سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2446 0 پىكىر 8 شىلدە, 2009 ساعات 08:50

شالقار ەستەن. كىشكەنە ارالدىڭ داڭقتى ۇلانى

وسىدان 22 جىل بۇرىن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى الەم چەمپيوناتىندا كۋبالىق بوزبالا فەليكس ساۆون قارسىلاستارىن تەگىس قاپى قالدىرىپ، چەمپيون اتاندى. بوكس ماماندارى بوستاندىق ارالىندا تاعى ءبىر جاس تالانتتىڭ ەڭسە كوتەرىپ كەلە جاتقانىن ءسوز ەتىستى.
راسىندا دا كوپ ۇزاماي-اق فەليكستىڭ ەسىمى الەمگە ايگىلى بولا باستادى. ونىڭ سالماعىندا ونەر كورسەتەتىن بوكسشىلار ءۇشىن كۋبالىق شەبەر الىنباس قامالعا اينالدى. داڭقتى باپكەر السيدەس ساگاررادان ءتالىم العان ول الدىمەن 1986 جىلى وتكەن الەم چەمپيوناتىندا التىننان القا تاعىندى. سول جىلى ساۆون بار-جوعى ون توعىزدا ەدى. ال 1987 جىلى، جيىرما جاسىندا فەليكس امەريكا قۇرلىعىن ۇلى دۇبىرگە تولتىراتىن پانامەريكالىق ويىنداردا تاماشا ونەرىمەن دارالانىپ، چەمپيون اتاندى. ىلە-شالا الەم كۋبوگى جولىنداعى ايتۋلى سىندا دا ونىڭ كۇرزى جۇدىرىعىنا شىداس بەرەر قارسىلاس تابىلمادى. ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ەكى بىردەي ۇلكەن دودادا توپ جارعاننان سوڭ فەليكس كۋبانىڭ ماڭداي الدى بوكسشىسىنا اينالدى. 1989 جىلعى الەم چەمپيوناتىنا التىننان باستى ۇمىتكەرلەردىڭ ءبىرى رەتىندە كەلگەن ول سپورت ماماندارىنىڭ بولجامىن راسقا شىعارىپ، ەكى دۇركىن الەم چەمپيونى اتاندى.
ارادا ءبىر جىل وتكەندە ساۆون ەكىنشى مارتە الەم كۋبوگىندا ۇزدىك شىقتى. مۇنىمەن قوسا اقش- تىڭ سيەتلىندە الاۋى تۇتانعان ىزگى نيەت ويىندارىندا دا ساگاررا شاكىرتى جەڭىس تۇعىرىنىڭ ەڭ بيىك ساتىسىنا كوتەرىلىپ، كۋبا ەلىنىڭ جانكۇيەرلەرىنە ۇلكەن جەڭىس سىيلادى.

