كارانتين كەزىندە نەنى وقىپ، نەنى كورۋدى ءبارىڭىز دە ويلاستىرىپ، جاساپ جۇرگەن شىعارسىز. مەن ءوزىم كورگەن Netflix فيلمدەرىن ۇسىنايىن (ماعان ەڭ ۇناعان فيلمدەر باسىندا):

The Platform – گالدەر ۋررۋتيا ەسىمدى يسپان رەجيسسەرىنىڭ ءفيلمى. يدەيا شىنايى ءومىردى ۆەرتيكالدى تۇرمەمەن يلليۋستراتسيالاۋدان باستالعان. قازىرگى كاپيتاليستىك قوعامدا اۋقاتتى ازاماتتار ەشنارسەدەن قيىندىق كورمەي ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندا الەمنىڭ باسقا بۇرىشىندا ادامدار اشتىقتان ءولىپ جاتقانىن كورسەتۋگە تىرىسقان. كينودا سوتسياليستىك يدەولوگيانىڭ ماڭىزى مەن بايلىقتى ادامزاتقا تەڭدەي ءبولىپ، تاراتۋ (wealth redistribution) ءپرينتسيپىن ۇگىتتەۋ ەلەمەنتتەرى بار. ال ەڭ سوڭعى پلاتفورمادا جاتقان قىزدى جوعارىعا مەسسەدج رەتىندە جەتكىزۋ ارەكەتى «قۇدايدىڭ ءوزى جاراتقان الەمىندە نە بولىپ جاتقانىنان حابارسىز» دەگەن ويدى توپشىلايدى.

The Pharmacist – 4 سەريادان تۇراتىن شىنايى ءومىردى سۋرەتتەيتىن دەرەكتى فيلم. بۇل اقش-تاعى قازىرگى ەڭ ۇلكەن ماسەلەلەردىڭ ءبىرى، ەسىرتكىنى ءدارى تۇرىندە ساۋدالاپ جاتقان فارماتسەۆتيكا ءوندىرىسىنىڭ قىلمىستىق بيزنەسىن سۋرەتتەيدى. كورىپ بولعاننان كەيىن كورپوراتيۆتى كاپيتاليزمدە ادام ومىرىنەن اقشا ماڭىزدىراق ەكەنىن پايىمدايسىز. بۇل اقش-تا Opioid Crisis دەپ اتالادى.

The Black Mirror – كرەاتيۆتى ويلاردىڭ سەريال كۇيىندەگى توپتاماسى. شىنى كەرەك، مۇنى العاش كورگەنىمدى ادامنىڭ ويلاۋ كەڭىستىگى سونشا كەڭ بولا الاتىنىنا تاڭ قالعانمىن. ءار سەريا وزىنشە ءبىر الەم.

Wild Wild Country – شىنايى بولعان وقيعا جەلىسى بويىنشا تۇسىرىلگەن دەرەكتى فيلم. بۇل قۇدايدى قولدان جاساۋ، ياعني ءبىلىمنىڭ يدەولوگياعا اينالعان تۇسىن سۋرەتتەيتىن وقيعا. Bhagwan Shree Rajneesh ەسىمدى ءۇندى تابىنۋشىلارى اراسىندا قۇدايمەن تەڭەستىرىلەدى. ول كاپيتاليزمنىڭ شارىقتاۋ شەگىنە جەتكەندە شىنايى سوتسياليزم كەلەتىنىن ايتىپتى. ال قازىرگى سوتسياليستىك قوعامدار ءجاي يلليۋزيا. فيلمدەگى وقيعا باگۋاننىڭ اقش-تا قالاي جاڭا قوزعالىستى قۇرعانى جانە قۋعىندالعانى سۋرەتتەلەدى.

Mindhunter – شىنايى ومىرگە نەگىزدەلگەن فيلمدەر سەرياسى. 1970 جىلدارى FBI اۋىر قىلمىس جاساعانداردان سۇقبات الۋ ارقىلى، ولاردىڭ موتيۆتەرىن انىقتاۋعا تىرىسقان. سولاي ولار سەريالى قىلمىسكەرلەردىڭ موتيۆتەرىن، جوسپارلاۋ مەن قىلمىسقا قالاي دايىندالاتىنىن انىقتاۋعا تىرىسقان.

