ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا (ەاەو) مۇشە مەملەكەتتەر ونىڭ قۇرامىنان شىعۋ كەرەك. ويتپەگەن جاعدايدا، رەسەيگە سالىنىپ جاتقان سانكتسيالار اتالعان مەملەكتتەرگە دە قولدانىلاتىن بولادى. بۇل ۇيىمداسقان قىلمىس پەن جەمقورلىقتى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ (OCCRP) نەگىزىن قالاۋشى دريۋ سالليۆاننىڭ پىكىرى.

«ەاەو-عا رەسەي، بەلارۋس، قازاقستان، قىرعىزستان مەن ارمەنيا مۇشە. نەگىزى بۇل – ەركىن ساۋدا ايماعى. قىتايدىڭ تاۋارى ەشبىر راسىمدەۋسىز رەسەي نارىعىنا ءوتۋى مۇمكىن. بۇل سانكتسيالارداعى ولقىلىق. ولار (ەاەو-عا مۇشە مەملەكەتتەر) اتالعان وداقتان شىعۋى كەرەك، ايتپەسە رەسەيگە سالىنعان سانكتسيالارعا تاپ بولادى»، - دەپتى سالليۆان ءوزىنىڭ Twitterدەگى پاراقشاسىندا.

ال قازىرگى جاعدايدى ول «پروبلەما» دەپ اتاپ: «سىزدەر، تەك قانا رەسەيگە سانكتسيا سالا المايسىزدار. سىزدەر بالاما تۇردە كەدەندىك وداقتىڭ بارلىق مۇشە مەملەكەتتەرىنە دە، سونىڭ ىشىندە قازاقستان، قىرعىزستان مەن ارمەنياعا دا سانكتسيا سالۋلارىڭىز كەرەك. ويتپەگەندە، رەسەيلىكتەر اتالعان ەلدەر ارقىلى ەشبىر شەكتەۋسىز كەرەكتى دۇنيەسىن شەتەلگە شىعارا الادى»، - دەپ جازادى.

قازاقستاندا ەاەو دەيتىن رەسەي مۇددەسىنە قۇرىلعان مونوپووليالىق وداقتان شىعۋ تۋرالى باستاما قوعام بەلسەندىلەرى، ساياساتكەرلەر مەن ساراپشىلار تاراپىنان ءجيى كوتەرىلىپ كەلەدى. Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىندا ەاەو-دان قىپ-قىزىل شىعىنعا باتىپ جاتقانىمىز، اتى «ەكونوميكالىق» وداقتىڭ زاتى بىرتە-بىرتە ساياسيلانىپ بارا جاتقانى تۋرالى جۇزدەگەن ماقالا جازىلدى.

ەاەو-عا كىرەتىن قازاقستان، رەسەي، بەلارۋس، ارمەنيا مەن قىرعىزستان الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ ەكونوميكالىق سانكتسياسىنا ازىردەن ۇشىراپ جاتىر. ونىڭ سالقىنىن قازاقستان قازىردىڭ وزىندە سەزىنۋدە. رەسەي جاعىنىڭ «ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى (ەاەو) ەلدەرىنىڭ بىرىنە سانكتسيا سالىنعان جاعدايدا وداق مۇشەلەرىنىڭ بىرلەسكەن جاۋاپ شارالارىن قولداناتىنى» جايلى ايتۋى، ەۋرو وداقتىڭ سانكتسياسىنا قارسى قازاقستاندى دا بىرلەسىپ قارسى تۇرۋعا شاقىرۋى بارىپ تۇرعان ارانداتۋ. بۇل رەسەي تاراپىنان ونسىز دا ەكونوميكاسى قۇلدىراپ، قالت-قۇلت ەتىپ وتىرعان قازاقستاندى ساياسي سوعىس الاڭىنا تارتۋ.

سوزدالەل: ەاەو تەك قانا ءبىر رەسەيدىڭ مۇددەسىنە قىزمەت ەتەتىن ۇيىم. «ورتاق پارلامەنت»، «ورتاق ۆاليۋتا ەنگىزۋ»، «سبەر تسيفرلى باعدارلاماسى» سياقتى باستامالارى جانە باسەكەگە قابىلەتى تومەن باسقا ەلدەردى دە وداققا قوسۋعا تىرىسۋى رەسەيدىڭ وداقتا ەكونوميكالىق ەمەس، ساياسي مۇددەسى باسىم ەكەنىن كورسەتەدى.

ماسەلەن قازاقستان 2015-2020 جىلداردىڭ ىشىندە ەاەو اياسىنداعى ساۋدادان 44 ملرد دوللار جوعالتقان. بۇل شامامەن 2020 جىلعى جالپى ىشكى ءونىمنىڭ (180 ملرد دوللار) تورتتەن ءبىر بولىگى دەگەن ءسوز.

ال جۋىردا قوعام بەلسەندىلەرى اتالعان وداقتان (ەاەو) شىعۋ تۋرالى ارنايى پەتيتسيا دا جاريالاعان.

Abai.kz