وسىدان جيىرما التى جىل بۇرىن كانادا ەلىندە جيىرما ءۇش جاستاعى كەڭەس بوكسشىسى ۆالەري ابادجيان كۇللى وتانداستارىن قۋانتىپ، تاريحي جەڭىسكە جەتتى. بۇل قاراشا ايىنىڭ ورتا شەنىندە مونرەالدا وتكەن الەم كۋبوگىنداعى باسەكەلەر بولاتىن. ۆورونەج بوكس مەكتەبىنىڭ تۇلەگى سول كۇنى فينالدىق جەكپە-جەكتى ۇتىپ، ءوزىنىڭ سپورتتىق عۇمىرىنداعى ەڭ بيىك بەلەستى باعىندىرىپ قانا قويعان جوق، سونداي-اق كسرو بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرىنىڭ اراسىندا تۇڭعىش رەت اسا اۋىر سالماقتا امەريكالىق قارسىلاسىن جەڭگەن سپورتشى رەتىندە دە تانىلدى. بۇعان دەيىن امەريكالىقتاردىڭ «جەكە مەنشىك» سالماق دارەجەسى سانالىپ كەلگەن 91 كەلىدەن جوعارىداعى سايىستاردا بىردە-ءبىر كەڭەستىك بوكسشىنىڭ باعى جانىپ كورمەگەن ەدى. وسىلايشا، ۆالەري ابادجيان كوپ جىلدار بويى قالىپتاسقان ءداستۇردى بۇزىپ، الەم كۋبوگىنا يە بولدى. شىندىعىن ايتۋ كەرەك بايراقتى سىندا ول بار بولعانى ەكى كەزدەسۋ وتكىزدى. اسا اۋىر سالماقتا باسەكەلەستىكتىڭ تومەن بولۋىنا بايلانىستى بىردەن جارتىلاي فينالدا ونەر كورسەتىپ، الدىمەن بولگارلىقتى تىزە بۇكتىردى، سودان سوڭ بۇكىل جانكۇيەرلەردىڭ نازارىن وزىنە اۋدارتقان اقتىق باسەكەدە امەريكالىقتاردىڭ ۇكىلى ءۇمىتى دجونني كەيستىڭ جىگەرىن قۇم ەتتى. بۇل قازىر بىزدەر ءۇشىن قاتارداعى وقيعا سياقتى كورىنەرى انىق. بىراق ءدال سول شاقتا، الەمدى قاق ءبولىپ الۋعا ۇمتىلعان بىتىسپەس قوس ساياسي جۇيە ءۇشىن ءباسى بولەك باسەكە بولاتىن.

وسىدان جيىرما التى جىل بۇرىن كانادا ەلىندە جيىرما ءۇش جاستاعى كەڭەس بوكسشىسى ۆالەري ابادجيان كۇللى وتانداستارىن قۋانتىپ، تاريحي جەڭىسكە جەتتى. بۇل قاراشا ايىنىڭ ورتا شەنىندە مونرەالدا وتكەن الەم كۋبوگىنداعى باسەكەلەر بولاتىن. ۆورونەج بوكس مەكتەبىنىڭ تۇلەگى سول كۇنى فينالدىق جەكپە-جەكتى ۇتىپ، ءوزىنىڭ سپورتتىق عۇمىرىنداعى ەڭ بيىك بەلەستى باعىندىرىپ قانا قويعان جوق، سونداي-اق كسرو بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرىنىڭ اراسىندا تۇڭعىش رەت اسا اۋىر سالماقتا امەريكالىق قارسىلاسىن جەڭگەن سپورتشى رەتىندە دە تانىلدى. بۇعان دەيىن امەريكالىقتاردىڭ «جەكە مەنشىك» سالماق دارەجەسى سانالىپ كەلگەن 91 كەلىدەن جوعارىداعى سايىستاردا بىردە-ءبىر كەڭەستىك بوكسشىنىڭ باعى جانىپ كورمەگەن ەدى. وسىلايشا، ۆالەري ابادجيان كوپ جىلدار بويى قالىپتاسقان ءداستۇردى بۇزىپ، الەم كۋبوگىنا يە بولدى. شىندىعىن ايتۋ كەرەك بايراقتى سىندا ول بار بولعانى ەكى كەزدەسۋ وتكىزدى. اسا اۋىر سالماقتا باسەكەلەستىكتىڭ تومەن بولۋىنا بايلانىستى بىردەن جارتىلاي فينالدا ونەر كورسەتىپ، الدىمەن بولگارلىقتى تىزە بۇكتىردى، سودان سوڭ بۇكىل جانكۇيەرلەردىڭ نازارىن وزىنە اۋدارتقان اقتىق باسەكەدە امەريكالىقتاردىڭ ۇكىلى ءۇمىتى دجونني كەيستىڭ جىگەرىن قۇم ەتتى. بۇل قازىر بىزدەر ءۇشىن قاتارداعى وقيعا سياقتى كورىنەرى انىق. بىراق ءدال سول شاقتا، الەمدى قاق ءبولىپ الۋعا ۇمتىلعان بىتىسپەس قوس ساياسي جۇيە ءۇشىن ءباسى بولەك باسەكە بولاتىن.
سپورت تاريحىندا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتپەسە دە ەسىمى ەل جادىندا جاتتالىپ قالاتىن تۇلعالار كوپ كەزدەسەدى. سولاردىڭ ءبىرى رەتىندە ءابادجياندى ايتۋعا ابدەن بولادى. الەمدى تاڭقالدىرعان سول جەڭىسىنەن وزگە ونىڭ اۋىز تولتىرا ايتار سالماقتى جەڭىسىن شاممەن ىزدەسەڭىز دە تاپپايسىز. ارينە ول 1982 جىلى كسرو-نىڭ ءابسوليۋتتى چەمپيونى دەپ تانىلدى، كەڭەستىك بىرىنشىلىكتى ءۇش رەت ۇتتى جانە 1983 جىلعى سپارتاكيادانىڭ جەڭىمپازى اتاندى. بۇل دا وڭاي كەلگەن تابىس ەمەس، دەگەنمەن ءدال وسىنداي، ءتىپتى بۇدان دا ۇلكەن اسۋلاردى العان كەيبىر سپورتشىلاردىڭ ەسىمى الدەقاشان ەل ەسىنەن شىعىپ قالعانى اششى دا بولسا اقيقات. ال ءابادجياندى ۇلكەن سپورتتان كەتكەنىنە جيىرما جىلعا جۋىقتاسا دا كوپتەگەن جانكۇيەر ۇمىتا قويعان جوق. رينگ تورىندە ارىستانداي ارپالىساتىن ايگىلى تەوفيلو ستيۆەنسونعا قارسى قىزىل يمپەريانىڭ اتىنان شىعاتىن بىردەن-ءبىر بوكسشى وسى ابادجيان بولعانىن قالايشا ەستەن شىعارايىق. راس ول ءۇش دۇركىن وليمپيادا چەمپيونىن بىردە-ءبىر رەت ۇتپاسا دا لايىقتى قارسىلاستىق تانىتاتىن. ءوزىمىز سياقتى قارشاداي قازاق بالاسى دا ونىڭ تىلەۋىن جابىلا تىلەپ، ستيۆەنسونعا جۇدىرىق سىلتەسە ۇدەرە تۇرەگەلىسكەنى دە كۇنى كەشە. دەگەنمەن سول ابادجيانىمىز داڭقتى قارسىلاسىن ەڭ قۇرىعاندا ءبىر مارتە دە ۇتا المادى. وعان ەش وكىنبەيتىنبىز دە. تاس بۇركەنىپ اپ، جەكپە-جەك اياقتالعانشا ساناۋلى عانا سوققى جۇمسايتىن بوكسشىمىزدىڭ رينگتەگى قيمىل-قوزعالىسىنىڭ مانەرىنە-اق ءماز بولىساتىنبىز. كەيىنىرەك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن سۇحباتتارىندا ۆالەريدىڭ ءوزى دە ستيۆەنسوننىڭ الدىندا باس يەتىندىگىن اشىق ايتتى دا. ونىڭ حاس تالانت ەكەنىن ءشۇباسىز مويىندايتىنىن جانە سونداي ايتۋلى تۇلعامەن تالاي مارتە جۇدىرىقتاسقانىن ماقتان تۇتاتىنىن دا ءسوز ەتتى.
ەل ەسىنەن وشپەگەن، جۇرت جادىندا ساقتالىپ قالعان وسى جىگىتتىڭ، ارينە بۇگىندە جىگىت اعاسىنا اينالعان سپورتشىنىڭ وتكەنىنە ءۇڭىلىپ كورسەك، كوپشىلىك قاۋىمعا قىزىق ءبىراز جايتتاردى كەزدەستىرەمىز. ماسەلەن ول بوكسپەن تىم كەش، وتان الدىنداعى بورىشىن وتەپ بولعاننان سوڭ عانا اينالىسقان ەكەن. ول ەڭ العاش بوكس ونەرىنە تەلەۆيزوردان پەتر زاەۆتىڭ جەكپە-جەگىن تاماشالاي وتىرىپ قاتتى قىزىعادى. كەيىنىرەك ماسكەۋ وليمپياداسىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى اتانعان زاەۆتىڭ قيمىلىنا ءتانتى بولعان زاۋىتتاعى شەبەردىڭ وقۋشىسى، جاس ابادجيان ءوزىنىڭ الدىنا بيىك ماقسات قويدى. «زاەۆتىڭ قولىنان كەلگەندە، مەنىڭ قولىمنان نەگە كەلمەيدى؟» دەپ بەلىن بەكەم بۋىنعان ول كەشتەتىپ بولسا دا، بوكس الەمىنە وسىلاي قادام باسقان بولاتىن. كوپ ۇزاماي-اق ۆورونەجدىك جۇدىرىقتى ماسكەۋلىكتەر دە مويىنداي باستادى. جانە ەڭ باستىسى، ءوزىمىز جوعارىدا ءسوز ەتكەندەي، الەم كۋبوگىندا جۇلدىزى جانىپ، جەڭىستىڭ ەڭ بيىك تۇعىرىنان تابىلدى. كەيىنىرەك وداق كولەمىندە اسا اۋىر سالماقتا وزىنە تەڭ كەلەر قارسىلاستىڭ جوقتىعىن بىرنەشە رەت دالەلدەپ باقتى.
