دەنى ساۋ ازامات – مەملەكەتتىڭ ەڭ قۇندى كاپيتالى. جان مەن ءتانىڭ ساۋلىعى كەيدە تەك ادام بالاسىنىڭ وزىنە عانا ەمەس، ەلدەگى اق حالاتتىلاردىڭ بىلىكتىلىگىنە دە بايلانىستى بولىپ كەلەدى. ونىڭ ۇستىنە مەديتسينا ماماندارىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى شالعاي جاتقان ايماق تۇرعىندارىنا قاتتى بىلىنەدى. بۇل ماسەلە تۋرالى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بيىلعى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ايتقان بولاتىن.

«دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى باسەكەگە قابىلەتتى بولۋى ءۇشىن دارىگەرلەر دايىنداۋ جۇيەسىن جەتىلدىرگەن ءجون. مەديتسينالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ جانىنان كوپبەيىندى اۋرۋحانالار جانە كلينيكالار اشىلادى. الداعى ءۇش جىلدا رەزيدەنتۋراعا بولىنەتىن گرانت سانى 70 پايىزعا كوبەيەدى. مۇنىڭ ءبارى ۇلت دەنساۋلىعىن ءسوز جۇزىندە ەمەس، ءىس جۇزىندە جاقسارتۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى»،-دەدى مەملەكەت باسشىسى.

وسى ورايدا الماتى قالاسى تۇيتكىلدى ماسەلەنى شەشۋگە بۇرىننان كىرىسكەنىن ايتىپ وتكەنىمىز ءجون. 2021 جىلدان بەرى الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى تالاپ ەتىلەتىن كلينيكالىق ماماندىقتار بويىنشا دارىگەرلەردى رەزيدەنتۋرادا وقىتۋعا قارجى ءبولىپ كەلەدى. بۇل دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ «وڭىرلەردە مەديتسينا كادرلارىنىڭ تاپشىلىعىن تومەندەتۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار تۋرالى» جول كارتاسىن، سونداي-اق «الماتى قالاسىندا مەديتسينا كادرلارىنىڭ تاپشىلىعىن تومەندەتۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار تۋرالى» جول كارتاسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا ورىندالىپ وتىرعان شارۋا.

بيىلعى جىلى قالا 120 رەزيدەنتتى اسا تاپشى دارىگەرلىك ماماندىقتار بويىنشا وقىتۋعا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 2-3 وقۋ جىلىنىڭ ۇزاقتىعىنا وراي قارجى ءبولدى. بۇگىنگى كۇنى 2021 جىلى وقۋعا تۇسكەن 108 مامان رەزيدەنتۋرادا وقۋىن جالعاستىرىپ جاتىر. 2022 جىلى ماماندىقتار بويىنشا گرانتتاردىڭ ەڭ كوپ سانى رەزيدەنتۋراعا انەستەزيولوگيا جانە رەانيماتولوگياعا 10 ورىن، جۇقپالى اۋرۋلار بويىنشا 8 ورىن، پەدياترياعا 10 ورىن، وفتالمولوگيا بويىنشا – 11 ورىن بولىنگەن. 2023 جىلعا قاجەتتى ماماندىقتار بويىنشا رەزيدەنتۋراعا 130 گرانت جانە «ەپيدەميولوگيا» ماماندىعى بويىنشا ماگيستراتۋرادا 10 ورىن وقىتۋ جوسپارلانىپ وتىر.

رەزيدەنتۋرا وقۋ نىسانى 1994 جىلى بەكىتىلگەن، وعان فارماتسەۆتەر، دارىگەرلەر، ستوماتولوگتار تۇسە الادى. قابىلداۋ كونكۋرستىق نەگىزدە جۇرگىزىلەدى. الماتىداعى رەزيدەنتتەردى قابىلداۋ، ءبولۋ جانە ورنالاستىرۋ جونىندەگى كونكۋرستىق كوميسسيانىڭ وتىرىسى وتكىزىلدى وسى جىلدىڭ 24 تامىزىندا وتكىزىلگەن. ەرەجەگە سايكەس، كونكۋرستىق كوميسسيانىڭ قۇرامىنا الماتى قالاسى اكىمىنىڭ وكىمىمەن بەكىتىلگەن جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ قىزمەتكەرلەرى، ازاماتتىق قوعام وكىلدەرى كىردى. الماتى اكىمدىگىنىڭ ءبىلىم بەرۋ گرانتىن تاعايىنداۋ كونكۋرسىنا قاتىسۋ ءۇشىن مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتتەر ءتۇسۋ ەمتيحانى بويىنشا ەڭ جوعارى بالل جيناعان ۇمىتكەرلەردىڭ ءتىزىمىن بەرەدى. بۇل جولعى كونكۋرسقا 284 ۇمىتكەر قاتىستى. كونكۋرستىق كوميسسيانىڭ شەشىمى بويىنشا الماتى اكىمدىگىنىڭ گرانتىنا 120 قاتىسۋشى يە بولىپ وتىر.  مەديتسينالىق رەزيدەنتۋرانىڭ كۇندىزگى بولىمىندە ءبىلىم الۋ مەرزىمى ەكى جىل. بىراق كەيبىر جاعدايلاردا رەزيدەنتتەر 5 نەمەسە ودان دا كوپ جىل وقۋى مۇمكىن. ءبىلىم بەرۋ گرانتىنىڭ يەگەرى الماتى قالاسىنىڭ مەديتسينالىق ۇيىمدارىندا ءتيىستى ماماندىق بويىنشا 5 جىل جۇمىس ىستەۋى كەرەك. سوندىقتان رەزيدەنت پەن وقۋ ورنىنىڭ اراسىندا ءۇش جاقتى كەلىسىمشارت جاسالادى.

