كوروناۆيرۋس پاندەمياسى سالدارىنان قازاقستاندىق ۋنيۆەرسيتەتتەر وقىتۋدىڭ ديستانتسيالىق ادىسىنە كوشتى. وقۋ ساباقتارى ونلاين جۇرگىزىلەتىن بولدى، ال ستۋدەنتتەر قاشىقتان وقۋعا اۋىستى. كۇزدە ۆيرۋستىڭ جاڭا تولقىنى كۇتىلگەندىكتەن جۇرتتىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگى بۇرىنعى ءوز قالپىنا قاشان كەلەتىنى بەلگىسىز... بىراق، ءبىر انىعى - وقىتۋدىڭ ديستانتسيالىق ادىسىنە كوشۋ قاجەتتىلىگى ءوستى. «Freedom Finance Life» كومپانياسىنىڭ ماماندارى زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ديستانتسيالىق وقىتۋ قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن جانە ول قازاقستاندىق ۋنيۆەرسيتەتتەردە قانشا تۇراتىنىن انىقتاپتى.

ديستانتسيالىق جوعارى ءبىلىم الۋدىڭ قۇنى قانشا؟

قاشىقتان وقۋ يا بولماسا وقىتۋ. قازاقستاندا بۇل قولجەتىمدى. بۇل اسىرەسە – كوللەدجدەن كەيىن وقۋىن جالعاستىراتىندار، ەكىنشى جوعارى ءبىلىم الۋ ءۇشىن نەمەسە ۋنيۆەرسيتەتتەن شالعاي تۇراتىندار، جۇمىس ىستەپ ءجۇرىپ وقيتىندار، ستۋدەنت الماسۋ بويىنشا باسقا ەلدە وقيتىندار، جۇكتىلىككە بايلانىستى دەمالىستا وتىرعاندار نەمەسە مۇگەدەكتىك توبى تاعايىندالعاندار ءۇشىن وتە قولايلى.

قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، ەلىمىزدە 71 ۋنيۆەرسيتەت ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋ ءادىسىن ۇسىنىپ وتىر ەكەن. ارينە، ونىڭ قۇنى كادىمگى، كۇندىزگى ءبىلىم بەرۋدەن وزگەشە.

«ورتاشا العاندا، كۇندىزگى ءبولىمنىڭ باكالاۆريات كۋرسى 825 000 تەڭگە.  ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋدىڭ ءبىر كۋرسى ستۋدەنتكە ورتاشا العاندا  378 400 تەڭگەگە تۇسەدى»، - دەيدى «Freedom Finance Life» باسقارما توراعاسى ازامات ەردەسوۆ.

(مالىمەتتەر ينتەرنەتتەگى اشىق دەرەككوزدەرىنەن الىندى)

ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋدىڭ كۇندىزگى وقۋدان ايىرماشىلىعى - قاشىقتان، ونلاين وقۋ. ستۋدەنتتەردى جوو-عا بارۋعا مىندەتتەمەيدى. وقۋ كەزىندە، باسقا قالادا نەمەسە كەز كەلگەن جەردە بولۋى مۇمكىن. ستۋدەنت ءۇشىن ەڭ باستىسى – ساپالى ينتەرنەتتىڭ بولۋى. ديستانتسيالىق ءبىلىمنىڭ بارلىق كۋرستىق باعدارلاماسىنىڭ ۇزاقتىعى 2-3 جىل. وقۋ اياقتالعان سوڭ، ءبىتىرۋشى تۇلەكتەر مەملەكەتتىك ۇلگىدەگى باكالاۆر ديپلومىن الادى.

بۇگىندە ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋداعى سۇرانىسقا يە ماماندىقتار: ينتەرنەت-ماركەتينگ، PR, باعدارلامالاۋ، ديزاين، زاڭ تانۋ، پسيحولوگيا، بۋحگالتەرلىك جانە بانك قىزمەتى ت.ب.

ۋنيۆەرسيتەتكە ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن، تاڭداعان ۋنيۆەرسيتەتتىڭ رەسمي سايتىندا تىركەلۋ، شارت جاساسىپ، تولەم جاساۋ قاجەت. ءبارى دايىن بولعان كەزدە، ونلاين دارىستەرى، تاپسىرمالارى جانە باسقا دا كەرەكتى وقۋ ماتەريالدارى جيناقتالعان جەكە كابينەتىڭىز پايدا بولادى. سوداڭ سوڭ ارالىق اتتەستاتسيا. كوبىنەسە كۇندىزگى وقىتۋعا ۇقساس. ءبىر جىل ارالىعىندا ەكى سەسسيا. ءبىلىم الۋ بارىسىندا پراكتيكادان ءوتۋى مۇمكىن. تولىق كۋرس اياقتالعاندا اتتەستاتسيا (ەمتيحان جانە ديپلوم جۇمىسى), ديپلوم الۋ.

ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋدى زاڭداستىرۋ

ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋدى ۇيىمداستىرۋ ەرەجەلەرى ءبىرىنشى رەت 2006 جىلى زاڭنامامەن بەكىتىلگەن. الايدا، سول كەزدە ول جوو نەمەسە كوللەدج اياقتالعاننان كەيىن عانا قولجەتىمدى بولعان.

