توتەنشە جاعداي كەزىندە تابىسىنان ايىرىلۋعا بايلانىستى مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنان بەرىلەتىن 42 500 تەڭگە الەۋمەتتىك تولەمدى 127 ملرد تەڭگەدەن استام سوماعا 3 ميلليوننان استام ادام الدى،-دەپ حابارلايدى قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى.

5,9 ملن جولدانعان ءوتىمنىڭ 2,15 ميلليونى نەمەسە 37%-ى تۇرعىسىندا بىرقاتار سەبەپتەرگە قاتىستى تولەم تاعايىندالعان جوق.

ءوتىنىم بەرۋشىلەردىڭ جەكە باس دەرەگى دۇرىس كورسەتىلمەگەن (157 مىڭعا جۋىق ءوتىنىم) «42 500 تەڭگە» تولەمگە ءوتىنىم بەرگەن ساتتە ادامنىڭ اتى-ءجونى مەن تۋعان ۋاقىتىن جانە جەكە سايكەستەندىرۋ ءنومىرىن قاتەسىز جازۋعا ەرەكشە نازار اۋدارعان ءجون. ءتيىستى ماعلۇماتتىڭ ءبىر ءارپى نەمەسە سانى مەملەكەتتىك اقپاراتتىق جۇيەدەگى ماعلۇماتقا سايكەس كەلمەسە، الەۋمەتتىك تولەم تاعايىندالماي قالۋى مۇمكىن.

ءوتىنىم بەرۋشىلەردىڭ بانك دەرەكتەمەسى دۇرىس كورسەتىلمەگەن (80 مىڭعا جۋىق ءوتىنىم) «42 500 تەڭگە» تولەمگە ءوتىنىم بەرگەندە بانك اتاۋى مەن IBAN (شوتىڭىزدىڭ 20 بەلگىدەن تۇراتىن ءنومىرى) مالىمەتىن كورسەتۋ قاجەت.

كوپ ادام بانك كارتاسىنىڭ ءنومىرىن جىبەرىپ قويادى (16 سان). ال بۇل تۇستا بانك شوتىنىڭ ءنومىرى كەرەك بولعاندىقتان، الەۋمەتتىك تولەمدى جىبەرۋ قيىنعا تۇسەدى. مىسالعا دۇرىسى «KZ123456789012345678» سيپاتىندا بولىپ كەلەدى جانە ونى بارلىق دەرلىك بانكتەردىڭ ۇيالى تەلەفون قوسىمشاسىنان نەمەسە ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ جەدەل جەلى تەلەفونىنان بىلۋگە بولادى. بۇلاي قاتە جىبەرگەن جاعدايدا، ءوتىنىم ءارى قاراي قاراۋعا باعىتتالادى دا، وڭ شەشىم قابىلدانسا ءوتىنىم بەرۋشىگە IBAN دەرەگىن سۇراي وتىرىپ، تولەمنىڭ تاعايىندالعانى جايلى SMS-حابارلاما كەلەدى.

سونىمەن قاتار، ءوتىنىم بەرۋشىلەر وزگە جەكە تۇلعالارعا تىركەلگەن بانك شوتىن كورسەتەتىن جاعداي كەزدەسىپ جاتادى. اتاپ وتەرلىك جايت، IBAN دەرەگىن تولتىرعاندا ءبىر ساننىڭ ءوزىن قاتە جىبەرۋدىڭ سالدارىندا، ءوتىنىم بەرۋشىگە اتالعان شوت قىزمەتىن توقتاتقان بانكتە تىركەلگەنى جايلى حابارلاما كەلۋى ىقتيمال.