بىلتىر دا الماتى اكىمدىگىنىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنە جانە قازاقستان-رەسەي مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتىنە كلينيكالىق ماماندىقتار بويىنشا جانە "ەپيدەميولوگيا" ماماندىعى بويىنشا رەزيدەنتۋرا (110 گرانت) مەن ماگيستراتۋراعا (10 گرانت) كادرلار دايارلاۋ ءۇشىن 120 گرانت بولىنگەن بولاتىن. انەستەزيولوگيا جانە رەانيماتسيا-35 گرانت; جۇقپالى اۋرۋلار – 18; تەراپيا-10; پۋلمونولوگيا-6; كارديولوگيا-2; پەدياتريا-9; نەوناتولوگيا-3; نەۆرولوگيا-3; وتولارينگولوگيا-6; كلينيكالىق فارماكولوگيا-2; گاستروەنتەرولوگيا-6; وفتالمولوگيا-3; ەندوكرينولوگيا – 3; بالالار حيرۋرگياسى-2; تراۆماتولوگيا جانە ورتوپەديا-2; جەدەل مەديتسينالىق كومەك – 3; فيزيكالىق مەديتسينا جانە وڭالتۋ – 5; نەيروحيرۋرگيا – 2 گرانت ءبولىندى.

بۇدان باسقا، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن كلينيكالىق ماماندىقتار بويىنشا رەزيدەنتۋرادا وقۋعا 38 گرانت بولىنەدى. وسىلايشا، ەلىمىزدە كادر تاپشىلىعىن جويۋ الداعى 2-3 جىلدا ىسكە اسادى دەپ جوسپارلانعان.

اشىعىن ايتساق، مۇنداي جۇيەنىڭ تيىمدىلىگى تومەن. ءتىپتى، ساقتاندىرۋ مودەلى تۇراقسىز ءارى جۇيەسىز دامۋدا. بۇل – ۇلكەن ولقىلىق. ەرىكتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىن ەنگىزەتىن ۋاقىت الدەقاشان جەتتى. ۇكىمەتكە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن جانە جالپى الەۋمەتتىك سالانى قارجىلاندىرۋ جۇيەسىن قايتا قاراۋدى تاپسىرامىن. مەديتسينالىق ينفراقۇرىلىمدى كەشەندى تۇردە جاقسارتۋعا باسا نازار اۋدارۋ كەرەك. مەملەكەت پەن جەكەمەنشىكتىڭ سەرىكتەستىگىن ءتيىمدى پايدالانعان ءجون.

مەديتسينا – ينۆەستيتسيا سالۋعا قولايلى سالا. تەك وعان دۇرىس جاعداي جاساۋ قاجەت. مەن كەلەسى جىلدان باستاپ ۇلتتىق جوبانى جۇزەگە اسىرۋدى تاپسىردىم. بۇل قۇجات، ەڭ الدىمەن، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋعا ارنالعان مەكەمەسى جوق. الداعى ەكى جىلدا بۇل اۋىلداردا مەديتسينالىق جانە فەلدشەرلىك-اكۋشەرلىك بولىمشەلەر سالىنىپ، قاجەتتى قۇرالجابدىقپەن تولىق قامتاماسىز ەتىلەدى.

وسىلايشا مەملەكەت ءبىر ميلليوننان استام ادامنىڭ العاشقى مەديتسينالىق-سانيتارلىق كومەك الۋىنا مۇمكىندىك جاسايدى. ۇلتتىق جوبا اياسىندا 32 اۋداندىق اۋرۋحانا زامانعا ساي جاڭارىپ، ەندى اۋدانارالىق كوپبەيىندى مەكەمەگە اينالادى. وندا ينسۋلتتەن ەمدەۋ ورتالىقتارى، حيرۋرگيا، جانساقتاۋ جانە وڭالتۋ بولىمدەرى اشىلادى. بۇل ءتورت ميلليوننان استام ادامعا كورسەتىلەتىن مەديتسينالىق قىزمەتتىڭ ساپاسىن ارتتىرادى. سونىمەن قاتار، تەلەمەديتسينا باعىتىن دامىتامىز. سول ارقىلى شالعايدا تۇراتىن حالىققا ساپالى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتىلەتىن بولادى»،-دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ قىركۇيەكتەگى جولداۋىندا.

2022 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا قازاقستاندا دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قىزمەتتەرگە ينۆەستيتسيا كولەمى رەكوردتىق 73,7 ملرد تەڭگە بولدى. بۇل بىلتىرعى سايكەس كەزەڭمەن سالىستىرعاندا اقشالاي تۇردە 15,2%-عا ارتىق (حقۇ – 112,3%). بۇعان دەيىن وسى كەزەڭدە دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قىزمەتتەرگە قۇيىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى 2020 جىلى 64,2 ملرد تەڭگە، 2021 جىلى 64 ملرد تەڭگە بولعان ەدى.

Abai.kz