When They See Us – اقش-تاعى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قارا ناسىلدىلەرگە قاتىستى قاتاڭ ارەكەتى، ياعني راسيستىك قىلمىسى سۋرەتتەلەدى. نيۋ-يورك قالاسىندا تۇراتىن 5 ءجاسوسپىرىم وزدەرى جاساماعان قىلمىس ءۇشىن سوتتالىپ كەتكەن. كوپ جىلدار ءوتىپ، ولار اقتالىپ شىعادى. بىراق ولاردىڭ تۇرمەدە كورگەن زومبىلىقتارىن بولدىرماۋ، مۇمكىندىكتەرگە تولى بولعان جاستىق شاقتاعى جوعالتقان ۋاقىتتى قايتارۋ مۇمكىن ەمەس.

The People vs. O.J. Simpson – اقش تاريحىنداعى ەڭ كەرەعار قىلمىستىق ىستەردىڭ ءبىرى. كوپتەگەن امەريكالىقتاردىڭ سيمپسوننىڭ ءوزىنىڭ بۇرىنعى ايەلىنىڭ ولىمىنە قاتىسى بار دەپ سەنسە دە، اقتالىپ شىعادى. ونىڭ اقتالىپ شىعۋىنا سول كەزدەگى قارا ناسىلدىلەردىڭ ءادىل سوتسىز جاپپاي سوتتالۋىنا قارسى كۇش نەگىز بولعان.

Dirty Money – قارجى سالاسىنداعى سىبايلاس جەمقورلىق، اقشا جىمقىرۋ سىندى ءتۇرلى مەگا وقيعالاردىڭ جيىنى. ماعان كوبىنە مالايزياداعى ۇلتتىق قوردىڭ تالانۋى (The Man at the Top) مەن AMG Services (Payday) جانە Wells Fargo (The Wagon Wheel) وقيعالارى ۇنادى.

American History X – اقش-تاعى نەو-ناتسيستەر مەن اقتاردىڭ وكتەمدىگىن قولدايتىن ۇيىمدار جايلى فيلم. 1970-جىلدارى اقش-تا قارا ناسىلدىلەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ ماقساتىندا سەگرەگاتسيا زاڭدارى جويىلدى. بىراق اق ءناسىلدى امەريكالىقتاردىڭ كەيبىر بولىگى قارالارمەن ءوز قۇقىقتارىنىڭ تەڭ بولعانىن قالامادى. سونىڭ ناتيجەسىندە وسىنداي توپتار قالىپتاسقان. ولار بۇگىنگە دەيىن بار.

Spy – ەۆرەيلەردىڭ سيريا ۇكىمەتىنە تىڭشى جىبەرۋىن سۋرەتتەيتىن شىنايى ومىردەگى وقيعاعا نەگىزدەلگەن فيلم. فيلمدە نەگىزگى ءرولدى بورات ءفيلمىن تۇسىرگەن ساشا كوەن وينايدى. ءدال سول ءۇشىن ءفيلمدى كورمەي قويماڭىزدار. شىنىمەن، تاريحي ماڭىزى بار وقيعا.

Unbelievable – كوممەرتسيالىق ەمەس ProPublica باسىلىمى ماقالاسى نەگىزىندە تۇسىرىلگەن، شىنايى ومىرگە نەگىزدەلگەن فيلم. ProPublica تىلشىلەرى وسى ماقالاسى ءۇشىن پۋليتتسەر جەڭىپ العان. وقيعا قىزداردى زورلايتىن قىلمىسكەردى ىزدەۋ سيۋجەتىنە نەگىزدەلگەن.

Bikram. Yogi, Guru, Predator – شىنايى ومىرگە نەگىزدەلگەن دەرەكتى فيلم. بيكرام ەسىمدى ءۇندى جىگىت امەريكاعا كەلىپ يوگانى مەينستريمگە اينالدىرادى، ياعني جاپپاي قولدانىسقا ەنگىزەدى. ونىڭ ارنايى كۋرستارى سۇرانىسقا يە بولىپ، ادامدار ونىڭ ءدارىسىن الۋعا قىرۋار اقاشالارىن جۇمسايدى. راسىندا، مۇندا تۇرعان نە بار دەرسىز؟! بىراق ول قىزعا قۇمار بولىپ، بىرنەشە قىزدى زورلاعانى انىقتالعان.

Caliphate – تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ الدىن الۋعا تىرىسقان بارلاۋ قىزمەتى جايلى مەن كورگەن تاماشا فيلم.

