داقپىرتى باسىم قويىلىم: بولات ءابىلوۆتىڭ جاڭا پارتيا قۇرۋ تۋرالى باستاماسى..
بيىلعى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا ءوزىنىڭ ساياسي پارتيا قۇراتىنىن جاريالاعان بولات ءابىلوۆ اقىرى بۇل تۋرالى رەسمي مالىمدەمە جاسادى. 9 جىلعا سوزىلعان «شىرت ۇيقىدان» كەنەت ويانعان «ەسكى وپپوزيتسيونەردىڭ» جاستىق ماكسيماليزمگە ۇرىنعان جەتكىنشەكتەي بەزەك قاعۋىنىڭ ارتىندا – اعايىندى نۇرلان مەن ەرلان نىعماتۋليندەر تۇر دەگەن سىبىس بار...
بۇل ارينە، ۋاقىتى كەلگەندە اشىلاتىن اڭگىمە. قازىر پارتيا تۋرالى تارقاتايىق. «Bizdin Tandau» اتاۋىنا يە بولعان پارتيانىڭ تانىستىرىلىمى الماتى قالاسىنداعى قوناق ۇيلەردىڭ بىرىندە ءوتتى. قۇرىلتايشىلاردىڭ قۇرامى ءتىپتى قىزىق. مىسالى، «قاندى قاڭتار» وقيعالارىنان كەيىن اياق استىنان ساياساتقا بەت بۇرعان جاس سۋرەتشى ولجاس مۇحامەدي. ولجاستىڭ ايتۋىنشا 2001 جىلى «قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى»، كەيىن «اق جول» پارتياسىنىڭ پايدا بولۋ ءۇردىسىن قىزىعا باقىلاعان. وسى ارقىلى وسكەندە ساياسي قوزعالىستارعا قاتىسۋدى ارمانداعان-مىس. جاڭا پارتيانىڭ لوگوتيپ كەسكىنىن دە وسى جاس سۋرەتشى ازىرلەگەن بولىپ شىقتى. بۇرىنعى «جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ» لوگوتيپىن قاتتى ەسكە تۇسىرەدى دەمەسەڭىز، جاس سۋرەتشىنى تالانتتى دەپ اتاۋعا بولاتىن ەدى...
ولجاس مۇحامەدي قاڭتار وقيعالارىنان كەيىن بەلسەندىلىكتەرى، سونىڭ ىشىندە ساياساتقا دەگەن تابەتتەرى كۇرت ارتىپ، باس-كوز جوق وپپوزيتسيانىڭ جىرتىسىن جىرتىپ جۇرگەن شىعارماشىلىق توپتىڭ وكىلىنە جاتادى. كۇنى كەشەگە دەيىن ساياساتتى مۇلدەم كەرەك قىلماعان جاندار كەنەت الەۋمەتتىك جەلىلەردە «بەيبىت شەرۋشىلەردىڭ قىرىلعانىن»، «رەسەيدىڭ اگرەسسياسىن» كوپىرتىپ جازۋدى ادەتكە اينالدىردى. سالدارىنان قازىر كورشى ەلدەگى مارگو سيمونيان مەن تيگران كەوسايان سىندى ارانداتۋشىلاردىڭ ىزدەگەن ىرىتكىسىنە وڭاي ولجا تاۋىپ بەرىپ وتىر..