ابادجياننىڭ كەزىندە اعىلشىندىق لەننوكس ءليۋيستى دە ۇتقانى جىلناما بەتتەرىندە جازىلعان. ول بەرتىن كەلە كاسىپقوي بوكستىڭ جارىق جۇلدىزىنا اينالعان ايگىلى ءليۋيستى تىپتەن نوكاۋتپەن تۇقىرتقان ەدى. بۇل وقيعا 1986 جىلدىڭ كۇزىندە گەرمان دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسىنداعى حالىقارالىق تۋرنيردە تىركەلگەن بولاتىن. سپورت ماماندارىنىڭ پىكىرىنشە، ءدال سول جىلدارى ابادجيان ناعىز سپورتتىق بابىنا ەنگەن. بوكس جانكۇيەرلەرى ەكى جىلدان سوڭ الاۋى تۇتانار سەۋل وليمپياداسىندا ەل نامىسىن ۆالەريپي قورعايدى دەپ نىق سەنگەن-ءدى. بىراق 1988 جىلعى وليمپيادالىق ويىندارعا دەيىن ابادجيان ۇلكەن سپورتپەن قوش ايتىسىپ ۇلگەردى. مۇنىڭ الدىندا لوس-اندجەلەستە وتكەن وليمپياداعا دا قاتىسۋدى تاعدىر وعان جازباعانى ءمالىم. كسرو كەيبىر سوتسياليستىك ەلدەرمەن بىرلەسە وتىرىپ، اقش ەلى قابىلداعان ويىندارعا قاتىسۋدان باس تارتقانى بارشاعا ايان. ايتپەسە ابادجياننىڭ ومىراۋىنا وليمپيادا جۇلدەسىنىڭ ءبىرى تاعىلار دا ما ەدى؟ سول جولى ءبىر-بىرىمەن ۇستاسقان ەكى ءتۇرلى جۇيەنىڭ قۇرباندىعىنا اينالسا، سەۋلگە بارۋ-بارماۋى دا وزگەلەردىڭ قولىندا بولعان كورىنەدى. وسى تۇرعىداعى پىكىرىن كوپشىلىككە جەتكىزگەن ابادجيان، وڭتۇستىك كورەيادا وتەتىن بايراقتى جارىسقا ءوزىنىڭ بارارىنا سەنىمسىز بولعانىن ايتادى. سپورتتا كوپ نارسە بيلىك تىزگىنىن ۇستاعان كەيبىر پىسىقايلارعا تاۋەلدى ەكەنىن وكىنە ەسكە الادى.
مىنە وسىنداي ءتۇرلى سەبەپتەرمەن يەگىنىڭ استىندا تۇرعانداي بولعان ەكى بىردەي وليمپيادادان قاعىلعان ابادجيان ءوزىنىڭ بارلىق مۇمكىندىگىن تولىعىمەن پاش ەتە المادى. كەيىنىرەك ونى سپورت ارقىلى اقشا ساپىرۋدى كوزدەيتىن كاسىپقوي بوكستىڭ وكىلدەرى دە اينالسوقتاپ كوردى. بىراق كەڭەستىك، دالىرەك ايتساق، سوتستياليستىك يدەولوگيانىڭ اسەرىنە ابدەن بەرىلگەن ابادجيان ولاردىڭ ۇسىنىستارىنا قۇلاق اسپادى.
ۇلكەن سپورتتان قول ۇزگەسىن ول ءوزى التى جاسىنان باستاپ تۇرعان سۇيىكتى قالاسىنا ءبىرجولاتا كەلىپ، ورنىقتى. كوپتىڭ باستاماسىمەن جاڭادان قۇرىلعان كيكبوكسينگ فەدەراتسياسىن باسقاردى. 90- جىلدارى جاستار جاپپاي بەت بۇرعان وسىناۋ سپورت ءتۇرىنىڭ ۆورونەجدە مىقتى مەكتەبىنىڭ قالىپتاسۋىنا زور ۇلەس قوستى. وسى قالاداعى وقۋ جوعارى وقۋ ورىندارىندا ۇستازدىق ەتىپ كەلەدى. ءبىر ۇل جانە ءبىر قىز تاربيەلەپ وسىرگەن اكە.

2009 جىل.