«قايىرسىز جۇما» نەمەسە «ماڭگىلىك» ءماسىموۆ مىزعىمايتىن بولدى
كوپپارتيالى ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتاتتارۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆتى پرەمەر-مينيسترلىككە تاعى دا لايىق دەپ تاۋىپ، ءبىر اۋىزدان قولدادى. قاجىمقاننىڭ ۇلىنىڭ كانديداتۋراسىن «نۇر وتان» پارتياسى ۇسىنىپ، وزگە پارتيالار قىزۋ قولداپ جىبەرگەن ەكەن.
وسىمەن بەسىنشى رەت ۇكىمەتتىڭ تىزگىنىن قولىنا ۋىستاپ ۇستاعان ءماسىموۆ مىزعىمايتىن بولدى. دەمەك، ۇكىمەتتىڭ قۇرامى دا اناۋ ايتقانداي جاڭارا قويماس. ءارى كوپپارتيالى پارلامەنت دەپ كوپىرگەن ءماجىلىستىڭ دە قالاي جۇمىس ىستەيتىنى بەلگىلى بولىپ قالدى.
كەشە پورتالىمىزعا سۇحبات بەرگەن امانگەلدى ايتالى مىرزا: «بۇل ءماجىلىستى ءتۇر جاعىنان - دەموكراتيا، مازمۇن جاعىنان - اۆتوريتارلىق دەپ ەسەپتەيمىن» دەي كەلىپ، «بۇل -- شىن مانىندە پرەزيدەنت اپپاراتىنىڭ، ۇكىمەتتىڭ دايىنداعان زاڭ جوبالارىنا داۋىس بەرىپ قانا وتىراتىن ءماجىلىس بولادى عوي دەپ ويلايمىن» دەگەن ەدى. راس ايتىپتى. امانگەلدى اعامىزدىڭ ءسوزىن كوپپارتيالى پارلامەنت العاشقى وتىرىسىنان-اق دالەلدەدى.
ايتپاقشى، ۇزىنقۇلاقتىڭ اڭگىمەسىنە قاراعاندا، اۋىس-ءتۇيىستىڭ ورىن الماۋىنىڭ ءتۇپ ءمانى - ناۋرىزدا وتەتىن رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ سايلاۋىنا بايلانىستى كورىنەدى. ماسكەۋ ءبىر جاعىنا شىعىپ العانشا، قازاقستاندا ساياسي وزگەرىس بولما قويماس دەيدى بىلەتىندەر. ياعني، استانانىڭ بارلىق تاراپتاعى ساياسي شەشىمدەرى تىكەلەي رەسەيگە تاۋەلدى بولىپ تۇر. امال قانشا.
«قايىرسىز جۇما» دەگەن وسى شىعار. شىنىمەن دە، قازاققا قايىرى جوق جۇما بولدى.
كوپپارتيالى ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتاتتارۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆتى پرەمەر-مينيسترلىككە تاعى دا لايىق دەپ تاۋىپ، ءبىر اۋىزدان قولدادى. قاجىمقاننىڭ ۇلىنىڭ كانديداتۋراسىن «نۇر وتان» پارتياسى ۇسىنىپ، وزگە پارتيالار قىزۋ قولداپ جىبەرگەن ەكەن.
وسىمەن بەسىنشى رەت ۇكىمەتتىڭ تىزگىنىن قولىنا ۋىستاپ ۇستاعان ءماسىموۆ مىزعىمايتىن بولدى. دەمەك، ۇكىمەتتىڭ قۇرامى دا اناۋ ايتقانداي جاڭارا قويماس. ءارى كوپپارتيالى پارلامەنت دەپ كوپىرگەن ءماجىلىستىڭ دە قالاي جۇمىس ىستەيتىنى بەلگىلى بولىپ قالدى.
كەشە پورتالىمىزعا سۇحبات بەرگەن امانگەلدى ايتالى مىرزا: «بۇل ءماجىلىستى ءتۇر جاعىنان - دەموكراتيا، مازمۇن جاعىنان - اۆتوريتارلىق دەپ ەسەپتەيمىن» دەي كەلىپ، «بۇل -- شىن مانىندە پرەزيدەنت اپپاراتىنىڭ، ۇكىمەتتىڭ دايىنداعان زاڭ جوبالارىنا داۋىس بەرىپ قانا وتىراتىن ءماجىلىس بولادى عوي دەپ ويلايمىن» دەگەن ەدى. راس ايتىپتى. امانگەلدى اعامىزدىڭ ءسوزىن كوپپارتيالى پارلامەنت العاشقى وتىرىسىنان-اق دالەلدەدى.
ايتپاقشى، ۇزىنقۇلاقتىڭ اڭگىمەسىنە قاراعاندا، اۋىس-ءتۇيىستىڭ ورىن الماۋىنىڭ ءتۇپ ءمانى - ناۋرىزدا وتەتىن رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ سايلاۋىنا بايلانىستى كورىنەدى. ماسكەۋ ءبىر جاعىنا شىعىپ العانشا، قازاقستاندا ساياسي وزگەرىس بولما قويماس دەيدى بىلەتىندەر. ياعني، استانانىڭ بارلىق تاراپتاعى ساياسي شەشىمدەرى تىكەلەي رەسەيگە تاۋەلدى بولىپ تۇر. امال قانشا.
«قايىرسىز جۇما» دەگەن وسى شىعار. شىنىمەن دە، قازاققا قايىرى جوق جۇما بولدى.
(جازۋشى تولەن ابدىكتىڭ "قايىرسىز جۇما" اتتى اڭگىمەسىن مىنا جەردەن وقي الاسىزدار: http://old.abai.kz/node/10289)
كارىم ءماسىموۆ 1965 جىلى تۋعان. پاتريس لۋمۋمبا اتىنداعى حالىقتار دوستىعى ۋنيۆەرسيتەتىن، ودان كەيىن قازاق مەملەكەتتىك باسقارۋ ۋنيۆەرسيتەتىن ءبىتىردى. پەكين ينستيتۋتىندا قىتاي ءتىلىن وقىپ-ۇيرەندى، ۋحان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ ينستيتۋتىندا جانە كولۋمبي ۋنيۆەرسيتەتىندە سىناق مەرزىمىنەن ءوتتى. حالىقارالىق قۇقىق جونىندەگى مامان، ەكونوميست. ەكونوميكا عىلىمىنىڭ دوكتورى. اعىلشىن، قىتاي، اراب تىلدەرىن مەڭگەرگەن.
كولىك جانە كوممۋنيكاتسيا ءمينيسترى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى، ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتى جوسپارلاۋ ءمينيسترى، قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى سياقتى لاۋازىمدى قىزمەتتەردە بولدى.
2007 جىلدىڭ قاڭتارىنان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى.
«اباي-اقپارات»