جاڭا قۇرىلاتىن پارتيانىڭ تاعى ءبىر مۇشەسى – بەلگىلى جۋرناليست-بەلسەندى – بەللا ورىنبەتوۆا. قازىرگى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ سايلاۋدا جەڭىسكە جەتىپ، ءوزىنىڭ ءبىرىنشى ساياسي رەفورمالار پاكەتىن جاريالاعان تۇستا – قاتارىندا بەللا بار ءبىراز بەلسەندىلەر «ويان» ۇرانىمەن «ويانعان» ەدى. ودان بەرى ءۇش جىل ىشىندە، ەلدەگى ساياسي وزگەرىستەردىڭ قانداي قارقىنمەن العا جىلجىعانىن ساناسى وياۋدىڭ بارلىعى كورىپ-ءبىلىپ وتىر.. تەك، بەللا مەن ونىڭ پىكىرلەستەرى ەمەس. وزدەرى پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ەركىندىكتى تەجەپ جاتقانىن ايتۋدان جالىقپايدى-اق. پارتيانىڭ تانىستىرىلىمىندا دا ءوز بىلگەنىنەن جاڭىلا قويماعان بەللا حانىم كەلەشەكتە «قاڭتار وقيعاسىنان» قازا تاپقانداردىڭ ءتىزىمىن تۇگەل جاريالايمىز دەپ ۋادە بەردى. بىراق، ونىڭ بۇل شەشىمىنە قازا تاپقانداردىڭ تۋىس-تۋعاندارى قالاي قارايتىنىن قاپەرىنە دە ىلمەگەن سياقتى..
باستاماشى توپتىڭ تاعى ءبىر تانىمال مۇشەسى – مارقۇم التىنبەك سارسەنباەۆتىڭ اعاسى – رىسبەك سارسەنبايۇلى. ءار جەرلەردە داڭعازا ۇرامەن، داۋ تۋدىرىپ جۇرەتىن رىسبەك مىرزانىڭ جاڭا پارتياداعى ورنى، بولات ءابىلوۆتىڭ ايتۋىنشا – قالىپتاسقان ءداستۇر بويىنشا پارتيا اقساقالى بولاتىنى بەلگىلى بولدى.
جاڭا پارتيانىڭ باعىتىن تانىستىرعان بولات ءابىلوۆ باستى ماقساتىمىز – جاڭا كونستيتۋتسيا قابىلداۋ ارقىلى سۋپەرپريزيدەنتتىك رەجيمدى پارلامەنتتىك رەسپۋبليكاعا اۋىستىرۋ دەپ ۋادە بەردى.
«ءبىزدىڭ قىزمەتىمىز قۋاتتى دەموكراتيالىق بيلىك ينستيتۋتتارىمەن تۇراقتى جانە قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋعا باعىتتالعان. ءبىزدىڭ ميسسيامىز − ادام ءومىرىنىڭ، بوستاندىقتىڭ، ادىلدىكتىڭ، قادىر-قاسيەتتىڭ جانە قۇقىق ۇستەمدىگىنىڭ قۇندىلىعى نەگىزىندە قازاقستاندى نىعايتۋ»، - دەپ مالىمدەدى. پارتيانىڭ كەلەسى ماڭىزدى ماقساتى – «ەكونوميكانى كاسىپكەرلىك ەركىندىك، جەكە مەنشىككە قول سۇقپاۋ، باسەكەلەستىك قاعيداتتارى نەگىزىندە قۇرۋ» ەكەن...
ونىڭ ايتۋىنشا بۇنداي جۇيە – تاۋەلسىز جانە ءادىل سوت قىزمەتىنە، بارلىق وبلىستار اكىمدەرىن سايلاۋ جانە ءماسليحات قۇرامىن كەڭەيتۋ، باسقارۋدى ورتالىقسىزداندىرۋ سياقتى ۇستانىمدارعا نەگىزدەلۋى ءتيىس. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ءابىلوۆتىڭ قدت قوزعالىسىنىڭ 2001 جىلعى ۇلگىسى نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ يدەيالارىنا جيەندىك جاساعانىن اڭعارۋ قيىن ەمەس.
