2021 جىلى قازان ايىنىڭ 1 كۇنى نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى «قازمەديا ورتالىعىنىڭ» كينوكونتسەرت زالىندا  قازاق راديوسىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان سالتاناتتى جيىن ءوتتى. شارا ءتيىستى كارانتين تالاپتارىنا ساي جانە تەلەتۇسىرىلىم فورماتىندا ءوتتى.

 جيىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ جانە مەملەكەت باسشىسى ق.ك.توقاەۆتىڭ قۇتتىقتاۋ حاتتارى وقىلدى. ايتا كەتۋ كەرەك، بيىل مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسىمەن قازاق راديوسى قۇرىلعان 1 قازان «راديو كۇنى» داتاسى رەتىندە بەلگىلەنىپ، بۇگىن العاش رەت اتاپ وتىلۋدە.

قازاق راديوسى ۇجىمىن قۇتتىقتاۋ حاتىندا ەلباسى حالقىمىزدىڭ تالايلى تاريحى مەن شەجىرەسى ەفيردە قامتىلىپ،  اۋمالى-توكپەلى كەزەڭدەردە ەل ومىرىندەگى ماڭىزدى وقيعالار جۇرتشىلىققا جەدەل جەتكىزىلگەنىن  ەرەكشە اتاپ ءوتتى. «ءبىر عاسىر ىشىندە وسى قاراشاڭىراقتا ەڭبەك ەتكەن مايتالمان جۋرناليستەر مەن كورنەكتى قايراتكەرلەر كوپشىلىكتىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ، وشپەس ءىز قالدىردى. اۋە تولقىنىندا كوپتەگەن باعدارلامالار ءتول مادەنيەتىمىزدى ناسيحاتتاۋعا، انا ءتىلىمىزدى دارىپتەۋگە، ۇلت ساناسىن جاڭعىرتۋعا ولشەۋسىز ۇلەس قوسىپ، قازاق رۋحانياتىنىڭ التىن قورىن قالىپتاستىردى. قازىرگى تاڭدا قازاق راديوسى ەلىمىزدەگى زامان تالابىنا ساي دامىعان ىرگەلى اقپارات قۇرالىنىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى. راديو الداعى ۋاقىتتا دا جاقسىلىقتىڭ جارشىسى بولىپ، تالعامى بيىك تىڭدارمان قاۋىمدى تانىمدىق حابارلارمەن، تاعىلىمدى باعدارلامالارمەن قۋانتا بەرەدى دەپ سەنەمىن» دەلىنگەن ەلباسى قۇتتىقتاۋىندا.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق.ك.توقاەۆتىڭ قۇتتىقتاۋىندا «قازاق راديوسىنىڭ جىلناماسى - حالقىمىزدىڭ 100 جىلدا ءجۇرىپ وتكەن جولىنىڭ ايناسى. راديو العاش قۇرىلعان كۇننەن باستاپ ەل مۇددەسىنە قىزمەت ەتىپ كەلەدى. قازىر دە تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىر-قاسيەتى مەن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى جاستاردىڭ ساناسىنا سىڭىرۋگە سۇبەلى ۇلەس قوسۋدا. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىنا تۇسپا-تۇس كەلگەن بۇگىنگى مەرەيتويدىڭ ورىن بولەك. بيىلدان باستاپ 1-ءشى قازان «راديو كۇنى» بولىپ بەكىتىلدى. مۇنىڭ ءوزى بۇل سالانىڭ اقپارات ايدىنىنداعى  ءرولى ەرەكشە ەكەنىن اڭعارتادى. قازاق راديوسى كەلەشەكتە دە ماعىنالى ءارى مازمۇندى حابارلارىمەن ۇلتتىڭ جادىن جاڭعىرتىپ، مەملەكەتىمىزدى نىعايتۋعا ات سالىسا بەرەدى دەپ سەنەمىن»، - دەلىنگەن.

سالتاناتتى جيىندا قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى ا. ع. بالاەۆا  قازاق راديوسىن مەرەيتويىمەن قۇتتىقتاي كەلە، ونىڭ تارالىم اۋماعىن كەڭەيتۋ ماقساتىندا شەكارا ماڭىنداعى اۋماقتاردا راديوحابار تاراتۋدىڭ مەملەكەتتىك جەلىسىن دامىتۋ جونىندەگى 2022-2025 جىلدارعا ارنالعان جول كارتاسى قابىلدانىپ، كونكۋرس نەگىزىندە قازاق راديوسىنا 107 راديوجيىلىك سپەكترى بولىنگەنىن ايتتى.

ونىڭ ناقتى مىسالى رەتىندە جيىن بارىسىندا شقو، تارباعاتاي اۋدانى، كوكجىرا ەلدى مەكەنىندە جاڭا راديوجيىلىك  ىسكە قوسىلدى.

شارا بارىسىندا نۇر-سۇلتان جانە الماتى قالالارىنداعى قازاق راديوسىنىڭ ستۋديالارىنان ساحناعا تىكەلەي قوسىلىم  جاسالدى. مەرەكەلىك كەشتە بەينەماتەريالدار مەن مۋزىكالىق نومىرلەر قويىلدى. قازاق راديوسىنىڭ «التىن قورىندا»  ساقتالعان  ب. مومىشۇلى، ق. قايسەنوۆ، م. اۋەزوۆ، ا. جۇبانوۆتىڭ ۇنتاسپاعا جازىلعان سۇحباتتارىنان ۇزىندىلەر بەرىلدى.

سالتاناتتى كەش رەسمي ءبولىم، «باستاۋ كەزەڭى»، «دامۋ ءداۋىرى»، «جاڭا بەلەس» دەگەنبولىمدەرىنەن  تۇردى. ءار بولىمدە  قازاق راديوسىنىڭ  تاريحي حرونولوگياسى تانىستىرىلدى.

مەرەكەلىك شاراعا ورتالىق مەملەكەتتىك ورگان باسشىلارى، راديو ارداگەرلەرى مەن قازاق راديوس ۇجىمى جانە قر پارلامەنتى سەناتى مەن ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى، باق باسشىلارى، قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى.

انىقتاما:

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق.ك.توقاەۆتىڭ ۇسىنىسىمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن 1 قازان «راديو كۇنى» بولىپ بەلگىلەندى جانە بيىل العاش رەت اتالىپ وتۋدە. قازاق راديوسىنىڭ 100 جىلدىعى اياسىندا راديو تاريحىمەن تىعىز بايلانىستى نۇر-سۇلتان مەن قىزىلوردا قالالارىنداعى جانە تمد ەلدەرىنىڭ مادەني استاناسى بولعان شىمكەنت قالاسىنداعى  كوشەلەرگە «قازاق راديوسى» اتاۋى بەرىلدى. سونداي-اق ەلورداداعى كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ قاسبەتىنە راديونىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان مۋرال (ستريت ارت) سالىندى. سونداي-اق، نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى كوشەگە ديكتور ءا. بايجانباەۆتىڭ ەسىمى دە بەرىلدى.  ل. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە  اۋديتوريا، زەرتحانالىق راديوستۋديا اشىلدى.

تاريحى:

قازاق راديوسى 1921 جىلدىڭ 1 قازانىندا ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ باستاماسىمەن اقپارات تاراتا باستادى. قازاق راديوسىنىڭ التىن قورىندا ۇلت زيالىلارىنىڭ سۇحباتتارى مەن دارىستەرى ساقتاۋلى. مەرەيتوي قارساڭىندا ولاردىڭ بارالىعى ساندىق فورماتقا كوشىرىلىپ، تىڭداۋشىلارعا ۇسىنىلىپ كەلەدى. قازاق راديوسى بۇگىندە 7 تىلدە حابار تاراتاتىن جانە ساعات سايىن ەكى تىلدە جەدەل جاڭالىق جەتكىزەتىن ەلدەگى ەڭ ەجەلگى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ءبىرى.

Abai.kz