قىزىلوردانىڭ “سەيحۋن-قام-قمۋ” كومانداسى ءوز تاريحىندا ءتورتىنشى مارتە چەمپيوندىق اتاققا قول سوزدى. بيىلعى جىلى بۇل جەتىستىكتى ەكى تۋر بۇرىن ەنشىسىنە بايلاپ قويدى. قىزىلوردا قالاسىندا وتكىزىلگەن بەسiنشi تۋردىڭ الدىندا قىزىلوردالىق كلۋبتىڭ باس باپكەرى ۆياچەسلاۆ كيمدى اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
– ۆياچەسلاۆ چان-سەبوۆيچ، قورجىنعا تۇسكەن التىن جۇلدە قۇتتى بولسىن. اۋەلگى ساۋالىم – كوماندانىڭ بيىلعى جىلى بارلىق ويىندا جوعارى دەڭگەيدە شەبەرلىك تانىتۋىنىڭ سەبەبى قانداي دەگەنگە سايادى.
– شاكىرتتەرىمنىڭ شەبەرلىگىنە ءوزىم دە ريزالىق كەيىپتەمىن. راس، ەلىمىزدىڭ بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى بارلىق بىرىنشىلىگىندە ءبىزدىڭ قىزدار ەكىنشى ورىننان تومەن ءتۇسىپ كورگەن ەمەس. بۇل ءبىزدىڭ دەڭگەيىمىزدىڭ قانداي ەكەنىن دالەلدەيدى. ءيا، ودان بەرى تالاي بۋىن الماستى. الايدا، ءبىز تۋىمىزدى تومەن ءتۇسىرىپ كورگەن جوقپىز. شاكىرتتەرىم الدىڭعى بۋىننان ونەگە الدى. سولارعا قاراپ شەبەرلىگىن شىڭدادى. وسىنىڭ ارقاسىندا ۇنەمى ۇزدىكتەر كوشىندە كەلەمىز.
بيىلعى جىلى كوماندا ويىنشىلارى جوعارى دەڭگەيدە شەبەرلىك تانىتتى دەپ ايتا الامىن. ونىڭ سەبەبى دە جوق ەمەس. قازىر كوماندانىڭ نەگىزگى ويىنشىلارى بىرنەشە جىلدان بەرى بىرگە ويناپ كەلەدى. ول ويىنشىلاردىڭ ءوزارا تۇسىنىستىگىنە وڭ اسەرىن تيگىزەدى. بايقاساڭىز، ءبىزدىڭ كوماندادا نەگىزىنەن جەرگىلىكتى جاستار وينايدى. بارلىعى دەرلىك جيىرمادان ەندى اسقان جاستار. بۇل – كوماندانىڭ بولاشاعى زور ەكەنىنىڭ ايقىن دالەلى.

قىزىلوردانىڭ “سەيحۋن-قام-قمۋ” كومانداسى ءوز تاريحىندا ءتورتىنشى مارتە چەمپيوندىق اتاققا قول سوزدى. بيىلعى جىلى بۇل جەتىستىكتى ەكى تۋر بۇرىن ەنشىسىنە بايلاپ قويدى. قىزىلوردا قالاسىندا وتكىزىلگەن بەسiنشi تۋردىڭ الدىندا قىزىلوردالىق كلۋبتىڭ باس باپكەرى ۆياچەسلاۆ كيمدى اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
– ۆياچەسلاۆ چان-سەبوۆيچ، قورجىنعا تۇسكەن التىن جۇلدە قۇتتى بولسىن. اۋەلگى ساۋالىم – كوماندانىڭ بيىلعى جىلى بارلىق ويىندا جوعارى دەڭگەيدە شەبەرلىك تانىتۋىنىڭ سەبەبى قانداي دەگەنگە سايادى.
