"قازاقستاندا قىتاي كومپانيالارى سالىنادى" دەگەن كۇننەن باستاپ، ەل ىشىندە داۋ تولاستار ەمەس. حالىقتىڭ ءبىر بولىگى قىتاي كومپانيالارى ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ءبىر كەپىلى بولماق دەسە، ەكىنشى ءبىر بولىگى كومپانيا ەكسپانسيانىڭ جۇمساق ءتۇرى دەۋدە. كوپشىلىك قىتاي كومپانيالارى ارقىلى مىڭداعان قىتاي ازاماتتارى ەلىمىزگە كىرىپ، قايتا شىقپاي، ازاماتتىق الۋى مۇمكىن دەگەن كۇدىكپەن وتىر. 

قىتاي قازاقستانعا ينۆەستيتسيا قۇيۋشى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. انىعى العاشقى بەستىكتە. ونىڭ مۇناي جانە گاز سالاسىنا قۇيعان ينۆەستيتسيالارى ملردتاعان دوللارعا جەتەدى. سوڭعى ۋاقىتتا رەسمي بەيجىڭ ەلىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ۋران، تاۋ-كەن وندىرىسىنە دە قارجى قۇيۋدى ارتتىردى.

28 ءساۋىر كۇنى قر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ پەن قحر كوممەرتسيا ءمينيسترى ۆان ۆەنتاو ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا كەلىستى.

پاندەميانىڭ ءورشىپ تۇرعانىنا قاراماستان، 2020 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ەكى ەل اراسىنداعى ءوزارا ساۋدا 4%-عا ءوسىپ، 15,4 ملرد دوللاردى قۇراعان. بۇل رەتتە، قىتايعا ەكسپورت 9 ملرد دوللار، ال قىتايدان يمپورت 6,4 ملرد دوللاردى قۇراپ وتىر. وسىنىڭ ءوزى بەيجىڭ مەن نۇر-سۇلتان اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسىنىڭ جاڭا قارقىنعا كوتەرىلگەنىنىڭ كورسەتكىشى.

يندۋستريالىق-ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىق باعدارلاماسى اياسىندا 24,5 ملرد دوللارعا 56 زاماناۋي كاسىپورىن سالۋ جوسپارلانۋدا. قازاقستان اۋماعىنداعى بىرلەسكەن قازاقستان-قىتاي كاسىپورىندارىنىڭ سانى 700دەن اسىپ وتىر. وسى رەتتە كوپشىلىك كوكەيىندە ۇلكەن سۇراق تۋىندايدى: بۇل ينۆەستيتسيا ما، الدە ەكسپانسيا ما؟

ارينە، ينۆەستيتسيا قۇيۋ، ءوزارا پايدا تابۋ جاھاندىق نارىقتىڭ ءبىر ەرەجەسى. دەگەنمەن قىتايمەن ساۋدا جاساپ، ينۆەستيتسياسىنا تاۋەلدى بولعان ەلدەردىڭ تاۋەلسىزدىگىن باسەكەگە تىگىپ جاتقانىن دا كورىپ وتىرمىز. بەيجىڭنەن قارىز الىپ، قايتارا الماعان قانشا ەل جەرىنەن ايىرىلىپ، پورتتارىن سىيعا بەرگەنىن وقىپ وتىرمىز. كۇدىكتەنبەسكە امال جوق.

قىتاي بيلىگىمەن جاسالعان بارلىق كەلىسىمدى اشىق جاريالاپ، كاسىپورىندارداعى جۇمىسشىلاردىڭ سانىن، ازاماتتىعىن ناقتى كورسەتپەي، ەلدىڭ كۇدىگى سەيىلمەيدى. كوكەيدەگى "بۇل ينۆەستيتسيا ەكسپانسياعا باستار جول" اتتى سەكەم ءبىر ساتكە بولسىن جوعالمايدى.

كا مىرزا

Abai.kz