ولەڭدى ءسۇيۋ - ءومىردى ءسۇيۋ. ەڭ قۇدىرەتتى ولەڭ - ءومىر. ال، ۋاقىت - ءومىردىڭ تولىق مازمۇنىن بەرە المايدى. ۋاقىتپەن جارىساتىن، الىساتىن، جاسايتىن دا اقىندار بار. ساف ونەر - شىن پوەزيا ۋاقىتتان بوستاندىق العان ازات الەم. سونداي الەمنىڭ يەسى - ەرلان ءجۇنىس. ەرلاننىڭ پوەزياسىنا بيىكتىك ەمەس، تەرەڭدىك ءتان. بيىكتىك - جانسىز. وندا ەشنارسە ونبەيدى، كوكتەمەيدى. بيىكتىك - سۋىق، جىلۋسىز.

تەك تەرەڭدىك قانا ماڭگىلىكپەن استاسا الادى. تەرەڭدىك - تۇتاس الەمنىڭ تامىرشىسى، ءنار بەرىپ، كوگەرتىپ، كوكتەتۋشىسى. تەرەڭدىك تۇنعان بايلىق. بايلىقتىڭ قوجاسى - اقىن ەرلان ءجۇنىس.

تومەندە تەرەڭدىكتەن تارتۋ.

«Abai.kz»

 

جۇرەك ماۋسىمدارى

• وتكەندە...

وتكەندە...

ءومىردى باستاردا،

كوكتەۋگە ىنتىققان ومىرمەن،

كوكتەمگە ىنتىققان كوڭىلمەن،

تاپ كەلدىم،

تاپ كەلدىم سەنىڭ مەن،

الەمىڭ، اسپانىڭ، جانىڭا،

كوپ كەلدىم كوكتەمگى باعىڭا،

بۇيىعى، بالاۋسا شاعىڭدا،

شاشىڭا كوك گۇلدەر تاعىنا،

سەن ءجۇردىڭ،

سەن ءجۇردىڭ ىشىندە ەن گۇلدىڭ،

«ماحاببات بار ما؟» دەپ مەن ءجۇردىم،

سەندىرگىڭ كەلەتىن،

كۇن وپكەن جۇزىڭنەن مەن وپكىم،

جانىڭدى جانىمنىڭ ءتورى ەتكىم،

ولەڭدى ءسۇيۋ - ءومىردى ءسۇيۋ. ەڭ قۇدىرەتتى ولەڭ - ءومىر. ال، ۋاقىت - ءومىردىڭ تولىق مازمۇنىن بەرە المايدى. ۋاقىتپەن جارىساتىن، الىساتىن، جاسايتىن دا اقىندار بار. ساف ونەر - شىن پوەزيا ۋاقىتتان بوستاندىق العان ازات الەم. سونداي الەمنىڭ يەسى - ەرلان ءجۇنىس. ەرلاننىڭ پوەزياسىنا بيىكتىك ەمەس، تەرەڭدىك ءتان. بيىكتىك - جانسىز. وندا ەشنارسە ونبەيدى، كوكتەمەيدى. بيىكتىك - سۋىق، جىلۋسىز.

تەك تەرەڭدىك قانا ماڭگىلىكپەن استاسا الادى. تەرەڭدىك - تۇتاس الەمنىڭ تامىرشىسى، ءنار بەرىپ، كوگەرتىپ، كوكتەتۋشىسى. تەرەڭدىك تۇنعان بايلىق. بايلىقتىڭ قوجاسى - اقىن ەرلان ءجۇنىس.

تومەندە تەرەڭدىكتەن تارتۋ.

«Abai.kz»

 

جۇرەك ماۋسىمدارى

• وتكەندە...

وتكەندە...

ءومىردى باستاردا،

كوكتەۋگە ىنتىققان ومىرمەن،

كوكتەمگە ىنتىققان كوڭىلمەن،

تاپ كەلدىم،

تاپ كەلدىم سەنىڭ مەن،

الەمىڭ، اسپانىڭ، جانىڭا،

كوپ كەلدىم كوكتەمگى باعىڭا،

بۇيىعى، بالاۋسا شاعىڭدا،

شاشىڭا كوك گۇلدەر تاعىنا،

سەن ءجۇردىڭ،

سەن ءجۇردىڭ ىشىندە ەن گۇلدىڭ،

«ماحاببات بار ما؟» دەپ مەن ءجۇردىم،

سەندىرگىڭ كەلەتىن،

كۇن وپكەن جۇزىڭنەن مەن وپكىم،

جانىڭدى جانىمنىڭ ءتورى ەتكىم،

ءتانىڭدى ءتانىمنىڭ ءتورى ەتكىم

كەلەتىن،

و، بالكىم، سەن ءبىلدىڭ،

مەن سوندا بىلمەگەن ەكەنمىن،

ەرتەرەك بۇرلەگەن ەكەنمىن،

ءبىر باققا بولەنە بەرمەسىن،

ءبىر باقتا گۇلدەگەن ەكەۋدىڭ،

وتكەندە... ءومىردى باستاردا...

2.ءدال قازىر...

ءدال قازىر... تەك باسقا قالادا،

سەن جايلى ويلاندى ءبىر ادام،

قالاعا،

جىميعان، جىلاعان،

ءدال قازىر ارىلعان كۇنادان،

ءدال قازىر كۇناعا باتاتىن،

قارادى ول:

سەن جايلى ويلاندى،

تەرەزە الدىنا بايلاندى،

ەسىنە ءتۇسىردى جايدارلى،

كەزىڭدى،

كەزىڭدى جابىققان،

ونىڭ شىن سۇيەرىن جاڭا ۇققان

كەزىڭدى،

كەزىڭدى

سۇيىكتى بولۋدان جالىققان،

سۇيۋگە ۇمتىلعان وزگەنى،

وزگەگە ارنالعان سوزدەرىڭ،

وزگەگە قاراعان كوزدەرىڭ،

مۇڭايتىپ تۇرعانىن سەزبەدىڭ،

ءدال قازىر... تەك باسقا قالادا،

سەن جايلى ويلانعان ادامدى،

وزىڭە اينالعان ادامدى،

وزىڭە بايلانعان جاناردى...

 

ءدال قازىر... تەك باسقا قالادا...

 

3. كۇنى ەرتەڭ...

 

كۇنى ەرتەڭ... كوك پەن جەر ەسەندە،

القوڭىر كۇزدەر

مەن

كوگىلدىر كوكتەمدەر ەسەندە،

سول ساتكە اداسپاي جەتكەندەر

ەسەندە،

ءبىر اقىن،

سەن جايلى جىر وقىپ تۇراتىن،

ەل جايلى جىر وقىپ تۇراتىن،

جەر جايلى جىر وقىپ تۇراتىن،

ەسىڭە تۇسكەندە،

داۋىرلەر، زاماندار كوشەردە،

قالالار، ادامدار كوشەردە،

و، بالكىم ءدال سەنىڭ كوشەڭدە،

و، بالكىم ورتالىق الاڭدا،

ارمانشىل، اداسقاق سول جانعا

دالالار، وزەندەر، ورماندار،

جولدار دا، تاۋلار دا، قورعاندار،

ۋاقىتتار، حالىقتار، بەلدەۋلەر،

گۇلزارلار، نوسەرلەر، جەلدەر دە،

قۇلدىراۋلار مەنەن ورلەۋلەر،

ەڭ ۇلى سەزىمگە سەنگەندەر،

ەسكەرتكىش قويعاندا،

عارىشپەن تىنىستاپ جۇرەكتەر،

اتقاقتاپ، تىنىش قاپ جۇرەكتەر،

ساعان كەپ ۇسىنسا، تاڭ قالما،

قولىنا گۇل ۇستاپ جۇرەكتەر،

 

كۇنى ەرتەڭ... كوك پەن جەر ەسەندە...

 

كوز جاسى

 

كىنامشىل سەزىمدەر كەشىرتكەن كەزىمنىڭ

بۇلتى اۋىپ بارادى باسىمنان.

مەن بيىك تۇرۋدى ۇيرەندىم،

ءوزىمنىڭ

ءبىر تامشى جاسىمنان.

بالا-اڭسار ساعىمى ويناعان دالانىڭ توسىندە،

كەزىندە كوكتەمگى جاڭبىردىڭ،

العاشقى كوز جاسىم تامعانى ەسىمدە -

بر تامشى ۋىتى تاعدىردىڭ.

و، سوندا سەزسەمشى،

وتەمىن

قانشالىق ازاپتى بولارىن تولەۋدىڭ:

الەمنىڭ وزگەرىپ كەتەرىن،

وزگەرىپ كەتەرىن ولەڭنىڭ!