– شاكىرتتەرىمنىڭ شەبەرلىگىنە ءوزىم دە ريزالىق كەيىپتەمىن. راس، ەلىمىزدىڭ بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى بارلىق بىرىنشىلىگىندە ءبىزدىڭ قىزدار ەكىنشى ورىننان تومەن ءتۇسىپ كورگەن ەمەس. بۇل ءبىزدىڭ دەڭگەيىمىزدىڭ قانداي ەكەنىن دالەلدەيدى. ءيا، ودان بەرى تالاي بۋىن الماستى. الايدا، ءبىز تۋىمىزدى تومەن ءتۇسىرىپ كورگەن جوقپىز. شاكىرتتەرىم الدىڭعى بۋىننان ونەگە الدى. سولارعا قاراپ شەبەرلىگىن شىڭدادى. وسىنىڭ ارقاسىندا ۇنەمى ۇزدىكتەر كوشىندە كەلەمىز.
بيىلعى جىلى كوماندا ويىنشىلارى جوعارى دەڭگەيدە شەبەرلىك تانىتتى دەپ ايتا الامىن. ونىڭ سەبەبى دە جوق ەمەس. قازىر كوماندانىڭ نەگىزگى ويىنشىلارى بىرنەشە جىلدان بەرى بىرگە ويناپ كەلەدى. ول ويىنشىلاردىڭ ءوزارا تۇسىنىستىگىنە وڭ اسەرىن تيگىزەدى. بايقاساڭىز، ءبىزدىڭ كوماندادا نەگىزىنەن جەرگىلىكتى جاستار وينايدى. بارلىعى دەرلىك جيىرمادان ەندى اسقان جاستار. بۇل – كوماندانىڭ بولاشاعى زور ەكەنىنىڭ ايقىن دالەلى.
– كوماندانىڭ ءساتتى ويىن ورنەگىن تانىتۋعا قانداي جاعدايلار سەبەپشى بولدى؟
– ءبىز جەرگىلىكتى باسشىلىق تاراپىنان ءاردايىم قولداۋ كورىپ كەلەمىز. بۇل بىزگە جىگەر قوسا تۇسەدى. وبلىس باسشىسى بولاتبەك قۋاندىقوۆ جاقىندا ءبىزدى ارنايى قابىلداپ، ءوز ريزاشىلىعىن جەتكىزدى. جۇزدەسۋ بارىسىندا كومانداعا قارجىلاي قولداۋ جالعاسا بەرەتىنىن جەتكىزدى. ءبىز دە ءوز تاراپىمىزدان بولاتبەك بايانۇلىنا العىسىمىزدى بىلدىرگىمىز كەلەدى. ايماقتىڭ سان الۋان پروبلەماسىن شەشۋ باعىتىندا جۇمىس اتقارىپ جۇرگەن باسشىنىڭ ۋاقىت تاۋىپ، ءبىزدى قابىلداپ شىنايى ىقىلاسىن بىلدىرگەنى قاناتتاندىردى. سونىمەن قاتار، وبلىستىق تۋريزم، دەنە تاربيەسى جانە سپورت باسقارماسىنىڭ باستىعى سادىق مۇستافاەۆقا دا ريزاشىلىعىمىز شەكسىز.
– بىرىنشىلىكتە قاي كوماندامەن ويىن ءسىزدىڭ شاكىرتتەرىڭىزگە اۋىر سوقتى دەپ ويلايسىز؟
– ءاربىر كەزدەسۋدىڭ ماڭىزى زور. ويىننىڭ اتى – ويىن. ويلاماعان جەردەن ءسۇرىنىپ كەتۋىڭ عاجاپ ەمەس. ءبىز ءاربىر ويىنعا جان-جاقتى ازىرلىك جاسادىق. بۇل ەڭبەگىمىز اقتالدى. ەشقايسىسىندا قارسىلاستىڭ ىعىنا جىعىلا قويمادىق. ارينە، كەيبىر ويىنداردا قارسىلاستار تەگەۋرىندى قيمىل كورسەتتى. شاكىرتتەرىم وعان ابىرجىعان جوق. قايتا ودان سايىن جىگەرلەنە ءتۇستى. ناتيجەسى بەلگىلى. بارلىعىندا جەڭىسكە جەتتىك.
ءبىزدىڭ نەگىزگى قارسىلاسىمىز – “الماتى” كومانداسى بولدى. وڭتۇستىك استانانىڭ كلۋبى بۇرىنعى “وتان-داۋلەتتىڭ” ءىزباسارى. باس باپكەرى – لەۆ يانيەۆ. جانكۇيەرلەر بۇل ماماننىڭ قازاقستاننىڭ قىزدار قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى ەكەنىن جاقسى بىلەدى. الماتىلىق كوماندادا نەگىزىنەن ۇلتتىق قۇرامانىڭ مۇشەلەرى وينايتىنى تاعى بار. اينالىپ كەلگەندە، ولار ءبىزدىڭ قىزداردىڭ باستى باسەكەلەسى. ءبىز بىرىنشىلىكتە “الماتىمەن” ءتورت مارتە كەزدەستىك. بارلىق ويىندا نەبارى ءبىر-ەكى دوپ ايىرماسىمەن عانا جەڭىسكە جەتتىك. بۇل ەكى كوماندانىڭ تارتىستى ويىنىن ايعاقتايدى. ءۇشىنشى تۋرداعى كەزدەسۋدى ايرىقشا اتاپ كەتكەنىمىز ارتىق ەمەس. ويتكەنى، مەنىڭ شاكىرتتەرىم كەزدەسۋ بارىسىندا بەس دوپ ايىرماسىنا دەيىن جەڭىلىپ جاتتى. الايدا، سوڭعى مينوتتەردە بەلسەندى قيمىلداي ءبىلدى. ماسەلەن، قىزىلوردالىق قىزدار نەبارى ەكى مينوتتە ءۇش دوپ سوقتى. جەڭىس دوبى ويىننىڭ بىتۋىنە بار-جوعى 10 سەكۋند قالعاندا قاقپاعا ەندى. بۇل كەزدەسۋ ءبىزدى چەمپيوندىققا ءبىر تابان جاقىنداتا ءتۇستى.
ءتورت تۋردان كەيىن تۋرنير كەستەسىندە ءبىز 40 ۇپايمەن كوش باستاپ تۇرمىز. بىزدەن كەيىنگى “الماتىدا” بار-جوعى 30 ۇپاي بار.  ءبىز سوڭعى ەكى تۋردا بۇرىنعى دەڭگەيدە شەبەرلىك تانىتۋعا تىرىسامىز. الماتىلىقتار ءبىزدىڭ قۋىپ جەتە المايدى دەپ ويلايمىن.
–    قاي شاكىرتىڭىزدىڭ ويىن ورنەگىن ايرىقشا اتار ەدىڭىز؟
–       گاندبول – كوماندالىق ويىن. ءبىر ادام تۇك تە بىتىرە المايدى. ويىنشىلار اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك كەرەك. ارينە، كوماندادا كوشباسشى سپورتشىلار بولۋى مۇمكىن. ولار ءوز ارىپتەستەرىن جەڭىسكە جەتۋگە جۇمىلدىرا بىلەدى. ولگا ەگۋنوۆا كوپ جىلدان بەرى كوماندادا ويناپ كەلەدى. تاجىريبەسى مول سپورتشى. رۋتا پوجەميتە دە نەگىزگى كەزدەسۋلەردە جاقسى جاعىنان كوزگە ءتۇسىپ ءجۇر. سونىمەن قاتار، گۇلزيرا ىسقاقوۆا، گاۋھار قارامەرگەنوۆا، ەلەنا گولوۆانوۆا، جانات ايتەنوۆا. ەۆگەنيا نيكولاەۆا سىندى شاكىرتتەرىمدى دە ايرىقشا اتايمىن.  
– ءاربىر باپكەردىڭ ءوز قۇپياسى بولادى. ايتسە دە، ءسىز ءوز شاكىرتتەرىڭىزگە ءتالىم بەرگەندە قانداي جايلارعا كوڭىل بولەتىنىڭىزدى بىلگىمىز كەلەدى.