Extremely Wicked Shockingly Evil and Vile – سەريالى كيللەردىڭ ءىسى جايلى. قىزدارمەن كوممۋنيكاتسيا وڭاي ەنەتىن «كراساۆچيك» جىگىتتىڭ قىزداردى اياۋسىز ءولتىرۋىن سۋرەتتەيدى. شىنايى ومىرگە نەگىزدەلگەن فيلم.

The Irishman – اقش-تاعى يتالو-يرلاندتىق گانگستەرلەر مەن موبستەرلەردىڭ كلاسسيكالىق وقيعاسى. اسىرەسە، ەر ادامدارعا وتە ءوتىمدى. بىراق تانىمال بولسا دا قارت اكتەرلاردىڭ باستى رولدەردى سومداۋى ۇنامادى.

The Marriage Story – ءبىر وتباسىنىڭ ءومىرى ارقىلى بۇكىل اقش-تاعى اجىراسۋ پروتسەسىن سۋرەتتەۋ. نەگە امەريكالىقتار ۇيلەنۋگە اسىقپايدى دەسەڭىز، مىنا ءفيلمدى كورىڭىز. سەبەبى اجىراسۋ پروتسەسى وتە كۇردەلى ءارى شىعىنى كوپ.

Unorthodox – نيۋ-يوركتا تۇرعان كەزىمدە ماعان قىزىق بولعان قاۋىمداستىقتاردىڭ ءبىرى ورتودوكسالدى ەۆرەيلەر بولدى. ولار قازىرگى زاماننىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن قولدانبايدى. ۇيلەرىندە تەلەديدار جوق، بالالارى قاراپايىم امەريكالىق مەكتەپكە، ۋنيۆەرسيتەتكە بارمايدى. سمارتفون ۇستامايدى. تەك ەۆرەيلەردىڭ قاسيەتتى توراسىن وقىپ، كامەلەتكە تولعاندا بىردەن وتباسىن قۇرادى. 6-15 شاقتى بالانى دۇنيەگە الىپ كەلەدى. ءجۇرىس تۇرىسى مەن كيىم ۇلگىلەرى بىردەي. نيۋ-يورك قالاسىنىڭ ورتاسىندا وسىنداي قاۋىمداستىق بار ەكەنىنە سەنبەسەڭىز، وسى ءفيلمدى كورىڭىز.

The Trials of Gabriel Fernandez – وتباسى جاعدايىندا بالانىڭ زورلىق-زومبىلىقتىڭ قۇربانى بولۋى جايلى. راسىندا ادام شوشىتارلىق قىلمىس وقيعاسى.

Trump. An American Dream – ترامپتىڭ كىم ەكەنىن جانە ونىڭ بولمىسىنىڭ قالاي قالىپتاسقانىن تۇسىندىرەتىن فيلم.

Babies – ءسابيدىڭ دۇنيەگە كەلگەنىنەن باستاپ ءبىر جاسقا دەيىن قالاي داميتىنى جايلى عىلىمعا نەگىزدەلگەن دەرەكتى فيلم. ءالى كورىپ بىتپەدىم، بىراق وتە دەرەككە تولىق ءارى پايدالى.

How To Fix a Drug Scandal – ەسىرتكىنى زاڭسىز پايدالانعان نە ساۋدالاعان ازاماتتاردى قۇتقارۋمەن اينالىسقان لابورانتتار جايلى. ولار ۇكىمەتتىك زەرتحانالاردا جۇمىس ىستەگەن.

100 Humans, Life’s Questions. Answered – پوزيتيۆكە تولى، عىلىمي ەكسپەريمەنتتەر توپتاماسى.

Singularity – جاساندى ينتەللەكتىنىڭ ادام بالاسىنا تۇسىرەر قاۋپى جايلى sci-fi فيلم. جاقىن بولاشاقتى توپشىلاۋعا تىرىسقان، بىراق تىم الىسقا كەتىپ قالعان سياقتى. دەسە دە، كىم بىلەدى؟! مۇمكىن، مەنىڭ ويىم شارىقتاۋى مىنا شەڭبەرگە جەتپەي جاتقان دا شىعار؟!

3022 – پلانەتاارالىق ساياحات جانە عارىشتاعى ميگراتسيا جايلى فۋتۋريستىك فيلم.

جولداس ورىسباەۆتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz