«امانات» قوعامدىق كوميسسياسىنىڭ جەتەكشىسى، بەلگىلى قۇقىق قورعاۋشى ابزال قۇسپان “KZ پۋلس” youtube ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا قاڭتار وقيعاسىنىڭ بولۋ سەبەبىن اتادى.

“قاڭتار وقيعاسى تۋرالى مەن بولجام رەتىندە ايتا الامىن. بۇل وقيعانى بۇگە-شۇگەسىنە دەيىن زەرتتەپ، زەردەلەپ سەنىمدى تۇردە ايتۋ ءۇشىن ۋاقىت كەرەك. مەنىڭ ويىمشا، وسى جاعدايدىڭ بولۋىنا بىردەن-ءبىر سەبەپ – «وتباسى» مۇشەلەرىنىڭ ارەكەتى. سولاردىڭ بۇرىننان كەلە جاتقان دايىندىعى. بۇل اياق استىنان بولا سالعان دۇنيە ەمەس. قاتىسۋشىلاردىڭ باسىم بولىگى ارانداپ قالعاندار. ولاردى ارانداتۋشى كۇشتەر ۇلكەن دايىندىقپەن كەلگەن. وسىنداي «يكس» ساعات تۋعان جاعدايدا «بىلاي-بىلاي ارەكەت ەتەمىز» دەگەن ناقتى ينسترۋكتسيادان وتكەن.

ءبىر عانا مىسال كەلتىرەيىن. الماتى مەن 3 مىڭ كيلومەتر جەردەگى ورالدى الىپ قارايىق. ستسەناري بىردەي بولدى. بارلىق جەردە دە ادىلدىكتى تالاپ ەتىپ، ادىلەتسىزدىكتەن، جەمقورلىقتان ابدەن شارشاپ شىققان حالىقتى اشىندىراتىن توپ ءجۇردى. ولاردىڭ ءىس-قيمىلى بىردەي بولدى. اكىمشىلىكتى باسىپ الايىق دەيدى، سودان كەيىن ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى مەن قالالىق پوليتسيا باسقارماسىن باسىپ الايىق دەيدى. بارلىق جەردە اكىمشىلىكتى نىساناعا العان. ۇستەرىنە بەلگىلى ءبىر كيىم كيگەن باعىتتاۋشىلار، ارانداتۋشىلار حالىقتى ءبىر جاققا قاراي شاقىرادى، بۇكىل توپ سول جاققا قاراي جۇگىرگەن كەزدە، وزدەرى ارتتا قالىپ قويادى. وق الدىنا جۇگىرىپ كەتكەندەرگە تيەدى دە، ارتتا قالعاندار امان قالادى. بۇنىڭ ءبارى اياق استىنان بولعان نارسە ەمەس. سوندىقتان ءبارىنىڭ ارتىندا «وتباسىنىڭ» ءبىردى-ەكىلى مۇشەلەرى تۇر دەپ ويلايمىن. سولاردىڭ بۇرىننان ويلاستىرعان جۇمىسىنىڭ سالدارى،-دەيدى قۇقىق قورعاۋشى.

ونىڭ سوزىنشە، ەكس-پرەزيدەنتتىڭ قاڭتار قىرعىنىنا قاتىسى بار وتباسى مۇشەلەرىنە قاتىستى ءىس قوزعالۋى كەرەك.

«قايرات ساتىبالدى باستاعان توپقا رەسمي تۇردە قاڭتارعا قاتىستى ايىپ تاعىلادى دەپ ويلايمىن. الماتى قالاسىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك دەپارتامەنتى 5-ءشى باسقارماسىنىڭ باسشىسى مەن «ديكي ارمان» اتتى لاقاپ اتى بار ارمان جۇماگەلديەۆ اراسىنداعى بايلانىس تۋرالى، تەرگەۋ باستالعالى ونىنشى ايعا كەتسە دە، ەندى عانا اقپارات شىقتى. كوپ ۇزاماي كەلەسى تىزبەك قايرات ساتىبالدىعا اپارىپ جاتسا، ءوز باسىم تاڭعالمايمىن»،-دەيدى ابزال قۇسپان.

قۇقىق قورعاۋشى ءوزى جەتەكشىلىك ەتەتىن «امانات» قوعامدىق كوميسسياسىنىڭ اتقارعان جۇمىستارى تۋرالى ايتىپ بەردى.

«300-دەن اسا ادامنىڭ اتى-ءجونىن الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالادىق. كەيىن ونى توقتاتتىق. جۇمىستى توقتاتپاساق تا، ءاربىرىنىڭ اتى-ءجونىن كورسەتىپ، مىنانى ءبىز شىعاردىق، مىناعان اتسالىستىق، مىناۋ ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىزبەن شىقتى دەپ وتىرعىمىز كەلمەدى. ويتكەنى ءبىزدىڭ ماقساتىمىز ەسەپ بەرۋ ەمەس، ناقتى ناتيجەگە قول جەتكىزۋ بولدى.پرەزيدەنت جولداۋىندا ايتىلعان «راحىمشىلىق جاريالاۋ» شاراسىنا دا بىردەن-ءبىر سەبەپكەر ءبىزدىڭ ۇيىم.