بۇل دۇنيە تىم باسقا بولاتىن،

جاس ىرشىپ تۇسكەنشە جاناردان،

سول ءبىر جاس - قارا ءتۇن،

اق نۇردان جارالعان،

تىرس ەتتى...

قارا جەر ءدىر ەتتى!..

توپىراق بولمىسى وزگەردى:

وزگەرتتى ول گۇلدەردى، قۇستاردى،

جۇرەكتى...

ءسوز دە ەندى

بىلسەمشى كەلمەسىن قالپىنا بۇرىنعى،

اۋىتقىپ كەتەرىن عاسىردان!

...ۇيرەندىم مەن سولاي بيىكتە تۇرۋدى

كوزىمنىڭ ءبىر تامشى جاسىنان.

سودان سوڭ...

تاۋلار دا جىلاعان،

دالا دا جىلاعان،

ەشكىم دە بولمادى سەبەبىن سۇراعان،

سەبەبىن بىلمەدى ءبىر ادام.

ولار دا وزگەرگەن،

وزگەرگەن ولەڭمەن...

...ءبىر تامشى جاس تامىپ كەتپەۋىن كوزدەردەن،

كۇزەتىپ كەلەم مەن

و، سول ءبىر تۇماندى جىلداردان!

كەشسەم دە باسقا مۇڭ،

مەن ەندى جوقتامان جىلداردى ۇرلانعان،

مەنى ەندى جىلاتا كورمەشى، اسپانىم!..

 

قاراۋسىز باق

قالا ىشىندە قالىڭ ورمان سەكىلدى،

جاستىعىمنىڭ ءانى قالعان سەكىلدى،

ارمانىمنىڭ تاڭى قالعان سەكىلدى،

باق بار ەدى قاراۋسىز:

قاراۋسىز باق. قارعا داۋسى. قارا ءتۇن.

قارا تۇننەن ايدىڭ نۇرى تاماتىن.

قاراۋىلى - سوندا كەلەر عاشىقتار،

تۇتقىنى دا سول عاشىقتار بولاتىن.

سوقپاعى بار سويداق-سويداق ءشوپ باسقان،

كوسەمدەردىڭ مۇسىندەرى توت باسقان...

ەسكى اعاش ورىندىقتار،

قايىڭدار

كوكتەم سايىن دەگبىرىمدى اپ قاشقان...

تۇكپىرىندە وزەن جىلاپ اعاتىن،

كوپىرى بار - سىنعان قۇستاي قاناتى.

ورىندىقتا - ويىپ جازعان ەسىمدەر،

ءار سەزىمنىڭ تاريحىنداي قالاتىن.

قاراۋسىز باق...

تابيعاتتىڭ وزىندەي،

تابيعاتتان بوي الماعان سەزىمدەي،

جاس سۇلۋدىڭ بويالماعان كوزىندەي،

مەنىڭ دە ءالى اياۋلى، ادال كەزىمدەي...

كۇتىلمەگەن. ۇمىتىلعان. ەسكىرگەن.

ەشتەڭە دە سۇرامايتىن ەشكىمنەن.

كوكتەم كۇلىپ، كۇزدە جىلاپ جاتاتىن،

سول ءبىر باقتا ءوستىم مەن.

بيىل بارسام...

كەتكىم كەلدى بۇل ماڭنان:

كارى اعاشتار قىرقىلىپتى ىرعالعان،

سوقپاقتارعا تاس توسەلگەن، تۇلدانعان،

ەسكى اعاش ورىندىقتار سىرلانعان...

 

قايران جاستىق، قايتتىم سەنى-اي ۇرلانعان!؟.

