اشىمباەۆ اشارشىلىق تۋرالى نە دەدى؟
سەنات توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆتىڭ «ازاتتىق جولىنداعى اقتاڭداقتار: اشارشىلىق زارداپتارىنا شىنايى تاريحي كوزقاراس» تاقىرىبىنا ارنالعان دوڭگەلەك ۇستەلدە سويلەگەن ءسوزىنىڭ تولىق نۇسقاسى.
قۇرمەتتى جيىنعا قاتىسۋشىلار!
وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، بيىل تاۋەلسىزدىگىمىزگە 30 جىل تولادى.
وسى مەرەيلى داتاعا وراي ەلىمىزدە اۋقىمدى ءىس-شارالار قولعا الىنىپ جاتىر.
ارنايى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ العاشقى وتىرىسىندا بۇل باعىتتاعى ءبىراز ماسەلە تالقىلانىپ، پىسىقتالدى.
سول جيىندا پرەزيدەنتىمىز 30 جىلدىققا مەرەيتوي رەتىندە قاراماي، وعان يدەولوگيالىق مازمۇن بەرۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن باسا ايتتى.
سوندىقتان وسى باعىتتاعى ءىس-شارالار حالىققا رۋحاني سەرپىلىس اكەلۋى كەرەك.
قاسىم-جومارت كەمەلۇلى اتاپ وتكەندەي، بۇل تاريحي مەجە ەلدىڭ جاڭا كەلبەتىن، ۇلتتىڭ جاڭا بولمىسىن قالىپتاستىرۋعا جۇمىس ىستەۋگە ءتيىس.
مەملەكەت باسشىسى «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا دا ۇلتتىق تۇعىرىمىزدى نىعايتۋدىڭ ناقتى باعىت-باعدارىن ايقىنداپ بەردى.
وسى ماقالادا جەتىستىكتەرىمىزبەن بىرگە، تاريحىمىزدىڭ اقتاڭداق بەتتەرى دە نازاردان تىس قالعان جوق.
ۇلت جادىنان وشىرۋگە بولمايتىن سونداي قاسىرەتتى كەزەڭدەردىڭ ءبىرى – وتكەن عاسىردىڭ باسىنداعى اشارشىلىق ەكەنى انىق.
بۇل ماسەلەگە توقتالعان قاسىم-جومارت كەمەلۇلى: «تاريحىمىزدىڭ وسى اقتانداق بەتتەرى ءالى كۇنگە دەيىن جاق-جاقتى زەرتتەلمەي كەلەدى. ءتىپتى عالىمداردىڭ اراسىندا اشارشىلىق قۇرباندارىنىڭ ناقتى سانى تۋرالى ورتاق پايىم جوق. الا-قۇلا دەرەكتەر جانە ونىڭ سەبەپ-سالدارى جايلى ءارتۇرلى كوزقاراستار قوعامدى اداستىرادى. ءتيىستى تاريحي قۇجاتتاردى جيناپ، جينالعان مالىمەتتەردى اسا مۇقيات زەردەلەۋ كەرەك»، – دەگەن پىكىرىن ءبىلدىردى.
سوندىقتان بۇگىن وزدەرىڭىزدى ارنايى شاقىرىپ، وسى تاقىرىپتى تالقىلاۋ ءۇشىن باس قوسىپ وتىرمىز.
جالپى، اشارشىلىق – كەڭەس ۇكىمەتى كەزىندە جابىق تاقىرىپتاردىڭ ءبىرى بولدى.
تەك تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن تاريحىمىزداعى اقتاڭداقتار مەملەكەتتىك دەڭگەيدە كوتەرىلە باستادى.
بۇل ءبىر وتباسىنىڭ عانا ەمەس، سول كەزدەگى تۇتاس حالىقتىڭ باسىنا تۇسكەن الاپات قاسىرەت ەكەنى ءسوزسىز.
وسىنداي ازالى جىلداردا قۇربان بولعان بابالار رۋحىنا تاعزىم ەتۋ – ءبىزدىڭ پەرزەنتتىك بورىشىمىز.
