرى كەشە الىنعانىمەن، الماتىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى نۇر-سۇلتانعا حابارلاۋعا اسىقپاي وتىرعان كورىنەدى. ەگەر حابارلانسا، اۋرۋحانا covid وشاعى رەتىندە كارانتينگە جابىلۋى كەرەك.

ينتەرنەتتەگى مالىمەتتەرگە قاراعاندا، الماتىداعى سول 12-اۋرۋحانادا ۇزىن-ىرعاسى 1500 ادام جۇمىس ىستەيدى ەكەن. سونىڭ تەك 500-ءى قابىلداۋ بولىمىندە كورىنەدى. ولار كۇن سايىن قانشا ناۋقاسپەن قارىم-قاتىناستا (كونتاكتىدە) بولدى؟.. ەندى ەسەپتەي بەرىڭىز.

الەۋمەتتىك جەلىدەگى اقپاراتقاسەنسەك، پنەۆمونيامەن اۋىرعان ناۋقاستار دا سول 12-اۋرۋحاناعا جاتقىزىلعان ەكەن. ولار نەگە ينفەكتسيالىق اۋرۋحانالارعا جاتقىزىلماعان؟ دارىگەرلەر سول ناۋقاستاردان ۆيرۋس ينفەكتسياسىن جۇقتىرماسىنا كىم كەپىل؟

ءبىز اتالعان ماسەلەنىڭ انىق-قانىعىن بىلمەك بولىپ، الماتى قالالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا، باسقارما باسشىسى تىلەۋحان ابىلداەۆتىڭ ۇيالى تەلەفونىنا حابارلاسىپ ەك، دارىگەرلەرگە قاتىستى اقپارات بەرە المايتىنىن ايتتى. شارت بويىنشا اۋەلى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى اقپارات تاراتۋى ءتيىس ەكەن. تەك سونان سوڭ عانا، قانداي دا ءبىر اقپارات بەرۋگە بولادى-مىس.

سوندا قالاي؟ قالاداعى ىندەتكە جاۋاپتى باسقارمانىڭ رەسمي اقپاراتىن الۋ ءۇشىن، اۋەلى مينيسترلىكتىڭ ءبىرىنشى سويلەگەنىن كۇتىپ وتىرۋ قانشالىقتى دۇرىس؟ الگوريتيم دەيدى. سوندا بۇل - «اش پالەدەن قاش پالە. ءبىرىنشى سولار ايتسىن»، دەگەن الگوريتم بە؟

ءبىز دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسىنا حابارلاسىپ وتىرعاندا، مينيسترلىك جاڭا دەرەكتەردى جاريالاپ ۇلگەرىپتى.

رەسمي دەرەك

الماتىدا ءدال قازىرگى ساقاتتا تاعى 13 ادامنان covid-19 انىقتالعان. ونىڭ 12-ءسى مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى بولسا، تاعى ءبىر ادام سىرتتان جۇقتىرعان.

12 ناۋقاس قالالىق ستاتسيوناردىڭ قىزمەتكەرلەرى. ولاردىڭ اراسىندا ەكى دارىگەر جانە 10 مەدبيكە بار. ەكى ادامنىڭ جاعدايى پوليسەگمەنتتى پنەۆمونياعا بايلانىستى اۋىر دەپ باعالانعان.

«وكىنىشكە وراي، زارداپ شەككەندەردىڭ اراسىندا حالىققا مەديتسينالىق كومەك كورسەتەتىن مەديتسينالىق ۇيىم قىزمەتكەرلەرى اراسىنان پاتسيەنتتەر تىركەلگەن.

وسى ساناتتاعى ادامدار كارانتينگە قاراماستان وزدەرىنىڭ لاۋازىمدىق مىندەتتەرىن اتقاردى. ولار اۋرۋ قاۋپى بار ايماقتا تۇرعان العاشقى ادامداردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى،ويتكەنى الدىڭعى قاتاردا تۇر.

