رەسەيمەن كەلىسسوز جۇرگىزۋ مۇمكىن ەكەس ەكەنىن اقش پەن باتىس جاقىندا عانا ءتۇسىندى. بۇل ۋكراينانىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى لەونيد كراۆچۋكتىڭ ايتقانى. لەونيد كراۆچۋك قازىر ۋكراينانىڭ دونباسىنداعى جاعدايدى رەتتەۋ جونىندەگى ۇشجاقتى بايلانىس توبىنداعى ۋكراينا دەلەگاتسياسىنا جەتەكشىلىك جاسايدى ەكەن.

2 ءساۋىر كۇنى «ۋكراينا» تەلەارناسىنداعى «ساۆيك شۋستەردىڭ ءسوز بوستاندىعى» دەگەن باعدارلاماعا قاتىسقان لەونيد كراۆچۋك: «دونباستا سودىرلار اتىستى توقتاتا ما، جوق پا، ونى رەسەي شەشەدى»، - دەپتى.

«باستى فيگۋرا وردلو-داعى (دونەتسكى مەن لۋگانسكىدەگى جەكەلەگەن اۋداندار) اسكەري باسقارما ەمەس، رەسەي! اتىستى توقتاتۋ-توقتاتپاۋ تۋرالى شەشىمدى سولار قابىلدايدى. وردلو كرەمل قالاي بۇيىرادى، سولاي ارەكەت ەتەدى. باستى ماسەلە – رەسەيدىڭ ءوزى قازىر اتىستى توقتاتقىسى كەلمەيدى. مىسالى رەتىندە ايتا كەتەيىن، ءبىز وتكەن سارسەنبىدە وتكىزگەن جينالىستا ماسەلەنىڭ وتە كۇردەلى ەكەنىن، ءتورت اسكەري قىزمەتكەرىمىز قازا تاۋىپ، ەكەۋى جاراقاتتانعانىن ەسكەرە وتىرىپ، مەن تاراپتارعا اتىستى توقتاتىپ، بەيبىت كەلىسسوزدەردى قايتا جانداندىرۋ تۋرالى سۇىنىس ايتتىم»، - دەيدى كراۆچۋك.

كراۆچۋكتىڭ ايتۋىنشا، ەقىۇ وكىلدەرى حاليت چەۆيك پەن حايدي گراۋ بۇل يدەيانى قولداپ، مالىمدەمە ءماتىنىن ۇسىنعان. ال رەسەيدىڭ دونباستاعى وكىلى بوريس گرىزلوۆ رەسەي ءمۇنداي ۇندەۋدى قولدامايتىنىن ايتقان.

«سودان كەيىن رەسەيدىڭ دونباستاعى وكىلى بوريس گرىزلوۆ رەسەي مۇنداي ۇندەۋدى قولدامايتىنىن ايتتى. ولار باس تارتتى ... دەمەك، رەسەي دە، ونىڭ سەرىكتەرى دە اتىستى توقتاتۋعا جانە دونباستاعى بەيبىتشىلىككە دايىن ەمەس. ولارعا دونباسستاعى تىنىشتىق قاجەت ەمەس. بۇل ەڭ باستىسى! ءبىز وسىدان قورىتىندى شىعۋعا ءتيىسپىز. دونباستاعى شيەلەنىستى جالپى كونتەكستە قاراۋ كەرەك»، - دەدى كراۆچۋك.

ونىڭ ايتۋىنشا، كسرو-نىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى ميحايل گورباچەۆ پەن رەسەي پرەزيدەنتى بوريس ەلتسين «رەسەي فەدەراتسياسى دەموكراتيا، بوستاندىق، ادام قۇقىعى باعىتىندا رەفورما جاساعىسى كەلەدى» دەگەن يلليۋزيا تۋدىردى جانە باتىس وعان سەندى.

«ءبىز، ءبارىمىز اقش-تىڭ ەكس-پرەزيدەنتى دجوردج بۋشتىڭ، ۇلىبريتانيانىڭ بۇرىنعى پرەمەر-ءمينيسترى مارگارەت تەتچەردىڭ جوعارى راداداعى سويلەگەن سوزدەرىن بىلەمىز. مەن كوپتەگەن شەتەل باسشىلارىمەن كەزدەسكەنىمدە، ولار مەنەن: «پرەزيدەنت مىرزا، ماسكەۋ بۇعان قالاي قارايدى دەپ ويلايسىز»، - دەپ سۇرايدى.

مىنە، سوڭعى بىرەر ايدىڭ شەگىندە عانا اقش-قا دا، باتىسقا دا رەسەيمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ مۇمكىن ەمەستىگى ايقىن بولدى. سولجەنيتسىن ايتقانداي، رەسەيدىڭ دوستارى جوق: ونىڭ دۇشپاندارى مەن بوداندارى (قۇلدارى) بار. بۇگىندە رەسەيدىڭ جاۋى – ۋكراينا، ال بودانى – بۇل بەلارۋس»، - دەدى كراۆچۋك.

2014 جىلى رەسەي قىرىمدى اننەكسيالاعاننان كەيىن، ۋكراينانىڭ شىعىسىندا قارۋلى باسقىنشىلىق جاسادى. شايقاس ءبىر جاعىنان ۋكراينا قارۋلى كۇشتەرى مەن ەكىنشى جاعىنان دونەتسك پەن لۋگانسك وبلىستارىنىڭ ءبىر بولىگىن باقىلايتىن رەسەي اسكەرى مەن رەسەي قولداعان «سودىرلار» اراسىندا ءجۇرىپ جاتىر. كورسەتىلگەن فاكتىلەر مەن دالەلدەرگە قاراماستان، رەسەي بيلىگى ءوزىنىڭ ۋكرايناعا باسىپ كىرۋىن مويىندامايدى. بۇل رەسمي پوزيتسيا.

پۋتيندىك رەسەيدىڭ سىرتقى ساياساتتاعى ماڭىزدى وقيعا دەپ اتالاتىن وقيعا – بۇل 2014 جىلى قىرىمنىڭ «تىركەۋ پورتىنا ورالۋى». ونىمەن قوسا، ۋكراينانىڭ دونەتسك جانە لۋگانسك وبلىستارىنىڭ شامامەن ۇشتەن ءبىر بولىگىن ۋكراينادان تارتىپ الۋى. قازىر، وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، ول جەرلەردى «دنر» جانە «لنر» دەپ اتايدى. بۇل تەرريتوريالار ۋكراينانىڭ بۇكىل اۋماعىنىڭ شامامەن 10%-ىن قۇرايدى، ال 2014 جىلدىڭ باسىندا ۋكراينا حالقىنىڭ 10%-ى وسى تەرريتوريالاردا تۇردى.

ەندىگى رەسەي ۋكراينانى ءبىرجولا جوعالتقانى انىق. بۇل تەرريتوريانىڭ 90%-ى جانە قازىرگى ۋكراينانىڭ حالقىنىڭ 90%-ىن قۇرايدى (شامامەن 40 ميلليون ادام). بۇگىنگى ۋكراينا 2008 جىلدان كەيىنگى گرۋزيا سياقتى، جانە بىرنەشە مارتە ناتو اسكەري كۇشتەرىمەن بىرلەسكەن اسكەري جاتتىعۋلار وتكىزدى. بىرنەشە رەت ەۋروپالىق وداق پەن ناتو-عا كىرۋگە نيەت ءبىلدىردى. جاقىن ارادا ەلدە سولتۇستىك اتلانتيكالىق اليانستىڭ بازاسى پايدا بولۋى مۇمكىن. قالاي بولعاندا دا، بۇل تاقىرىپ قازىر ۋكراينادا وتە جوعارى دەڭگەيدە، اشىق تالقىلانىپ جاتىر.

رەسەيدىڭ ۋكراينادان ايىرىلۋى – بۇل ءوزارا ساۋدانىڭ كۇرت تومەندەۋىنەن بولاتىن ۇلكەن ەكونوميكالىق شىعىندار تۋرالى ايتپاعاندا، رەسەي ءۇشىن ناعىز وركەنيەتتىك اپات. ال قىرىمنىڭ جانە شىن مانىندە دونباستىڭ شىعىس بولىگىنىڭ رەسەيگە قوسىلۋى – ۋكراينانىڭ قالعان بولىگىنىڭ شىعىنىن وتەمەيدى. بۇل بۇكىل الەمگە تۇسىنىكتى نارسە.

كەرىمسال جۇباتقانوۆ،

قازاق - ورىس حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى

Abai.kz