2020 جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا، ونلاين-كونفەرەنتسيا بارىسىندا قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋدى بارشا حالىق ءۇشىن زاڭداستىرۋ قاجەت دەپ مالىمدەدى. كوروناۆيرۋس پاندەمياسى سالدارىنان جۇرت شۇعىل ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋعا ءماجبۇر بولدى. الايدا، قاشىقتان وقيتىندار مەن كۇندىزگى بولىمدە وقيتىندار ءۇشىن وقۋ قۇنىن قايتا قاراعان جوق.

ديستانتسيالىق ءبىلىم الۋعا قاراجاتتى قالاي جيناۋ كەرەك؟

كوروناۆيرۋس پاندەمياسى قازاقستاندىقتاردىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىنە دە كەرى اسەرىن تيگىزگەنى بەلگىلى. ەڭبەككە جارامدى ەلدىڭ كوبىسى كارانتين كەزىندە تۇراقتى تابىستارىنان ايىرىلدى. قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆتىڭ بولجامى بويىنشا، جىل اياعىنا دەيىن ەلىمىزدەگى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى تج رەجيمى ەنگىزىلگەندەگى 4,8%-دان 5,9%-عا دەيىن ۇلعايۋى مۇمكىن. وسىعان وراي، قازاقستاندىق ابيتۋريەنتتەر كوپشىلىگى جاڭا وقۋ جىلىنا دايىن بولماي شىعادى. ياعني، وقۋ اقىسىن تولەۋدە قيىندىقتار بولۋى مۇمكىن.

قارجىلىق داعدارىستىڭ كەرى بولجامدارى مەن فاكتورلارىن ەسكەرە وتىرىپ، وقۋ قارجىسىن قالاي جيناۋعا بولادى؟

جالاقىدان تۇسكەن قولما-قول اقشانى جيناۋ. قانداي بولماسىن قارجىلىق قۇرىلىمداردىڭ قاتىسۋىنسىز، وتە سەنىمدى جيناق ءادىسى. الايدا، وسى ءادىستى پايدالانعان كەزدە، اقشانى ءتۇرلى ۆاليۋتادا ساقتاۋ دۇرىس. سەبەبى، ۋاقىت وتىسىمەن، قولما-قول اقشا قۇنسىزدانادى، اسىرەسە دەۆالۆاتسيا كەزىندە.

ءبىلىم الۋ دەپوزيتى. مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جيناق جۇيەسىنە كىرەدى (گونس). بالانىڭ اتىنا اشىلعان شوتىنا جاي پايىزبەن قوسا، مەملەكەتتىك سىيلىق قوسا ەسەپتەلەدى. قازىر قازاقستاندا 20 مىڭنان استام ءبىلىم بەرۋ دەپوزيتتەرى اشىلعان.

باعالى قاعازدار. بانكتىك دەپوزيتتەردەن ايرىقشا، ۇلكەن تابىس بەرۋى مۇمكىن. بىراق، اتالعان نۇسقا قارجى نارىعىنداعى وزگەرىستەردى باقىلاپ وتىرمايتىن اكتسيونەرلەر ءۇشىن قاۋىپتى. سونداي-اق، قارجالىق قورى بار جاعدايدا عانا قارجىلاندىرۋ دۇرىس بولادى.

ءومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋ (نسج). بۇل ساقتاندىرۋمەن قوسا قارجىلاندىرۋدى الدىن-الا ەسكەرەتىن قارجى ءونىمى. ساقتاندىرۋ شارتىن جاساسۋ بارىسىندا ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاندىرۋعا جانە اقشا جيناۋعا بولادى. بۇل باعدارلامالار ۇزاق جىلدارعا كوزدەلگەن. ورتاشا ەسەپپەن 5-10 جىلعا.

اتالعان باعدارلامالار بالالاردىڭ بولاشاعىنا الدىن-الا قامقورلىق جاساۋ جانە جوعارى وقۋ ورنىنا ءتۇسۋ قاراجاتىن جيناۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

قازىرگىدەي تسيفرلاندىرۋ ۋاقىتىندا ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ ءداستۇرلى كۇندىزگى وقۋعا لايىقتى باسەكەلەس بولۋعا بارلىق مۇمكىندىگى بار.  بىرىنشىدەن، ول باعا تۇرعىسىنان ءتيىمدى.  ەكىنشىدەن، ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى كۇندىزگىدەن كەم ەمەس. ۇشىنشىدەن، جولعا كەتەتىن ۋاقىتتى ۇنەمدەيدى جانە جەر شارىننىڭ كەز كەلگەن نۇكتەسىنەن وقۋ مۇمكىندىگىن بەرەدى. تەك زاماناۋي كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيالار مەن جىلدام ينتەرنەت بولسا بولعانى.

وكىنىشكە وراي، ورتا مەكتەپتى كەشە عانا اياقتاعاندار ءۇشىن بۇل ءادىس قولجەتىمدى دەي المايمىز. Covid-19 ىندەتى ۇكىمەتتى ديستانتسيالىق ءبىلىم بەرۋ ەرەجەلەرىن قايتا قاراۋعا ماجبۇرلەپ وتىر.

Abai.kz