جۇيەدەگى اقاۋ توزىعى جەتىپ شىرىگەن كيىم سەكىلدى ءار جەردەن جىرتىلىپ جاتىر. ءبىر جەرىن جاماسا، ەكىنشى جەرى تەسىلىپ شىعادى. جەمقورلىق ابدەن جايلاعانى سونشالىق كەيبىر ءىرى شەنەۋنىكتەر ارىستاعى اپاتقا بولىنگەن قارجىعا دەيىن قول سۇقتى. كۇندە ءبىر شەنەۋنىڭتىڭ پارامەن ۇستالعانى جايلى حابارعا تاڭقالمايتىن بولدىق. ارينە ازعانتاي ايلىعىمەن مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىعىپ، جانىن سالىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كوپتەگەن ارى تازا مەملەكەتشىل، بىلىكتى قىزمەتكەرلەر دە جەتكىلىكتى. ولاردىڭ ءبارىن بىردەي پاراقور دەپ كىنالاعان ادىلەتسىزدىك دەپ ويلايمىن.

ەكونوميكا تولىقتاي مۇناي مەن شيكىزاتقا تاۋەلدى. مۇنايدىڭ باعاسى تۇسكەن سايىن ىستىعى كوتەرىلگەن ناۋقاس ادامداي دوللاردىڭ دا باعاسى شارىقتاپ كەتەدى. سوتتىڭ جاعدايى دا ءمالىم. ميلليون دوللار پارا الىپ ۇستالعان نيلەر كوزدى باقىرايتىپ قويىپ سوت زالىنان بوساتىلىپ، تاۋىق ۇرلاعاندار كوپەكورنەۋ قامالىپ جاتىر. حالىق سوت جۇيەسىنە مۇلدە سەنبەيدى.

ميلليون تەڭگەگە "تاعايىندالعان" دەپۋتاتتار دا رۇقسات شەڭبەرىندە عانا ءسوز الىپ، بىردەڭكەنى مىڭگىرلەگەنى بولماسا، ەلدىك ماسەلەنى كوتەرىپ، بيىك مىنبەدەن بيلىكتىڭ قاتەلىگىن كورسەتىپ قاتتى سويلەگەنىن كورگەنىمىز جوق. جارىمايتىن ايلىققا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن مۇعالىمگە دە، دارىگەرگە دە رەنجي المايسىڭ. قادىرى كەتكەن مۇعالىمدەردىڭ سايلاۋدا قانداي سايقىمازاققا اينالعانىن كوردىك. كوردىك تە تۇڭىلدىك. تۇڭىلدىك تە ولاردى سونداي جاعدايعا دەيىن تۇسىرگەن جۇيەگە لاعىنەت ايتتىق.

دەموگرافيا كۇيرەپ تۇر. 30 جىلدا جاعدايى جوق وزبەك 59%، قىرعىز 43%، ازەربايجان 37% وسسە، قازاق نەبارى 12% عانا وسكەن. شاڭىراق قۇرعان جاستاردىڭ 40% ءبىر جىلعا جەتپەي اجىراسىپ وتىر.

30 جىلدا ازعانتاي حالىقتىڭ باسپانا ماسەلەسى تولىق شەشىلگەن جوق. ەلوردا حالقى ءالى كۇنگە دەيىن كومىر جاعىپ وتىرسا دا الەمگە جاسىل ەنەرگيانى ۇيرەتپەك بولعان EXPO, LRT سەكىلدى ەش پايداسى جوق ءىرى جوبالارعا، ءمانسىز جيىندارعا، توي-تومالاققا شاشىلعان ميللياردتتاعان ىسىراپتى قىسقارتىپ، ورنىنا حالىقىمىزدىڭ، كوپبالالى وتباسىلاردىڭ، مۇعالىم، دارىگەرلەرىمىزدىڭ جاعدايىن جاساپ تاستاۋعا بولار ەدى.

ۇلتتىق يدەولوگيا مۇلدەم جوق. قازاق ءتىلىنىڭ مۇشكىل جاعدايى تاعى بەلگىلى. ءماجىلىس پەن سەنات، وكىمەتىمىز، بارلىق مەملەكەتتىك مەكەمەلەر، كوپشىلىك قالا حالقى ءالى كۇنگە دەيىن ورىسشا شۇلدىرلەيدى. ءدىن سالاسى دا وڭىپ تۇرعانى شامالى. قازاقتى جىك-جىككە بولگەن ءتۇرلى تەرىس اعىمدار ورنىعىپ الدى.
جالپى احۋالىمىز وسى. وسىنداي مۇشكىل جاعدايدا بيلىك قاسىم-جومارت توقاەۆقا ءتيدى. وندا دا قول-اياعى ماتالعان بيلىك. 30 جىلدىق سىرەسكەن جۇيە، بيلىكتىڭ اينالاسىنا شوعىرلانعان وليگارحتار ءالى دە بيلىكتى ۋىسىنان شىعارعىسى كەلمەيدى.

