بۇگىندە COVID-19 پاندەمياسى بۇكىل الەم حالقىنا قاۋىپ ءتوندىرىپ وتىر. قازاقستان دا اتالعان ىندەتكە قاتىستى ءتيىستى شارالاردى قابىلداعان بولاتىن. دەگەنمەن، ءالى دە قاۋىپسىزدىك شارالارىن كۇشەيتۋ اسا ماڭىزدى بولىپ وتىر. وسى تۇرعىدا قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى توتەنشە جاعداي كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك شارالارىنا تۇسىنىستىكپەن قاراۋعا شاقىردى.

ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى مەن قازاقستانداعى ورىس پراۆوسلاۆ شىركەۋىنىڭ ميتروپوليتتىك باسشىسى، استانا جانە قازاقستان ءميتروپوليتى الەكساندر بارلىق ءدىن جولىنداعى ازاماتتاردى ەلىمىزدە قابىلدانعان توتەنشە جاعدايدىڭ شارتتارىنا تۇسىنىستىكپەن قاراۋدى جانە ءدىني مەرەكەلەردى اتاپ ءوتۋ كەزىندە بارلىق قاۋىپسىزدىك شارالارىمەن كارانتين تالاپتارىن ورىنداۋعا شاقىردى.

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى ەلىمىزدە ەنگىزىلگەن كارانتين جاعدايىنا بايلانىستى مەشىتتەردە كوپشىلىكپەن بىرگە ورىندالاتىن نامازدار وقىلمايتىنىن مالىمدەدى.

- قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ەلىمىزدەگى توتەنشە جاعدايعا بايلانىستى قاسيەتتى رامازان ايىندا ىندەتتىڭ تارالۋىنىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا كارانتين مەرزىمىندە تاراۋىق نامازىن مەشىتتەرىمىزدە جاماعاتپەن وقىلمايتىنىن مالىمدەيدى. اركىم تاراۋىق نامازىن ءوز شاڭىراعىندا وتباسى مۇشەلەرىمەن وقۋىنا كەڭەس بەرەمىز،- دەدى باس ءمۇفتي.

سونىمەن قاتار، ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى توتەنشە جاعداي شارالارىنا بارىنشا توزىمدىلىك تانىتىپ، ىندەتپەن وقشاۋلانۋ ارقىلى عانا كۇرەسۋگە بولاتىنىن ايتتى.

- جۇقپالى ىندەتپەن وقشاۋلانىپ كۇرەسۋىمىز كەرەك. ءبىز وسىلاي وقشاۋلانۋ ارقىلى جۇقپالى ىندەتتى جەڭەمىز. ءسىز بەن ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – توتەنشە جاعدايدا توزىمدىلىك تانىتىپ، تازالىق شارالارىنا اسا ءمان بەرىپ، ءوزىمىزدى، وتباسىمىزدى ىندەتتەن امان ساقتاۋ, - قمدب توراعاسى.

باس ءمۇفتيدىڭ ايتۋىنشا، توتەنشە جاعداي كەزىندە قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى كوپشىلىككە ارنالعان دارىستەر مەن ونلاين-ۋاعىزداپدىڭ ارنايى كەستەسىن بەكىتكەن. سونىمەن قاتار، ءدىني ساۋالدارعا جەدەل جاۋاپ بەرەتىن ارنايى call-center (7172) 33-30-30 ورتالىعى دا جۇمىس ىستەيتىنىن ايتىپ ءوتتى. ياعني، كەز-كەلگەن ادام ءوزىن مازالاعان ءدىني سۇراقتاردىڭ جاۋابىن ارنايى ءمۇفتياتتىڭ بولىمدەرىنە بارماي-اق، جەدەل ورتالىق ارقىلى تولعاندىرعا ساۋالداردىڭ جاۋابىن الا الادى.

سونىمەن قاتار، قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى مۇسىلمان جاماعاتى ءۇشىن رامازان ايىنىڭ قاشان باستالاتىنىن دا ايتتى.

باس ءمۇفتيدىڭ سوزىنشە، اتالعان كۇندى بەلگىلەۋ ءۇشىن ۆ.گ.فەسەنكوۆ اتىنداعى عىلىمي-زەرتتەۋ مەكەمەسىنىڭ بولجامدارىنا ارقا سۇيەگەن. سونىمەن قاتار، قىرعىزستان مەن وزبەكستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ باسشىلارىمەن كەڭەسە وتىرىپ، اتالعان كۇندى بەلگىلەگەن.

- شاريعات ۇكىمى مەن عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس، مۇسىلماندار اسىعا كۇتەتىن رامازان ايى بيىل ەلىمىزدە 24 ءساۋىر كۇنى باستالادى دەگەن شەشىم قابىلداندى. بۇل شەشىمدە قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ەلىمىزدەگى ىرگەلى زەرتتەۋ ورتالىقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن ۆ.گ.فەسەنكوۆ اتىنداعى «ۇلتتىق عارىشتىق زەرتتەۋلەر مەن تەحنولوگيالار ورتالىعى» مەكەمەسىنىڭ عىلىمي مالىمەتىنە سۇيەنىپ، سونداي-اق كورشى وزبەكستان جانە قىرعىزستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارمالارىمەن كەڭەسىپ بەلگىلەدى,- دەدى قمدب توراعاسى.