وسى ماقساتپەن 31 مامىر ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى رەتىندە بەلگىلەندى.
مىنە، بيىل 1921-1922 جىلدارداعى اشارشىلىققا 100 جىل تولىپ وتىر.
الاپات ناۋبەتتىڭ 30-جىلدارداعى ەكىنشى كەزەڭىنە دە 90 جىلدىڭ ءجۇزى بولدى.
تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ايتۋلى بەلەسىندە بۇل ماسەلەگە مەملەكەت تاراپىنان قايتادان باسىمدىق بەرىلۋى وتە ورىندى.
وسى ورايدا اشارشىلىق تاقىرىبىن كوتەرۋ بىزگە نە ءۇشىن قاجەت دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايدى.
بۇل، ەڭ الدىمەن، قاستەرلى تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتۋ ءۇشىن كەرەك.
ويتكەنى قازىر الەمدىك احۋال وتە كۇردەلى جانە قۇبىلمالى ەكەنىن كورىپ وتىرمىز.
كۇن وتكەن سايىن قاراما-قايشىلىقتار تەرەڭدەپ، ءتۇرلى قاقتىعىستار قارقىن الىپ كەلەدى.
ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىنە دە تونەتىن سىن-قاتەرلەر جوق ەمەس.
ءدال وسىنداي جاعدايدا تاۋەلسىزدىگىمىزدى مىزعىماستاي بەرىك ەتۋ – ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىز.
سول ءۇشىن ونىڭ قادىرىنە جەتە ءبىلۋىمىز قاجەت.
ال، تاۋەلسىزدىكتى قادىرلەپ، ۇلىقتاۋ ءتول تاريحىمىزدى جانە ونىڭ شەشۋشى كەزەڭدەرىن تەرەڭ تانۋدان باستالادى.
كەيدە ەگەمەندىكتى وزدىگىنەن بولا قالعان وقيعا رەتىندە باعالايتىندار بار. بىراق، ەركىندىك بىزگە وڭايلىقپەن كەلگەن جوق.
ونىڭ جولىندا بابالارىمىز قاسىق قانى قالعانشا شايقاسىپ ءوتتى.
بوستاندىق ءۇشىن حالقىمىز اۋىر ازاپقا، سانسىز سىناققا توزە ءبىلدى.
كوپتەگەن ازاماتتارىمىز تاۋەلسىزدىك جولىندا قۇربان بولدى.
مىنە، مۇنى تۇسىنگەن ازامات تاۋەلسىزدىكتىڭ باعاسىن دا بىلەدى. ونى نىعايتۋدى ءوزىنىڭ مىندەتى سانايدى.
سونداي-اق، اشارشىلىق تاقىرىبىن زەرتتەۋ تاۋەلسىز تاريحي سانانى قالىپتاستىرۋعا مول ۇلەسىن قوسادى.
تاريحي سانا وتكەن وقيعالارعا قاتىستى ۇجىمدىق كوزقاراستان تۋىندايدى.
ال، ورتاق تاريحي تانىم ءبىرتۇتاس ۇلتتىق سانانى قالىپتاستىرۋعا ىقپال ەتەدى.
بۇل، تۇپتەپ كەلگەندە، مەملەكەتتىگىمىزدى جانە تاۋەلسىزدىگىمىزدى كۇشەيتەتىن شەشۋشى فاكتور ەكەنى ءسوزسىز.
اشارشىلىق تاقىرىبى تاريحتان تاعىلىم الۋ ءۇشىن دە قاجەت.
ءبىزدىڭ ءجۇرىپ وتكەن تاريحىمىز – ورلەگەن كەزەڭدەرمەن بىرگە تاقسىرەتكە دە تولى تاريح. سوندىقتان ونىڭ اششى-تۇششى تاعىلىمى مول.
وسىعان وراي وتكەنىمىزدى تەرەڭ پايىمداپ، وزىق تۇسىمىزدان ونەگە تاۋىپ، قينالعان ساتتەردەن قورىتىندى شىعارۋىمىز قاجەت.
تاريحىمىزدى داۋرىقپا داۋ ءۇشىن ەمەس، دامىلسىز دامۋ ءۇشىن پايدالانۋىمىز كەرەك.
راسىندا، كەشەگىمىز ارقىلى بۇگىنىمىزدى بەدەرلەپ، بولاشاعىمىزدى باعدارلاي الامىز.
سول ارقىلى ۇلت رەتىندە جولىمىزدىڭ داڭعىل بولاتىنى انىق.
ءبىزدىڭ اشارشىلىق تاقىرىبىن جاڭاشا زەردەلەۋىمىزدىڭ سەبەبى وسى اتالعان فاكتورلاردان باستاۋ الادى.
پرەزيدەنتىمىزدىڭ بۇل ماسەلەنى كوتەرۋىنىڭ نەگىزگى ءمان-ماڭىزى دا وسىندا جاتىر.
قۇرمەتتى قاۋىم!
الاپات اشارشىلىق – ەشكىمدى بەيجاي قالدىرمايتىن تاقىرىپ.
سوندىقتان وسى ناۋبەتكە قاتىستى قوعامدا سان الۋان پىكىر قالىپتاسقانى بەلگىلى.
دەگەنمەن، ءبىز، ءبىرىنشى كەزەكتە، عىلىمي كوزقاراسقا باسىمدىق بەرۋىمىز كەرەك.
سەبەبى، حالقىمىزعا اشارشىلىقتىڭ اششى اقيقاتىن عالىمدارىمىز عانا اشىپ، دالەلدى تۇردە جەتكىزە الادى.
وسى باعىتتاعى زەرتتەۋلەر تاۋەلسىزدىك العان تۇستان باستاپ تاباندى جۇرگىزىلىپ كەلەدى.
بۇل جۇمىستاردىڭ باسىندا اكادەميك ماناش قوزىباەۆ باستاعان ءبىر توپ عالىمدارىمىز تۇرعانى بارشاڭىزعا ايان.
سونىڭ ناتيجەسىندە كوپتەگەن زەرتتەۋلەر قولعا الىنىپ، ارحيۆتەردەن قۇندى دەرەكتەر جينالدى. ماڭىزدى ەڭبەكتەر جارىق كوردى.
ول جۇمىستارعا وسى جەردە وتىرعان ءبىراز عالىمدارىمىز دا قاتىستى.
سول ءۇشىن سىزدەرگە العىسىمىزدى بىلدىرەمىز.
جالپى، تاريحي تاقىرىپتارعا قاتىستى قوعامدىق وي عىلىمي پىكىرگە نەگىزدەلۋى كەرەك.
وسىناۋ ناۋبەت جىلداردىڭ اشىلماي، تاسادا قالعان تۇستارى ءالى دە بولسا كوپ.
مۇنداي جاعداي ورىنسىز بولجامداردى كوبەيتىپ، قوعامدى اشارشىلىق اقيقاتىنان الىستاتا تۇسەدى.
سوندىقتان اشارشىلىق تاقىرىبىنا قاتىستى جۇيەلى، تاريحي فاكتىلەرگە سۇيەنگەن تەرەڭ ءارى جان-جاقتى زەرتتەۋلەر كەرەك دەپ ەسەپتەيمىز.
بۇل، ارينە، وزدەرىڭىز سەكىلدى كاسىبي ماماندارعا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيتىنى تۇسىنىكتى.
ەڭ الدىمەن، ءتيىستى ارحيۆ دەرەكتەرىنە قول جەتكىزۋ، ولاردى جۇيەلەۋ جانە مۇقيات زەردەلەۋ – باستى ماقساتتاردىڭ ءبىرى.
ويتكەنى عالىمدارىمىز كوپتەگەن ارحيۆ ماتەريالدارىنىڭ ءالى دە بولسا اشىلماعانىن ايتىپ ءجۇر.
سونىمەن قاتار، وڭىرلەرمەن جانە ونداعى اشارشىلىق تاقىرىبىن زەرتتەپ جۇرگەن عالىمدارمەن تىعىز بايلانىس ورناتۋدىڭ ماڭىزى وتە زور.