 

***

 

مەن - پاراساتسىز،

بۇل الەمدە ماحاببات بارىنا سەندىم،

ادامداردىڭ ارىنا سەندىم،

اۋليەلەردىڭ جولىنا سەندىم،

قالالاردىڭ جانىنا سەندىم،

تاڭ دۇعاسىن شىعىستان سوزدىم،

ءتۇن دۇعاسىن باتىستان سوزدىم،

كيەسىن كورعاعىم كەلدى ءسوزدىڭ،

نۇرىن ساقتاعىم كەلدى كوزدىڭ،

وڭتۇستىكتەن وي شۇعىلاسىن شاشتىم،

سولتۇستىكتەن سەزىم شۇعىلاسىن شاشتىم،

قۇرلىقتاردى اشتىم،

تەڭىزدەردى باستىم،

جاراتۋشىنىڭ بەرگەن جىرىمەن،

تابيعاتتىڭ بەرگەن سىرىمەن،

قارا تاستى دا شايىر قىلعىم كەلدى،

كارا اعاشتى دا ءبيىم قىلعىم كەلدى،

اش جۇرەكتەردى تويىندىرعىم كەلدى،

جالاڭاشتارىن كيىندىرگىم كەلدى،

ءبارىنىڭ قاسىنان تابىلدىم،

بارىنە قۇربان شالدىم،

قارا جەردى جاستاندىم،

كوك اسپاندى جامىلدىم،

ءوز جۇرەگىم جالاڭاش،

ءوز جۇرەگىم اش قالدى،

ءوزىم جالعىز قالدىم!

...ەڭ عاجابى، بۇل ماعان ۇنايدى!

 

***

 

بۇرىن، بۇرىن ءبىر ءسوزدى ءبىلۋشى ەدىم،

ىشتەي عانا قايتالاپ ءجۇرۋشى ەدىم،

كەيىن سونى ۇمىتتىم... نەگە ۇمىتتىم،

نە ءبىلىپ كەپ، ومىردەن نە ءبىلىپپىن؟!

قالىڭ-قالىڭ تومداردان تابا المادىم،

قيىر-قيىر جولداردان تابا المادىم،

تابا المادىم مۇراجاي، مۇراعاتتان،

دالالاردان، وزەننەن قۇلاپ اققان،

مەزگىلدەردەن، ماۋسىمدار جاڭبىرىنان،

اقشامداعى شۇعىلا، تاڭ نۇرىنان،

دۇعاسىنان مولدانىڭ، شاماننىڭ دا،

تابا المادىم، بىلمەيمىن، تابا الدىم با،

ايتەۋىر مەن، جۇرەكتىڭ بار ارمانىن،

ىزدەگەنىن، تاپقانىن، جوعالعانىن،

سول ءبىر سوزبەن ايتسام دەپ ساعان، جانىم،

كوزدەرىڭنەن كوزىمدى الا المادىم!

 

 

***

 

"كىمسىڭ؟" دەيدى ول;

كىم بولۋشى ەم، قاراۋىلمىن جاي عانا:

ءوزىن-ءوزى وزگە ءۇشىن بايلاعان،

كۇزەتەمىن سۇلۋلىعىن الەمنىڭ،

اسقاقتىعىن، نازىكتىگىن ولەڭنىڭ،

شىنشىلدىعىن كۇزەتەمىن ءسوزىمنىڭ،

ادالدىعىن، سەرگەكتىگىن سەزىمنىڭ،

جالعىزداردىڭ قامقورشىسىز جۇرەگىن،

عاشىقتاردىڭ ەڭ ءبىر ىنتىق تىلەگىن،

كۇزەتەمىن كيەلى ءتۇن جازباسىن،

سۇلۋاردىڭ، سۇلۋلاردىڭ كوز جاسىن،

سابيلەردىڭ تىنىشتىعىن، شاتتىعىن،

ادامداردىڭ كوڭىلىنىڭ اقتىعىن،

اق شىڭداردىڭ الاسارماس بيىگىن،

انالاردىڭ ماڭدايلاردان ءسۇيۋىن،

دۇنيەدە ءۇمىت وتى بار كەزدە،

سول ءبىر ءۇمىت نۇر شاشقانشا ءار كوزدە،

مەن كۇزەتتە تۇرام «ءۇمىت ءۇشىن!» دەپ،

سول كۇيىمدە قاتىپ قالام ءمۇسىن بوپ!

 

اقىن-پويىز

 

الماتى استاناعا جاقىنىراق،

اراسى - مىڭ ەكى ءجۇز شاقىرىم-اق.

پويىز-دوس تامبۋرىندا تەڭسەلتەدى،

سەبەبى ول مەنەن گورى اقىنىراق!

ارقالاپ بارام - دەيدى ول - ارمانداردى،

و، مەيلى ارمانىنان الدانعاندى،

قاپىدا كوز جازىسىپ قالعانداردى،

قايىرا، قايتا ورالا العانداردى.

