زاڭ - وركەنيەتتى قوعامنىڭ اجىراماس ماڭىزدى ءتۇيىنى. ادامزات بالاسىنىڭ العا باسقان قادامىن جەبەيتىن تىرەگى، جاڭا داۋرىگە اياق باسقالى جەر شارىن بىرقالىپتا ۇستاپ تۇرعان جۇرەگى. زاڭى كەمەلدى، قۇقىقتىق مادەنيەتى دامىعان ەلدە ناعىز دەموكراتيا ورنايدى. زاڭنىڭ ۇستەمدىگىن قالىپتاستىرۋ جانە قورعاۋدى حالىقتىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتىن وسىرۋدەن ءبولىپ قاراۋعا كەلمەيدى. 

زاڭدى ءبىلۋ قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن زاڭگەرلەردىڭ عانا جۇمىسى ەمەس. زاڭ تالاپتارىن بۇكىل حالىق ءبىلۋ كەرەك. سوندا عانا حالىق ءوزىنىڭ زاڭدى قۇقىعى مەن زاڭدى جاۋاپكەرشىلىگىن تۇسىنەتىن بولادى. سوندا عانا مەملەكەتتىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتتى ارتىپ، حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساناسى تولىق قالىپتاسادى. سوندا عانا دەموكراتيالىق جانە قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋعا مۇمكىندىك تۋادى. زاڭدىق ساۋاتتىلىق ازاماتتىق قوعام قالىپتاستىرۋدىڭ اسا ماڭىزدى نەگىزدەرىنىڭ ءبىر دەۋگە بولادى.

قۇقىقتىق تاربيە دەگىمىز نە؟ قۇقىقتىق تاربيە قاشاننان باستالادى. ەلىمىزدە جەتىلگەن كونستيتۋتسيا بار. اتا زاڭ ازاماتتاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋعا، ناعىز دەموكراتيالىق قوعام قۇرۋعا تولىق مۇمكىندىك بەرەدى. ەندەشە وسى زاڭنىڭ ءرولىن كۇشەيتىپ، ونىڭ قوعامدا ناقتى جۇزەگە اسۋىن قاداعالاۋ ءۇشىن دە حالىققا قۇقىقتىق تاربيە كەرەك سەكىلدى. ەلدەگى دەموكراتيانى بارىنشا جەتىلدىرۋدىڭ، زاڭنىڭ ۇستەمدىگى ارتتىرۋدىڭ جانە قۇقىقتىق ءتارتىپتى نىعايتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى جوعارى.

ەلىمىزدە قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋ پروتسەسىندە قۇقىقتىق تاربيە ماسەلەلەرىنىڭ ماڭىز جوعارى ەكەنىن ايتتىق. دەمەك جەكە تۇلعالاردىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتى مەن قۇقىقتىڭ ساناسىن قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدى زور. تومەندە حالىققا تەگىن قۇقىتىق كەڭەس بەرۋ ناۋقانى جايلى اقپاراتتى جاريالاپ وتىرمىز. وندا قىزىلوردا وبلىسىنداعى تۇرعىنداردىڭ قۇقىقتىڭ مادەنيەتىن ءوسىرۋ ماقساتىندا جاسالعان جۇمىستار جايلى ايتىلعان.

اتاپ ايتار بولساق، قىزىلوردا وبلىسىندا 2020 جىلدىڭ باسىنان بەرى تۇراقتى تۇردە ءار ايدىڭ 11 جانە 14 كۇندەرى ارالىعىندا «حالىق زاڭگەرى» تەگىن قۇقىقتىق كەڭەس بەرۋ جۇمىسى وتكىزىلىپ ءجۇر. بۇل ناۋقان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ قىزىلوردا وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن، ايماقتىق «انتيكور ورتالىعىنىڭ» عيماراتىندا وتكىزىلىپ كەلەدى.

بۇل شارانى ۇيىمداستىرۋداعى باستى ماقسات، ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن قورعاۋ بولىپ تابىلادى. ازاماتتاردىڭ زاڭدىق قۇقىعىن قورعاۋ زاڭ ورگانارىنىڭ ماڭىزدى جۇمىستارىنىڭ ءبىرى سانالدى.

ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان تەگىن قۇقىقتىق كەڭەس بەرەتىن «حالىق زاڭگەرى» ناۋقانى بيىل جىل باسىنان بەرى قىزىلوردا وبلسىندا 21 مارتە ۇيىمداستىرىلعان. وعان 700-دەن استام ءوڭىر تۇرعى قاتىسىپ، ءوز سالاسى بويىنشا بىلىكتى مامانداردان الەۋمەتتىك، جەر، تۇرعىن ءۇي قاتىناستارى، دەنساۋلىق، اۋىلشارۋاشىلىق ماسەلەلەرى جانە وزگەدە وزكەتى تۇيىندەر بويىنشا تەگىن كەڭەس العان. كەڭەس بەرۋگە ءوز سالاسىنىڭ بىلگىر ماماندارى تانىمال زاڭگەرلەر (ادۆوكات، نوتاريۋس، سوت ورىنداۋشىلارى،) قاتىسقان. سونداي-اق، ارنايى مونيتورينگتىك توپ مۇشەلەرى مەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى دە وسى ناۋقانعا قاتىسىپ، قۇقىقتىق كەڭەس العان.

ال ەلدە كوروناۆيرۋسقا بايلانىستى كارانتين جاريالانعاننان بەرى، بۇل ناۋقان ونلاين رەجيمدە ۇيىمداستىرىلىپ ءجۇر. ءارى ءار شارا وتەر الىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ قىزىلوردا وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ رەسمي سايتىندا كەزەكتى شارانىڭ قاشان وتەتىنى، قاي باعىتتا، قاي سالادا كەڭەس بەرىلەتىنى ارنايى حابارلانادى.

«حالىق زاڭگەرى» ناۋقانىنىڭ ازىرگە سوڭعى سانى 14 شىلدە كۇنى جەرگىلىكتى ۋاقىت ساعات 10:00-دە ءوتتى. «حالىق زاڭگەرى» شاراسىنىڭ بۇل سانى دا Facebook الەۋمەتتىك جەلىسىندە تىكەلەي ەفيردە ءوتتى. كەزەكتى شاراعا قىزىلوردا وبلىسىنا تانىمال بىلىكتى نوتاريۋستەر گ.اشيموۆا مەن ە.جالعاسباي قاتىسىپ، زاڭدىق كەڭەس بەردى.

«حالىق زاڭگەرى» شاراسىنىڭ ونلاين فورماتتا وتكەن كەزەكتى سانى بىرنەشە ساعاتقا جالعاستى. وعان تىكەلەي ەفير ارقىلى 285 تۇرعىن قاتىسىپ، وزدەرىن مازالاعان سۇراقتارىن قويدى. ءارى سپيكەرلەردەن قويىلعان سۇراقتارى بويىنشا كەڭەس الدى.

ازاماتتارى زاڭمەن قورعالعان ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندىقتان، ءاربىر ازاماتتىڭ زاڭدى قۇقىعىن بىلگەنى ابزال. بۇل وركەنيەتتى قوعامنىڭ بەلگىسى. جاڭا عاسىردا جۇمىر جەردىڭ بەتىندە زاڭدى قۇقىعىن بىلمەيتىن ادام بولماۋى كەرەك. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءاربىر ازاماتى زاڭنىڭ قورعاۋىندا!

Abai.kz