– ونىڭ ونشالىقتى قۇپياسى جوق. سپورتشىلاردىڭ بابىنا كوبىرەك ماڭىز بەرەمىن. سوندىقتان ءاردايىم ولاردىڭ بوساڭسىماي، بابىندا بولۋىنا كوڭىل بولەمىن. ولاي بولماسا، ەڭبەگىڭنىڭ بارلىعى دالاعا كەتكەنمەن بىردەي. سونىمەن قاتار، شەبەرلىگىن جەتىلدىرۋگە تىرىسامىن. سپورتشى ۇنەمى ىزدەنىس ۇستىندە بولعانى دۇرىس. ول توقىراپ قالماۋعا نەگىز قالايدى.
ءبىز ءاربىر كەزدەسۋدەن كەيىن كەتكەن قاتەلىگىمىزدى وي ەلەگىنەن وتكىزەمىز. ونى  قالاي جىبەرىپ الدىق؟ ەندى قالاي قايتالاماۋعا بولادى؟ وسىنىڭ بارلىعىن تارازىلايمىز. بۇل – ءبىزدىڭ بۇرىننان قالىپتاسقان داعدىمىز.
– بيىلعى بىرىنشىلىكتە “الماتى” بىزدەن تالاي مارتە ءسۇرىندى. اتالعان كوماندانىڭ باس باپكەرى ل. يانيەۆ ۇلتتىق قۇرامانىڭ دا تىزگىنىن ۇستاپ كەلە جاتقانىنا بىرنەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. بىلىكتى مامان ءبىزدىڭ قىزداردىڭ ويىن ورنەگىن قالاي باعالايدى؟
– جاڭا ءسوز اراسىندا ايتتىم، “الماتى” ۇلتتىق قۇرامانىڭ بازالىق كلۋبى سانالادى. وندا قۇرامادا وينايتىن بىرنەشە سپورتشى بار. بۇل الماتىلىق ارىپتەسىمنىڭ بىرنەشە جىلعى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى دەپ باعالايمىن. ول ءبىزدىڭ قىزداردىڭ شەبەرىلىگىن جوعارى سانايدى. اسىرەسە، بيىلعى جىلى مەنىڭ شاكىرتتەرىم وزدەرىن جاڭا قىرىنان تانىتتى دەپ ويلايمىن. ولاردىڭ قابىلەت-قارىمى قۇرامانىڭ باس باپكەرىنىڭ نازارىنان تىس قالعان جوق.
قۇرامانىڭ الدىندا دا ۇلكەن مىندەتتەر تۇر. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ جەلتوقسانىندا قىتايدا گاندبولدان الەم بىرىنشىلىگى وتەدى. كەلەر جىلى ازيا بىرىنشىلىگى جالاۋىن كوتەرەدى. اتالعان جارىستاردىڭ الدىندا قۇراماعا جاڭادان ويىنشىلار قوسۋ باستى تالاپتىڭ ءبىرى. ل. يانيەۆ ءبىزدىڭ بىرنەشە ويىنشىمىزدى قۇراما ساپىنا شاقىرۋدى كوزدەپ وتىر. ودان ءارى لوندون وليمپياداسى كەلەدى. قازىرگى قۇرامادا وينايتىن سپورتشىلاردىڭ ول كەزدە جاسى دا ۇلعايىپ قالادى. قىسقاسى، قۇرامانىڭ بۇگىنگى دەڭگەيىنەن تومەن تۇسپەسى ءۇشىن بارلىعىمىز كۇش-جىگەرىمىزدى جۇمسايمىز. الداعى ايدا الماتىدا فەدەراتسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسى بولادى. وندا الداعى مىندەتتەر سارالانادى. بۇگىنگى كۇنى فەدەراتسيا تاراپىنان ءبىزدىڭ كوماندانى ۇلتتىق قۇرامانىڭ بازالىق كلۋبى ەتۋگە ۇسىنىس جاسالىپ وتىر. ارينە، ونىڭ بارلىعى الداعى وتىرىستا شەشىلەدى.
–     سىزدەرگە تەك جەڭىس تىلەيمىز.

سۇحباتتاسقان ءادىلجان ۇمبەت، “سىر بويى”.