«ۇلتتىق بانك بازالىق مولشەرلەمەنى 4% دەيىن تومەندەتۋى كەرەك»
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
ۇلتتىق بانكىنىڭ توراعاسى
ە.ا.دوساەۆقا
قۇرمەتتى ەربولات اسقاربەكۇلى!
قازىرگى ۋاقىتتىڭ باستى مىندەتىنىڭ ءبىرى ەكونوميكا سالاسى مەن كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتىن جانە حالىقتىڭ تابىسىن قالپىنا كەلتىرۋ بولىپ تابىلادى. پاندەميا ىندەتىنە قارسى كۇرەس كەزىندە، ءوزىڭىز بىلەتىندەي، قر پرەزيدەنتى ق.توقاەۆ وسى باعىتتاعى جۇمىستاردىڭ ءۇش پاكەتىن اتاپ ءوتتى، ولار ماڭىزدى ءرول اتقاردى. بيزنەستى قولداۋدىڭ نەگىزگى قادامدارىندا سالىقتىق جانە نەسيەلىك قولداۋ كورسەتىلدى، ولاردى ىسكە اسىرۋعا مەملەكەت تاراپىنان قىرۋار قاراجات ءبولىندى.
سونىمەن قاتار، اتالعان ءىس شارالاردىڭ تيىمدىلىگىنە ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەر وزدەرىنىڭ نەسيەلىك ساياساتىندا مىندەتتى باعدار سانايتىن قر ۇلتتىق بانكىنىڭ بازالىق مولشەرلەمەگە قاتىستى اقىلعا سىيمايتىن شەشىمدەرى نۇقسان كەلتىرەتىنىن اتاپ كورسەتۋگە ءماجبۇرمىز.
ەسكە سالا كەتەيىك، اعىمداعى جىلعى 11 ناۋرىزدا «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى ۇلتتىق بانكىنىڭ بازالىق مولشەرلەمەنى 9,25 تەن 12% دەيىن شۇعىل كوتەرۋىن سىنعا العان بولاتىن. ءبىز مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ نازارىن مۇنداي شەشىم رەگۋلياتوردىڭ تسيكلدىق قارسىلىق قاعيداسىنا قايشى كەلەتىنىنە جانە ونىڭ نەسيەلەنەتىن ازاماتتار مەن بيزنەسكە زور شىعىن تيگىزەتىنىنە نازار اۋدارۋدى سۇراعانبىز. كاسىپورىندار حابارلاعانداي، وسى شەشىمنىڭ قىسىمىمەن قازىرگى نەسيە مولشەرلەمەلەرى كۇرت كوتەرىلۋىنىڭ «جالقىتىرمايتىن ۇسىنىستارىمەن» كەلىسۋگە ءماجبۇر بولدى. ءتىپتى وسى جىلدىڭ 3 ساۋىردەگى بازالىق مولشەرلەمەنى 9,5% تومەندەتۋ (بۇرىنعى 9,25% دەيىن ەمەس) نەسيە الۋشىلارعا جەڭىلدىك تۋدىرمادى، ويتكەنى سول ساتتە ەلدە توتەنشە جاعداي بولدى، كوپتەگەن كاسىپورىندار توقتاپ تۇردى نە وندىرىستىك اينالىمداردى شەكتەۋگە ءماجبۇر بولدى، ال حالىق بولسا تابىسىنان ايىرىلدى. ازاماتتار مەن بيزنەسكە قولداۋدى سول ساتتتە رەگۋلياتوردىڭ «بۇلتارتپاسى» ەمەس، پرەزيدەنتتىڭ سالىق جانە نەسيە تولەمەرىن شەگىندىرۋ تۋرالى شەشىمى كومەكتەستى.
بۇگىندە ۇلتتىق بانكىنىڭ سايكەس ەمەس بازالىق مولشەرلەمەلەردىڭ كوتەرۋى بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلاتىن جانە جاردەم جاسالاتىن جەڭىلدىك نەسيە كولەمدەرىمەن وتەلەدى. حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنىڭ كۇرت تومەندەۋى، شوب اۋىر جاعدايىندا، مەملەكەتتىڭ زور الەۋمەتتىك شىعىندارى كەزىندە ۇلتتىق بانكى بازالىق مولشەرلەمەنى (وسىعان بايلانىستى ەدب نەسيە مولشەرلەمەلەرىنە قاتىستى) دەر كەزىندە تومەندەتۋدەن باس تارتۋى مىنە ءتورت جىل بويى بيۋدجەت قارجاتىنان شوب قولداۋعا بولىنگەن قارجاتتى جىلدام شايىپ جىبەرۋگە جانە ازاماتتار مەن بيزنەستىڭ ءجونسىز جوعارى نەسەيەلىك جۇكتەمەسىنىڭ ارتۋىنا اكەلىپ سوقتىرۋدا.
قازاقستان بۇگىن كەيبىر افريكا ەلدەرى، مىسالى سۋدان سياقتى، الەمدىك پاندەميا جانە ەكونوميكالىق بەلگىسىزدىك جاعدايىندا ۇلتتىق بانكى مولشەرلەمەسىن كوتەرگەن ەلدەردىڭ قىسقا قاتارىندا تۇر. وتكەن اپتادا كورشى رەسەيدىڭ ءوزى (بانك ساياساتى قاتال كونسەرۆاتورلىعىمەن ەرەكشەلەنەتىن ەل) ساۋىردەن بەرى ەكى مارتە نەگىزگى مولشەرلەمەسىن 6%-عا ەندى 4,5%-عا دەيىن تومەندەتتى. ەقىۇ فاكتورىن ەسكەرەك، بانك ساياساتىنداعى مۇنداي الشاقتىق قازاقستان قارجىسىنىڭ وتاندىق بانكتەرگە عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە كورشى رەسەي بانكتەرىنە اعىلۋىنا جاعداي تۋعىزۋى مۇمكىن.
قازىر باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى بولىپ ازاماتتاردىڭ تابىسىن جانە وتاندىق كاسىپورىنداردىڭ وندىرىستىك اينالىمىن قالپىنا كەلتىرۋ بولىپ تابىلادى. جوعارى نەسيەلىك مولشەرلەمەلەر قازىرگى قاۋىپ-قاتەرگە قارسى تۇرا المايدى.
داعدارىس باستالعاننان بەرى رەسپۋبليكا پارلامەنتىندەگى «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى وسىمەن ءۇشىنشى مارتە (اعىمداعى جىلدىڭ 11 ناۋرىزى، 5 ءساۋىرى جانە 29 ءساۋىر كۇندەرى) قر ۇلتتىق بانكىنە بازالىق مولشەرلەمەنى تومەندەتۋ قاجەتتىگى تۋرالى دەپۋتاتتىق ساۋالدار جولدادى. ءبىزدىڭ بارلىق ساۋالدارامىزعا ءبىز دالەلدەرى جەتكىلىكسىز جاۋاپتار الدىق.
وسىعان بايلانىستى، تاعى، ءتورتىنشى رەت، قر ۇلتتىق بانكىنە بازالىق مولشەرلەمەنى 4-5% دەيىن تومەندەتۋدى جانە ەكونوميكانى قولجەتىمدى قارجىلاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋدى بۇلتارتپاي ورىنداۋدى سۇرايمىز.
قۇرمەتپەن،
پارتيا توراعاسى ازات پەرۋاشەۆ
Abai.kz