اۋىسىپ كەتىپتى!
دۇنيەدە ەڭ جامان نارسە، اۋسىپ كەتكەن جامان. ءبىر ۇيگە قوناققا، قۇدايىعا بارعانىڭدا، سۋ جاڭا ءتۋفليىڭدى باسقا ءبىر ەسكى تۋفليگە اۋىستىرىپ كيىپ كەتسەڭ، اياعىڭدى قىسا باستاسا، ول دا جامان. مىنا قىزىقتى قاراڭىز! ايەلى بوسانىپ، ۇيگە كەلگەن سوڭ، كۇيەۋى بالاسىن يىسكەپ، «نە دەگەن كەرەمەت ءيىس!» – دەپ، ءبىر كەزدە:
–توشىنا مەنىڭ بالام با؟ – دەپ سۇرايدى.
–يا!
–سەن قىز بوساندىم دەپ ەدىڭ عوي؟
–نە بولىپ قالدى، جانىم؟
–مىنانىڭ شۇمەگى بار عوي؟
–قويشى؟ كوزىڭدى سىقسيتپاي، اشىپ قاراساڭشى؟ – دەگەن سوڭ، كۇيەۋى كوزىلدىرىگىن كيىپ، نارەستەنىڭ بۇتىنا ءۇڭىلىپ قارادى.
–ەكى شۇمەك! ەكولوگيالىق كاتاستروفا! – دەپ جاعاسىن ۇستاعان كۇيەۋى شوشىپ كەتتى. ولار دەرەۋ پەرزەنتحاناعا بارسا، شىنىندا، قىزدارى اۋىسىپ كەتىپتى. مەيىربيكە بايقاماي اۋىستىرىپ الىپتى! مەيلى عوي، ەڭ باستىسى، قىزدارىن تاۋىپ الدى!
ال، ەندى، مىنا قىزىقتى قاراڭىز! ءبىر كۇنى اشۋلى ايەل دۇڭگىرشەكتە وتىرعان كەلىنشەككە جەتىپ كەلدى.
–ينديرا سەن بە؟
–يا، مەن.
–كەشىر، مەن سامالمىن، كۇيەۋىم سەنىڭ كۇيەۋىڭمەن اۋىسىپ كەتىپتى.
–قالاي، ءوز كۇيەۋىڭىزدى تانىمايسىز با؟
–بەتىنە تىكە قاراۋعا ۇيالامىن، بۇجىر، بۇجىر، ۇسقىنسىز...
–مەنىڭ كۇيەۋىم ءسىزدىڭ ۇيىڭىزدە مە سوندا؟
–يا، كوجە ءىشىپ وتىر.
–اۋىسىپ كەتكەنىن قالاي ءبىلدىڭىز؟
–مەنىڭ كۇيەۋىمنىڭ جامباسىندا قارا قالى بار ەدى.
–مۇمكىن ەمەس، قايتارمايمىن.
–نەمەنە، ۇناپ قالدى ما؟ كۇيەۋىمدى قايتار! ءوز كۇيەۋىڭە ەگە بول!
يا، ومىردە مۇنداي «اۋىسىپ كەتۋ» بولمايدى. بۇل ەندى وتىرىك. اۋىسىپ كەتكەننىڭ وزىندە، جاراسى جەڭىل، ات اينالىپ قازىعىن، ەركەك اينالىپ، ءوز ءۇيىن تابادى.
مىنا قىزىقتى قاراڭىز، سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسىنا ءبىر ايەل كەلدى. قاسىن كەرىپ، بەت-اۋزىن جىبىرلاتتى.
ء–سىز بىردەڭە ايتايىن دەپ تۇرسىز با؟ – دەپ سۇرادى كوميسسيا توراعاسى،
–يا.
–ايتا بەرىڭىز؟
–اۋىسىپ كەتىپتى.
–نەمەنە اۋىسىپ كەتكەن؟
–بيۋللەتەنىم.
–قالاي؟
–نەگىزى تايوتاعا داۋىس بەرەمىن دەپ جازىپ، سوسىن جيگۋليگە داۋىس بەرەمىن دەپ جازىپ، سوسىن، ويلانەەپ تۇرىپ، تايوتاعا داۋىس بەرگىم كەلگەن. جاشىككە جيگۋليدى سالىپ قويىپپىن. اۋىسىپ كەتىپتى.