ورتاق جۇمىسقا ولاردى دا جۇمىلدىرعان ءجون. سەبەبى، ەلىمىزدىڭ بارلىق دەرلىك ءوڭىرى اشارشىلىقتىڭ زاردابىن تارتتى.
وعان ءتۇرلى تاريحي قۇجاتتاردا كەلتىرىلگەن دەرەكتەر دالەل بولا الادى.
مىسالى، تۇرار رىسقۇلوۆتىڭ قازاق دالاسىنداعى اۋىر جاعداي تۋرالى جوعارىعا جازعان حاتى بارىمىزگە بەلگىلى.
سوندا ول سىر وڭىرىندەگى كەيبىر اۋىلداردا اشتىقتىڭ سالدارىنان حالىقتىڭ 15-20 پايىزى عانا قالعانىن ايتىپ، دابىل قاعادى.
وڭىرلەردەگى مالىمەتتەردى زەردەلەۋ ماسەلەنىڭ سەبەبى مەن سالدارىن ايقىنداي تۇسۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىنى ءسوزسىز.
ادام شىعىنىنا قاتىستى مالىمەتتەردى ناقتىلاۋعا دا زور مۇمكىندىك تۋاتىنى انىق.
سوندىقتان بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلگە ءبىز وڭىرلەردەن دە عالىمداردى قاتىستىرىپ وتىرمىز.
كورشىلەس ەلدەردىڭ ارحيۆ ماتەريالدارىمەن ءجىتى تانىسۋعا دا باسا ءمان بەرگەن ءجون.
بۇل قادام عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ اياسىن ەداۋىر كەڭەيتۋگە جول اشادى.
الاپات اشتىقتى باستان كەشكەن «عاسىر ناۋبەتى» كۋاگەرلەرىنىڭ ءتۇرلى ەستەلىكتەرىن جيناقتاۋ دا ماڭىزدى.
ماسەلەن، مەكەمتاس مىرزاحمەتۇلىنىڭ «قۇنداقتاعى قارىنداسى» جايلى ايانىشتى وقيعانى بارشاڭىز بىلەسىزدەر.
ەل ەسىندەگى مۇنداي جايتتاردى جازىپ الۋ جادىمىزدى جاڭعىرتادى.
وسى ايتىلعان باعىتتاردا مەملەكەتتىك ورگاندار سىزدەرگە قولداۋ كورسەتەدى دەپ ويلايمىز.
بۇگىن ورتامىزدا ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات قاناتۇلى ايماعامبەتوۆ، مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى راحمەتوللاقىزى رايىمقۇلوۆا، اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى ايدا عالىمقىزى بالاەۆا وتىر.
وسى مينيسترلىكتەر تاراپىنان عالىمدارعا ءتيىستى كومەك كورسەتىلەدى دەپ سەنەمىز.
قۇرمەتتى عالىمدار جانە زيالى قاۋىم وكىلدەرى!
اشارشىلىق – وتە كۇردەلى تاقىرىپ.
سوندىقتان الدىمىزدا تۇرعان تاعى ءبىر مىندەت – اشارشىلىقتىڭ سان ءتۇرلى سەبەپ-سالدارىن زەرتتەپ، سول كەزەڭدەگى شىنايى شىندىقتى قالپىنا كەلتىرۋ.
وبەكتيۆتى عىلىمي قورىتىندى جاساۋ ءۇشىن سول كەزدەگى كەڭەستىك جۇيەنى تولىقتاي قامتۋىمىز كەرەك.
سول تۇستاعى بولشەۆيكتىك بيلىكتىڭ ماقساتى، جوسپارى قانداي بولدى، ونى قالاي جۇزەگە اسىردى، قانداي قاتەلىكتەرى بولدى دەگەن ساۋالدارعا ناقتى جاۋاپ ىزدەۋىمىز قاجەت.
ول كەزدەگى ساياسي جانە ەكونوميكالىق احۋالدىڭ قانداي بولعانىن، سونداي-اق، تاپتىق كۇرەستى دە جان-جاقتى ساراپتاعان ءجون.
اشارشىلىققا تابيعي جاعدايدىڭ دا زاردابى تيگەنى بەلگىلى.
«جاۋ جاعادان العاندا، ءبورى ەتەكتەن» دەمەكشى، جەرگىلىكتى شولاق بەلسەندىلەردىڭ دە جاعدايدى ۋشىقتىرعانىن بىلەمىز.
مۇنىڭ بارلىعىن تياناقتى زەرتتەمەي اشارشىلىقتىڭ سەبەپ-سالدارىنا ءادىل باعا بەرۋ مۇمكىن ەمەس.
ءبىز اشارشىلىقتىڭ ەكى كەزەڭىنە دە وسىنداي كەشەندى كوزقاراسپەن كەلگەنىمىز ابزال.
ماسەلەن، 20-جىلدارداعى اشارشىلىققا كوبىنە اسكەري كوممۋنيزم، ازامات سوعىسى، كۇيرەگەن جۇيە جانە تابيعي جاعداي سەبەپ بولدى دەپ ايتىلادى.
ال، 30-جىلدارداعى اشارشىلىققا كەلەر بولساق، بۇل توتاليتارلىق جۇيەنىڭ قاتە ساياساتىنىڭ سالدارى ەكەنى انىق.
ويتكەنى، بىرجاقتى تاركىلەۋ جانە ۇجىمداستىرۋ ساياساتى دايىن ەمەس ورتادا جۇرگىزىلدى.
جوسپارلاۋ ىسىندە جەرگىلىكتى جەردىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنە، شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ فورماسىنا قاتىستى وبەكتيۆتىلىك بولعان جوق. وعان دالەل جەتىپ ارتىلادى.
مىسالى، ورتالىق بيلىك يندۋستريالدى دامۋ جاعىنان 50-100 جىلعا العا كەتىپ قالعان باتىس ەلدەرىن 5-10 جىلدا قۋىپ جەتەمىز دەگەن يدەيانى كوتەردى.
وسىنداي ەشقانداي عىلىمي نەگىزى جوق، تۇتاس ەلدىڭ جانە وڭىرلەردىڭ ەرەكشەلىگى ەسكەرىلمەگەن شەشىمدەر ۇلكەن قاسىرەتكە الىپ كەلدى.
سوعان قاراماستان توتاليتارلىق رەجيم كوزدەگەن ماقساتقا جەتۋدەن تايىنبادى.
ءتىپتى، وسى جولدا ادام ءومىرى دە ەسەپكە الىنبادى.
وسىنداي جۇيەسىز ءارى قاتىگەز ساياسات سالدارىنان ەلىمىزدى جاپپاي اشتىق جايلادى.
عالىمدارىمىز اشارشىلىق 2,5 ميلليونداي ادامنىڭ ءومىرىن قيدى دەپ ايتىپ ءجۇر.
بۇل مالىمەتتەردى دە مۇقيات زەرتتەپ، ناقتىلاۋ كەرەك.
جالپى، وسى ناۋبەت جىلدارىندا ءبىز حالقىمىزدىڭ جارتىسىنا جۋىعىنان ايىرىلىپ قالدىق.
ءبىر ميلليونان استام حالىق كورشىلەس ەلدەرگە بوسىپ كەتۋگە ءماجبۇر بولدى.
مال باسىنىڭ سانى ون ەسەگە قىسقارعانىن بىلەمىز.
بۇل جاعداي مىڭداعان جىلدىق تاريحي تامىرى بار ءداستۇرلى تۇرمىسىمىزدى ايتارلىقتاي كۇيرەتتى.
ءتىپتى، ۇلت رەتىندە جويىلىپ كەتۋ قاۋپى تونگەنى دە بەلگىلى.
* * *
توتاليتارلىق رەجيمنىڭ وسىنداي وزبىر ساياساتى كەڭەس وداعىنىڭ قۇرامىندا بولعان ەلدەردىڭ بارىندە جۇرگىزىلدى.
سونىڭ سالدارىنان قازاقستانمەن قوسا، ۋكراينا، بەلارۋس، مولدوۆا، رەسەيدىڭ بىرنەشە ايماعى، ونىڭ ىشىندە ەدىل بويى، سولتۇستىك كاۆكاز حالقى اشتىققا ۇشىرادى.
عالىمداردىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، 30-جىلدارداعى اشتىقتا كەڭەس وداعىندا جەتى ميلليوننان استام ادام كوز جۇمعان.
وسى تۇرعىدان العاندا، اشتىقتى بەلگىلى ءبىر ۇلتقا قاراتا جاسالعان قىلمىس دەپ ايتۋعا كەلمەيتىن شىعار.
بۇل – ەڭ الدىمەن، سول كەزدەگى بيلىك جۇيەسىنىڭ قاتە ساياساتىنىڭ اۋىر سالدارى.
اشارشىلىق – كەڭەس وداعىنىڭ قۇرامىندا ءومىر سۇرگەن حالىقتاردىڭ ورتاق تراگەدياسى دەگەنىمىز ورىندى.
سوندىقتان، اشارشىلىق تەك قازاق حالقىنىڭ عانا باسىنا تۇسكەن ناۋبەت ەمەس، بۇل بارشا ادامزاتتىڭ الاپات گۋمانيتارلىق قاسىرەتى دەپ ايتۋعا بولادى.
سول سەبەپتى، اشارشىلىق تاقىرىبىن ساياسيلاندىرماي، ەڭ الدىمەن، وعان عىلىمي تۇرعىدان قاراعانىمىز ابزال.
وسى ماقساتتا شەتەل عالىمدارىمەن دە بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋ ماڭىزدى.
مىنە، وسىنداي كەشەندى جۇمىستار ارقىلى عانا ءبىز اشارشىلىق تاقىرىبىنا ءادىل باعا بەرە الامىز دەپ ويلايمىن.
قۇرمەتتى جيىنعا قاتىسۋشىلار!
الداعى ۋاقىتتا وسى باعىتتاعى قۇندى زەرتتەۋلەر عىلىمي ورتادا عانا قالىپ قويماۋ كەرەك.
سوندىقتان عالىمدارىمىزدىڭ ەڭبەكتەرىن كەڭىنەن دارىپتەۋ ءۇشىن اقپاراتتىق قولداۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدىڭ ماڭىزى زور.
سول ارقىلى حالقىمىزدىڭ اشارشىلىق تۋرالى عىلىمي نەگىزدەگى اقپاراتقا قول جەتكىزۋىن قامتاماسىز ەتەمىز.
بۇل رەتتە جاس اۋديتورياعا باسىمدىق بەرگەن ءجون.
مەملەكەت باسشىسى 30 جىلدىق مەرەيتويدى اتاپ وتۋگە ارنالعان جيىندا شارالار نەگىزىنەن جاستارعا ارنالۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى.
سەبەبى، بارلىق باستاما بولاشاق ۇرپاقتىڭ يگىلىگى ءۇشىن ىسكە اسىرىلۋدا.
اشارشىلىق تاقىرىبىندا دا ءبىز وسى ۇستانىمنان اينىماۋىمىز كەرەك.
ويتكەنى، مۇنداي زوبالاڭدى حالىقتىڭ، اسىرەسە، وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ تەرەڭ ءبىلۋى – ماڭىزدى مىندەت.
مۇنىڭ ءبارى تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتۋعا، تاريحي سانامىزدى جاڭعىرتۋعا جانە ازاتتىقتىڭ قادىرىن تۇسىنۋگە سەپتىگىن تيگىزەدى.
بۇل رەتتە وزدەرىڭىزدەي تاريحشى عالىمدارىمىزدىڭ جانە زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ ەڭبەگى اسا ماڭىزدى.
بۇگىنگى كەزدەسۋ وسى باعىتتا جان-جاقتى زەرتتەۋلەر جۇرگىزىپ، اشارشىلىق تراگەدياسىنا شىنايى تاريحي كوزقاراس قالىپتاستىرۋعا ءوز ۇلەسىن قوسادى دەپ سەنەمىن.
وسى جولداعى جۇمىستارىڭىزعا تابىس تىلەيمىن.
نازار قويىپ تىڭداعاندارىڭىز ءۇشىن راحمەت!
Abai.kz