ال مەن شە، مەن ءوزىمدى بوس الدايمىن،

ولەڭدى وزىممەنەن قوسا الدايمىن.

ميلليوندى ميلليوندارعا قوسۋ تۇگىل،

تورتكە ەكى وعان ءبىردى قوسا المايمىن!..

بويىندا مىڭ شاقىرىم كىل باعان-اي،

بۇل دوستىڭ اقىندىعىن بۇلداعانى-اي،

ءتۇن ۇزاق تىم بولماسا كۋپەدەگى

سۇلۋدىڭ ۇيقىسىنان تۇرماعانى-اي!

بويىندا مىڭ شاقىرىم اي ىلەسەر،

اي بولىپ ازاپتاۋشى وي ىلەسەر،

...مۇڭ شالعان ارماندى ەلدە اقىن وسەر،

جۋساننان قالعان جەرگە شايىر وسەر.

بويىندا مىڭ شاقىرىم كۇن ىلەسەر،

سوڭىمنان كۇن بوپ تۋعان كىم ىلەسەر؟!

...ساعىمداي كوز الدىمدا كولبەۋ تارتىپ،

قالالار بىرىنەن سوڭ ءبىرى كوشەر.

استانا الماتىعا جاقىن ەكەن،

جاقىندىق جالعىزدىقتا جاتىر ەكەن.

بۇل جولدار مەنەن گورى دانىشپان عوي،

بۇل پويىز مەنەن گورى اقىن ەكەن!

 

* * *

 

بۇگىن ولەڭ جازىلمادى، جازبادىم،

جازار جانعا از با ۋايىم، از با مۇڭ؟!

دۇنيەدەگى ەكى ءبىر دە ارمانىم،

جەتى ءبىر دە بوزداعىم!

وزار دۇنيە ون قۇبىلىپ ورەمدە،

توزاڭدى اسپان تەبىرەنگەندە توبەمدە،

جازۋ وڭاي تيگەن سايىن قورقامىن،

قازۋ وڭاي تيگەندەي كور ولەڭگە.

سەزىم ىشكى شەكسىزدىككە جۇتىلار،

وي دا ءبىر ءسات ايداي بولىپ تۇتىلار...

ولەڭ دەگەن وتەر ءومىر ەمەس قوي،

ولە سالىپ ازابىنان قۇتىلار.

الەم ارى، ولەڭ ارى - ماعان دار،

دار باسىندا داۋلاسار قاي شاماڭ بار؟!

و دۇنيەسى مەن بۇ دۇنيەسى جوق الەمدى

ولەڭ دەيدى ادامدار!..

 

 

* * *

 

ءجۇرىپ كەلەم، ءسۇرىپ كەلەم ءومىردى،

ۇمىتپەنەن - تاڭعى ءتۇسىم سەكىلدى،

كۇدىكپەنەن - قارا كىسىم سەكىلدى،

ءجۇرىپ كەلەم، ءسۇرىپ كەلەم ءومىردى.

سەزىپ كەلەم، ءبىلىپ كەلەم مەن ءبارىن:

ەشتەڭەنى بىلمەگەنىم سەكىلدى،

ەشكىممەن ءبىر جۇرمەگەنىم سەكىلدى،

سەزىپ كەلەم، ءبىلىپ كەلەم مەن ءبارىن.

كارول عانا جالعىز قالا الادى!

جۇرەكتەرگە ءپىر بولعاندا نە ءمان بار؟

جۇرەكتەرگە قۇل بولعاندا نە ءمان بار؟

كورول عانا جالعىز قالا الادى!

كورول نەگە توقتاتپايدى ءجۇرىسىن؟

ءوزى-وزىمنەن جىلايتىنىم سەكىلدى،

ءوزى-وزىمنەن سۇرايتىنىم سەكىلدى:

«ادام ءومىر سۇرەدى وسى كىم ءۇشىن؟»..

 

***

 

جاس اقىننىڭ كوردىم مەن جىلاعانىن،

قورعاي الماي قالعان-اۋ ءسىرا، جانىن.

ەندى عانا ءبىلدى مە ول بۇل ومىردە،

پەرىشتەنىڭ وزىندە كۇنا بارىن.

جاس اقىننىڭ كوردىم مەن جەك كورگەنىن،

الاپات كۇش القىمعا كەپتەلگەنىن.

جەك كورگەنىن گۇلدى دە، قۇستى، كۇندى،

كۇزدى، جازدى، قىستى دا، كوكتەم دەمىن!

جوق! دۇنيە نۇرلى ەكەن، جەلەكتى ەكەن،

سۇلۋلارعا سۇلۋ جىر كەرەك، كوكەم!

ءبىر سۇلۋدىڭ سۇيمەۋى، ايتشى ماعان،

سۇلۋلىقتى سۇيمەۋگە سەبەپ پە ەكەن؟!

ءومىر جىرى جازىلار ۇتىرمەنەن،

ءتيىستى ەمەس ەشقاشان بىتۋگە ولەڭ!

ەڭ قاتىگەز ۇستازى جاس اقىننىڭ -

جاس سۇلۋدىڭ جۇرەگى لۇپىلدەگەن!

 

***

 

قار، سەنىڭ جاۋا سالعانىڭ قالاي تىم ەرتە،

قازانعا  اۋا سالعانىڭ قالاي تىم ەرتە؟

ساعىنىپ جۇرگەن ءبىر كۇربىم مەنىڭ بولماسا،

ساعىنىپ ءالى ۇلگەرگەن جوق قوي بۇل ولكە!

مەنىڭ دە بۇرىن تانىلعىم كەلگەن تىم ەرتە،

سورەلەردەن دە تابىلعىم كەلگەن تىم ەرتە،

تانىسىپ قالعان كۇربىجان عانا بولماسا،

تانىپ تا ءالى ۇلگەرگەن جوق قوي بۇل ولكە!

ەكەۋمىزدىڭ دە تىلەگىمىز بۇل كوپ كۇننەن،

كوپ كۇننەن: وي دا، قۋانىش، مۇڭ دا شەكتىرگەن.

ۇشقىنداپ جاۋىپ، الاقانداردا ەرىدىڭ،

ۇشقىنداپ جازىپ، جۇرەكتەردە ەرىپ كەتتىم مەن!

 

***

 

قاي كۇن ەدى؟ جاي كۇن عوي، قالىپتى كۇن،

قالىپتى كۇن - مەن داعى قالىپتىمىن.

ءوزىن-ءوزى قۇشاقتاپ جاتىر قالا،

ءوزى-وزىمەن اۋرە بوپ حالىق بۇگىن.

جاڭبىر دا جوق، قار دا جوق جاۋار مۇندا،

جاڭالىعى جوق شىعار حاباردىڭ دا.

قونىپ ەدى ءبىر ولەن تۇنگە قاراي،

ول دا ۇشىپ كەتىپتى تاڭ الدىندا.

كۇز بولارىن بىلە الماي، جاز بولارىن،

مەزگىل بۇگىن كەزىپ ءجۇر بوز دالانى.

كۇلىمسىرەپ قويادى كۇنىم مەنىڭ،

كۇلىمسىرەپ مەن سوعان ءماز بولامىن.

 

 

* * *

 

قازاعى سەكiلدi قارتايعان عاسىردىڭ،

مەن ءومiر سۇرەمiن -

تiلدە!

جالاڭاش الەمنەن جانىمدى جاسىردىم،

جانىمدى جاسىردىم

گۇلگە.

قۇربانى بولار ەم كەشەگi اسىلدىڭ،

اسىلدان قالسا بiر نۇسقا!

كiرلەگەن دۇنيەدەن ارىمدى جاسىردىم،

ارىمدى جاسىردىم

قۇسقا.

باعاسى قالماسا بiر كۇنi باسىمنىڭ،

مەن ولسەم، ولەمiن -

تiلدە!

قاتىگەز جانداردان جۇرەكتi جاسىردىم،

جۇرەكتi جاسىردىم

كiمگە؟!.

 

***

 

قايىرىلماۋ مەنەن قايتۋدىڭ زاڭى،

اقىنعا بiردەي جۇرمەيدi! ..

و، مەنi جالعىز دەيتiننiڭ ءبارi,

جالعىزدىق جايلى بiلمەيدi.

جالعىزدىقتا ەمەس جالعىزدىك دەگەن،

جالقى كۇندەردەن مۇڭ ەسۋ دە ەمەس،

تاڭداردا جالعىز ويانۋ مەنەن،

تاعدىرمەن جالعىز كۇرەسۋ دە ەمەس،

جىلاۋعا سول ءسات شاق قالۋ دا ەمەس،

جىميۋ دا ەمەس توزiممەن،

ساپارعا جالعىز اتتانۋ دا ەمەس،

اقتالۋ دا ەمەس وزiڭنەن،

جالعىزدىق باسقا...

سەن مەنى ءتۇسىن،

كىنا دا تاقپاي تاعدىرعا،

و، مەنi جالعىز قالدىرماۋ ءۇشiن،

وزگەنى جالعىز قالدىرما!

 

***

 

پiر بەكەتتiڭ باسىندا كيiك ورگەن،

ورگەن كيiك ءتاڭiردiڭ سىيى بەرگەن!

اڭىز دالا-اي، بالاسىن ءسۇيiپ تۋعان،

ابىز بابا-اي، دالاسىن ءسۇيiپ ولگەن!

پiر بەكەتتiڭ باسىندا ارقار وينار،

ارقار شىققان بيiككە تارتادى ويلار:

مىنا دالا تەڭiزدiڭ ءتۇبi بولعان،

ۇيىقتاپ كەتسەم، تۇسiمدە شالقار وينار!

ءدۇر پiر بەكەت،

پiر بەكەت - پiردiڭ سوڭى،

پiر بەكەتتiڭ باسىندا بiلدiم سونى!

مەن قۋانعان بالاداي كۇننiڭ باسى،

مەن مۇڭايعان بولعاي ما كۇننiڭ سوڭى!

 

***

 

كۇرسىنۋمەن كوپ كۇندەردىڭ وتكەنى،

سول كۇندەردىڭ وتەۋى نە وكپەلى؟

جاۋا الماعان مىنا تامىز اسپانى،

ساعان دا ۇقساپ، ماعان دا ۇقساپ كەتكەنى!

ولەڭ ءسۇرىپ، ءومىر جازىپ... الدانام،

ارمانىنا الدانبايتىن بار ما ادام؟

جانارىمىز جاسقا تۇنىپ تۇرسا دا،

قوشتاساردا جالعىز تامشى تامباعان.

جىلاتپاۋعا قاسام ىشكەم، ءسوز بەرىپ،

سول ءبىر ءسوزىم كەتپەپ ەدى وزگەرىپ،

جىلاتۋعا بولمايتىنىن سەزسەك تە،

جۇباتۋعا بولاتىنىن سەزبەدىك!

سودان بەرى ءوتتى، ءوشتى شاق تالاي،

وتكەندەردىڭ اياۋلىسى-اي، اپپاعى-اي!

وزگە جانعا كۇلە الماي ءجۇرمىسىڭ،

مىنا كۇننىڭ جاۋا الماۋى باتقانى-اي!

 

* * *

 

سۇق كوزدەر جۇمۋلى تۇرعاندا،

سۇق ساۋساق بۇگۋلى تۇرعاندا،

سىرلاسىپ الىڭدار، سۇيگەندەر!

سۇق تىلدەر كۇرمەلىپ تۇرعاندا،

سۇيگەن جان گۇل بەرىپ تۇرعاندا،

سىرلاسىپ الىڭدار، سۇيگەندەر!

شىنجىرلار ماۋجىراپ جاتقاندا،

مىلتىقتار ۇيكىعا باتقاندا،

سىرلاسىپ الىڭدار، سۇيگەندەر!

سىناقتار ساعاتى سوققانشا،

الدەكىم ەسىكتى قاققانشا،

سىرلاسىپ الىڭدار، سۇيگەندەر!

جاقىنىڭ جات بولىپ كەتكەنشە،

جانىڭنان جوق بولىپ كەتكەنشە،

سىرلاسىپ الىڭدار، سۇيگەندەر!

 

* * *

 

نە ىستەۋ كەرەك؟ نە ىستەۋ كەرەك؟

كەشۋ كەرەك، كەشپەۋ كەرەك؟

بارۋ كەرەك، بارماۋ كەرەك،

قالۋ كەرەك، قالماۋ كەرەك؟

سەنۋ كەرەك، سەنبەۋ كەرەك،

كونۋ كەرەك، كونبەۋ كەرەك؟

كىمدى الدادىم، كىم الدادى؟

ۇعا المادى، ۇعا المادىم!

