«قىرعي قاباق سوعىس». كەيىنگى 10 - 15 جىلدىڭ شەگىندە ۇمىتىلا باستاعان ءسوز ەدى. 1960 جىلداردان 1990-عا دەيىن الگى ءسوز اقش پەن كسرو اراسىنداعى سالقىندىقتى بىلدىرەتىن ساياسي تەرمين رەتىندە قالىپتاسقان بولاتىن. 1990 جىلدان بەرى قاراي جىلىمىق ورناپ كسرو-نىڭ قۇرامىنداعى وتار ەلدەر دەربەستىگىن جاريالاي جونەلگەن تۇستا «قىرعي قاباقتاردا» قاتقان مۇز ەرىپ دەموكراتيالىق قۇندىلىقتار ماسەلەسى كۇن تارتىبىنە قويىلعانىن بىلەمىز. سودان بولسا كەرەك، «دەموكرتايا ارالى» اقش-قا  اۋسارىمىزا دا ەرەكشە اۋدى. بىراق، يمپەريالىق ۇستەمدىكتىڭ ءدامىن ءبىر رەت تاتتقان مەملەكەت بۇرىنعى پيعىلىنان وڭاي باس تارتا قويمايدى ەكەن. كسرو-نىڭ زاڭدى مۇراگەرى اتانعان رەسەي سول 1990 جىلداردىڭ باسىندا-اق دەگەنىنە دەم شىعارماي كونە كەتەتىن ەكس-كسروشىل رەسپۋبليكالاردى تىزەگە سالىپ وتىرىپ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىمىن بەكتىكەن.  ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىمىنە مۇشە ەلدىڭ ءبىرى - ءبىزبىز. بەلارۋسسيا مەن قىرعىزستان دا اتالعان كەلىسىمنىڭ اياسىندا. ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەيىن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىم تۋرالى ۇيىمعا اينالدى (ورگانيزاتسي دوگوۆورا و كوللەكتيۆنوي بەزوپاسنوستي (ودكب).

«قىرعي قاباق سوعىس». كەيىنگى 10 - 15 جىلدىڭ شەگىندە ۇمىتىلا باستاعان ءسوز ەدى. 1960 جىلداردان 1990-عا دەيىن الگى ءسوز اقش پەن كسرو اراسىنداعى سالقىندىقتى بىلدىرەتىن ساياسي تەرمين رەتىندە قالىپتاسقان بولاتىن. 1990 جىلدان بەرى قاراي جىلىمىق ورناپ كسرو-نىڭ قۇرامىنداعى وتار ەلدەر دەربەستىگىن جاريالاي جونەلگەن تۇستا «قىرعي قاباقتاردا» قاتقان مۇز ەرىپ دەموكراتيالىق قۇندىلىقتار ماسەلەسى كۇن تارتىبىنە قويىلعانىن بىلەمىز. سودان بولسا كەرەك، «دەموكرتايا ارالى» اقش-قا  اۋسارىمىزا دا ەرەكشە اۋدى. بىراق، يمپەريالىق ۇستەمدىكتىڭ ءدامىن ءبىر رەت تاتتقان مەملەكەت بۇرىنعى پيعىلىنان وڭاي باس تارتا قويمايدى ەكەن. كسرو-نىڭ زاڭدى مۇراگەرى اتانعان رەسەي سول 1990 جىلداردىڭ باسىندا-اق دەگەنىنە دەم شىعارماي كونە كەتەتىن ەكس-كسروشىل رەسپۋبليكالاردى تىزەگە سالىپ وتىرىپ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىمىن بەكتىكەن.  ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىمىنە مۇشە ەلدىڭ ءبىرى - ءبىزبىز. بەلارۋسسيا مەن قىرعىزستان دا اتالعان كەلىسىمنىڭ اياسىندا. ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەيىن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىم تۋرالى ۇيىمعا اينالدى (ورگانيزاتسي دوگوۆورا و كوللەكتيۆنوي بەزوپاسنوستي (ودكب).

اقش-تىڭ رەسپۋبليكاشىل-سەنتورى دجون ماككەيىننىڭ ويىنشا بۇگىنگە دەيىن سىرىن ىشىنە بۇككەن الگى ۇيىم رەسەي مەن قۇراما شتاتتىڭ اراسىنا سالقىنىن تيگىزىپ جاتقان كورىنەدى. سەنتوردىڭ سەبەپكە الىپ وتىرعانى رف پرەزيدەنتى مەدۆەدەۆتىڭ زىمىراندارعا قارسى قورعانىس (پروتيۆوراكەتنايا وبورونا (پرو) جۇيەسىنە بايلانىستى پىكىرى بولسا كەرەك. مەدۆەدەۆ زىمىراندارعا قارسى قورعانىس جۇيەسى رەسەيدە دە قۇرىلۋى كەرەك دەيدى. بۇىنمەن قويماي مەدۆەدەۆ اقش ەۋروپالىق  زىمىراندارعا قارسى قورعانىس جۇيەسىن جاقتايتىن بولسا، رف سنۆ-3-ءتىڭ (ستراتەگيچەسكيح ناستۋپاتەلنىح ۆوورۋجەني) قۇرامىنان شىعاتىنىن اشىق ايتۋدا. بۇىنمەن دە شەكتەلمەي مەدۆەدەۆ قازاقستان،  قىرعىزستان، وزبەكستان جانە تاجىكستان، بەلارۋسسيا مەن ارمەنيا مۇشەسى بولىپ تابىلاتىن  ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىم تۋرالى ۇيىمدى تمد ەلدەرىنىڭ ەسەبىنەن ەسەلەي ءتۇسۋ قاجەتتىگىن ەسكەرتىپ تە قويدى. رەسەي قازىر ازەربايجاننىڭ عابال قالاسىنداعى راديولوكاتسيونندى ستانساعا كوز سۇعىن قاداپ وتىر. عابالداعى ستانسا 1985 جىلى سوعىس قاۋىپىن ەسكەرۋ ءۇشىن سالىنعان ۇزدىك ون ستانسانىڭ ءبىرى ەكەن. «قازىر رەسمي باكۋمەن ارامىزدا كەلىسسوز ءجۇرىپ باستادى» دەيدى مەدۆەدەۆ ريا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىسىنىە بەرگەن سۇحباتىندا. مەدۆەدەۆ رف قورعانىس مينيسترىنە كالينينگراد قالاسىن زىمىراندار شابۋىلىنان قورعايتىن ساقتىق شارالارىن كۇشەيتۋ قاجەتتىگىن دە تاپىسىرىپ ۇلگەرىپتى.

انتيورىسشىل سەناتور ماككەين اقش رەسەيگە تىم جاقىنداي بەرمەۋى كەرەك، رەسەي قازىر اقش-قا انىق قاۋىپ ءتوندىرىپ تۇر دەپ جازادى Twitter الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى پاراقشاسىن پايدالانىپ. راسىندا سولاي ما؟  سولاي بولعان جاعدايدا ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك ۇيىمىنىڭ بەلسەندى مۇشەسى قازاقستان قاي جاققا شىعادى؟ اقش پەن اراداعى ستراتەگيالىق ارىپتەستىكتى قاي باعىتتا تۇزەدى؟ باستى سۇراق: قىرعي قاباقتانىپ قالعان ەكى مەملەكەت قازاقستاندى قاي قىرىنا الار ەكەن؟

«اباي-اقپارات»