قازاقستاندا قالىپتاسقان دەموكراتيالىق احۋال  يگiلiكتەردi تۋدىرىپ قانا قويماي، قوعامنىڭ بۇرىن بايقالماعان كولەڭكەلى  تۇستارىن دا كوزىمىزگە شۇقىپ كورسەتە باستادى.    
ادامدى اماناتقا الۋ، سونىسى ءۇشىن اقى سۇراۋ، ءوزىن، وزىمەن قوسا باسقانى وتتى قارۋمەن جارىپ جىبەرۋ سەكىلدى سان الۋان جاعداياتتار قازىرگى كۇنى ساياسات كەڭiستiگiندە، ساۋدا-ساتتىق سالاسىندا، توتەنشە اسكەري وپەراتسيالار مەن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتiندە، تiپتi وتباسى جاعدايلارىندا دا جيi بوي كورسەتىپ قالىپ ءجۇر. ءومiردiڭ اششى قيىندىقتارى تىعىرىققا تiرەپ،  پىشاقتىڭ وتكىر جۇزiنەن جالاڭاياق جۇگiرتكەندەي تالايسىز تاعدىرىنا نالىعان ادام اففەكت ۇستiندە نەندەي دە بولسا كوزسiزدىككە بارادى عوي. «تۇرمىستىڭ اۋىرتپالىعى يتەرمەلەدى»، «سەبەپتەن-سەبەپسiز زورلىق- زومبىلىق كوردiم»، «اينالا ورتام تiلەك-ءوتiنiشiمدi قاناعاتتاندىرمادى»، «مەملەكەتتىڭ ءدىن سالاسىنداعى ساياساتىمەن كەلىسپەيمىن» دەيتىن سىڭايداعى ءار نارسەنى جەلەۋ ەتىپ، ومىردەن وپىق جەپ، بۇگىلىپ-تۇڭىلگەن ساتىندە جازىعى جوق بەيكۇنا ادامداردىڭ ومىرىنە قاۋىپ ءتوندىرۋ، بالالاردى كەپiلدiككە الۋ («كيدنەپينگ»), ءتىپتى جارىق دۇنيەنi تارك ەتiپ، وزگەنiڭ دە، ءوزiنiڭ دە ءومiرiن قيۋعا بەيiم تۇرۋ، قۇقىققا قايشى ارەكەتكە بارىپ، قوعامدىق قاتىناستارعا قولسۇعۋ جايتتارى كۇنبە-كۇن كۇندەلىكتى بولىپ جاتاتىن، جۇرتتى سەلت ەتكىزبەيتىن قاتارداعى وقيعاعا اينالىپ كەتۋ قاۋپى بار. سوڭعى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە بولىپ وتكەن جارىلىستار مەن اتىلىستار وسىنىڭ ناقتى ايعاعى.

قازاقستاندا قالىپتاسقان دەموكراتيالىق احۋال  يگiلiكتەردi تۋدىرىپ قانا قويماي، قوعامنىڭ بۇرىن بايقالماعان كولەڭكەلى  تۇستارىن دا كوزىمىزگە شۇقىپ كورسەتە باستادى.    
ادامدى اماناتقا الۋ، سونىسى ءۇشىن اقى سۇراۋ، ءوزىن، وزىمەن قوسا باسقانى وتتى قارۋمەن جارىپ جىبەرۋ سەكىلدى سان الۋان جاعداياتتار قازىرگى كۇنى ساياسات كەڭiستiگiندە، ساۋدا-ساتتىق سالاسىندا، توتەنشە اسكەري وپەراتسيالار مەن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتiندە، تiپتi وتباسى جاعدايلارىندا دا جيi بوي كورسەتىپ قالىپ ءجۇر. ءومiردiڭ اششى قيىندىقتارى تىعىرىققا تiرەپ،  پىشاقتىڭ وتكىر جۇزiنەن جالاڭاياق جۇگiرتكەندەي تالايسىز تاعدىرىنا نالىعان ادام اففەكت ۇستiندە نەندەي دە بولسا كوزسiزدىككە بارادى عوي. «تۇرمىستىڭ اۋىرتپالىعى يتەرمەلەدى»، «سەبەپتەن-سەبەپسiز زورلىق- زومبىلىق كوردiم»، «اينالا ورتام تiلەك-ءوتiنiشiمدi قاناعاتتاندىرمادى»، «مەملەكەتتىڭ ءدىن سالاسىنداعى ساياساتىمەن كەلىسپەيمىن» دەيتىن سىڭايداعى ءار نارسەنى جەلەۋ ەتىپ، ومىردەن وپىق جەپ، بۇگىلىپ-تۇڭىلگەن ساتىندە جازىعى جوق بەيكۇنا ادامداردىڭ ومىرىنە قاۋىپ ءتوندىرۋ، بالالاردى كەپiلدiككە الۋ («كيدنەپينگ»), ءتىپتى جارىق دۇنيەنi تارك ەتiپ، وزگەنiڭ دە، ءوزiنiڭ دە ءومiرiن قيۋعا بەيiم تۇرۋ، قۇقىققا قايشى ارەكەتكە بارىپ، قوعامدىق قاتىناستارعا قولسۇعۋ جايتتارى كۇنبە-كۇن كۇندەلىكتى بولىپ جاتاتىن، جۇرتتى سەلت ەتكىزبەيتىن قاتارداعى وقيعاعا اينالىپ كەتۋ قاۋپى بار. سوڭعى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە بولىپ وتكەن جارىلىستار مەن اتىلىستار وسىنىڭ ناقتى ايعاعى.
بۇل قۇبىلىستار ءبىزدىڭ توپىراقتا عىلىمي نەگىزدە بايىپتالۋى كەم ءتۇسىپ جاتقان، شەشىمىن تاپپاي تۇرعان كۇرمەۋى قالىڭ كۇردەلى ماسەلەلەر قاتارىنان ورىن الادى. بۇل ماسەلەلەر قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن عانا ارنايى دايىندالاتىن ادىستەمەلىك نۇسقاۋلىقتار تۇرىندە ەمەس، قوعامدىق كولەمدە اشىقتان-اشىق ەش بۇكپەسىز، ەگجەي-تەگجەيلى كەڭىنەن ءسوز ەتۋدى قاجەت ەتەتىن كۇن تارتىبىندە تۇرعان، تولعاعى جەتىپ پىسكەن ماسەلە دەپ بىلەمىز.

اتالعان سالاداعى مامانداردىڭ ايتۋى بويىنشا، مۇنداي وقيعا ورىن العان جاعدايدا، الدىمەن، اۋەلدە ەلەۋسىز كورىنگەن وقيعانىڭ، كەيىننەن ۇلكەن دابىراعا ۇلاسىپ كەتپەۋدىڭ جولدارىن قاراستىرىپ الۋ كەرەك ەكەن. ونىڭ بiردەن ءبiرى امالى - iس ناسىرعا شاپپاي تۇرىپ كەلiسسوز جۇرگiزۋ ارقىلى سول بويدا ماسەلەنىڭ شەشiمiن تابۋ بولىپ تابىلادى. كەلiسسوز جۇرگiزە الۋ شەبەرلiگiنiڭ قاجەتتiلiگi وسى جەردە ايقىن بايقالادى. بۇنىڭ ءوزى زامانا بولمىسىنا ساي قازىرگى قوعامىمىز قاجەت ەتىپ وتىرعان ريتوريكالىق (شەشەن سويلەۋ) ونەردىڭ كۇردەلى بولىگىن قۇرايتىنداي. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ، توتەنشە جاعداي مينيسترلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە كەلىسسوز جۇرگىزۋ شەبەرلىگىن مەڭگەرۋ اسا قاجەتتى كىسىلىكتى ءىس دەيتىنىمىز سوندىقتان. ايتسە دە بۇل تۇرعىدا حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىنىڭ ورنى دا الابوتەن ەرەكشە. ءبىزدىڭ ماقالامىزدىڭ ماقساتى دا وسى كەمشىن ءتۇسىپ جاتقان تۇستى بۇتىندەۋ.

...كەلiسسوز جۇرگىزۋ ءىسى ادامنىڭ جاساعان ارەكەتىنە، مەزگiلiنە، جىنىسىنا، جاسىنا، ءار سالاداعى قىزمەتتiك جاعدايلارىنا بايلانىستى جiكتەلەدى. كەلiسسوز جۇرگiزۋگە، ەڭ الدىمەن، كۇنالi ارەكەتكە بارعان ادامدى ەتەنە جاقسى تانيتىن، بولعان وقيعاعا قانىق نە سول ادامنىڭ مiنەز-قۇلقىنداعى ەرەكشەلiك قىرلارىن جاقسى بiلەتiن، بەلگىلى ءبىر وتباسىلىق، اعايىن-تۋىس جاقىندىعى بار، بiر سوزبەن ايتقاندا، جاۋاپتى ساتتە وعان ىقپال ەتە الاتىن بەدەلدi, ەپتi, دiلمار ادام تاڭدالىپ الىنادى. الدىمەن ول قوعامعا جات بۇل ارەكەتتىڭ استارىنا ءۇڭiلiپ، تۋىنداۋ توركىنىن انىقتاپ الۋى ءتيىس. ەكىنشىدەن،  ول كەلىسسوز كەزىندە كوڭiلگە قونىمدى، جۇرەككە تەز جەتەر ارقاۋى نىق، سوقىرعا تاياق ۇستاتقان¬داي دالەلدi دە دايەكتi, تايعا تاڭبا باسقانداي انىق تا ايقىن، ماعىنالى دا سالماقتى، قۇلىپ اشار كiلت سىقىلدى ءۋاجدi سوزدەردى با¬رىن¬شا ەكشەپ، قىرلاپ، تاڭداپ قولدانۋى ءتيىس. جاس بالاعا پىشاق ۇستاتقانداي ەبەدەيسىز سوزدەر مۇندايدا مۇلدەم ايتىلماۋى قاجەت. قوينىنا ساپىن تىققان كiسا¬پiر¬دەي اشىنعان ادامنىڭ كوكەيiن تەسكەن تۇيتكiل، جەكە باستىڭ وكپە-نازى، iشiن ۋداي اشىتقان سەبەپتەردىڭ ءتۇيiنiن سەيىلتۋ ماقساتىندا ءوربيتىن اڭگiمەنىڭ ارقاۋى - ەر¬تەڭ-اق بارماق شايناتار بەيبەرەكەت ءiسىنiڭ قاپىدا جاسالعان ورەسكەل قاتەلiگiنە كو¬زiن جەتكiزەردەي ۋاجدە قۇرىلعانى دۇرىس. قىزىعى تاۋسىلماس عۇمىردىڭ تاتتiلiگi, ال¬داعى كۇننiڭ ماندiلiگi تۋرالى ايتىلاتىن از-كەم ءسوزدiڭ ءوزى مول ماعىنالى، ىقشام دا شىمىر،  جۇرەككە جىلۋ قۇيار ءۇمiت ساۋلەسiندەي ەرiكسiز يلاندىرىپ، تياناقتى دا ءدا¬لەلدi بولعانى ءلازiم. تولعاۋى توقسان ءسوز ونەرىنىڭ قاجەتتىلىگى وسى جەردە ايقىن كورىنەدى. مۇندايدا قىزمەت سالاسىنا قاراي ايتىلاتىن تەرميندىك اتاۋلى سوزدەر قولدانۋعا الدەقايدا تيiمدi بولىپ تابىلادى. بۇل ىڭعايداعى سوزدەر كوبىنە-كوپ كوكەيگە تەز جەتىپ، بىردەن-اق كوڭىل تورىنەن ورىن تابارى قاق. ناقتىلاي ايتقاندا، سويلەسۋ شەبەرلىگىن مەڭگەرۋ قىزمەتكەر ءۇشىن ەڭ باستى تالاپ ەكەنى ايدان انىق بولىپ وتىر.
سويلەۋ ونەرiنiڭ ەتيكالىق تۇجىرىمدارمەن باي¬ى¬تالۋى دا كەزەگىن كۇتىپ تۇرعان وزەكتى شارۋا. زادى، كەلىسسوز جۇرگىزۋ ونەرىنىڭ قىر-سىرىن قاۋزاپ اشۋ، تىڭعىلىقتى زەرتتەۋ - وسى كۇننىڭ ەنشىسىندەگى ءزارۋ ماسەلە ەكەنىنە كوزىمىز كۇندە جەتىپ وتىر.  بۇل جايتتان ەل ءىشىنىڭ دە حاباردار بولىپ جۇرگەنى دۇرىس. ويتكەنى، جىلۋى كەم ومىردە جىلى سوزگە ەسە تيمەي بارادى.

ەلەۋجان سەرىموۆ،
پوليتسيا پولكوۆنيگى،
زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى

«اباي-اقپارات»