–قامىقپاڭىز، بيكەش، ءوزىمىز تۇزەتىپ قويعانبىز، «اۋسىپ كەتكەن بيۋللەتەندەردى» تايوتاعا وزگەرتتىك.
بۇل ەندى وتىرىك پە، شىن با، بىلمەيمىن، سايلاۋعا ءالى ەرتە. دەگەنمەن، سايلاۋدا بيۋللەتەندەردى اۋىستىرا سالۋ وڭاي عوي، جاراسى جەڭىل.
مىنا قىزىقتى قاراڭىز! ءبىر كىسى قۇدايدىڭ الدىنا كەلدى.
–ۋا، قۇدايىم، ءبىر نارسە سۇرايىن؟
–ايتا بەرىڭىز، ايتىڭىز دا، ۇيىڭىزگە قايتا بەرىڭىز!
–مەنىڭ باسىمدى قايتارىڭىز.
–قايتارعانى نەسى؟
–مەنىڭ اقىلدى باسىمدى ءمينيستردىڭ اقىماق باسىنا اۋىستىرىپ جىبەرىپسىز.
–قويىڭىز.
–يا، ءتىزىمىڭىزدى قاراڭىز.
ء–مينيستردىڭ ءاتى–جونى كىم؟
–دىمقىلباي كاۋەكباۇلى.
–ممم... شىنىندا، اۋىستىرىپ الىپپىن. اقىماق بولىپ جۇرە بەرسەڭىز قايتەدى؟
ء–سىز مەنى جاراتقاندا اۋىستىرىپ جىبەردىڭىز. بىراق، اقىلدى بولعىم كەلەدى. ساۋاتتى، ويانعان قازاق بولعىم كەلەدى. قازىر ماۋباس قازاقپىن.
–جارايدى. ءبىر امالىن تابارمىن. دانىشپان مينيستر ولگەن كۇنى اۋىستىرىپ بەرەمىن.
يا، مۇنداي «اۋىسىپ كەتكەن» باستار بولمايدى. بۇل دا وتىرىك ەندى. ادامدار و باستان اقىلدى، سوسىن اقىماقتار بولىپ جاراتىلادى. ال، مىنا قىزىقتى قاراڭىز، بۇل ەندى وتىرىك ەمەس، شاڭ جۇقپاعان شىندىق. ەلىمىزدە ورىن العان شىندىق. اۋىسىپ كەتكەن دەمەكشى، اقتوبەدە مانتۋ سىناماسىن بتسج ەكپەسىمەن شاتاستىرعان دارىگەرلەرگە قىلمىستىق ءىس قوزعالدى! ماسقارا! ەستىمەگەن ەلدە كوپ دەگەن وسى ەكەن! مەكتەپتىڭ ءبىرىنشى سىنىپتاعى 42 وقۋشىسىنا مانتۋ سىناماسىنىڭ ورنىنا بتسج ەكپەسىن ەگە سالعاندى قالاي تۇسىنەمىز؟ مەيىربيكە امپۋلانى اجىراتا الماعانىن تەك كەيىن عانا اڭعارىپ، اۋىزى التى ساعات اشىلىپ قالعان. بۇگىندە مەملەكەتتىك تاپسىرىس العان «مەديكۋس» ورتالىعىمەن كەلىسىم–شارت بۇزىلعان. راۋان اۋىلىنداعى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ بىلەكتەرى ءىسىپ، ينە ورنى جاراعا اينالعانىن كوز كورىپ، قۇلاق ەستىدى. اۋىسىپ كەتەتىن جاعدايلاردى جوعارىدا ايتتىق، جاراسى جەڭىل دەدىك. ال، مىنا ويبايلاتقان وقيعانىڭ كىنالىلەرى زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرۋگە ءتيىس! ويتكەنى، مەديتسينادا قاتەلەسۋ، اۋىستىرىپ الۋ كەشىرىلمەيتىن كۇنا! شاماسى، دارىگەرلەردىڭ ميلارى دا اۋىسىپ كەتكەن-اۋ؟
مۇحتار شەرىم
Abai.kz