ارعى جاعىن ساحنانىڭ،

مەكەن ەتىپ وتىرامىن،

ساعىنامىن، اھ ۇرامىن،

وكىنەمىن، وپىنامىن،

بارۋ - اۋىر، قايتۋ - ازاپ،

سۇيمەيمىن دەپ ايتۋ - ازاپ!

ساحنانىڭ سۇراعانى -

اقىن ەمەس، سايقىمازاق!

ورتەڭ جۇرەك، ولەرمەن زار،

و، بۇل زاردى نەگە كەشتىم؟!

...زالدا - جالعىز كورەرمەن بار،

ونىڭ ءوزى - سەن ەمەسسىڭ!

 

* * *

 

ءوز حالىمە ءوزىم قايران كۇيدەمىن،

قايدان عانا تاپ كەلدىم مەن بۇل كۇيگە؟!

كوڭىل ءۇشىن ەمەس ەدى سۇيگەنىم،

ءومىر ءۇشىن ەكەندىگىن بىلمەي مە؟

و، ءبارى دە، و، ءبارى دە كوشۋدە،

وي - ايداۋدا، سەزىم بىتكەن - بايلاۋدا،

جار تاعدىرىن ءبىر وكپەمەن شەشۋگە،

بولمايتىنىن جۇرەكپەنەن ويناۋعا،

و، بىلمەي مە؟

و، قالايشا سۇيگەمىن،

سەرت ەتكەندەي جالعىزدىكتىڭ اتىنان!؟

ءوز حالىمە ءوزىم قايران كۇيدەمىن،

ءوزى-وزىمە تاڭ قالام دا وتىرام...

 

* * *

 

شىدار ەكەم، شىدار ەكەم قانشالىق،

سەزىمدەردىڭ ءبىرى تۋىپ، ءبىرى ءولىپ،

اتقان تاڭدى ابىل بولىپ قارسى الىپ،

قارا كەشتە قابىل بولىپ تۇنەرىپ،

توزەر ەكەم، توزەر ەكەم مەن قانشا،

توزە مە الدە ادام سورلى ولگەنشە؟

شىعىس جاقتا ءبىر جۇلدىزى جانعانشا،

باتىس جاقتا ءبىر جۇلدىزى سونگەنشە.

 

 

* * *

 

ءبارى دە ءبىر ماحاببات ءۇشىن دەسەڭ،

كورەيىن وڭىمدە - امان، تۇسىمدە - ەسەن.

و، نەگە، نەگە بىراق قالا بەردىك،

ەسىكتىڭ سىرتىندا مەن، ىشىندە سەن؟

كىسى مە، حوش كوڭىلگە كىشىرمەگەن،

حوش كەلدىم، كىسىلىگىڭ ءۇشىن دە مەن.

و، نەگە، بىراق تاعى قالا بەردىك،

ەسىكتىڭ سىرتىندا سەن، ىشىندە مەن؟

دۇنيە-اي، جان ەسىگىن قۇلىپتاعان،

جارىتپاس شىعىپ تا ادام، كىرىپ تە ادام،

ەسىكتەن مەن كىرگەندە، سەن شىعاسىڭ،

سەن كىرسەڭ، مەن نەلىكتەن شىعىپ قالام؟!

 

* * *

 

جان كوردىڭ بە مۇڭايماعان،

مۇڭايماس تەك ءبىر ەگە!

جىلاۋ ءۇشىن جىلاي ما ادام،

كۇلۋ ءۇشىن كۇلە مە؟

كۇن كۇن ءۇشىن كۇلمەيدى ەكەن،

گۇل گۇل ءۇشىن جايقالماس،

سونى عاشىق بىلمەي مە ەكەن،

بىلەر، بالكىم ايتا الماس.

ءومىر ءومىر ءۇشىن بە ەدى،

ولەڭ ولەڭ  ءۇشىن بە؟

بۇل دۇنيەنىڭ ىشىندەگى

بارى - مەنىڭ ىشىمدە!

جوعى - سەنىڭ جۇرەگىڭدە،

جوققا تاعى جان قۇمار:

عاسىرلاردىڭ تۇنەگىندە،

عاشىق مۇڭى قاڭعىرار.

جوققا وڭاي جەتەم دەۋشى ەم،

بارعا قالاي جەتەرمىن؟

...مەن - مەن ءۇشىن ەكەم دەۋشى ەم،

جوق، سەن ءۇشىن ەكەنمىن!

«Abai.kz»