ءوڭىر اكىمدەرىن سايلاۋ ول كەزدە دە، قازىر دە مۇمكىن ەمەس ەكەندىگى كوزى قاراقتى جۇرتقا بەلگىلى. ول ءۇشىن ەڭ الدىمەن قوعامنىڭ ساياسي مادەنيەتى كوتەرىلۋى كەرەك. دەگەنمەن، بۇل تاقىرىپ تۋرالى ۇران كوتەرىپ، ساياسي ءپوپۋليزمدى قىزدىرۋعا ابدەن بولادى جانە ونى ءبىزدىڭ بۋتيا تولىق تۇسىنەدى. وبلىس اكىمدەرىن سايلاۋعا جول بەرۋ – ەلدى سەپاراتيزمگە باستايتىن سەبەپ بولاتىنىن الماتىداعى قاڭتار تارتىپسىزدىگى دالەلدەپ بەردى. بۇلىكشىلەر ەلدىڭ وڭتۇستىگىن قازاقستاننان ءبولىپ شىعارىپ، ونى بانديتتىك-ەكسترەميستىك انكلاۆقا اينالدىرعىسى كەلگەنى قازىر بەلگىلى بولىپ وتىر. ال ءبىزدىڭ بۋتيا بۇلىكشىلەردىڭ سول كەزدەگى ىسكە اسپاي قالعان جوسپارىن قايتا جانداندىرۋعا جاعداي جاساعىسى كەلەتىندەي..
بولات ءابىلوۆ سونىمەن قاتار «سامۇرىق-قازىنا» قورىن تاراتىپ، قازاقستاندى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتان (ەاەو) جانە ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمىنان (ۇقشۇ) شىعارعىسى كەلەتىنىن مالىمدەدى. تەك، ودان كەيىن، مۇحيتقا شىعۋ مۇمكىندىگى جوق ەلىمىزدىڭ ۇزىن-سونار ورتاق شەكاراسى بار رەسەيمەن قانداي قارىم-قاتىناس جاساۋ كەرەكتىگى تۋرالى سۇراق تولعاندىرادى. 19 ميلليون حالقى بار نارىقتى جۇتىپ جىبەرۋگە دايىن وتىرعان قىتايدى ەسەپكە الماعاندا.
جوعارىدا ايتقانىمىزداي، بويىنداعى جاستىق ماكسيماليزمنىڭ بۋى ءارى تارقاماعان بولات ءابىلوۆ ورىندالۋى كۇماندى ساياسي ۇرانداردى تۋ قىلىپ كوتەرەتىن پوپۋليزم جولىنا تاعى دا مىقتاپ تۇسكەن سياقتى.
سەبەبى «Bizdin Tandau» پارتياسى تەك قاڭتارداعى وقيعالاردى عانا ەمەس، اشارشىلىق، جەلتوقسان-1986, جاڭاوزەن-2011, زامانبەك نۇرقادىلوۆ، التىنبەك سارسەنباەۆتىڭ جانە باسقا دا قوعام قايراتكەرلەرى مەن جۋرناليستەردىڭ ولىمىنە قاتىستى تاۋەلسىز كوميسسيالار قۇراتىنىن دا ايتىپ قالدى.
ۇلتشىل-پاتريوتتاردى دەلەبەسىن قوزدىرۋ ءۇشىن عانا ايتىلعان تۇنىپ تۇرعان جالاڭ ۇران ەكەنى بەلگىلى. ايتپەسە، مۇنىڭ بارلىعىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ساياسي پارتيا قۇرىپ، اۋرە بولۋدىڭ قاجەتى دە شامالى عوي..
مىنە، وسىلايشا، ءابىلوۆ ەلدىڭ ساياسي كەڭىستىگىنە پوپۋليستىك ۇرانعا تولى ىسكە اسپايتىن يدەيالارى بار تاعى ءبىر ساياسي ۇيىم تۋرالى جاريا ەتتى. ءوزىن قوي باستاعان سەركەدەي سەزىنۋى ءۇشىن اينالاسىنا ساياسي سالماعى شامالى ادامداردى دا توپتاستىرعانى كورىنىپ تۇر. جاياۋ ءجۇرىپ-اق، ساياسات الاڭىندا قويۋ شاڭ شىعارماق نيەتى بار. بارلىعىنا ۋاقىت تورەشى. ال بىزدە بۇل قويىرتپاق قويىلىمدى سىرتىنان قىزىقتاپ وتىرۋدان باسقا امال جوق..
Abai.kz