سونىمەن قاتار بۇگىنگى كۇنى كوتەرىپ جاتقان ماسەلەمىز – وتەماقى ماسەلەسى. بۇل شارۋا ءالى شەشىمىن تاپپادى. بىراق ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن اتقارعان جۇمىسىمىز سەكىلدى سوڭىنا جەتكىزەمىز دەپ ويلايمىن»،-دەيدى ول.

ابزال قۇسپان ۇكىمەت ءوزىنىڭ ەڭ باستى فۋنكتسياسىن ىسكە قوسىپ قاڭتار وقيعاسى كەزىندە وتباسىنىڭ اسىراۋشىسىنان ايىرىلعاندارعا جاعداي جاساۋى كەرەك ەكەنىن ايتادى.

«ول تۋرالى ءنورماتيۆتى اكت شىعارۋ كەرەك. قازىر جەرگىلىكتى بيلىك كومەكتەسەيىن دەسە، ونىڭ ناقتى قۇقىقتىق اكتىسى جوق. ءبىز وسى ماسەلەنى كوتەرىپ جاتىرمىز. ازاماتتاردان ارىز جانە قاجەتتى قۇجاتتاردى جيناتىپ جاتىرمىز. بۇل «امانات» كوميسسياسىنىڭ ءوزىنىڭ عانا باستاماسى.

الماتى قالاسى بويىنشا ايتاتىن بولساق، پاتەر اقىسىن تولەۋ، بالالاردى مەكتەپكە دايىنداۋ، بالاباقشاعا ورنالاستىرۋ، اتا-انالارعا جۇمىس تاۋىپ بەرۋ باعىتىنداعى جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. الماتى قالاسىندا جۇمىس قالاي جولعا قويىلعان؟ ءار اپتانىڭ بەيسەنبى، جۇما كۇندەرى قالالىق پروكۋراتۋرادا تەرگەۋشىلەردى، ءتيىستى مەمورگان قىزمەتكەرلەرىن جانە ارىزدانۋشى ازاماتتاردى شاقىرتامىز. ءوزىمىز دە قاتىسامىز. سول جەردە قيىندىققا تاپ بولعانداردىڭ ماسەلەسى ازىرگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان دەڭگەيىندە شەشىمىن تاۋىپ جاتىر.

بىراق ول ءار جەردە ءارتۇرلى. الماتىدا وسىلاي. بۇل جامبىلدا بولەك، سەمەيدە باسقاشا جۇزەگە اسىپ جاتىر. كەيبىر وڭىرلەردە مۇلدە جۇمىس اتقارىلىپ جاتقان جوق. سوندىقتان ءبىزدىڭ ايتىپ وتىرعانىمىز، رەسپۋبليكا بويىنشا ءنورماتيۆتى قۇقىقتىق اكت دايىندالسا، قازا تاپقان، ەشقانداي قىلمىستىق ءىس جاساماعاندارعا قاتىستى وتەماقى بەلگىلەنسە، قىلمىستىق ىسكە تارتىلىپ، بىراق قىلمىس قۇرامى جوق بولۋىنا بايلانىستى ءىسى قىسقارتىلعان ادامعا قاتىستى وتەماقى بەلگىلەنسە دەگەن وي.

راحىمشىلىق دەگەن كىناسى دالەلدەنگەن جانە ازاماتتىڭ ءوزى كىناسىن مويىنداپ وتىرعان بولسا عانا قولدانىلادى. كانىلى دەپ تانىلعان ازامات ءوزى ارىز جازادى. سودان كەيىن سوت نەمەسە پروكۋرور راحىمشىلىق تۋرالى زاڭ بويىنشا جازادان تولىق نە ءىشىنارا بوساتادى.

ءبىز قازىر الماتى قالاسى بويىنشا 80 ازاماتقا قاتىستى قىلمىستىق ءىستىڭ قىلمىس قۇرامى بولماۋىنا بايلانىستى قىسقارتۋىنا قول جەتكىزدىك. ودان بولەك الماتى قالاسى بويىنشا 148 ادام قازا تاپتى دەپ ايتتىم. كوبى وقيعانىڭ ەپيتسەنترىندە كوز جۇمدى. قايتىس بولعاندار دا قىلمىس جاسادى دەپ كۇدىككە ىلىنسە، ولارعا ايىپ تاعىلادى. سولاردىڭ 84-نە قاتىستى قىلمىستىق ىستە قىسقارتۋعا قول جەتكىزدىك. ءبىزدىڭ بۇل باعىتتاعى جازىعى جوق ازاماتتاردى اقتاۋ جۇمىسىمىز جالعاسا بەرەدى»،-دەدى ابزال قۇسپان.

Abai.kz