وسىدان 22 جىل بۇرىن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى الەم چەمپيوناتىندا كۋبالىق بوزبالا فەليكس ساۆون قارسىلاستارىن تەگىس قاپى قالدىرىپ، چەمپيون اتاندى. بوكس ماماندارى بوستاندىق ارالىندا تاعى ءبىر جاس تالانتتىڭ ەڭسە كوتەرىپ كەلە جاتقانىن ءسوز ەتىستى.
راسىندا دا كوپ ۇزاماي-اق فەليكستىڭ ەسىمى الەمگە ايگىلى بولا باستادى. ونىڭ سالماعىندا ونەر كورسەتەتىن بوكسشىلار ءۇشىن كۋبالىق شەبەر الىنباس قامالعا اينالدى. داڭقتى باپكەر السيدەس ساگاررادان ءتالىم العان ول الدىمەن 1986 جىلى وتكەن الەم چەمپيوناتىندا التىننان القا تاعىندى. سول جىلى ساۆون بار-جوعى ون توعىزدا ەدى. ال 1987 جىلى، جيىرما جاسىندا فەليكس امەريكا قۇرلىعىن ۇلى دۇبىرگە تولتىراتىن پانامەريكالىق ويىنداردا تاماشا ونەرىمەن دارالانىپ، چەمپيون اتاندى. ىلە-شالا الەم كۋبوگى جولىنداعى ايتۋلى سىندا دا ونىڭ كۇرزى جۇدىرىعىنا شىداس بەرەر قارسىلاس تابىلمادى. ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ەكى بىردەي ۇلكەن دودادا توپ جارعاننان سوڭ فەليكس كۋبانىڭ ماڭداي الدى بوكسشىسىنا اينالدى. 1989 جىلعى الەم چەمپيوناتىنا التىننان باستى ۇمىتكەرلەردىڭ ءبىرى رەتىندە كەلگەن ول سپورت ماماندارىنىڭ بولجامىن راسقا شىعارىپ، ەكى دۇركىن الەم چەمپيونى اتاندى.
ارادا ءبىر جىل وتكەندە ساۆون ەكىنشى مارتە الەم كۋبوگىندا ۇزدىك شىقتى. مۇنىمەن قوسا اقش- تىڭ سيەتلىندە الاۋى تۇتانعان ىزگى نيەت ويىندارىندا دا ساگاررا شاكىرتى جەڭىس تۇعىرىنىڭ ەڭ بيىك ساتىسىنا كوتەرىلىپ، كۋبا ەلىنىڭ جانكۇيەرلەرىنە ۇلكەن جەڭىس سىيلادى.
1991 جىلعى الەم چەمپيوناتىنا قاتىسقان كۋبالىقتار ءداستۇرلى تۇردە جەمىستى ونەر كورسەتتى. قالىڭ جانكۇيەر قارا قابىلانداردىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن ءاربىر جەكپە-جەكتى جىبەرىپ الماۋعا تىرىستى. اسىرەسە، فەليكس ساۆوننىڭ ونەرىن تاماشالاۋعا نيەت ەتكەنەدەردىڭ قاراسى كوپ بولادى. ال ءوز كەزەگىندە ساۆون ءۇمىت ارتقان تىلەۋلەستەرىن جەرگە قاراتپادى. بارلىق كەزدەسۋلەرىن ءساتتى اياقتاعان جيىرما ءتورت جاسار كۋبالىق الەم چەمپيونى دەگەن قۇرمەتتى اتاققا ءۇشىنشى رەت قول جەتكىزدى. سونداي-اق وسى جىلى پانامەريكالىق ويىنداردىڭ ەكى دۇركىن جەڭىمپازى بولىپ تا تانىلدى.
الەمدىك دودادان وزىنە شەندەسەر قارسىلاس تاپپاعان فەليكس يسپانيانىڭ بارسەلوناسىندا وتەتىن وليمپيادا ويىندارىنا تىڭعىلىقتى دايىندالا باستادى. الدىن-الا بولجامدار جاساۋعا قۇمار ماماندار بارسەلونادا توپ جاراتىن بوكسشىلاردىڭ اراسىنا ساۆوندى دا ەنگىزدى. 1992 جىلعى وليمپيادا ساۆون ءۇشىن تىم ءساتتى اياقتالدى. بۇعان دەيىن بارلىق دەرلىك اتاقتاردى يەلەنىپ ۇلگەرگەن تالانتتى بوكسشىعا وليمپيادا چەمپيونى دەگەن تەڭەۋ عانا جەتىسپەي تۇرعان ەدى. كۋبا ەلىنىڭ ۇكىلى ءۇمىتى 91 كەلى سالماق دارەجەسىندە قارسىلاستارىن تەگىس ۇتىپ، اتالعان ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىردى.
جەر شارىنىڭ ۇزدىك بوكسشىلارى 1993 جىلى كەزەكتى الەم چەمپيوناتىندا باس قوستى. بۇل جارىسقا اركىم ءوز ماقسات-جوسپارىمەن كەلەرى انىق. توماعاسى جاڭا سىپىرىلعان جاستارعا ەڭ العاشقى ۇلكەن سىناق بولسا، تالاي سىندا شىڭدالعان تارلانبوزداردىڭ كەيبىرەۋى ءۇشىن بۇل - بالكىم، وليمپياداداعى ساتسىزدىكتىڭ ەسەسىن قايتارۋعا بەرىلگەن مۇمكىندىك بولۋى ىقتيمال. تاعى بىرەۋلەر ءۇشىن ول - سول وليمپيادالىق دوداداعى جەتىستىكتىڭ جايدان-جاي ەمەستىگىن دالەلدەۋدىڭ رەتى. مىنە وليمپيادا التىنىنىڭ بۋىنا ماساتتانعان فەليكستىڭ دە الەمدىك سايىستا ءبىر جىل بۇرىنعى جەڭىستىڭ كەزدەيسوق كەلمەگەندىگىن دالەلدەۋى قاجەت ەدى. ول بۇل جولى دا رينگ تورىندە ەركىن ويقاستاپ، الەمدى ءتورتىنشى رەت مويىنداتتى.
1994 جىلى ءۇشىنشى مارتە الەم كۋبوگىن ۇتتى. ال كەلەر جىلى ول ءوزىن عانا ەمەس سەنىس ارتقان كۋبا حالقىن تەگىس تاعى دا تولاعاي تابىسقا كەنەلدى. الدىمەن پانامەريكالىق ويىنداردا توپ جارىپ، امەريكا قۇرلىعى ءۇشىن ماڭىزى اسا جوعارى سانالار وسىناۋ جارىستىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى اتاندى. سونىمەن قاتار ساۆون ءوزى ەڭ العاش ون توعىز جاسىندا باق سىناعان الەم چەمپيوناتىنا قايتا قاتىسىپ، بارلىق جەكپە-جەگىن جەڭىسپەن اياقتادى. بۇل - ونىڭ الەمدىك دودادا بەسىنشى رەت توپ جارۋى بولاتىن. وسى جىلى ونىڭ قانجىعاسى سانكت-پەتەربوردا وتكەن ىزگى نيەت ويىندارىندا دا مايلانىپ،  التىن جۇلدەگە قول جەتكىزدى.
1996 جىلعى اتلانتا وليمپياداسىنا اتتانعان كۋبالىقتاردىڭ باستى ۇمىتتەرى بوكسشىلارى بولعانى ءسوزسىز. بوستاندىق ارالىنىڭ وكىلدەرى كەز-كەلگەن سالماق دارەجەسىندە تەك قانا جۇلدە ءۇشىن باسەكەگە تۇسەرى بەسەنەدەن بەلگىلى. الاقانداي ەلدىڭ نازارى اسىرەسە فەليكس ساۆونداي ارداقتى ۇلدارىنا اۋعانى ايدان انىق. ساگاررا اكەلگەن شەبەرلەردىڭ وسالى بولماسى ءمالىم، بىراق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا سۇحبات بەرىپ، ساۋەگەيلىك تانىتقانداردىڭ دەنى 91 كەلىدەگى باس جۇلدە ساۆونعا تيەسىلى بولارىن ايتىستى. دۋالى اۋىز ماماندار قاتەلەسپەدى دە. ساگاررانىڭ سايىپقىرانى وزىمەن قولعاپ تۇيىستىرگەننىڭ ءبارىن سابادى. اتلانتا كوگىندە كۋبانىڭ جالاۋى جەلبىرەپ، ءانۇرانى قالىقتادى. تالاي نامىستى جاننىڭ جانارىنا جاس ءۇيىرىلدى. ساۆون ەكى دۇركىن وليمپيادا چەمپيونى اتاندى.  
سول تۇستا ول ءوزى قاتىسقان جارىستاردىڭ بارىندە قارسىلاس شىداتپاي، ۇزدىك شىعىپ ءجۇردى. جەڭىلمەستەي كورىنگەن ساۆونعا دا جەڭىلىستىڭ اششى ءدامى جاقسى تانىس. بەس رەت قاتارىنان ۇتقان الەم چەمپيوناتىن التىنشى رەت باعىندىرۋ فەليكستىڭ قولىنان كەلمەدى. بارلىق كەزدەسۋلەرىن جاقسى اياقتاپ كەلگەن ول ءدال وردا بۇزار وتىز جاسىندا وپىق جەدى. چەمپيوناتتىڭ ۋىستا تۇرعانداي بولعان التىن جۇلدەسى سۋسىپ ءتۇسىپ، وزگەنىڭ باعىن اشتى. بۇعان ەڭسەسىن تۇسىرگەن كۇمىس جۇلدە بۇيىردى.
ەل ىشىندە «ساۆون قارتايدى»; «ءداۋىرلى شاعى اياقتالدى»; «بوكسپەن قوشتاسقانى ءجون عوي...» دەگەندەي گۋ-گۋ اڭگىمە تارالدى. وتىزعا اياق باسقان بوكسشىعا مۇسىركەي قاراعاندار دا بولدى. جۇرتتىڭ ءبارى «ۇلى بوكسشى ەندى قانداي شەشىم قابىلدار ەكەن؟» دەپ ەلەڭدەستى. بىراق ءبىراز ۇزىلىستەن سوڭ ساۆون رينگ تورىنەن قايتا كورىنە باستادى. الدا 2000 جىلى سيدنەيدە وتپەك وليمپيادا ويىندارى تۇردى. سپورت سۇيەر قاۋىم ءۇشىن تورتجىلدىقتىڭ باستى وقيعاسى سانالار وليمپيادانىڭ ورنى ەرەكشە بولەك. وسى بايراقتى باسەكەدە باق سىنار سپورتشى ءۇشىن دە ول اسقار شىڭنىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى ەكەنى ءسوزسىز. ال ونى ءۇش رەت باعىندىرۋ - تەك ۇلىلاردىڭ عانا قولىنان كەلەر ءىس، ماڭدايىنا بۇيىرار باق. بوكستا سيدنەي وليمپياداسىنا دەيىن وسى بيىككە تەك ەكى ادام عانا شىعا العان ەدى. ونىڭ ءبىرى - ۆەنگردىڭ ءبىرتۋار ۇلى لاسلو پاپپ بولسا، ەكىنشىسى ارينە كۋبالىق تەوفيليو ستيۆەنسون ەدى.
سونىمەن سپورتشىلاردى سەرگەلدەڭگە سالعان سيدنەي وليمپياداسى دا باستالدى. بۇل سىنعا كۋبا بوكس قۇراماسىنىڭ كوشباسشىسى رەتىندە ەكى دۇركىن وليمپيادا جانە بەس دۇركىن الەم چەمپيونى فەليكس ساۆون دا ءتۇستى. وتىز ءۇش جاسقا قادام باسقان ول اۆستراليا جەرىندە جىگەرى تاسىعان جاس جىگىتتەي ونەر كورسەتتى. ءاربىر جەكپە-جەك سايىن شيراي تۇسكەن ساۆون جارتىلاي فينالدا 1999 جىلعى الەم چەمپيونى امەريكالىق مايكل بەننوتتى (حيۋستونداعى چەمپيوناتتا تورەلىككە نارازىلىعىن بىلدىرگەن فەليكس وسى بەننوتپەن كۇش سىناسۋى ءتيىس فينالدان باس تارتقان بولاتىن), اقتىق باسەكەدە رەسەيلىك يبراگيموۆتى ۇتتى. شاكىرتىنە ريزا بولعان ساڭلاق باپكەر ساگاررانىڭ قۋانىشىندا شەك بولمادى. ويتكەنى ءساتى ءتۇسىپ، كىشكەنتاي عانا ارالدىڭ ەكىنشى ۇلانى كۇللى الەمدى تامساندىردى، وليمپيادانىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى اتانادى.  
ۇلى جەڭىسىنەن سوڭ فەليكس ساۆون ۇلكەن سپورتپەن قوش ايتىسۋعا ءماجبۇر بولدى. وعان AIBA - نىڭ (حالىقارالىق اۋەسقوي بوكس فەدەراتسياسى) ەرەجەسى سەبەپ بولدى. ونىڭ نەگىزىندە، جاسى وتىز تورتتەن اسقان بوكسشىلار حالىقارالىق جارىستارعا جىبەرىلمەيتىن ەدى. بىراق، ساۆوننىڭ رينگتەن كوتەرىڭكى كەۋدەمەن كەتكەنى انىق. كۋبا بوكس مەكتەبىنىڭ ابىرويىن اسپانداتىپ، داڭقتى وتانداسى تەونىڭ جەتىستىگىن قايتالادى. سپورتشى ءۇشىن وليمپيادانىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى دەگەن اتاقتان قىمبات نە بولسىن؟

 

 

فەليكس ساۆون 20- عاسىردىڭ سوڭعى ونجىلدىعىنىڭ ەڭ ۇزدىك اۋەسقوي بوكسشىسى بولىپ تانىلدى.
2009 جىل.

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1472
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3248
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5441