«مايiتحاناداعى سانى 14 ەمەس، 8...» قالعانى قايدا، “ارقانكەرگەن” اقيقاتى اشىلا ما؟
"ارقانكەرگەن" شەكارا بەكەتiنەن تابىلعان ءۇش ءمايiتتiڭ ناقتى اتى-ءجونi 13 شiلدە كۇنi جاريالانۋى مۇمكiن. بۇل تۋرالى قر باس اسكەري پروكۋراتۋراسى "جۇما كۇنi ناقتى بەلگiلi بولادى: ناتيجە شىعۋى مۇمكiن نەمەسە ءارi قاراي ۋاقىتتى ۇزارتۋى ىقتيمال", - دەپ مالiمدەدi. ايتسە دە اسكەري پروكۋراتۋرانىڭ "ناتيجە شىعۋى مۇمكiن نەمەسە ءارi قاراي ۋاقىتتى ۇزارتۋى ىقتيمال" دەگەن ءسوزi كوڭiلگە كiربiڭ ۇيالاتۋدا. ويتكەنi ءۇش ساربازدىڭ اتا-اناسى گەرمانيادان كەلگەن مامانداردىڭ ساراپتاماسىن بiر جارىم ايدان (45 كۇن ءوتتi - اۆتور) بەرi سارعايىپ كۇتiپ ءجۇر.
"15 ادامدى بiر ءوزiم جايراتىپ سالدىم" دەگەن ۆلاديسلاۆ چەلاحقا قر قك-نiڭ 96-بابى، 2-بولiگiنiڭ "ا" تارماعى بويىنشا ايىپ تاعىلدى. ءايتسە دە ۆلاديسلاۆ چەلاحتىڭ بۇل قىلمىستى جاساعانىنا ونىڭ اتا-اناسى تۇگiلi, قازا تاپقان شەكاراشىلاردىڭ تۋعان-تۋىستارى دا سەنبەيدi. ماسەلەن، شەكارادا قازا تاپتى دەلiنگەن مەيiرحان يمەنوۆتiڭ اكەسi "چەلاحتىڭ كiنالi ەكەنiنە دە سەنە المايمىز. تiپتi ءاسكەردەن حابارى جوق ادامنىڭ ءوزi مۇنداي iستi 19-داعى جاس بالا جالعىز جاسادى دەگەنگە نانا ما؟!» - دەيدi ازاتتىق راديوسىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
"ارقانكەرگەن" شەكارا بەكەتiنەن تابىلعان ءۇش ءمايiتتiڭ ناقتى اتى-ءجونi 13 شiلدە كۇنi جاريالانۋى مۇمكiن. بۇل تۋرالى قر باس اسكەري پروكۋراتۋراسى "جۇما كۇنi ناقتى بەلگiلi بولادى: ناتيجە شىعۋى مۇمكiن نەمەسە ءارi قاراي ۋاقىتتى ۇزارتۋى ىقتيمال", - دەپ مالiمدەدi. ايتسە دە اسكەري پروكۋراتۋرانىڭ "ناتيجە شىعۋى مۇمكiن نەمەسە ءارi قاراي ۋاقىتتى ۇزارتۋى ىقتيمال" دەگەن ءسوزi كوڭiلگە كiربiڭ ۇيالاتۋدا. ويتكەنi ءۇش ساربازدىڭ اتا-اناسى گەرمانيادان كەلگەن مامانداردىڭ ساراپتاماسىن بiر جارىم ايدان (45 كۇن ءوتتi - اۆتور) بەرi سارعايىپ كۇتiپ ءجۇر.
"15 ادامدى بiر ءوزiم جايراتىپ سالدىم" دەگەن ۆلاديسلاۆ چەلاحقا قر قك-نiڭ 96-بابى، 2-بولiگiنiڭ "ا" تارماعى بويىنشا ايىپ تاعىلدى. ءايتسە دە ۆلاديسلاۆ چەلاحتىڭ بۇل قىلمىستى جاساعانىنا ونىڭ اتا-اناسى تۇگiلi, قازا تاپقان شەكاراشىلاردىڭ تۋعان-تۋىستارى دا سەنبەيدi. ماسەلەن، شەكارادا قازا تاپتى دەلiنگەن مەيiرحان يمەنوۆتiڭ اكەسi "چەلاحتىڭ كiنالi ەكەنiنە دە سەنە المايمىز. تiپتi ءاسكەردەن حابارى جوق ادامنىڭ ءوزi مۇنداي iستi 19-داعى جاس بالا جالعىز جاسادى دەگەنگە نانا ما؟!» - دەيدi ازاتتىق راديوسىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
بiر ساعىندىق يمەنوۆ قانا ەمەس، وزگە دە شەكاراشىلاردىڭ اتا-انالارى "14 ساربازدى ۆلاديسلاۆ چەلاح اتتى" دەگەن بولجامعا سەنبەيتiندەرiن بiلدiرۋدە. ويتكەنi شەكاراداعى قاندى قىرعىنعا بايلانىستى تيiستi ورىندار الدەنەنi جاسىرىپ وتىر. ماسەلەن، قازا تاپقان اسكەريلەردiڭ مۇردەسiن استاناداعىلار اتا-انالارىنا كورسەتپەۋگە تىرىسقان. "كورسەتپەيمiز، سەبەبi كورەتiن ەشتەمە جوق - ءبارi كۇل بولىپ كەتكەن" دەدi. بiراق اتىراۋدان بارعان ءتورت اتا-انا بالامىزدىڭ سۇيەگiن كورمەي قان بەرمەيتiنiمiزدi ايتتىق. ال مايiتحاناعا كiرگiزگەندە 14 ەمەس، بار بولعانى سەگiز شاقتى ادامنىڭ ءمايiتi ءبولشەكتەنگەن كۇيدە جاتتى. كەيبiرi تiپتi ەسكi سۇيەكتەر - ونى ايىرا الاتىنداي حالiمiز بار", - دەيدi ساعىندىق يمەنوۆ.
ساعىندىق يمەنوۆتiڭ ءمايiتحاناداعى مۇردەلەردiڭ سانى 14 ەمەس، 8 دەپ ايتۋى كۇدiككە كۇدiك قوسادى. ال ونىڭ كەيبiرi تiپتi "ەسكi سۇيەكتەر" بولسا، "ارقانكەرگەن" اقيقاتىنىڭ انىق-قانىعىن انىقتاۋ سيىرقۇيىمشاقتانىپ كەتەتiن ءتۇرi بار. ويتكەنi شەكاراداعى شىندىقتىڭ جاريا بولۋىنا ساياسي ىقپالى جوعارى اتقامiنەرلەر مۇددەلi ەمەس. بۇل توپقا قازا تاپقان ازاماتتاردىڭ قانى مەن ولاردىڭ اتا-انالارىنىڭ كوز جاسى اسا ماڭىزدى بولماسا كەرەك. ال ءمايiتi ءالi كۇنگە دەيiن انىقتالماعان اتا-اناعا وبلىستىق ۇقك دەپارتامەنتi مەن اسكەري پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرi "ساراپتامانى كۇتiڭiزدەر" دەگەن. ايتسە دە اسكەري پروكۋراتۋرا كۇنi كەشە "ناتيجە شىعۋى مۇمكiن نەمەسە ءارi قاراي ۋاقىتتى ۇزارتۋى ىقتيمال", - دەپ ەكi ۇشتى جاۋاپ بەردi. "بالامىزدىڭ تاعدىرى جايلى ۇنسiزدiك سوزىلا تۇسكەن سايىن شيكiلiكتiڭ بارىنا كوزiمiز جەتە تۇسكەندەي. ايتپەسە نەگە بiزگە جارىتىپ جاۋاپ ايتپايدى", - دەگەن ساعىندىق يمەنوۆ: "بالكiم، بالامدى ساتىپ جiبەرگەن شىعار. بالكiم، ەرتەڭ ء"ولدi" دەپ حابارلاپ، ونى ادەيi ءولتiرiپ اكەلiپ بەرسە دە، بiر اللا بiلەدi. قالاي دەسە دە ۇلىم ، الدەبiر ويىننىڭ قۇربانى بولىپ وتىر. "جوعارىداعىلار ايتپايدى" دەگەنگە قاراعاندا، ءبارi استانا جاقتان شىعىپ جاتىر", - دەپ بولجايدى.
گەنەرال-لەيتەنانت نەگە ەكI سويلەدI?
جوعارىدا 15 ادامدى ۆلاديسلاۆ چەلاحتىڭ بiر ءوزi ولتiرگەنiنە قازا تاپقان شەكاراشىلاردىڭ اتا-انالارى دا سەنبەيتiنiن جازدىق. سونداي-اق قازiرگi كەزدە چەلاحتىڭ قىلمىسكەر ەكەنiنە حالىقتىڭ باسىم بولiگi كۇمان كەلتiرەدi. ءاۋ باستا تiپتi ماجiلiسمەن اباي تاسبولاتوۆتىڭ ءوزi "مۇنداي سويقاندى جاساۋعا جالعىز ادامنىڭ شاماسى جەتپەيدi" دەگەن ەدi. "جاس الاش" گازەتiنە بەرگەن سۇحباتىندا بۇرىنعى قر ۇلانىنىڭ قولباسشىسى "قازiرگi كەزدە شەكاراشىلاردىڭ ومiردەن وتۋiنە ۆلاديسلاۆ چەلاح كiنالi دەپ جاتىر. اسكەري ادام رەتiندە ايتايىن، وسىنشاما ادامدى بiر عانا ادامنىڭ ءولتiرۋi مۇمكiن ەمەس. ويتكەنi مۇنداي سويقاندى جاساۋعا جالعىز ادامنىڭ شاماسى جەتپەيدi. بۇل قاندى قىرعىن بiرنەشە ادامنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جاسالدى دەپ ويلايمىن. دەمەك، مۇنى بiر نەمەسە ءۇش ادام جاساي المايدى. بىلايعى جۇرت قازاق-قىتاي شەكاراسىندا بولعان وقيعاعا بايلانىستى ءتۇرلi قاۋەسەت ايتىپ جاتىر. بiراق شىن مانiندە بۇل ءوز iشiمiزدەگi جاعدايعا بايلانىستى بولۋى مۇمكiن. مەنiڭ ويىمشا، ءوزiمiزدiڭ iشiمiزدە بۇزاقىلاردىڭ "رازبوركاسى" نەمەسە اسكەريلەردiڭ اراسىنداعى الiمجەتتiك بولدى. دەسەك تە، بۇل تۋرالى ناقتى بiردەڭە دەۋ قيىن", - دەگەن ەدi.
سونداي-اق "ارقانكەرگەندەگi" قاندى قىرعىندى "تازا بانديتيزم" دەپ باعالاعان اباي تاسبولاتوۆ "ايتسە دە، مۇنىڭ اق-قاراسىن تەرگەۋ جۇمىستارىنان كەيiن عانا بiلە الامىز", - دەگەن-دi. ال "حالىق سوزiنە" بەرگەن سۇحباتىندا ول "قازiر وسى جاعدايعا بايلانىستى ءار ءتۇرلi پiكiرلەر ايتىلىپ جاتىر. بازبiرەۋلەر وقيعاعا تiكەلەي كiنالi بولعان چەلاحتى اقتاپ العىسى كەلەدi. مۇنداي وزبىر ادامدى اقتاۋعا ءوز باسىم قارسىمىن. ونىڭ اتا-اناسى، جاقىندارى اراشا سۇراپ ءجۇر. ارينە، كiم بالاسىن تەمiر تورعا جiبەرiپ، قاراپ وتىرعىسى كەلەدi?! قارعا دا بالاسىن اپپاعىم دەمەۋشi مە ەدi? شەكارامىزعا قاستاندىق ۇيىمداستىرعان ادام مiندەتتi تۇردە قاتاڭ جازاسىن الۋى كەرەك" دەپتi.
ماجiلiسمەننiڭ "جاس الاشقا" بەرگەن سۇحباتىنا سەنەمiز بە، الدە "مۇنداي وزبىر ادامدى اقتاۋعا ءوز باسىم قارسىمىن" دەگەن پiكiرiنە سەنەمiز بە؟ اسكەري شەنi گەنەرال-لەيتەنانت ا.تاسبولاتوۆ العاشقى پiكiرiنەن باس تارتىپ، چەلاحتى ايىپتاۋعا نەگە ءماجبۇر بولدى؟ "وزiڭنەن زور شىقسا، ەكi كوزiڭ سوندا شىعار" دەمەكشi, اباي تاسبولاتوۆتىڭ العاشقى ايتقان ءسوزi الدەكiمدەرگە جاقپاي قالدى ما؟ ايتەۋiر "ارقانكەرگەن" قاسiرەتi گەنەرال-لەيتەنانتتى ەكi سويلەتiپ، ۇياتتى ەتتi.
سەرiك جولداسباي،
استانا
«جاس الاش» گازەتى