ءوتىنىم بەرۋشىنىڭ تۇراقتى جالاقى تولەنەتىن جۇمىسى بار (ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر جانە بيۋدجەتتىك ۇيىمداردىڭ قىزمەتكەرلەرى); زەينەتاقىلار مەن جاردەماقىلاردى الۋشىلار، تج ەنگىزىلگەنشە رەسمي جۇمىس ىستەمەگەن (863 مىڭعا جۋىق ءوتىنىش) ءوتىنىم بەرۋشى ۇسىنعان دەرەكتەردى تەكسەرە كەلە، جۇمىس بەرۋشىنىڭ قاشىقتان جۇمىس ىستەۋگە رۇقسات ەتكەنى نەمەسە تولىق ەمەس جۇمىس كۇنىنە اۋىستىرعانى، ۇيىمنىڭ جالپى امالسىزدان توقتاپ تۇرعانى انىقتالۋدا. مۇنداي جاعدايدا جۇمىس بەرۋشى تاراپ جۇمىسشىلارعا جالاقى تولەۋى ءتيىس.

دەگەنمەن ۇيىم باسشىلىعى جالاقىسى ساقتالمايتىن دەمالىسقا جىبەرەتىنى جايلى بۇيرىق شىعارماسا دا، جۇمىسشىلار «42 500 تەڭگە» تولەمگە ءوتىنىم بەرۋگە ارەكەتتەنۋدە.

قازىرگى كەزدە قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورىندارمەن بىرلەسە وتىرىپ، جالدامالى جۇمىسشى بولىپ سانالاتىن ءوتىنىم بەرۋشىلەردىڭ راسىندا اقىسىز دەمالىس جىبەرىلگەندىگىن تەكسەرۋگە كىرىستى.

سونداي-اق، «42 500 تەڭگە» تولەمگە زەينەتكەرلەر مەن جاردەماقى الۋشىلاردان دا وتىنىمدەر كەلىپ تۇسۋدە. قايتالاپ ايتار بولساق، ماسق تاراپىنان تاعايىندالاتىن الەۋمەتتىك تولەمنىڭ ءمانى سوندا، تج ءتارتىبى ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى تابىسسىز قالعان جۇمىس ىستەۋشى ازاماتتارعا قارجىلاي قولداۋ جاسالادى. سوندىقتان «42 500 تەڭگە» تولەمگە تج مەرزىمىنە دەيىن رەسمي ەڭبەك ەتكەن، ولارعا جۇمىس بەرۋشى جارنا نەمەسە جەكە تابىس سالىعىن اۋدارعان نەمەسە وزدەرى بىرىڭعاي جيىنتىق تولەم ء(ارى قاراي – بجت) تولەگەن زەينەتكەرلەر، مۇگەدەكتەر ياكي باسقا مەملەكەتتىك جاردەماقى تۇرلەرىن الۋشىلار يەك ارتا الادى.

ءوتىنىم بەرۋشىدە تج ەنگىزگەنشە سوڭعى 12 ايدا الەۋمەتتىك اۋدارىمدار، زەينەتاقى جارناسى، بجت جوق نەمەسە ءوزىن بەيرەسمي جۇمىسپەن قامتۋشىلاردان ءوتىنىم بەرگەن ۋاقىتقا دەيىن بجت جىبەرىلمەگەن (1,16 ميلليونعا جۋىق ءوتىنىم) بۇل جەردە دە ەسكەرتە كەتەرلىك ماسەلە، «42 500 تەڭگە» تولەمگە قاراجات ماسق تاراپىنا بولىنەتىندىكتەن، الەۋمەتتىك تولەم الۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە قاتىسقان ابزال. باستاپقىدا «42 500 تەڭگە» تولەمدى تاعايىنداۋ ءۇشىن تج ءتارتىبى ەنگىزىلگەنشە 12 اي ىشىندە كەم دەگەندە 3 رەت الەۋمەتتىك اۋدارىم جاساۋ تالاپ ەتىلدى. الايدا ازاماتتاردى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىمەن كەڭىرەك قامتۋ اياسىندا، الەۋمەتتىك تولەم جاساۋ شارتى تج ەنگىزىلگەنشە 12 ايدا 1 رەتكە دەيىن قىسقارتىلدى. سايكەس ءوتىنىم بەرۋشىلەردى تەكسەرۋ بارىسىندا، جۇمىس بەرۋشىدەگى ەسەپشى ماماننىڭ جالدامالى جۇمىسشىلار ءۇشىن تج ەنگىزىلگەنشە 12 ايدا ەشقانداي اۋدارىم جولداماعانى جايلى دەرەكتەر جولىقتى.

