اسقار مامين كوپتىڭ سوزىنە نەگە قۇلاق اسپايدى؟
10 قاڭتاردا وتكەن پارلامەنت ءماجىلىسى سايلاۋىنان كەيىن ەل ۇكىمەتى قايتا جاساقتالدى. مۇنداعى «قايتا جاساقتالدى» دەگەن ءسوز ايتارعا عانا. ايتپەسە، جاڭا ۇكىمەتتە ەكى-اق مينيستر جاڭادان تاعايىندالدى. ال وزگەلەرى… وزگەرىسسىز ورىندارىندا قالدى.
وسىعان قاراپ ەل اراسىندا «اسقار مامين ۇكىمەتىندە كادرلىق داعدارىس جالعاسۋدا» دەگەن اڭگىمە تاراعان. تۇتاس ۇكىمەت قۇرامىنان ەكى-اق ءمينيستردىڭ اۋىسۋىن باسقالاي قالاي قابىلداۋعا بولادى؟
ەل ۇكىمەتىندە مينيستر قىزمەتىنە عانا ەمەس، كىشى مينيسترلىككە تاعايىندايتىن دا وڭدى كادر قالماعان سەكىلدى. بۇلاي دەۋىمىزگە عابيدوللا ءابدىراحىموۆتىڭ مادەنيەت جانە سپورت ۆيتسە-ءمينيسترى قىزمەتىنە تاعايىندالۋى سەبەپ بولىپ وتىر.
مادەنيەت جانە سپورت ۆيتسە-ءمينيسترى قىزمەتىنە تاعايىندالاتىنداي عابيدوللا ءابدىراحىموۆ دەگەن كىم؟ ونىڭ ماماندىعى، وسى ۋاقىتقا دەيىن اتقارعان قىزمەتى اتالعان مينيسترلىكتىڭ قۇزىرەتىنە ساي كەلە مە؟ جوق، كەلمەيتىن سياقتى. ويتكەنى ول – اگرارلىق سالانىڭ مامانى. قازاق مەملەكەتتىك اگرارلىق ۋنيۆەرسيتەتىن 1996 جىلى ەكونوميست-بۋحگالتەر ماماندىعى بويىنشا تامامداعان. ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز ءار جىلدارى ءارتۇرلى قىزمەتتىڭ باسىن شالىپ ءجۇردى. ءسويتىپ كوزگە تۇسكەن. ال ءابدىراحمانوۆتى ايگىلى ەتكەن وقيعا – شىمكەنت قالاسىندا اكىم بولعان كەزى.
ەلىمىزدەگى ۇلكەن شاھاردىڭ، نۇر-سۇلتان مەن الماتىدان كەيىنگى ءىرى قالانىڭ اكىمى بولا تۇرىپ ول بىردە تۋريستىك اگەنتتىكتىڭ جالدامالى وكىلى قۇساپ قاراپايىم حالىقتى الەمدى كەزىپ، شارلاۋعا شاقىردى. ەگەر ول قاراپايىم حالىقتى الەمدى شارلاۋعا شاقىرعان ءسوزىن شىمكەنتتە وتىرىپ ايتسا، ءسال-ءپال اقىلعا قونار ما ەدى..، ولاي بولمادى. سونداعى اكىمىمىز لوندونداعى وزىنە تيەسىلى اپپارتامەنتتىڭ الدىندا، كوزىنە تاققان قىمبات كوزىلدىرىگىنە كولدەنەڭ ءوتىپ بارا جاتقان بيكەشتىڭ سۇلباسىن ءتۇسىرىپ تۇرىپ، ەلگە دەگەن ماحابباتىن پاش ەتپەك بولعان-دى، الايدا ونىسى باسىنان بەينەتى ارىلماعان شىمكەنتتىكتەردىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋدىردى.
ول ول ما، عابيدوللا مىرزا اكىم كەزىندە اڭعارماي سويلەۋدەن الدىنا جان سالمايتىنىن تالاي اڭعارتقان. ماسەلەن، ارىس قالاسىندا جارىلىس بولىپ، حالىق شىمكەنت قالاسىنا اعىلىپ كەلگەندە الدىنان شىققان اكىم ءابدىراحىموۆتىڭ جىگىتتەرگە «ايەلدەرىڭە يە بولىڭدار» دەپ، ايقايلاعىنى ەسىمىزدە. اشىنعان جۇرتتى مەشىتتىڭ اۋلاسىنا شاقىرىپ، كەلەگە كەلتىرمەك بولعان اكىمنىڭ قازاقتارعا ورىسشا سويلەپ اكىرەڭدەگەنى دە ەسىمىزدە. تاعى بىردە ول «شىمكەنت زىڭ-زىڭ قالا» دەپ، كوشە جاستارىنىڭ تىلىندە سويلەپ، ايدى اسپانعا شىعاردى. سونىمەن توقتاماي، ەلگە جاقىنداعان سىڭاي تانىتىپ، قوعامدىق كولىكپەن ءجۇرىپ تە كورگەن بولدى، كوشەدە ۆەلوسيپەد تە تەپتى. ءبىز اكىم قارالار قوعامدىق كولىككە اياق ارتپاسىن، ۆەلوسيپەد تەپپەسىن دەمەيمىز، بىراق سونىڭ ءبارى حايپ قۋ، وتىرىك بەت كورسەتۋ بولعان سوڭ امال نە؟.. حالىقشىل، ىسكەر اكىم اۆتوبۋسقا ءمىنىپ، كوشەدە شايتان اربامەن سەيىلدەمەس دە، جاقسىنى جۇرت اينىتپاي تانيدى. جاساعان جۇمىسىن، ەلگە سىڭىرگەن ەڭبەگىن باعالايدى. ءسويتىپ قانا قۇرمەتتەيدى.