وتىز جىلدا قوردالانعان بۇكىل مۇشكىل ماسەلە، كۇرمەلگەن كۇردەلى پروبلەمالاردىڭ بارلىعى توقاەۆتىڭ موينىنا ارتىلدى. بۇل ازداي الەمدىك پاندەمياعا اينالعان كوروناۆيرۋس ىندەتى دە ەلىمىزگە ءوز سالماعىن سالىپ، بۇرىن-سوڭدى بولماعان اۋىر جاعدايعا، ەكونوميكالىق داعدارىسقا تىرەدى.
بىراق وسىنداي ءالسىز پوزيتسياعا قاراماستان مەملەكەت باسشىسى ق. توقاەۆتىڭ وزگەرىسكە، رەفورماعا دەگەن تالپىنىسىن كورىپ وتىرمىز.

پرەزيدەنتتىڭ ەلباسىعا ءجيى جالتاقتاۋى كوپ ادامعا ۇناماسا دا، وعان ءماجبۇر ەكەنىن، تولىققاندى بيلىكتىڭ ءالى قولىنا تيمەگەنىن حالىق ءتۇسىنىپ تە، كورىپ تە وتىر.

قازاقستاندا كوتەرىلىس بولعان جاعدايدا، ەلدە حاۋس ورىن الاتىنىن بولجاۋ قيىن ەمەس. ويتكەنى بۇعان سىرتقى فاكتورلار ارالاسادى. مۇنداي كەزدە قازاققا ءالى سىڭىسپەگەن، اسىرەسە كورشى ەلمەن قاتىسى بار وزگە ۇلتتاردىڭ قانداي رول وينايتىندىعىن دا توپشىلاۋ قيىن ەمەس. ءتىپتى رەسەيدەن اسكەر كىرگىزىلۋى دە مۇمكىن. رەۆوليۋتسيا بولا قالعان جاعدايدا، بيلىك تىزگىنى حالىقتىڭ قولىنا قان توگىسسىز وتپەيدى. اياعىندا بيلىككە كىم كەلەتىندىگى دە بەلگىسىز. ناعىز لايىق تۇلعا وتىراتىندىعىنا دا كەپىلدىك جوق. ويتكەنى ەلدى ۇيىستىرىپ، ارتىنا ەرتىپ الىپ كەتەتىن حالىق قولداۋىنا يە ساۋاتتى وپپوزيتسيا جوق.

ءبىز قىرعىزستان دا، ۋكراينا دا ەمەسپىز. استى دا، ءۇستى دە بايلىققا تولى بايتاق جەر، از عانا حالىقپىز. ءتۇرلى ەلدەردىڭ مۇددەلەرى توعىسىپ جاتىر. سوندىقتان بىزگە رەۆوليۋتسيا مۇلدەم ءتيىمدى ەمەس. كەرىسىنشە زيان. تاۋەلسىزدىگىمىزگە قاۋىپ.

ەندى نە ىستەيمىز؟ مەنىڭشە ازاماتتىق قوعامدى بارىنشا وياتۋىمىز قاجەت. ارزان كۇلكى، قىسىر اڭگىمە ەمەس، حالىقتىڭ ساياسي ساناسىن جەتىلدىرىپ، ءوز قۇقىقتارىن تالاپ ەتۋدى ۇيرەتۋىمىز كەرەك.

مەملەكەت باسشىسى ق. توقاەۆتان ۋادە ەتكەن رەفورماسىن تاباندى تالاپ ەتۋگە ءتيىسپىز. سونداي-اق، ونىڭ وڭ قادامدارىن قولداۋ ارقىلى بيلىگىن كۇشەيتۋىمىز ءلازىم. پرەزيدەنت حالىقتىڭ قولداۋىن سەزىنىپ، بيلىگى كۇشەيگەن سايىن ەسكى جۇيە دە السىرەپ، ىقپالى ازايا بەرەدى. بيلىك بىرنەشە جىلدا ەۆوليۋتسيالىق جولمەن تولىققاندى قولىنا وتەدى. ارى قاراي جاڭا جۇيە قالىپتاسادى. ءبىزدىڭ قازىرگى تاڭدا "باي تالعايتىن" جاعدايىمىز دا، باسقا تاڭداۋمىز دا جوق!

پرەزيدەنتتىڭ جىلدار بويى وسى جۇيەنىڭ ىشىندە جۇرسە دە ەشبىر كلانعا كىرمەۋى، جەمقورلىققا، ەسەپسىز بايلىققا باتپاي ءوزىن تازا ۇستاي ءبىلۋى، وقىعان زيالىلعى، ساياساتكەردە بولۋى ءتيىس سالقىنقاندىلىعى قازاق ەلىن جاقسى وزگەرىسكە جەتەلەيدى دەپ ۇمىتتەنەمىن.

تاۋەلسىزدىگىمىزدى، تىنىشتىعىمىزدى ساقتاي وتىرىپ، بەيبىت جولمەن جۇيەنى وزگەرتۋدىڭ باسقا جولىن كورىپ تۇرعانىم جوق. اللا ەلىمىزگە جار بولسىن!

قايرات جولدىبايۇلىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz