ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى كارىم ءماسىموۆتىڭ مەملەكەتكە وپاسىزدىق جاسادى دەگەن كۇدىكپەن ۇستالىپ، تۇتقىندالعانى الەمنىڭ جىلدام اقپارات تاراتاتىن باسىلىمدارىندا كەڭىنەن تاراپ جاتىر. جۋىردا ءماسىموۆ، «قاي ەلدىڭ جانسىزى بولدى؟»، «ول قانداي ەلدەرگە قىزمەت ەتىپ، تىڭشىلىق جاسادى؟» دەگەن سۇراق تۋىپ، ىزىنشە ونىڭ رەسەي مەن قىتايعا بىردەي جۇمىس ىستەگەنى تۋرالى بولجامدار ايتىلا باستاپ ەدى، ەندى، مىنە،  DailyMail.com سايتى الدەبىر قۇپيا اڭگىمەنىڭ شەتىن شىعارىپ، سۋرەت جاريالادى. سۋرەتتەن ءتورت ادامنىڭ انىق بەينەسى كورىنەدى. ورتادا كارىمدى «كاريفانىم»، «ەڭ جاقىن دوسىم» (a friend of mine) دەپ اتايتىن حانتەر بايدەن. بايدەننىڭ قاسىندا دجو قاريا (اقش-تىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى). ەكى شەتتە – كەڭەس راقىشەۆ پەن كارىم ءماسىموۆ.

سونىمەن، حانتەر بايدەن «جاقىن دوسىم» دەپ بىلەتىن كارىم ءماسىموۆتىڭ قاڭتاردىڭ 6-سى كۇنى ۇستالىپ، مەملەكەتكە ساتقىندىق جاسادى دەگەن ايىپ-كۇدىكپەن تۇتقىندالعانىن بىلەسىزدەر. ءوز وقىرماندارىنا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن شەتەلدىك اقپارات كوزدەرى ءماسىموۆتىڭ 2007 جىل مەن 2012 جىل ارالىعىندا، سودان سوڭ 2014 جىل مەن 2016 جىل ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا پەرمەر-مينيستر لاۋزامىندا بولعانىن، ونى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ 5-قاڭتاردا قىزمەتىنەن بوساتىپ، 6-قاڭتار كۇنى تۇتقىنداۋعا پارمەن بەرگەنىن تاپىشتەپ جازۋدا. قازاقستاندا «قاسىرەتتى قاڭتار» وقيعاسىندا 160 ادام كوز جۇمىپ، 8000 ادام ءتۇرلى جاراقات الدى دەگەندى قوسادى DailyMail.com سايتى.  

ۋاقىتى ناقتى بەلگىسىز فوتوراسىمدە دجو بايدەنمەن ۇلى حانتەر  (Hunter Biden) قازاقستاندىق بيزنەسمەن كەڭەس راقىشەۆپەن جانە قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەمەر-ءمينيسترى كارىم ماسىموۆپەن قاتار تۇر. ەكى بايدەن كۇلكىلەرىن ەزۋىنە دەيىن ءتۇرىپ الىپ، امەريكاندىقتارعا ءتان مىنەزبەن تىزىلگەن تىستەرىن كورسەتە تۇسكەن. ءماسىموۆتىڭ دە ميىعىنا كۇلكى ۇيىرىلە قالىپتى. راقىشەۆتىڭ دە راحات حال كەشىپ تۇرعانى بايقالادى. ءفوتوراسىم العاش رەت «اكتيۆتەردى ەلگە قايتارۋدىڭ قازاقستاندىق باستاماسى» -  «كازاحستانسكايا ينيتسياتيۆا پو ۆوزۆراششەنيۋ اكتيۆوۆ» اتالاتىن كوررۋپتسياعا قارسى ماتەريالدار بەرەتىن سايتتا 2019 جىلى جاريالانعانىمەن، سۋرەتتىڭ تۇپنۇسقاسى (انىقتىعى) تاۋەلسىز ساراپشىلاردىڭ تاراپىنان تەكسەرىلمەگەن ەكەن.

2020 جىلى قازان ايىندا سۋرەتتەن دجو بايدەننىڭ ۇلى حانتەردىڭ قازاقستاندا ىسكەرلىك ارىپتەستىك قۇرىپ جۇرگەن سەركىتەستەرى ماسىموۆپەن جانە راقىشەۆپەن كەزدەسكەنى انىقتالعان.

ول ۋاقىتتا اقش-تىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى بولعان بايدەننىڭ بالاسى ۋكراينانىڭ Burisma ەنەرگەتيكالىق كومپانياسىنىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنە كىرگەندە كارىم ماسىموۆپەن تانىسسا كەرەك. ال سول ۋاقىتتا كارىم قاجىمقانۇلى قازاقستاندا پرەمەر-مينيستر پوستىن قايتا يەلەنگەن ەدى.  

حانتەر بايدەننىڭ نوۋتبۋگىنەن الىنعان ەلەكتروندى حاتتىڭ مازمۇنىنا قاراعاندا بولاشاق دوستار 2014 جىلى قازاقستاندا ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى كەلىسىمدەردىڭ جوعارى مۇمكىندىكتەرىن تالقىلاۋ بارىسىندا كەزدەسىپ، ورتاق ماسەلەنى تالقىلاعان كورىنەدى. 2016 جىلى اقش-تىڭ بولاشاق پرەزيدەنتىنىڭ ۇلى بولاشاقتاعى قارىم-قاتىناستارى نىعايۋى ابدەن مۇمكىن ەكەنى بەلگىلى بولعان ءماسىموۆتى «جاقىن دوسىم» دەپ اتادى.  

وسى ارادا DailyMail.com ءوز وقىرماندارىنا قازاقستاندا قاڭتار وقيعاسىنان 164 ادام، ونىڭ ىشىندە 3 ءسابي وققا ۇشتى دەگەندى ايتا كەتەدى.

حانتەردىڭ نوۋتبۋگىننەن تابىلعان حاتتان راستالعان ءماسىموۆ پەن بايدەننىڭ ۋاقىتى ناقتىلانباعان ءفوتوراسىمى، سول جىلدارداعى ۆيتسە-پرەمەر دجو ۇلىن حالىقارالىق ىسكەرلىك كەلىسىمدەرگە بەيىمدەپ، بەدەلىن ارتتىرۋدى كوزدەۋى مۇمكىن دەگەن قورتىندى بويىنشا New York Post تاراتقان حاباردىڭ ىزىنشە تاراپ كەتتى. 

وتكەن اپتادا DailyMail.com حانتەر مەن راقىشەۆتىڭ ىقتيمال قارىم-قاتىناسى 2012-2014 جىلدارى باستالعانىن، ىلگەرىدەگى اقش ۆيتسە-پرەزيدەنتىنىڭ ۇلى قازاقستاندىق كاسىپكەرلەر مەن امەريكاندىق ينۆەستورلاردىڭ اراسىندا بروكەرلىك جۇمىستار جاساپ، دەلدالدىق قىزمەت اتقارعانىن جازدى. 

ورتا ازيا ەلدەرىندەگى كوررۋپتسياعا قارسى بەلسەندىلەردىڭ The Mail-گە بەرگەن ەلەكتروندى حاتىندا حانتەردىڭ كلەپتوكراتيالىق جۇيەدەگى (مەملەكەت مۇلكىن توناۋ ارقىلى بايلىعىن ەسەلەپ، بيلىكتەگى ۇستەمدىگىن ارتتىراتىن توپ قۇرعان جۇيە.-رەد) قازاقستاننىڭ بۇرىنعى دەسپوت پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ وتباسىمەن تىعىز قاتىناس ورناتقان راقىشەۆپەن ءجيى جۇزدەسكەنى بەلگىلى بولدى.

حانتەر قازاقستاننىڭ ەلورداسى استاناعا كەلىپ، نيۋ-يورك پەن ۆاشينگتونداعى جەكە باسىنىڭ تۇرمىس-جايىنا قاجەتتى قارجى تارتۋ ماقساتىندا راقىشەۆپەن ىسكەرلىك راۋىشتە كەزدەسۋلەر وتكىزەدى.

سودان كەيىن بايدەن حانتەر كەڭەس راقىشەۆتى نەۆادالىق تاۋكەنونىدىرىسى كومپانياسىن ساتىپ الۋعا ۇگىتتەپ، فيرمانىڭ وكىلدەرىمەن قاتارىنان بىرنەشە رەت كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرادى. ونىمەن قويماي، سەناتور-دەموكرات ءارى پرەزيدەنتتىككە بۇرىنعى ۇمىتكەر دجون كەرريدى كينورەجيسەر قىزى الەكساندرا فوربس كەرريمەن بىرگە ميلليونداعان دوللارمەن قارجىلاندىرۋعا دا كوندىرەدى.    

«مەنىڭ باۋىرىم!»، «اناسى باسقا باۋىرىم!» دەپ، شالا-پۇشىق اعىلشىنشاسىمەن توتەبايلانىس ارقىلى  حابارلاندىرۋ جازىپ كەلگەن راقىشەۆ راسىندا ۆيتسە-پرەزيدەنتتىڭ بالاسىمەن «باۋىرلاسىپ» العانعا ۇقسايدى.

ولار ءوزارا وتباسىلىق مەرەكەلەرى تۋرالى ءبىر-بىرىنە ارنەنى ايتىپ، نيۋ-يورك پەن ۆاشينگتونداعى ءسان-سالتاناتى كەلىسكەن مەيرامحانالاردا تۇستەنىپ تە جۇرەدى. «مەن دەمالىستامىن. وتباسىممەن ميچيگان جاعالاۋىندا تىنىس الىپ، جان شاقىرىپ جاتىرمىن... ايەلىممەن، قىزىممەن قىزىقتى كۇندەردى بىرگە وتكەرگىم كەلەدى. ەرتەڭ ءبىزدىڭ شاڭىراق قۇرعانىمىزعا 20 جىل»، – دەيدى حانتەر كەڭەسكە 2013 جىلى شىلدەدە جازعان حاتىندا.   

«جوعارىداعى ءفوتوراسىم شەتەلدىك ىسكەرلىك بايلانىستاردىڭ بارىسىندا باسى داۋعا قالىپ جۇرگەن حانتەردىڭ اكەسى ۆيتسە-پرەزيدەنت بولىپ تۇرعان ۋاقىتتا ونى وليگراحتاردىڭ وربيتاسىنا تارتىپ، پايدالانۋدى كوزدەگەن كۇندەرىنەن ەستەلىك بولسا كەرەك» دەپ، قورتىندىلانادى «بايدەننىڭ «كاريفانى» ۇستالىپ، تۇتقىندالدى» دەگەن ماقالادا.

ۇرلاپ-جىرلاپ تاپقاندارىن ايدالاعا شاشىپ، ەسىرگەن ءبىزدىڭ ۇلتسىز، مەملەكەتسىز بايلاردىڭ قۇيرىعىنا قوڭىراۋ بايلانىپ، تىقىر تايانا باستادى. ال بايدەننىڭ بالاسى... ءسىرا، ونىڭ ەشنارسەگە باسى اۋىرمايتىن شىعار...

Abai.kz