ەندەشە مەملەكەتتىك قىزمەتكەردىڭ ەتيكاسىنا پىسقىرمايتىن، مادەنيەت دەڭگەيى تۇسىنىكسىز عابيدوللا مىرزانىڭ مادەنيەت ۆيتسە-ءمينيسترى بولۋى قالاي دەسەك تە اقىلعا قونبايدى-اق.
مادەنيەت مينيسترلىگى – ەلدەگى ەڭ ماڭىزدى ۇكىمەتتىك ورگاننىڭ ءبىرى. ەلدىڭ ەل بولىپ تۇرۋى ەكونوميكاعا عانا ەمەس، مادەنيەتكە دە بايلانىستى. وسىنداي ماڭىزدى سالاعا حالىق پەن بيلىكتىڭ سەنىمىن اقتاي الماعان ادامدار قالاي باسشىلىق ەتەدى؟!
عابيدوللا ءابدىراحىموۆتىڭ مادەنيەت دەڭگەيى مەن قىزمەتتىك ەتيكاسى جايلى ايتپاعان كۇننىڭ وزىندە ول مادەنيەت سالاسىندا جۇمىس ىستەمەگەن ادام. ونىڭ ەڭبەك جولىنا قاراساق، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە، پرەمەر-ءمينيستردىڭ كەڭسەسىندە جۇرگەن جانە قالا اكىمى بولعان. بىراق مۇنىڭ بىردە-ءبىرى مادەنيەت ۆيتسە-ءمينيسترى قىزمەتىنە جول اشاتىن قىزمەت ءتۇرى ەمەس.
«بولاشاق» باعدارلاماسىمەن شەتەلدە ءبىلىم العان جاس كادرلاردىڭ باسشىلىق قىزمەتكە كەلگەنى ءجون دەلىك. بىراق اركىم ءوزى بىلەتىن سالاسىندا جۇمىس ىستەگەنى وڭ. كەشە اكىم بولىپ، حالىق نارازىلىعىنان كەيىن كرەسلوسىنان ايىرىلعان ادام بۇگىن مادەنيەت ۆيتسە-ءمينيسترى بولعانى تۇسىنىكسىز. ەل بولسا – اناۋ، ەسەرلەردەن ابدەن شارشادى. ولاردىڭ نوقالاي ارەكەتىن كۇندە سىناپ، جۇدىرىق ءتۇيىپ وتىر. ايتسە دە، حالىقتىڭ سىنى، تالاپ تىلەگى تۇككە تۇرعىسىز بولىپ بارادى. ءتىپتى، كۇنى بۇگىنگە دەيىن ۇكىمەتتە نە تىندىرعانى بەلگىسىز اسقار ۇزاقبايۇلى مامين كوپتىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋدى قويعان سەكىلدى. الدە، ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين مىرزا حالىقتىڭ ءسوزىن ەستىمەي مە؟
عابيدوللا ءابدىراحىموۆ شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمى قىزمەتىنەن شۋلى جاعدايعا بايلانىستى كەتكەندە، مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەرباەۆ ابدىراحموۆقا قاتىستى «وعان بەرىلگەن سەنىم كرەديتى تاۋسىلدى» دەپ مالىمدەگەن ەدى. ايتسە دە، ءابدىراحىموۆ قايتادان اتقا ءمىندى. شاماسى، مينيسترلىكتىڭ لاۋازىمدى قىزمەتىنە قايتا تاعايىندالۋ ءۇشىن جالعىز اسقار مامين مىرزانىڭ «سەنىم كەرديتى» جەتكىلىكتى دەپ ويلاعان بولار...
تاقىرىپقا تۇزدىق
ەرمەك تۇرسىنوۆ، رەجيسسەر: ەلىمىزدى رۋحاني اپات كۇتىپ تۇر
«جاڭا ۇكىمەتتىڭ قۇرامىنا قارادىم. دۇرىسى: ەسكى ءھام «جاڭا» ۇكمەتتىڭ... ءبارى ورنىندا. رايىمقۇلوۆا دا – ورنىندا. بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ بۇل ءبىزدىڭ ۇكىمەتتى مادەنيەت ماسەلەسى تولعاندىرمايدى دەگەندى بىلدىرەدى.
ەلىمىزدە شىعارماشىلىقپەن شۇعىلداناتىن زيالى قاۋىم كەدەيلەنىپ بارادى. ساحنا مەن ەكراننان ۇيات كەتتى. كينو مەن تەاتردى نايساپتىق جايلاپ الدى. ءبىزدى الداعى كۇندەرى رۋحاني اپات كۇتىپ تۇر».
Abai.kz