بۇدان بولەك، كەيبىر ءوزىن بەيرەسمي جۇمىسپەن قامتۋشىلاردىڭ «42 500 تەڭگە» تولەمگە ءوتىنىم بەرگەنشە ءبىر رەت بولسىن بجت اۋدارىمىن جاساماعانى بەلگىلى بولدى. اتالمىش جاعدايلاردا الەۋمەتتىك تولەم تاعايىندالمايدى. ءوتىنىش قايتىس بولعان ادامنىڭ نەمەسە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان تىس جەردە تۇراتىن ازاماتتىڭ اتىنان بەرىلگەن (534-كە جۋىق ءوتىنىم). جەكەلەگەن ازاماتتار ءوتىنىمنىڭ ونلاين بەرىلەتىنىن پايدالانىپ، قايتىس بولعان جانداردىڭ دەرەگىن كورسەتكەن. سونىمەن بىرگە، ەل اۋماعىنان تىس شەتەلگە قونىس اۋدارا وتىرىپ، الەۋمەتتىك تولەمگە ءوتىنىم بەرگەندەر دە بار.

ءوتىنىم بەرۋشىنىڭ دەرەكتەرى ىشىندە بارلىق قر ازاماتتارى تۋرالى جانە دە ادامنىڭ قايتىس بولعانى نەمەسە شەتەلگە قونىس اۋدارعانى جايلى اقپارات تولىق قامتىلعان جەكە تۇلعالاردىڭ مەملەكەتتىك دەرەكتەر قورى ارقىلى تەكسەرىلەدى. مۇنداي وتىنىمدەرگە الەۋمەتتىك تولەم تاعايىنداۋدان ءۇزىلدى-كەسىلدى باس تارتىلاتىنى انىق.

«42 500 تەڭگە» الەۋمەتتىك تولەمى بويىنشا بارلىق تاعايىنداۋلاردىڭ نەگىزى تج ءتارتىبى اياقتالعاننان كەيىن بەكىتىلگەن زاڭ جۇزىندە قايتا تەكسەرىلەتىنىن مالىمدەيمىز. ءار وتىنىمگە قاتىستى ۇسىنىلعان دەرەكتەردىڭ شىنايىلىعىنا جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلگەن، ونىڭ ىشىندە، البەتتە باستى سەبەپ – تج كەزىندەگى شەكتەۋلەر سالدارىنان تابىستان ايىرىلۋ. وسىلايشا ەل ازاماتى «42 500 تەڭگە» تولەمگە ءوتىنىم بەرە وتىرىپ، تج ۋاقىتىنا دەيىن كىرىسى بولعانىنا جانە ونى جوعالتقانىنا كەپىلدىك بەرەتىنىن راستايدى.

الەۋمەتتىك تولەمدەردى زاڭسىز العان ادامداردىڭ جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلۋى ولاردىڭ جاساعان زاڭسىز ارەكەتىنە بايلانىستى بولادى. الەۋمەتتىك تولەم الۋشىلاردىڭ زاڭسىز ءىس-قيمىلى قىلمىستىق كودەكستىڭ اياسىندا قاراستىرىلادى (190, 195 باپتار).

ەگەر ءوتىنىش بەرۋشى قاتەلەسىپ، الەۋمەتتىك تولەم العان بولسا، بىراق بۇل قاراجاتتى قايتارۋ قاجەت دەپ ساناسا، 42 500 تەڭگەنى كەلەسى شوتقا جىبەرە الادى:

الۋشىنىڭ اتاۋى: «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» مەملەكەتتىك كورپوراتسياسى» كەاق

بسن: 160440007161

بسك: GCVPKZ2A

جسك: KZ67009SS00368609110

تتك: 049

حالىق بانك پەن كاسپي بانكتە شوتتارى بار ازاماتتار، «الەۋمەتتىك تولەمدەردى قايتارۋ» تەتىگىن تاڭداي وتىرىپ، 42 500 تەڭگەنى بانكتەردىڭ ۇيالى قوسىمشاسىنان قايتارا الادى.

Abai.kz