ال، ميتروپوليت الەكساندر مىرزا دا پاسحانى اركىم ءوز ۇيىندە، وقشاۋلانۋ جاعدايىندا وتكىزەتىنىن مالىمدەدى.

-وكىنىشكە وراي، بيىل كوپتەگەن پريحودشىلار پاسحانى ۇيدە، ءوزىن-ءوزى وقشاۋلاۋ جاعدايىندا اتاپ وتەدى. بىراق ەسىمىزدە بولسىن: ەشكىم پاسحانىڭ شىنايى قۋانىشىن سەنەتىن جۇرەكتەن جۇلىپ الا المايدى،-دەدى الەكساندر.

ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى كارانتيندىك جاعدايعا بايلانىستى حرامدارعا كىرۋ ۋاقىتشا توقتاتىلعان. سوندىقتان دا ءدىني قۇلشىلىقتاردى اركىم ءوز ۇيىندە اتقارۋى ءتيىس دەيدى ميتروپوليت.

-قازىرگى ۋاقىتتا قاجەتتى كارانتيندىك شارالاردىڭ اسەرىنەن حرامدارعا كىرۋ ۋاقىتشا شەكتەلدى.ۇيدە بىرىگىپ دۇعا ەتۋ، رۋحاني ادەبيەتتەردى وقىپ، اقىرىندا قۇدايدىڭ قىزمەتتەرى تۋرالى حابارلاردى كورۋ بىزگە مەرەكەلەردىڭ مەرەكەسىنە قوسىلۋعا كومەكتەسەدى, - دەدى ول.

سونىمەن قاتار ميتروپوليت الەكساندر پاسحا تۇنىندەگى مەرەكەلىك شارالاردىڭ تەلەديدار ارقىلى حالىققا جەتەتىنىن مالىمدەدى. ناقتىراق ايتساق، الماتى قالاسىنداعى ۆوزنەسەنسك كافەدرالدى شىركەۋىندە وتەتىن پاسحا مەرەكەسىنە ارنالعان تىكەلەي ترانسلياتسيا “ەۆرازيا ءبىرىنشى ارناسى” ارقىلى كورسەتىلەتىنىن ايتتى.

ودان بولەك، ەلىمىزدىڭ كەيبىر ايماقتارىندا پاسحا قىزمەتتەرى تۋرالى ارنايى حابارلار ەلىمىزدىڭ ەپارحيالارىنىڭ نەگىزگى شىركەۋلەرىنەن بەرىلەتىن بولادى. ايتا كەتەيىك، بيىل حريستيان باستى مەرەكەسى - قاسيەتتى حريستوستىڭ قايتا ءتىرىلۋى ءساۋىر ايىنىڭ 18-ىنەن 19-ىنا قاراعان ءتۇنى اتاپ وتىلەدى.

ال، بريفينگ بارىسىندا ءسوز العان قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ وكىلى ەرجان نۇكەجانوۆ ءدىني بىرلەستىك باسشىلارى مەن ءدىندار ازاماماتتاردىڭ ەلىمىزدە ەنگىزىلگەن كارانتين شارالارىن قاتاڭ ساقتاۋعا شاقىردى.

-توتەنشە جاعداي جانە كارانتين رەجيمى ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن سوزىلعانىن ەسكەرە وتىرىپ، مەن بارلىق ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ باسشىلارى مەن ءدىندار ازاماتتاردىڭ، سونداي-اق ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىزدىڭ الدا كەلە جاتقان ءدىني مەرەكەلەر كەزىندە كارانتيندىك رەجيمدى ساقتاۋدى جالعاستىرۋدى سۇرايمىن،-دەدى قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى ءدىن ىستەرى كوميتەتىنىڭ توراعاسى.

ايتا كەتەيىك، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت قازاقستاندا توتەنشە جاعداي رەجيمى ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن ۇزارتىلاتىنىن مالىمدەگەن بولاتىن.

"15 ساۋىردە مەنىڭ توتەنشە جاعداي جاريالاۋ تۋرالى جارلىعىمنىڭ مەرزىمى بىتەدى. قازىردىڭ وزىندە، تج رەجيمىن كەمىندە ءساۋىردىڭ سوڭىنا دەيىن ۇزارتۋ كەرەكتىگىن كورىپ وتىرمىز”،- دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان ءالى دە كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ شەكتىك مەجەسىنە جەتكەن جوق. سوندىقتان دا كارانتين ەرەجەسىن قاتاڭ ساقتاۋ قاجەتتىگىن ايتتى.

-ءبىز ءالى كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ جاپپاي تارالۋ شەگىنىنەن وتكەن جوقپىز. ەپيدەميا جاعدايىندا باسەڭسۋگە بولمايدى. سوندىقتان استانا, الماتى مەن شىمكەنت قالالارىندا جانە وبلىستاردا كارانتين رەجيمىن ءساۋىردىڭ سوڭىنا دەيىن ۇزارتۋدى تاپسىرامىن.

بىلەمىن, بۇل شەشىم كوپكە ۇناي قويمايدى. سەبەبى, حالىق سىرتقا شىعىپ, بۇرىنعىداي قالىپتى ءومىر سۇرگىسى كەلەدى. بىراق, كارانتين ەرەجەسىن ساقتاعاننان باسقا امال جوق. بۇل وتاندىق جانە حالىقارالىق ۆيرۋسولوگتاردىڭ كەڭەسى", - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

 Abai.kz