قىتايدىڭ «سينحۋا» اگەنتتىگى تاراتىپ وتىرعان اقپاراتتارعا سەنەتىن بولساق، بۇگىنگى كۇنى كورشىلەس شىڭجاڭ اۆتونوميالى ايماعىنىڭ 34 جوعارى وقۋ ورىندارىندا 3300-دەن استام قازاق، قىرعىز، وزبەك جانە تاجىك ستۋدەنتتەرى ءبىلىم الادى ەكەن.
شىڭجاڭدا وقىپ جۇرگەن ءبىر قازاق ستۋدەنتى اپكەسىنىڭ قىتايداعى ۋنيۆەرسيتەتتى ءتامامداپ، ەلگە ورالعاننان كەيىن الماتىداعى ءىرى قىتايلىق كومپانياعا جۇمىسقا تۇرعانىن العا تارتادى. ول دا مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن ەش دەمالىسسىز، كۇنى-ءتۇنى قىتاي ءتىلىن ۇيرەنىپ، جاقىندا شىڭجاڭنىڭ ءبىر ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا تۇسكەن ەكەن. ونىڭ پىكىرىنشە، قازاقستان ءۇشىن اعىلشىن ءتىلى دە، قىتاي ءتىلى دە وتە ماڭىزدى. كۇندەلىكتى ومىردە قىتايدا جاسالعان كوپتەگەن تاۋارلار، ەلەكتروندى قۇرالدار كوپتەپ كەزدەسەتىن بولدى. ونىڭ ۇستىنە بۇگىنگى كۇنى قازاقستاندا كوپتەگەن قىتاي كومپانيالارى ءوز جۇمىسىن جانداندىرىپ، ەلگە كوپتەگەن ينۆەستيتسيا قۇيۋدا. بۇل، ءوز كەزەگىندە، قىتاي ءتىلىن بىلەتىن جەرگىلىكتى ماماندارعا دەگەن سۇرانىس تۋدىرىپ وتىر، دەيدى اتىن اتاماعان قازاق ستۋدەنتى.

قىتايدىڭ «سينحۋا» اگەنتتىگى تاراتىپ وتىرعان اقپاراتتارعا سەنەتىن بولساق، بۇگىنگى كۇنى كورشىلەس شىڭجاڭ اۆتونوميالى ايماعىنىڭ 34 جوعارى وقۋ ورىندارىندا 3300-دەن استام قازاق، قىرعىز، وزبەك جانە تاجىك ستۋدەنتتەرى ءبىلىم الادى ەكەن.
شىڭجاڭدا وقىپ جۇرگەن ءبىر قازاق ستۋدەنتى اپكەسىنىڭ قىتايداعى ۋنيۆەرسيتەتتى ءتامامداپ، ەلگە ورالعاننان كەيىن الماتىداعى ءىرى قىتايلىق كومپانياعا جۇمىسقا تۇرعانىن العا تارتادى. ول دا مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن ەش دەمالىسسىز، كۇنى-ءتۇنى قىتاي ءتىلىن ۇيرەنىپ، جاقىندا شىڭجاڭنىڭ ءبىر ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا تۇسكەن ەكەن. ونىڭ پىكىرىنشە، قازاقستان ءۇشىن اعىلشىن ءتىلى دە، قىتاي ءتىلى دە وتە ماڭىزدى. كۇندەلىكتى ومىردە قىتايدا جاسالعان كوپتەگەن تاۋارلار، ەلەكتروندى قۇرالدار كوپتەپ كەزدەسەتىن بولدى. ونىڭ ۇستىنە بۇگىنگى كۇنى قازاقستاندا كوپتەگەن قىتاي كومپانيالارى ءوز جۇمىسىن جانداندىرىپ، ەلگە كوپتەگەن ينۆەستيتسيا قۇيۋدا. بۇل، ءوز كەزەگىندە، قىتاي ءتىلىن بىلەتىن جەرگىلىكتى ماماندارعا دەگەن سۇرانىس تۋدىرىپ وتىر، دەيدى اتىن اتاماعان قازاق ستۋدەنتى.
«سينحۋا» اگەنتتىگىنىڭ جۋرناليستەرى الگى ستۋدەنتتىڭ پىكىرىمەن كوپتەگەن شەتەلدىك وقۋشىلاردىڭ كەلىسەتىنىن ايتا كەلىپ، شىڭجاڭنىنڭ پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىپ جۇرگەن ۆيكتوريا ەسىمدى قىز بەن مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتتە ءبىلىم الىپ جۇرگەن پاكستاندىق بۋرحان احمەتىڭ تىرشىلىگى جايىندا دا حاباردار ەتەدى. ۆيكتوريا مەن احمەتتىڭ قىتايعا بارىپ ءبىلىم الۋىنا نەگىزگى سەبەپ بولعان فاكتور  - شىڭجاڭداعى جوقارى وقۋ ورىندارىنداعى وقۋ ءۇشىن جاسالاتىن تولەمدەردىڭ تيىمدىلىگى. بۇل تولەمدەر اقش پەن ەۋروپا ەلدەرىمەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تومەن ەكەن. مىسالى، ولار وقۋلارى ءۇشىن جىل سايىن 26 مىڭ يۋان تولەسە، كۇندەلىكتى ءومىرى مەن تاماعىنا نەبارى 15 مىڭ يۋان قاراجاتتى شىعىندايدى ەكەن.
شىڭجاڭ اۆتونوميالى وكرۋگىنىڭ ءبىلىم باسقارماسىنىڭ سىرتقى ىستەر ءبولىمىنىڭ باسشىسى ۆان ليلي حانىم قازىرگى تاڭدا بۇل ايماقتىڭ وزىندە 4000 شەتەلدىك ستۋدەنت، ونىڭ ىشىندە ورتاازيالىق 3300 ازامات ءبىلىم الىپ جۇرگەنىن ماقتانىشپەن ايتىپ وتىر. ليلي حانىمنىڭ ايتۋىنشا، شىڭجاڭنىڭ وقۋ ورىندارى شەتەلدىكتەردى 1985 جىلدان بەرى قابىلداپ كەلەدى ەكەن. سول كەزدەن بەرى اۆتونوميالى ايماقتاعى شەتەل ستۋدەنتتەرىنىڭ سانى كۇن ساناپ ارتىپ وتىر. 2004-ءشى جىلدان باستاپ ولاردىڭ سانى جىل سايىن 200 ادامعا وسۋدە. نەگىزىنەن شەتەلدىك ستۋدەنتتەر قىتاي ءتىلى، مەديتسينا، ەكونوميكا ماماندىقتارىن تاڭدايدى ەكەن.
قىتاي باسشىلارى شەتەلدىك ستۋدەنتتەردى قىتاي ءتىلى مەن مادەنيەتىن جەتىك مەڭگەرۋى، ءتۇسىنۋى ءۇشىن كوپتەگەن شارالاردىڭ وتكىزىلىپ وتىرعانى تۋرالى مالىمدەيدى. مىسالى، شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مادەني ىنتىماقتاستىق ينستيتۋتىنىڭ باسشىسى تسزياو تسزيان وسى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ جىل سايىن شەتەل ستۋدەنتتەرىن مۋزەيلەرگە، قورىقتارعا، ازيا گەوگرافيالىق ورتالىعىنا، حۋشان ساياباعىنا ءجيى شىعارىپ تۇراتىنىن ايتادى.

«اباي ينفورم»