ولار ەمدەلۋشى وعان مۇقتاج بولعان كەز-كەلگەن جاعدايدا كومەك كورسەتتى. ولار كەز كەلگەن ادامنان، ونىڭ ىشىندە سيمپتومسىز تاسىمالداۋشىدان جۇقتىرۋى مۇمكىن.

قازىرگى ۋاقىتتا ەپيدەومولوگيالىق تەرگەۋ جۇرگىزىلۋدە. جاعداي قالانىڭ جەدەل شتابىنىڭ باقىلاۋىندا. ينفەكتسيانىڭ تارالۋىنا جول بەرمەۋ بويىنشا بەلگىلى ءبىر شارالار جۇرگىزىلۋدە. ولارمەن بايلانىستا بولعان بارلىق ادامدار ىزدەستىرىلىپ، كارانتينگە ورنالاستىرىلادى»، - دەپتى الماتى قالاسى دەنساۋلىق باسقارماسىنىڭ باسشىسى تىلەۋحان ابىلداەۆ.

قالعان ەكەۋى-جەرگىلىكتى بايلانىستا بولعان 2000 جىلى تۋىلعان جاس جىگىت، ال 24 جاستاعى قىز كۋالۋ-لۋمپۋر رەيسىمەن ۇشىپ، ول ستاتسيوناردا.

ءتۇيىن. دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماتىلىق دارىگەرلەردىڭ ۆيرۋس جۇقتىرعانىن راستاپ وتىر. الايدا، ناقتى قاي اۋرۋحانادان ەكەنىن اشىپ ايتپاپتى. ولار قاي مەديتسينالىق مەكەمەنىڭ قىزمەتكەرلەرى؟ ۆيرۋس انىقتالعان دارىگەرلەردى وقشاۋلادىق دەگەنمەن، ولارمەن كۇن سايىن بايلانىستا بولعان ناۋقاستاردىڭ جاعدايى نە بولماق؟ ەگەر ۆيرۋس انىقتالعان مەدقىزمەتكەرلەر 12-اۋرۋحانا قىزمەتكەرلەرى ەكەنى راس بولسا، مىڭنان اسا ادام جۇمىس جاسايتىن اۋرۋحانانى كارانتينگە جابۋ كەرەك ەمەس پە؟ سۇراق كوپ. قۇزىرلى مەكەمە باسشىلارى اقپاراتقا ساراڭدىق تانىتىپ، ول وتىر. ال الەۋمەتتىك جەلىدە ءارتۇرلى قاۋەسەت تاراپ، ول جاتىر.

تاعى ءبىر ماسەلە - جاۋاپتى مەكەمە باسشىلارى جەدەل ءارى ناقتى رەسمي اقپارات تاراتۋ ءۇشىن اۋەلى مينيسترلىككە تاۋەلدى بولىپ وتىر؟ قازىر كورىپ وتىرعانىمىزداي، توتەنشە جاعدايداعى توتەنشە اقپاراتتار اۋەلى الەۋمەتتىك جەلىدە ايتىلىپ جاتىر. الگىندەگى الماتىلىق دارىگەرلەردىڭ قوناق ۇيگە جاتقىزىلعانى دا،  اس-سۋسىز قالعانى دا، ونان كەيىنگى الەۋمەتتىك تولەمنەن قاعىلعانى دا، كەشەگى جامبىل وبلىسىنداعى دارىگەرلەردىڭ مۇشكىل جاعدايى دا اۋەلى الەۋمەتتىك جەلىدە ايتىلدى. مينيسترلىك قوعامدىق نارازىلىقتان كەيىن عانا كەتكەن كەمشىلىكتى مويىنداۋعا ءماجبۇر بولدى.

ال وسىلار تۋرالى ناقتى اقپارات تاراتۋى ءتيىس جاۋاپتى مەكەمە باسشىلارى مينيسترلىكتىڭ قاس-قاباعىن كۇتىپ قيمىلداۋى ءتيىس ەكەن. دەمەك، كەز كەلگەن اقپارات مينيسترلىكتىڭ ماقۇلداۋىمەن عانا ايتىلدى دەگەن ءسوز. بۇل دا ءوز كەزەگىندە كوپ دۇنيە جاسىرىن قالىپ وتىر ما، دەگەن كۇدىك ۇيالاتادى.

ارينە، تار كەزەڭدە تارتىسپاق، قاۋىپتى ىندەتتىڭ بەتىن قايتارۋدا الدىڭعى شەپتە جۇرگەن دارىگەرلەردىڭ، باسقارمالار مەن مينيسترلىكتىڭ جۇمىسىن تۇگەل جوققا شىعارۋ ويىمىزدا جوق. دەسەدە، وسىنداي كوپ دۇنيەنى جۋرناليستەر ايتىپ شىقپاسا، مينيسترلىكتەگىلەر جاسىرىپ قالۋعا تىرىسىپ جاتقانداي-اق. بۇل دەگەنىڭىز «اۋرۋىن جاسىرعان ولەدىنىڭ» ناق كەبى. اقپاراتتى تەك قانا مينيسترلىك بەرەدى دەگەن قايدان شىقتى؟

الماتىلىق 4 دارىگەرگە ۆيرۋس جۇققانى الەۋمەتتىك جەلىدە كەشە ايتىلدى. كەشەدەن بەرى ولاردىڭ دەرەگى ورتاق بازاعا سالىنعان جوق. ودان بەرى 12 ساعاتتاي ۋاقىت ءوتتى. ال دارىگەرلەردىڭ ۆيرۋس جۇقتىرعانى تۋرالى اقپارات بۇگىن جاريالانىپ وتىر. دەمەك، فاكتىنىڭ راستالۋى كەشە بولعان. ال كەشەدەن بەرى ولار تۋرالى دەرەكتەر نەگە ايتىلمادى؟ الدە دارىگەرلەر covid-ءتى ءبىرتانوۆتىڭ رۇقساتىمەن عانا جۇقتىرا ما؟ دەمەك، اۋرۋحانا باسشىلىعى مەن دەنساۋلىق باسقارماسى بىرتانوۆقا ناقتى اقپارات بەرۋگە جۇرەكسىنىپ وتىر دەگەن ءسوز.

الەۋمەتتىك جەلىدەگى تاعى ءبىر اڭگىمە: 12-اۋرۋحاناعا covid جۇققان ادامدارمەن بايلانىستا بولعانداردى كارانتينگە جاتقىزۋ تۋرالى بۇيرىق شىققان-مىس. باسشىلىق تاراپىنان قارسىلىق بولعان. سوعان قاراماستان اۋرۋحانا كارانتين ورتالىعىنا اينالعان. ارتىنان ول بۇيرىق كۇشىن جويىپ، ناۋقاستاردى باسقا جاققا كارانتينگە الىپ كەتكەن. وسى ەكى ورتالىقتا دارىگەرلەرگە جۇققان.

ال بۇل بۇيرىقتى شىعارعان كىم؟ 1500 قىزمەتكەرى بار، ونىڭ سىرتىندا قانشاما ناۋقاس جاتقان اۋرۋحاناعا كارانتيندەگىلەردى جاتقىزۋ تۋرالى شەشىم شىعارعان ادام نەگە جاۋاپ بەرمەيدى؟ كارانتيندەگى ادامداردى جاتقىزۋ كەرەك بولسا، الماتىدا قاڭىراپ تۇرعان قانشا عيمارات بار؟ الماتى قالالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىلارى بۇل تۋرالى نە دەيدى؟

بىزدىكى - «جاۋ جاعادان العاندانىڭ» كەرى ەمەس. قاۋىپتىڭ ءسوزى. كۇن سايىن كۇش الىپ كەلە جاتقان covid-19-بەن ويناۋعا بولمايتىنىن تۇسىنەتىن ۋاقىت جەتتى ەمەس پە؟.. مىڭنان اسا دارىگەر جۇمىس ىستەيتىن مەكەمەنىڭ ىندەت وشاعىنا اينالۋىن كۇتىپ وتىرۋ، كەرەك دەسەڭىز - قىلمىس!

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz