سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 4155 0 پىكىر 29 قاراشا, 2011 ساعات 05:18

«وزگەرىستەر العا جەتەلەيدى!»

قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى تۇعىرناماسى

بۇدان 20 جىل بۇرىن تاۋەلسىزدىگىن العان قازاقستان بۇگىندە ءوزىنىڭ تاريحي دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭىنە جەتتى. جاس مەملەكەتىمىزدىڭ باستاۋىندا تۇرىپ، ونىڭ قالىپتاسۋى مەن ەۆوليۋتسياسىنىڭ كۋاسى ءارى تىكەلەي قاتىسۋشىسى بولۋىمىز ءبىزدى ماقتانىش سەزىمىنە بولەيدى.

تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن قوعامىمىز ەلەۋلى تابىستارعا جەتىپ، زور مۇمكىندىكتەرگە يە بولدى. قازاقستاندىقتاردىڭ جاڭا بۋىنى ءوسىپ-جەتىلىپ، جاڭا ومىرگە قادام باستى. ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارى قۇرىلىپ، جۇمىس ىستەۋدە. قازاقستان  ءوزىنىڭ لايىقتى ورنىنا يە بولدى جانە ءوز الەۋەتىن ودان ءارى ۇلعايتۋدا.

سونىمەن بىرگە، بۇلارعا ىلەسە ءبىزدىڭ مەملەكەتتىگىمىزدىڭ ۋاقتىلى جانە لايىقتى نازار اۋدارۋدى تالاپ ەتەتىن قاجەتتىلىكتەرى دە پايدا بولدى. سوندىقتان قازاقستان اتقارىلعان ىستەرمەن ماقتانىپ قانا قويماي، قاتارداعى ازاماتتاردىڭ ءومىرىن جاقسارتۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەپ، قوعام مەن مەملەكەتتىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنىڭ بارلىق سالاسىندا جاڭا مۇمكىندىكتەر ىزدەۋى قاجەت.

بىزگە ۇزدىكسىز ءارى قارقىندى وزگەرىستەر قاجەت.

بۇل ءاربىر قازاقستاندىققا وتباسىنىڭ، ەلىنىڭ يگىلىگى ءۇشىن ءوز قابىلەتى مەن الەۋەتىن ىسكە اسىرۋىنا جول اشاتىن وزگەرىستەر!

بۇل بارشانىڭ جانە ارقايسىمىزدىڭ قادىر-قاسيەتىمىز بەن قاجەتتىگىمىزدى سەزىنتەتىن وزگەرىستەر!

قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى تۇعىرناماسى

بۇدان 20 جىل بۇرىن تاۋەلسىزدىگىن العان قازاقستان بۇگىندە ءوزىنىڭ تاريحي دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭىنە جەتتى. جاس مەملەكەتىمىزدىڭ باستاۋىندا تۇرىپ، ونىڭ قالىپتاسۋى مەن ەۆوليۋتسياسىنىڭ كۋاسى ءارى تىكەلەي قاتىسۋشىسى بولۋىمىز ءبىزدى ماقتانىش سەزىمىنە بولەيدى.

تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن قوعامىمىز ەلەۋلى تابىستارعا جەتىپ، زور مۇمكىندىكتەرگە يە بولدى. قازاقستاندىقتاردىڭ جاڭا بۋىنى ءوسىپ-جەتىلىپ، جاڭا ومىرگە قادام باستى. ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارى قۇرىلىپ، جۇمىس ىستەۋدە. قازاقستان  ءوزىنىڭ لايىقتى ورنىنا يە بولدى جانە ءوز الەۋەتىن ودان ءارى ۇلعايتۋدا.

سونىمەن بىرگە، بۇلارعا ىلەسە ءبىزدىڭ مەملەكەتتىگىمىزدىڭ ۋاقتىلى جانە لايىقتى نازار اۋدارۋدى تالاپ ەتەتىن قاجەتتىلىكتەرى دە پايدا بولدى. سوندىقتان قازاقستان اتقارىلعان ىستەرمەن ماقتانىپ قانا قويماي، قاتارداعى ازاماتتاردىڭ ءومىرىن جاقسارتۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەپ، قوعام مەن مەملەكەتتىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنىڭ بارلىق سالاسىندا جاڭا مۇمكىندىكتەر ىزدەۋى قاجەت.

بىزگە ۇزدىكسىز ءارى قارقىندى وزگەرىستەر قاجەت.

بۇل ءاربىر قازاقستاندىققا وتباسىنىڭ، ەلىنىڭ يگىلىگى ءۇشىن ءوز قابىلەتى مەن الەۋەتىن ىسكە اسىرۋىنا جول اشاتىن وزگەرىستەر!

بۇل بارشانىڭ جانە ارقايسىمىزدىڭ قادىر-قاسيەتىمىز بەن قاجەتتىگىمىزدى سەزىنتەتىن وزگەرىستەر!

بۇل كۇش-جىگەريەن قۋاتتاندىراتىن جانە جاڭا جەتىستىكتەرگە جەتەلەيتىن وزگەرىستەر!

«ءومىردى وزگەرتكىڭ كەلسە - وزىڭنەن باستا» دەيدى حالىق دانالىعى. وسى اقيقاتتى باسشىلىققا الىپ، قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى سوڭعى بەس ايدىڭ ىشىندە ءوز قىزمەتىنىڭ ۇيىمدىق، كادرلىق، يدەولوگيالىق، ينتەللەكتۋالدىق نەگىزىن تۇبەگەيلى جاڭارتۋدى جۇزەگە اسىردى جانە ءوز دامۋىنىڭ ساپالىق جاڭا دەڭگەيىنە كوتەرىلدى.

ەندى ءبىزدىڭ پارتيا قازاقستان حالقىنىڭ يگىلىگى مەن قادىر-قاسيەتى جولىندا جوعارىدا اتالعان وزگەرىستەردى جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى ناقتى باعدارلاما ۇسىنادى.

 

«اق جول» پارتياسى قازاقستاندىقتارعا نە ۇسىنادى؟

 

قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى، بۇگىنگى تاڭدا مەملەكەت الدىندا بىرقاتار ماڭىزدى جانە كەيىنگە قالدىرۋعا بولمايتىن مىندەتتەر تۇر، ولاردى جالپى قوعامنىڭ جانە ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ مۇددەسى ءۇشىن شەشۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيدى.

بۇل ورايدا جۇرەر جولىمىزدىڭ ءبىر باعىتتا تۇيىقتالىپ قالماي، ونىڭ بالاما نۇسقالارى بولعانى وتە ماڭىزدى. تاڭداۋدىڭ جوقتىعى ستاگناتسياعا سوقتىرادى. بالامانى سالىستىرىپ، تارازىلاۋ عانا شىن مانىندە لايىقتى تاڭداۋ جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. تەك يدەيالار جارىسى عانا جەكە ادامنىڭ داۋىسىن ەستۋگە جانە ونىڭ پىكىرىن باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ءبىز ءۇشىن كوپشىلىكتىڭ پوزيتسياسى عانا ەمەس، ءار ادامنىڭ جەكە پىكىرى دە ماڭىزدى.

بۇل تۇراقتى دامۋدى قامتاماسىز ەتەدى جانە پروبلەماعا سىني كوزقاراس توعىشارلىقتىڭ جانە سامارقاۋلىقتىڭ الدىن الادى، تەك اعىمداعى ماسەلەلەردى عانا شەشۋدى ەمەس، نەعۇرلىم  وزەكتى ماقساتتار قويۋعا كومەكتەسەدى.

ەكىنشى جاعىنان، قارسىلىق  قوعامنىڭ ءوزىن-ءوزى ساقتاۋ سەزىمى شەگىنەن اسىپ كەتكەن جاعدايدا، مۇنداي تەكە-تىرەس جالاڭ ماقساتقا اينالىپ، قوعامدا جىككە بولىنۋشىلىككە الىپ كەلۋى جانە مەملەكەتتىلىككە قاۋىپ ءتوندىرۋى  مۇمكىن.

وسىعان بايلانىستى قازاقستاننىڭ ساياسي مادەنيەتى وركەنيەتتى وپپوزيتسيانى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن ءپىسىپ جەتىلگەنىن اتاپ ايتقان ءجون، ونىڭ ماقساتى بيلىك پارتياسىنا قارسىلاس بولۋ; ونىڭ ماقساتى: قوعامدى جىككە ءبولۋ ەمەس، بارلىق وزىق ويلى ادامداردى بىرىكتىرۋ; قوعامنىڭ ىرگەسىن شايقالتۋ ەمەس، دەموكراتيالىق كونستيتۋتسيالىق قۇرىلىستى نىعايتۋ; ءبىزدىڭ تۋعان، جالعىز، سۇيىكتى ءارى تابىستى ەلىمىزدە ءاربىر قازاقستاندىققا لايىقتى كوزقاراس قالىپتاستىرۋ.

وسى ماقساتتاردىڭ ءبارىن پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆ جاريالاپ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ونى ورىنداۋىنا قول جەتكىزىپ كەلەدى. وسى تۇرعىدا «اق جول» پارتياسى ءوزىن-ءوزى دايارلاعان، ءوز ەلىن سۇيەتىن جانە ءوز پرەزيدەنتىن باعالايتىن، بىراق سىبايلاس جەمقورلىقپەن، سەلقوس شەنەۋنىكتەرمەن جانە پارلامەنتتىك مىنبەردە ءبىر پارتيانىڭ مونوپولياسىمەن كەلىسكىسى كەلمەيتىن ادامدار تاراپىنان مەملەكەت باسشىسىنا جان-جاقتى كومەك كورسەتەتىن بولادى.

«اق جول» پارتياسى وزبىرلىققا، تاكاپپارلىققا، جۇگەنسىزدىككە جانە شەكتەن شىعۋشىلىققا ءاردايىم وپپوزيتسيا بولدى جانە سولاي بولىپ قالا بەرەدى. ءبىز ءاربىر قاراپايىم قازاقستاندىقتىڭ جەكە قادىر-قاسيەتىن، قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار جانە كەز كەلگەن دەڭگەيدەگى ولاردىڭ باسشىلارى تاراپىنان قۇرمەتتەۋدى تالاپ ەتەمىز.

ءبىز پرەزيدەنتكە ءوز داۋىسىن ەستىرتكىسى كەلەتىندەردىڭ اتىنان جانە قىزمەتى جونىنەن ەمەس، كوزقاراسى جونىنەن پاتريوت ءارى مەملەكەتشىل ادامداردىڭ اتىنان جاردەمدەسەتىن بولامىز.

ءدال وسى ماقساتپەن «اق جول» پارتياسى پارلامەنتاريزمنىڭ دەموكراتيالىق ينستيتۋتتارى ارقىلى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ جانە ءاربىر قازاقستاندىق وتباسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن تۇراقتى جانە قارقىندى ارتتىرۋعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن وسى سايلاۋعا ءتۇسىپ وتىر.

ءدال وسى سەبەپتى، ءبىز پارلامەنتكە ءوتىپ، الداعى 5 جىلدا  10 باسىم مىندەتتى شەشۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن بولامىز.

 

1. قازاقستاننىڭ ۇلتتىق مۇددەسىن قورعاۋدى جانە ىسكە اسىرۋدى مەملەكەتتىلىكتىڭ باستى ماقساتى دەپ تانۋ

 

قازىرگى زامانعى تاريحتا بۇل مۇددەلەر حح عاسىردىڭ سوڭىندا «الاش» قوزعالىسىنىڭ ساياسي ۇستانىمدارىندا نەعۇرلىم ايقىن كورىندى. ول ۇلتتىق داستۇرلەردى وركەنيەتتىڭ وزىق جەتىستىكتەرىمەن اقىلعا قونىمدى ۇشتاستىرۋ نەگىزىندە قازاق قوعامىن سول كەزدەگى ناقتى جاعدايلارعا بىرتىندەپ بەيىمدەۋدى وزىنە ماقسات ەتىپ قويدى.

نەگىزگى ۇستانىمدار - مەملەكەتتىلىك، قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسى، ليبەراليزم، دەموكراتيالىق  رەسپۋبليكا، ەتنوستار مەن دىندەردىڭ تەڭ قۇقىقتىلىعى، ءبىلىم مەن مادەنيەتتىڭ ءوسۋى، نارىقتىق ەكونوميكا، وزىق اگروونەركاسىپتىك جانە سالىق ساياساتى - بىزگە باعدار رەتىندە قىزمەت ەتۋدە.

بۇل ورايدا قازاقستاننىڭ قازىرگى زامانعى مەملەكەتتىلىگىن ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەسىن ىسكە اسىرۋدىڭ قۇرالى، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءوز سايلاۋشىلارىنا قىزمەت ەتۋ نىسانى رەتىندە قاراستىرامىز.

ۇلتتىق بىرلىكتى جانە قوعامدىق مۇددەلەردى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا «اق جول» پارتياسى مىنالار قاجەت دەپ ەسەپتەيدى:

  • قازاقستاننىڭ باسقا ەتنوستارىنىڭ تىلدىك جانە ەتنومادەني وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىن قۇرمەت تۇتا وتىرىپ، قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن جانە قولدانۋ اياسىن ۇلعايتا وتىرىپ، قازاقستان حالقىنىڭ بىرلىگىن قامتاماسىز ەتۋ; مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋعا ارناپ بولىنگەن مەملەكەتتىك قاراجاتتى ءتيىمدى پايدالانۋعا جانە ءىس جۇزىندەگى ناتيجەسىنە كەپىلدىك بەرۋ.
  • 2020 جىلعا قاراي قازاقستاندىقتاردىڭ 90%-ىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋىنە قول جەتكىزۋ.
  • جاس ۇرپاقتى قازاقستاننىڭ ۇلتتىق تاريحىنا، قازاق تىلىنە جانە قازاق مادەنيەتىنە، سول سياقتى باسقا ەتنوستاردىڭ تاريحىنا، مادەنيەتى مەن تىلىنە قۇرمەتپەن قاراۋ رۋحىندا تاربيەلەۋ.
  • وتانداستارىمىزدى تاريحي وتانىنا قايتارۋ جونىندەگى كوشى-قون ساياساتىن كۇشەيتۋ، بۇل ورايدا ەكونوميكانىڭ قاجەتسىنۋىنە، وندىرگىش كۇشتەردىڭ ورنالاستىرىلۋ سيپاتىنا جانە يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنا سايكەس قونىستاندىرۋعا ىنتالاندىرۋدىڭ تەڭدەستىرىلگەن كوزقاراسىن قامتاماسىز ەتۋ.
  • كوشى-قون ساياساتىندا تاريحي وتانىنا ورالىپ جاتقان وتانداستارىمىزدىڭ مىندەتى ولاردىڭ وزىمەن-ءوزى بولىپ جاتقان جاعدايىن كورسەتۋ ەمەس، ولاردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كادۋىلگى ازاماتى رەتىندە قازاقستان قوعامىنا تەز ارادا جانە ويداعىداي كىرىگىپ كەتۋىن ناقتىلاپ بەلگىلەۋ.
  • قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن قازاق ءتىلىن، قر كونستيتۋتسياسىن جانە قازاقستان تاريحىن ءبىلۋى جونىنەن ەمتيحان تاپسىرعاننان كەيىن بەرۋدى زاڭنامالىق تۇرعىدان بەكىتۋ.
  • ەكونوميكالىق ۇلتشىلدىق: قازاقستاننىڭ تابيعي، ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك رەسۋرستارى ەڭ الدىمەن قازاقستاندىقتاردىڭ ءوزىنىڭ مۇددەسىنە قىزمەت ىستەۋگە ءتيىس. بۇل: كاسىپورىنداردا (شەتەلدىك ينۆەستورلاردى قوسا العاندا) باسىمدىقپەن جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، سول كاسىپورىندا دەڭگەيلەس شەتەلدىك مامانداردىڭ جالاقىسىنان تومەن بولمايتىن لايىقتى جالاقى، نەگىزسىز قىسقارتۋ مەن جۇمىستان شىعارۋدان مەملەكەت تاراپىنان قورعاۋ; ءبىزدىڭ ەلدە جۇمىس ىستەيتىن شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ تەندەرىندە قازاقستاندىق ءونىم مەن قازاقستاندىق كاسىپورىنداردىڭ باسىمدىعى جانە ت.ب.

2. كوپشىلىككە قول جەتىمدى تۇرعىن ءۇي

 

تابىس دەڭگەيى ءارتۇرلى ادامداردى قولجەتىمدى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىنانى ۇسىنامىز:

  • ەڭ الدىمەن حالىقتىڭ كۇنكورىسى تومەن توپتارى مەن جاس وتباسىلار ءۇشىن نارىقتىق باعاسىنان تومەن باعامەن جالعا بەرىلەتىن الەۋمەتتىك ۇيلەردىڭ قۇرىلىسىن قوسا العاندا، مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن جانداندىرىپ، ۇلعايتۋ.

ازاماتتاردىڭ تۇرعىن ۇيگە مەنشىك قۇقىعىنا كەپىلدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىناعان قول جەتكىزۋگە ۇمتىلامىز:

  • قۇرىلىس كومپانيالارى تاراپىنان ىقتيمال تاۋەكەلدەردى ساقتاندىرۋ ەنگىزۋدى قوسا العاندا، ۇلەستىك قۇرىلىسقا قاتىسۋشىلاردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن قورعاۋدىڭ ءتيىمدى جۇيەسىن قۇرۋ.
  • يپوتەكالىق قۇرىلىس نارىعىنا قاتىسۋشى ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن مەنشىگىن دارمەنسىز قۇرىلىس سالۋشىلاردىڭ الاياقتىعىنان جانە جوسىقسىز بانكتەردىڭ وزبىرلىعىنان قورعاۋ.

تۇرعىن ءۇي قورىنىڭ جاعدايىن جاقسارتۋ جانە تۇرعىندار ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ ماقساتىندا ءبىز مىنالار قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز:

  • كوممۋنالدىق قىزمەتكە باعانى مەملەكەتتىك رەتتەۋدى كۇشەيتۋ، ەڭ الدىمەن، ولاردى بەكىتۋدى ءتيىستى ماسليحاتتارعا بەرۋ.
  • تۇرعىن ءۇي قورىن باسقارۋ مەن وعان قىزمەت كورسەتۋ سالاسىندا دەمونوپوليزاتسيالاۋ جانە ناقتى باسەكەلەستىكتى جاساۋ جولىمەن كوممۋنالدىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ.
  • ازاماتتاردىڭ تۇرعىن ءۇيىن كۇتىپ-ۇستاۋ جانە كوممۋنالدىق قىزمەتتەر اقىسىن تولەۋ شىعىندارىن، ەگەر بۇلار وتباسىنىڭ جيىنتىق تابىسىنىڭ 10%-نان اسىپ كەتكەن جاعدايدا، مەملەكەتتىڭ وتەم تولەۋ مىندەتىن زاڭنامامەن بەكىتۋدى قوسا العاندا، تۇرعىن ءۇي سۋبسيدياسى جۇيەسىن وڭتايلاندىرۋ.
  • پاتەرلەردىڭ مەنشىك يەلەرى كووپەراتيۆى (پمك) جۇمىسىنىڭ بارىنشا اشىقتىعىن جانە تۇرعىن ۇيلەر مەن باسقا دا ءۇي-جايلاردىڭ مەنشىك يەلەرى مەن جالداۋشىلارى الدىندا ولاردان الىنعان اقشا قاراجاتىنىڭ جۇمسالۋى جونىندە ءالسىن-ءالسىن ەسەپ بەرۋىن قامتاماسىز ەتۋ.

 

ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ باسپاناسى بولۋعا ءتيىس!

3. جۇمىسسىزدىقتى جويۋ جانە جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ

حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋدىڭ بارىنشا مۇمكىن بولاتىن جاعدايىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىنالاردى ۇسىنامىز:

  • مەملەكەتتىڭ اقى تولەيتىن قوعامدىق جۇمىستار پراكتيكاسىن كەڭەيتۋى.
  • جەكە كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋ جونىندەگى قىزمەتىن مەملەكەت تاراپىنان ىنتالاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • جوعارى جانە كاسىپتىك-تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ ستاندارتتارىن قازىرگى زامانعى ەكونوميكا تالاپتارىنا جاقىنداتۋ جونىندە قاجەتتى شارالار قولدانۋ.
  • مەملەكەت مەنشىگىندەگى جوعارى جانە ورتا ارناۋلى وقۋ ورىندارىنىڭ جانە ولارمەن اففيليرلەنگەن كوممەرتسيالىق قۇرىلىمداردىڭ بىتىرۋشىلەرىن جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى قامتاماسىز ەتۋدى مەملەكەتكە زاڭمەن مىندەتتەۋ.
  • شەتەلدىك جۇمىس كۇشىن تارتۋعا كۆوتانى ازايتۋ.

كەز كەلگەن مەنشىك نىسانىنداعى ۇيىمدار مەن كاسىپورىنداردىڭ جۇمىسكەرلەرىنىڭ ەڭبەك جاعدايىن جاقسارتۋ جانە ولارعا الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەردى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىناعان قول جەتكىزۋگە ۇمتىلامىز:

  • تۇتىنۋ سەبەتى قۇنىنىڭ وسۋىنە سايكەس ەڭ تومەنگى جالاقىنىڭ كولەمىن جۇيەلى تۇردە ارتتىرۋ.
  • بيۋدجەت سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ، مۇعالىمدەردى، دارىگەرلەردى، عىلىم جانە مادەنيەت قىزمەتكەرلەرىن قوسا العاندا، ناقتى ەڭبەك اقىسىن كوممەرتسيالىق ۇيىمدارداعى جالاقى دەڭگەيىنە دەيىن جۇيەلى تۇردە ارتتىرۋ.
  • شەت ەل كاپيتالى قاتىستىرىلاتىن ۇيىمدار مەن كاسىپورىنداردا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەك اقىسىن تەڭەستىرۋ.
  • جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ وزدەرىنىڭ جۇمىسكەرلەرىنە قاتىستى الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگىن مەملەكەت تاراپىنان ىنتالاندىرۋ:

- جۇمىس بەرۋشىنىڭ جۇمىسكەرلەردى وقىتۋعا جۇمساعان شىعىندارىن مەملەكەت ەسەبىنەن سۋبسيديالاۋدى ەنگىزۋ;

-  كاسىپورىنداردىڭ قايىرىمدىلىققا باعىتتالعان شىعىستارىنا سالىق سالۋ كەزىندە شەگەرىمگە جاتقىزىلاتىن نورمالاردى 3%-دان 10%-عا دەيىن ۇلعايتۋ جانە ت.ب.

 

اركىمنىڭ لايىقتى جانە قاۋىپسىز جۇمىسقا مۇمكىندىگى بولۋعا ءتيىس! جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ادام كەدەي بولۋعا ءتيىس ەمەس!

 

4. قولجەتىمدى ءارى ىزگىلىكتى مەديتسينالىق كومەك

 

ازاماتتاردىڭ ۋاقتىلى ءارى ساپالى مەديتسينالىق كومەك الۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ قىزمەتىن جاقسارتۋ ماقساتىندا مىنالار قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز:

  • مەملەكەتتىڭ حالىققا مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ جۇيەسىن دامىتۋعا ارنالعان شىعىستارىن دامىعان شەت ەلدەر دەڭگەيىنە دەيىن ۇلعايتۋ.
  • مەملەكەتتىك جانە جەكە مەنشىك مەديتسينالىق مەكەمەلەردە; قالالىق جانە اۋىلدىق مەديتسينالىق مەكەمەلەردە مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ ساپاسىن تەڭەستىرۋ.
  • پروفيلاكتيكانى جانە جوعارى تەحنولوگيالىق مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدى قوسا العاندا، مەملەكەت كەپىلدىك بەرگەن قازىرگى زامانعى مەديتسينالىق ستاندارتتاردى جانە تەگىن مەديتسينالىق كومەك كولەمىن ۇلعايتۋ.
  • مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىن، سونداي-اق جيىنتىق تابىسى ورتاشادان تومەن وتباسىلار ءۇشىن مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ كولەمىن مەملەكەتتىك سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ.
  • جەكە كاسىپكەرلەر تاراپىنان قىزمەتكەرلەردى ەرىكتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ كولەمىنە مەملەكەتتىك سۋبسيديا ەنگىزۋ.
  • مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ قازىرگى زامانعى ستاندارتتارىنا قول جەتكىزۋ ماقساتىندا كەز كەلگەن مەنشىك نىسانىنداعى مەديتسينالىق مەكەمەلەرگە مەملەكەتتىڭ تولىق قارجىلاي جانە تەحنيكالىق كومەك كورسەتۋى.
  • مەديتسينالىق مەكەمەلەر جەلىسىن، اسىرەسە اۋىلدىق جەرلەردە، كەڭەيتۋ.
  • مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ جانە مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەردىڭ جوسىقسىز مەديتسينالىق كومەگى جانە پاتسيەنتتەرگە ىزگىلىكتى ەمەس كوزقاراسى ءۇشىن تىكەلەي جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ.
  • مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەردىڭ تابىسىن كوممەرتسيالىق سەكتورداعى جالاقى دەڭگەيىنە دەيىن كەزەڭ-كەزەڭمەن كوتەرۋ.
  • دارىگەرلەردى جانە باسقا مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەردى دايارلاۋدىڭ جانە ولاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋدىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ.
  • سىرقاتتانۋ جانە جاراقات الۋ پروفيلاكتيكاسىن دامىتۋ.

 

ادامداردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعى - مەملەكەتتىڭ باستى قامقورلىعى جانە باستى جاۋاپكەرشىلىگى!

 

5. تەگىن جانە ساپالى ءبىلىم - بارلىق دارىندى بالالارعا

 

ازاماتتاردىڭ وزدەرى تاڭداعان ساپالى ءبىلىم الۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىنالارعا قول جەتكىزۋگە ۇمتىلامىز:

  • مەملەكەتتىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋعا ارنالعان شىعىستارىن دامىعان شەت ەلدەر دەڭگەيىنە دەيىن ۇلعايتۋ.
  • ءبىلىم بەرۋ ستاندارتتارىن تەز ارادا كاسىبي (سالالىق) ستاندارتتار تالاپتارىنا جاقىنداتۋ، بيزنەس بىرلەستىكتەرىن ستاندارتتاردى ازىرلەۋگە، ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىن اككرەديتتەۋگە جانە ەمتيحاندار وتكىزۋگە تارتۋ.
  • ءبىلىم بەرۋدىڭ قازىرگى زامانعى ستاندارتتارىنا قول جەتكىزۋ ماقساتىندا بارلىق دەڭگەيدەگى جانە كەز كەلگەن مەنشىك نىسانىنداعى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنە مەملەكەت تاراپىنان تولىققاندى قارجىلاي، ادىستەمەلىك جانە تەحنيكالىق كومەك كورسەتۋ.
  • ءبىلىم بەرۋدىڭ بارلىق دەڭگەيى ءۇشىن وقۋ باعدارلامالارىنىڭ، وقۋلىقتاردىڭ جانە وقۋ قۇرالدارىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ.
  • مەكتەپكە دەيىنگى بالالار مەكەمەلەرى جەلىسىن قالپىنا كەلتىرۋ مەن دامىتۋ جانە ولاردا ەكى جاستان التى جاسقا دەيىنگى بالالاردى ءجۇز پايىز قامتۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان، سونداي-اق مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار مەن جەتكىنشەكتەردى كۇتىپ-باعۋدى، وقىتۋدى، تاربيەلەۋدى جانە كاسىبي دايارلاۋدى قامتاماسىز ەتەتىن مەكەمەلەر جەلىسىن نىعايتۋ جانە دامىتۋ.
  • ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ جەلىسىن، اسىرەسە اۋىلدىق جەرلەردە ۇلعايتۋ.
  • بىرىڭعاي ۇلتتىق تەستىلەۋ (بۇت) جۇيەسىن، ونى جۇرگىزۋ جانە قورىتىندىسىن شىعارۋ پروتسەسىندە قوعامدىق باقىلاۋدى ەنگىزە وتىرىپ جەتىلدىرۋ.
  • ابيتۋريەنتتىڭ ءوزىنىڭ تاڭداۋى بويىنشا بۇت-ءتىڭ ورنىنا وقۋعا ءتۇسۋ ەمتيحانىن تاڭداۋ قۇقىعىن ەنگىزۋ.
  • مەملەكەتتىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا كەمىندە - 80% ستۋدەنتتىڭ تەگىن جانە كوممەرتسيالىق وقۋ ورىندارىندا 40% ستۋدەنتتىڭ مەملەكەتتىك گرانتتار ەسەبىنەن وقۋىن قامتاماسىز ەتۋ.
  • جوعارى وقۋ ورىندارىنا اۋىل جاستارى وكىلدەرىنىڭ ءتۇسۋى ءۇشىن كۆوتانى كوبەيتۋ.
  • وقيتىن جاستار اراسىنداعى ستۋدەنتتەر ساناتىنىڭ مارتەبەسىن، قۇقىقتارى مەن الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەرىن بارىنشا اشىپ كورسەتەتىن «ستۋدەنتتەر تۋرالى» زاڭ قابىلداۋ.
  • بارلىق دەڭگەيدەگى جانە كەز كەلگەن مەنشىك نىسانداعى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن-الۋ جانە وعان قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى شارالاردى ۇلعايتۋ.
  • پەداگوگتاردى دايارلاۋ جانە ولاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ.

 

ەلدىڭ باستى بايلىعى - مۇناي دا، مەتالل دا ەمەس، ءبىزدىڭ ادامدارىمىز، ءبىزدىڭ تاجىريبەلى ماماندارىمىز جانە دارىندى جاستارىمىز!

6. قازىرگى زامانعى وندىرىستىك ەكونوميكانى قۇرۋ، بيزنەسكە قىسىمدى تومەندەتۋ جانە كاسىپكەرلىككە جاپپاي سيپات بەرۋ

 

  • يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسى جوبالارىنىڭ ءىس جۇزىنە اسىرىلۋىنا، ولارعا سالىنعان مەملەكەتتىك قاراجاتتىڭ تيىمدىلىگىنە جانە ىسكە قوسىلعان كاسىپورىنداردىڭ شىن مانىندە جۇمىس ىستەۋىنە قول جەتكىزۋ.
  • قازاقستاننىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىن ىسكە اسىرۋدى، باتىس ەۋروپا - باتىس قىتاي جوباسىنىڭ ەكونوميكالىق باسىمدىعىن پايدالانۋدى، ونىڭ ىسكە اسىرىلۋى مەن سالاعا قىزمەت كورسەتۋگە بايلانىستىنىڭ ءبارىن - جول قۇرىلىسىنان باستاپ جانار-جاعار ماي ماتەريالدارىمەن جابدىقتاۋعا دەيىن جانە حالىقارالىق تاسىمالداۋدىڭ ورىندالۋىنا دەيىن دامىتۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • «بيزنەس - 2020 جول كارتاسى» باعدارلاماسىنىڭ تيىمدىلىگىن، بارلىق مەملەكەتتىك دامۋ ينستيتۋتتارىنىڭ بولىنگەن قاراجاتتى ناقتى كاسىپورىندارعا جەتكىزۋىن قوعامدىق باقىلاۋعا الۋ.
  • «قازاگرو» حولدينگى قىزمەتىنىڭ اشىقتىعىنا جانە قۇرىلىمنىڭ وڭدى وزگەرىستەرىنە، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ رەنتابەلدىگىنە ناقتى ىقپال ەتۋىنە، اگروونەركاسىپتىك كەشەننىڭ جاڭا سەكتورلارىنىڭ پايدا بولۋىنا قول جەتكىزۋ.
  • مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولاردىڭ شەشىمىنە بيزنەستىڭ سالالىق بىرلەستىكتەرىنىڭ ناقتى ىقپالىن قامتاماسىز ەتۋ.
  • جەكە بيزنەستىڭ ساۋدا-دەلدالدىق سالادان ەكونوميكانىڭ ناقتى سالاسىنا قاراي بەت بۇرۋىنا ىنتالاندىرۋعا جاعداي جاساۋ.

جەكە كاسىپكەرلىكتىڭ ىسكەرلىك بەلسەندىلىگىن ىنتالاندىرۋ جانە رەسپۋبليكانىڭ ەكونوميكاسى مەن الەۋمەتتىك سالاسىن دامىتۋ ۇدەرىسىندە ونىڭ مۇمكىندىكتەرىن ۇلعايتۋ ءۇشىن ءبىز مىنانى ۇسىنامىز:

  • كاسىپورىن قۇرىلعان كەزدەن باستاپ ءۇش جىل بويى شاعىن جانە ورتا بيزنەستى ققس-دان (قوسىلعان قۇن سالىعىنان) بوساتۋ.
  • سالىق اكىمشىلىگىن جۇرگىزۋ مەن ەسەپتىلىكتى وڭتايلاندىرۋ، شوتقا تىيىم سالۋدى تەك سالىق بەرەشەگى سوماسىنا قولدانۋ.
  • جەكە كاسىپكەرلەردىڭ سالىق ەسەپتىلىگى مەملەكەتتىك بيۋدجەتكە تىكەلەي زالال كەلتىرمەسە، مۇنداي ەسەپتىلىك بويىنشا ايىپپۇلدى جويۋ.
  • سالىق ەسەپتىلىگى بويىنشا تالاپ قويۋ كەزەڭىنىڭ ءوتىپ كەتۋ مەرزىمىن جانە وتكەن كەزەڭ ءۇشىن سالىقتىق تەكسەرۋدى بەس جىلدان ءۇش جىلعا دەيىن قىسقارتۋ.
  • قر قىلمىستىق كودەكسىنەن جالعان كاسىپكەرلىك تۋرالى باپتى الىپ تاستاۋ.
  • لاۋازىمدى ادامنىڭ قىزمەت بابىن پايدالانىپ زاڭدى كاسىپكەرلىك قىزمەتكە كەدەرگى جاساعانى ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتى قاتاڭداتۋ.
  • باسىم سالالار ءۇشىن ققس-نىڭ سالالىق ستاۆكاسىن 0%-دان (اۋىل شارۋاشىلىعى جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ) 6%-عا دەيىن (جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبى، ماشينا جاساۋ) ەنگىزۋ.
  • كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردىڭ ەكونوميكاعا ارالاسۋىن ازايتۋ، ەكونوميكانىڭ باسەكەلەستىك سەكتورىندا مەملەكەت قاتىساتىن رەنتابەلدى ەمەس كاسىپورىنداردى جويۋ نەمەسە جەكەشەلەندىرۋ.
  • ءتيىستى راسىمدەردىڭ بارىنشا اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋدى جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ نازارىن دەلدالدارعا ەمەس، بەلگىلى ءبىر تاۋارلار مەن قىزمەتتەردى تىكەلەي وندىرۋشىلەرگە اۋدارۋدى قوسا العاندا، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ.
  • رەسپۋبليكانىڭ ىشكى نارىعىندا وتاندىق وندىرۋشىلەردىڭ باسىمدىعىن قامتاماسىز ەتۋ جانە شەتەلدىك كومپانيالار تاراپىنان جوسىقسىز باسەكەلەستىككە جول بەرمەۋ.
  • كەدەن وداعى جانە بىرىڭعاي ەكونوميكالىق كەڭىستىك شەڭبەرىندە قازاقستاندىق ونىمدەردىڭ پروتەكتسيونيزمى جانە ولاردى قولداۋ ساياساتىن قامتاماسىز ەتۋ.
  • وتاندىق ونىمدەردىڭ ەكسپورتىن جانە قازاقستاندىق كاسىپكەرلەردىڭ شەت ەلدەردەگى قىزمەتىن ىنتالاندىرۋ جانە ولاردى قولداۋ تەتىگىن ۇلعايتۋ.

 

مەملەكەت ءوزى تابىس تاۋىپ، بيۋدجەتكە سالىق تولەپ  جۇرگەندەردى جانە باسقالارعا جۇمىس بەرگەندەردى قولداۋعا مىندەتتى!

 

7. ءىرى قالالارعا عانا ەمەس، وڭىرلەر مەن اۋىلدارعا دا - لايىقتى ءومىر

اۋىل تۇرعىندارىنىڭ جانە قازاقستاننىڭ باسقا دا اۋىلدىق ەلدى مەكەندەرىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ ماقساتىندا مىنالار قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز:

  • بارلىق سەلولار مەن اۋىلداردىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدارىن: جولداردى، اۋىز سۋدى، مونشانى، جىلۋدى، ەلەكتر ەنەرگياسىن، بايلانىستى، مەكتەپتى، اۋرۋحانانى، سپورت جانە مادەنيەت زالدارىن جانە سەكتسيالاردى قالپىنا كەلتىرۋدى جانە دامىتۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • اۋىلدىق جەرلەردە جۇمىس ىستەپ تۇرعان ورتا مەكتەپتەرگە، فەلدشەرلىك-اكۋشەرلىك پۋنكتتەرگە جانە مادەنيەت مەكەمەلەرىنە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قولداۋ كورسەتۋ جانە ولار جوق ەلدى مەكەندەردە ولاردى سالۋ.
  • اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردى اۋدان جانە وبلىس ورتالىقتارىمەن بايلانىستىراتىن قازىرگى اۆتوموبيل جولدارىن رەكونسترۋكتسيالاۋ جانە جاڭا جولدار سالۋ.
  • اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردە جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋ ءۇشىن الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالاردىڭ الەۋەتىن پايدالانۋ جانە جەكە بيزنەستى ىنتالاندىرۋ.
  • مامانداردىڭ، اسىرەسە جاس مامانداردىڭ اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردە جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن كەلۋىن تۇرعىن ءۇي ساتىپ الاتىن كوتەرمەلەۋ جاردەماقىسىن جانە جالاقىسىنا ۇستەمە بەرۋ ارقىلى ىنتالاندىرۋ.

 

ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ اگرارلىق سەكتورىن قارىشتى دامىتۋ ماقساتىندا ءبىز مىنالارعا قول جەتكىزەمىز:

  • اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان جەرلەردى اۋىل شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ ىسىمەن اينالىساتىن اۋىل تۇرعىندارىنا باسىمدىق بەرىپ، تەك قانا قازاقستان ازاماتتارىنا بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • پايدالانىلماي جاتقان جەرلەردىڭ پروبلەمالارىن زاڭنامالىق تۇرعىدان شەشۋ، ولاردىڭ ءتيىمسىز پايدالانىلۋىنىڭ كريتەريلەرىن انىقتاۋ، ولاردى الىپ قويۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى اينالىمىنا قايتارۋ.
  • انىقتاۋ دەگەنىمىز، جەردى اۋىلشارۋاشىلىعىن پايدالانۋشى باسقا ادامعا 3 جىلدان استام ۋاقىت بويى قوسالقى جالعا بەرۋ ونى ءتيىمسىز پايدالانۋ كريتەريلەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.
  • اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردىڭ تۇرعىندارىنا اۋىل شارۋاشىلىعى جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە، ونىڭ ىشىندە جەر، مال، قازىرگى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسى مەن جابدىقتار، تۇقىم، تىڭايتقىشتار جانە ت.ب. ساتىپ الۋ ءۇشىن ارنايى جەڭىلدەتىلگەن كرەديتتەر بەرۋ.
  • جەرگىلىكتى شارۋاشىلىقتارعا وڭتايلى جاعدايدا قىزمەت كورسەتەتىن ماشينا-تراكتور ستانتسيالارى جەلىسىن قۇرۋ.
  • سۋمەن جابدىقتاۋ جۇيەسىنىڭ جۇمىس ىستەپ تۇرعاندارىن رەكونسترۋكتسيالاۋدى جانە جاڭا قۇرىلعىلار سالۋدى قوسا العاندا، جەرگىلىكتى شارۋاشىلىقتاردى سۋارمالى جەلىمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قاجەتتى شارالار قولدانۋ.
  • اۋىل شارۋاشىلىعىنا مەملەكەتتىك سۋبسيديالار ءبولۋدى، ولاردىڭ مولشەرىن ۇلعايتۋدى جانە ءتيىستى بيۋدجەت قاراجاتىن دەلدالدارعا ەمەس، تىكەلەي فەرمەرلەر مەن شارۋالارعا بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن وندىرۋشىلەرگە جانار-جاعار ماتەريالدارىنا تۇراقتى جانە وڭتايلى باعا بەلگىلەۋ.
  • اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرىن ءادىل باعامەن مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ كولەمىن ۇلعايتۋ.
  • اۋىلدىق جەرلەردە تۇتىنۋ كووپەراتسياسى جۇيەسىن دامىتۋعا جاردەمدەسۋ.

 

اۋىل جانە اگروونەركاسىپتىك كەشەن - ءبىزدىڭ باستى ادامي جانە ەكونوميكالىق رەسۋرسىمىز!

8. بيلىكتىڭ سايلاۋشىلار الدىندا اشىقتىعى جانە ەسەپ بەرۋى

ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتى باسقارۋعا ناقتى قاتىسۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ءبىز مىنالارعا ۇمتىلامىز:

  • پارلامەنتاريزمدى ودان ءارى دامىتۋ، اتقارۋشى بيلىك ورگاندارىمەن ءوزارا قارىم-قاتىناستا پارلامەنت پەن ءماسليحاتتاردىڭ وكىلەتتىگىن كەڭەيتۋ.
  • سايلاۋشىلارعا تەك وكىلدى ورگاندار عانا ەسەپ بەرۋگە ءتيىس، ال اتقارۋشى ورگاندار وزىمەن-ءوزى ارەكەت ەتەدى دەگەن پىكىر قالىپتاسقان. بۇل دۇرىس ەمەس: اتقارۋشى ورگاندى باقىلاپ، وعان باعىت بەرىپ وتىرۋ ءۇشىن وكىلدى ورگاندار قۇرىلادى. ۇكىمەت، مينيسترلىكتەر جانە اكىمدىكتەر حالىققا قىزمەت ەتۋگە ءتيىس.
  • اتقارۋشى ورگانداردىڭ ءىس-ارەكەتىن پارلامەنتتىك تەكسەرۋ ينستيتۋتىن ەنگىزۋ.
  • ساياسي پارتيالاردىڭ مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ، پارلامەنتتىك وپپوزيتسياداعى پارتيالاردىڭ مارتەبەسىن، مۇددەلەرى مەن وكىلەتتىگىن زاڭنامالىق تۇرعىدا قورعاۋ.
  • پارلامەنتتىك وپپوزيتسيالىق پارتيالاردىڭ بيۋدجەتتىڭ شىعىس بولىگىنە الەۋمەتتىك باعدارلاماعا ارنالعان شىعىستاردى ۇكىمەتتىڭ كەلىسىمىنسىز بيۋدجەتتىڭ 1%-ى مولشەرىندە تۇزەتۋ ەنگىزۋ قۇقىعىن زاڭنامالىق تۇرعىدا بەكىتۋ.
  • بيلىكتىڭ اتقارۋشى ورگاندارى ازىرلەگەن زاڭ جوبالارىنا پارلامەنتتىك وپپوزيتسيالىق ساياسي پارتيالاردىڭ مىندەتتى تۇردە الدىن الا جاسالاتىن ساراپتاماسىن ولار پارلامەنتكە رەسمي ەنگىزىلگەنگە دەيىن جۇرگىزۋ.
  • «جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى» زاڭدى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى دامىتۋدى قولداۋدىڭ 2012 - 2020 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ازىرلەۋ جانە قابىلداۋ.
  • ەلدى مەكەندەردە (قالالاردى قوسا العاندا) اكىمدەردى تىكەلەي ولاردىڭ تۇرعىندارىنىڭ سايلاۋىن بىرتىندەپ ەنگىزۋ.
  • ءماسليحاتتار دەپۋتاتتارىنىڭ 50%-ىن پروپورتسيونالدىق وكىلدىك نەگىزىندە ساياسي پارتيالار ءتىزىمى بويىنشا سايلاۋ ءراسىمىن ەنگىزۋ ەسەبىنەن وبلىستىق، اۋداندىق جانە قالالىق ءماسليحاتتار دەپۋتاتتارىنىڭ سانىن ەكى ەسە ۇلعايتۋ.
  • بەلگىلى ءبىر ءماسليحات دەپۋتاتتارى جالپى سانىنىڭ كەمىندە 2/3-ءسى ءتيىستى اكىمگە اكىمنىڭ ورىنباسارىن جانە اكىمدىكتىڭ قۇرىلىمدىق بولىمشەسىنىڭ باسشىسىن قىزمەتتەن بوساتۋ جونىندە ەكى رەت ءوتىنىش جاساعاننان كەيىن ماسليحاتتارعا ولاردى بوساتۋعا قول جەتكىزۋ قۇقىعىن بەرۋ.
  • پمك (پاتەرلەردىڭ مەنشىك يەلەرىنىڭ كووپەراتيۆى), جەرگىلىكتى قوعامداستىقتىڭ جيىندارى مەن جينالىستارى جانە ت.ب. ارقىلى قوعامدىق اۋماقتىق ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ينستيتۋتتارىن دامىتۋ جونىندە قاجەتتى شارالار قولدانۋ.
  • جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارىنا جەرگىلىكتى ماڭىزى بار ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن قاجەتتى ۇيىمدىق جانە ەكونوميكالىق رەسۋرستار بەرۋ.
  • كەز كەلگەن دارەجەدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتشىنىڭ ءوزىنىڭ قاتارداعى وتانداستارىنا، سايلاۋشىلارعا جانە سالىق تولەۋشىلەرگە قۇرمەتپەن قاراۋىن قامتاماسىز ەتۋ: مەملەكەتتىك ورگاندار حالىققا قالتقىسىز قىزمەت ەتەدى، كەرىسىنشە ەمەس.
  • بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەر جانىنان بيلىكتىڭ وكىلدى تارماعىنىڭ تارتىپتىك كوميسسياسىن قالىپتاستىرۋدى تاپسىرۋ.

مينيسترلەر مەن اكىمدەر قاراپايىم ادامدارعا قىزمەت ەتۋگە ءتيىس!

9. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس جانە سوت-قۇقىقتىق رەفورما

 

  • ءبىز كەز كەلگەن قازاقستاندىقتى بيلىك يەلەرى جانە ولارعا جاقىن جۇرگەندەر تاراپىنان جاسالاتىن اۋىر الىم-سالىمداردان جانە ماجبۇرلەپ الۋدان، جەكە بيزنەسكە جانە وزگە دە مەنشىككە قول سۇعۋشىلىقتان قورعاۋدى تالاپ ەتەمىز.
  • ءبىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءبىرىنشى باسشىلارىنىڭ وزدەرىنە باعىنىشتىلاردىڭ سىبايلاس جەمقورلىق قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى، باق-تا جانە ت.ب. تەرىس جاريالانىم پايدا بولعان جاعدايدا ءاربىر مەملەكەتتىك قىزمەتشىنىڭ ءوز ابىرويى مەن قادىر-قاسيەتىن سوت تارتىبىمەن قورعاۋ مىندەتتىلىگى تۋرالى تالاپتارىنىڭ مۇلتىكسىز ورىندالۋىن تاباندىلىقپەن تالاپ ەتەمىز.
  • ءبىز قاراپايىم ازاماتتاردىڭ بارلىق داۋلارى مەن كەلىسپەۋشىلىكتەرىن بيلىك ورگاندارى وكىلدەرىنىڭ ءادىل، جاريا جانە اشىق قاراۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تاباندىلىقپەن تالاپ ەتەمىز.
  • قوعامدا سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرىن قابىلداماۋ جانە وعان توزىمسىزدىك احۋالىن قالىپتاستىرۋ جونىندە شارا قولدانۋ قاجەت دەپ ويلايمىز.
  • سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرىن دەر كەزىندە انىقتاۋ ءۇشىن جالپىعا بىردەي سالىق دەكلاراتسياسىن ەنگىزىپ، ونىڭ اشىق جانە بيۋروكراتتىق ەمەس سيپاتىن قامتاماسىز ەتۋدى جەدەلدەتۋ.
  • جالپىعا بىردەي كىرىستەردى دەكلاراتسيالاۋمەن قاتار، كەزەڭ-كەزەڭمەن جالپىعا بىردەي شىعىستاردى دەكلاراتسيالاۋدى دا ەنگىزۋ.
  • سىبايلاس جەمقورلىقپەن اشكەرەلەنگەن شەنەۋنىكتەردىڭ قاتارىنداعى ازاماتتار ءۇشىن ءجۇرىپ-تۇرۋ، شەت ەلگە شىعۋ، بەلگىلى ءبىر كەزەڭدە مەنشىكتى جانە كاسىپورىنداردى يەلەنۋ جانە باسقارۋ قۇقىعىن زاڭنامالىق تۇرعىدا شەكتەۋدى ۇسىنامىز.
  • ءبىز سوت جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ بەيتاراپتىعىن جانە ءبىر جاقتى پىكىردە بولماۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تالاپ ەتەمىز.
  • سوتتىڭ شىنايى تاۋەلسىزدىگىن، سۋديالاردىڭ جۇمىستان تىس ۋاقىتى مەن زەينەتكەرلىككە شىققان كەزىن قوسا العاندا، جوعارى الەۋمەتتىك قورعالۋى مەن جەكە قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز.
  • سوت تورەلىگىن ىسكە اسىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن بارلىق اشىق سوت وتىرىستارىنىڭ ينتەرنەت بويىنشا on-line رەجيمىندە تۇراقتى ترانسلياتسياسىن ورناتۋدى ۇسىنامىز.
  • ءبىز قىلمىستىق زاڭنامانى بارىنشا ءىزگىلەندىرۋدى تالاپ ەتەمىز: ازاماتتاردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا قاساقانا قاتەر توندىرۋمەن بايلانىستى ەمەس قىلمىستار بويىنشا ماتەريالدىق نۇقساننىڭ ورنىن تولتىرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋ ورىندى ءارى ىزگىلىكتى بولماق.
  • باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ورىندارىندا جازاسىن وتەپ جاتقان ادامداردىڭ سانىن كەزەڭ-كەزەڭمەن كەمىندە 50% ازايتۋعا تەز ارادا قول جەتكىزۋ قاجەت.
  • سوتتا قارالاتىن داۋلاردىڭ سانىن 2-3 ەسە ازايتۋعا جانە سوتتاردىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن مەدياتسيا جانە تورەلىك ارقىلى داۋلاردى قاراۋدىڭ سوتتان تىس ءراسىمىن دامىتۋعا بارلىق جاعدايدى جاساۋ. سوتتان تىس قارالاتىن ماسەلەلەر كولەمىنىڭ از بولۋىنا بايلانىستى قارالعان جانە ويداعىداي شەشىلگەن داۋلار بويىنشا مەدياتورلار مەن تورەشىلەر قىزمەتىن مەملەكەتتىك سۋبسيديالاۋدى ەنگىزۋ.

 

ادىلدىك ساتىلمايدى جانە ونى ساتىپ الۋعا بولمايدى: اقيقات ارقاشان  بىرەۋ!

10. قازاقستاننىڭ ءاربىر ءۇيىنىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ، ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە سەنىمدى توسقاۋىل قويۋ

 

  • بارلىق ازاماتتاردى ەكسترەميزم مەن تەرروريزمنەن قورعاۋ جونىندە شارا قولدانۋ، ادامداردىڭ ساياسي ەركىنە، مەملەكەتتىڭ قوعام قورقىنىشىن تۋعىزۋعا جول بەرمەي، ەلدىڭ كەز كەلگەن نۇكتەسىندە تەرروريزمدى باساتىن قابىلەتىنە سەنىمدى ورنىقتىرۋ.
  • قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ مارتەبەسىن زاڭنامالىق تۇرعىدا كوتەرۋ، ولاردىڭ جوعارى ابىرويى مەن ماتەريالدىق جاعدايىن قامتاماسىز ەتۋ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ وتباسىن ولاردىڭ كاسىبىنە قاتىستى بولماي قويمايتىن تاۋەكەلدەن الەۋمەتتىك قورعاۋ.
  • ەكسترەميستىك سيپاتتاعى قۇقىق بۇزۋشىلىعى، دەسترۋكتيۆتىك ناسيحات جۇرگىزگەنى، جانە مۇنداي ارەكەتكە جاستاردى تارتقانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ.
  • تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى قاداممەن قاتار جەكە ادامنىڭ ازاماتتىق قۇقىقتارى مەن بوستاندىعىن قولداۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
  • قازاق حالقىنىڭ جانە قازاقستاندىقتاردىڭ ءداستۇرلى نانىمىنا ءتان ەمەس ەكسترەميستىك ءدىني اعىمداردىڭ قىزمەتىن زاڭنامالىق تۇرعىدا شەكتەۋ جانە ءىس جۇزىندە ولاردىڭ جولىن كەسۋ.
  • ەلدەگى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، نەعۇرلىم وزەكتى الەۋمەتتىك پروبلەمالاردى: جۇمىسسىزدىقتى، ارزان تۇرعىن ءۇيدىڭ جەتكىلىكسىزدىگىن، كوممۋنالدىق قىزمەتتىڭ (سۋ، جىلۋ، وتىن), مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ قىمباتتىعىن جانە ولاردىڭ ساپاسىنىڭ قاناعاتتانعىسىزدىعىن، ادال ەمەس شەنەۋنىكتەردىڭ سىبايلاس جەمقورلىعىن جانە جۇگەنسىزدىگىن، اۋىل جاستارىنىڭ ومىرلىك پەرسپەكتيۆاسىنىڭ جوقتىعىن شەشۋ جونىندە باتىل قادامدار جاساۋ.
  • كۇنكورىسى تومەن وتباسىلاردى بارىنشا الەۋمەتتىك قولداۋدى جولعا قويۋ، الەۋمەتتىك مەملەكەت جانە الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىك ءپرينتسيپىن ىسكە اسىرۋ ارقىلى وتە بايلار مەن وتە كەدەيلەر اراسىنداعى كىرىس دەڭگەيىنىڭ الشاقتىعىن شۇعىل ازايتۋدى قامتاماسىز ەتۋ.

 

قازاقستاننىڭ ءاربىر ۇيىنە، ءاربىر قازاقستاندىق وتباسىنا تاتۋلىق، تىنىشتىق جانە قاۋىپسىزدىك!

قۇرمەتتى دوستار!

ءبىز سايلاۋشىلارعا بەرگەن ۋادەمىزدى ورىنداۋدى تاباندى تۇردە ماقسات ەتىپ وتىرمىز.

2012 جىلى قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 10 جىل تولادى. بۇل قاراپايىم جول بولعان جوق، ءبىز وسى جولدان ءوتىپ، ساياسي كەمەلدەندىك جانە ەلىمىز بەن حالقىمىز ءۇشىن ءوز ميسسيامىزدى ودان ءارى الىپ جۇرۋگە دايىنبىز.

ءبىز قيىن تاعدىردى باستان وتكىزگەن پارتيامىز. ءبىزدىڭ ول تۋرالى اشىق ايتۋعا باتىلىمىز جەتەدى.

ءبىز بيىككە شارىقتاۋدى دا، قۇلدىراۋدى دا، جەڭىستى دە جەڭىلىستى دە، وداقتاسۋدى دا، جىككە ءبولىنۋدى دە باستان وتكىزدىك.

بىراق ءبىز سولاردىڭ بارىنە توتەپ بەردىك! ءبىز شىنىقتىق، قۋاتتى ءارى يكەمدى، ەسەيگەن ءارى تاجىريبەلى بولدىق، ءبىز كۇشىمىزدى نىعايتىپ، رەسۋرستارىمىزدى جۇمىلدىردىق.

ءبىز - تاعدىرى قاراپايىم جانە مىنەزى كۇردەلى ادامدار پارتياسىمىز.

ويتكەنى ءبىزدىڭ بۇل تاعدىرىمىز جانە مىنەزىمىز قىمتاۋلى جىلىجايلاردا ەمەس، بۇكىل حالىقپەن بىرگە قيىندىقتار مەن قام-قارەكەتتەردە قالىپتاستى.

ءبىز - ءوز ەلىمىزدىڭ ۇلدارىمىز جانە ءوز زامانىمىزدىڭ پەرزەنتتەرىمىز.

ءبىزدىڭ باستى اسۋىمىز - ءالى الدا.

 

***

 

قىمباتتى وتانداستار!

 

ءبىز قازىرگى الەۋمەتتىك، ساياسي جانە ەكونوميكالىق پروبلەمالاردىڭ سىندارلى شەشىلۋىنە ناقتى ءىس-ارەكەتىمىزبەن جاردەمدەسۋگە دايىنبىز.

ىشكى قارقىندى دامۋدى ءبىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەمىزگە جاردەمدەسەتىن جانە ەكونوميكانىڭ دامۋىنا قىزمەت ەتەتىن دوستىق نيەتتەگى جانە اشىق سىرتقى ساياساتپەن ۇشتاستىرۋ قاجەت ەكەندىگىنە سەنەمىز، قازاقستاننىڭ دۇنيەجۇزىلىك  ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋى جونىندەگى ماڭىزدى فورمات جانە ءتيىمدى كەزەڭ رەتىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ كەدەن وداعىن جانە بىرىڭعاي ەكونوميكالىق كەڭىستىك قۇرۋ جونىندەگى ەرتەدە جاساعان باستاماسىن ويداعىداي ىسكە اسىرۋدى ءبىز ءدال وسى تۇرعىدا قاراستىرامىز. بۇل ورايدا، دسۇ-عا كىرۋ - كەيبىرەۋلەردىڭ شامشىلدىعىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن جاسالاتىن جالاڭ ماقسات ەمەس، قاراپايىم قازاقستاندىقتاردىڭ دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ جاقسى تاۋارلار مەن قىزمەتكە ەركىن قول جەتكىزۋىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ جانە ءبىزدىڭ وتانداستارىمىزدى ءومىر ساپاسىنىڭ وزىق ستاندارتتارىمەن قاۋىشتىرۋدىڭ بىردەن-ءبىر ءتاسىلى.

 

ەقىۇ-نى باسقارعان كەزدە پرەزيدەنت نازارباەۆ ءتورت «ت» - تراست (سەنىم), ترانسپەرەنسي (اشىقتىق، ادالدىق), تراديشن ء(داستۇر) جانە تولەرەنس (توزىمدىلىك، كەڭپەيىلدىك) تۇجىرىمداماسىن جاريا ەتتى.

 

ادامدار مەن حالىققا قىزمەت ەتۋ ءۇشىن بۇدان ارتىق ۇستانىمدى ويلاپ تابا المايسىڭ.

ءبىز سايلاۋعا تۇسەمىز، ويتكەنى ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن حالقىمىزدىڭ الدىندا جارقىن بولاشاق بار ەكەنىنە سەنەمىز.

ءبىز قاراپايىم حالىققا ادال قىزمەت ەتۋ ءۇشىن سايلاۋعا تۇسەمىز.

ءبىز قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرى مەن دەموكراتيالىق قۇندىلىقتارىن توعىستىرۋ ءۇشىن  سايلاۋعا تۇسەمىز.

ءبىز سايلاۋعا تۇسەمىز، ويتكەنى وتانداستارىمىزدى شىن جۇرەكتەن جاقسى كورەمىز جانە ءاربىر ۇيگە، ءاربىر قازاقستاندىق وتباسىنا تاتۋلىق پەن ىزگىلىك تىلەيمىز.

 

بىراق، وسى ءتورت «ت» ىسكە اسۋى ءۇشىن، ءبىز بەسىنشى «ت»-نى - ترانسفورمەيشن (وزگەرىس) قوسقىمىز كەلەدى.

سەبەبى، ونى وزگەرتپەي، ءومىردى جاقسارتۋ مۇمكىن ەمەس.

سەبەبى، «جاقسارتۋ» ءسوزىنىڭ ءمانىنىڭ ءوزى - جاقسى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن وزگەرىستەر جاساۋ.

ال وزگەرىستەر - بۇل قاشاندا بالاما، بۇل سەندە نە بار جانە نە بولعانىن قالايسىڭ، وسى ارالىقتاعى تاڭداۋ.

«اق جول» پارتياسى باردى باعالاي وتىرىپ، بىراق ودان دا زور جاقسىلىقتارعا ۇمتىلۋدى ۇسىنادى.

ءبىز العا جەتەلەيتىن وزگەرىستەردى كۇتپەيمىز، ءبىز ونىڭ جولىن ۇسىنامىز.

جانە ءبىز بارلىق قازاقستاندىقتاردى بۇل تاڭداۋدى بىزبەن بىرگە جاساۋعا شاقىرامىز.

 

اق جول، قازاقستان!

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1464
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3231
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5338