جۋىردا مەمەلكەتتىك حاتشى مارات ءتاجين الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن بلوگتار تۋراسىندا ايتقان پىكىرى قوعامدا ءبىراز ءۋاجدى قوزداتتى. مەملەكەتتىك تاراپتا جۇرگەن سايااساتتانۋشى ەرلان تىنىمبايۇلى قارين مىرزا «جەبە» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا وسى ماسەلەگە ات باسىن بۇرىپ، ماسەلەنىڭ ءمانىن اشا كەتىپتى. ەرەكەڭنىڭ سول ماندەتپەسىن سول كۇيى جاريالاپ وتىرمىز.

Abai.kz

جۋىردا مەمەلكەتتىك حاتشى مارات ءتاجين الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن بلوگتار تۋراسىندا ايتقان پىكىرى قوعامدا ءبىراز ءۋاجدى قوزداتتى. مەملەكەتتىك تاراپتا جۇرگەن سايااساتتانۋشى ەرلان تىنىمبايۇلى قارين مىرزا «جەبە» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا وسى ماسەلەگە ات باسىن بۇرىپ، ماسەلەنىڭ ءمانىن اشا كەتىپتى. ەرەكەڭنىڭ سول ماندەتپەسىن سول كۇيى جاريالاپ وتىرمىز.

Abai.kz

مەملەكەتتىك حاتشى وتكىزگەن جيىندى اقپارات  قۇرالدارىندا  ناسيحاتتاۋدا جاڭساقتىق بولدى. بىرقاتار ويلار مەن  تەزيستەر اشىق بۇرمالانباسا دا، كەڭ اۋقىمدا قابىلدانبادى. ياعني،  قوعام  ءبىراز ماسەلەنى تۇسىنبەي قالدى. ءتىپتى، ادەيى بۇرمالاۋشىلىق تا بايقالىپ قالعانداي بولدى. ماسەلەن، كوپتەگەن  الەۋمەتتىك جەلىلەردە، بولگتاردا «ءتاجيننىڭ ءتىزىمى قۇرىلادى ەكەن»، «بۇعان دەيىن الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن بلوگتاردا جازىپ جۇرگەن بلوگشىلاردىڭ ءتىزىمى قۇرىلادى ەكەن، باقىلاۋعا الىنادى ەكەن» دەگەندەي  جاڭساق پىكىرلەر پايدا بولدى. شىن مانىندە ول جونىندە ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان  جيىندا ءبىراۋىز دا ءسوز ايتىلمادى.  مەملەكەتتىك حاتشى ءوزىنىڭ بايانداماسىندا مەملەكەتتىك بيلىك قۇرىلىمدارى مەن اقپارات قۇرالدارىنا ءوز جۇمىستارىنا قاتىستى  تۇراقتى مالىمەتتەر بازاسىن قۇرۋ جونىندە جانە ول بازادا ساراپشىلار، بلوگشىلار، جالپى الەۋمەتتىك بەلسەندى تۇلعالاردىڭ ءتىزىمى قۇرىلسا دەگەندى ايتقان بولاتىن. مەملەكەتتىك حاتشى بۇل پىكىردى قانداي ماعىنادا ايتتى؟ مىنە، ءبىز وسىنى تۇسىنبەي قالدىق. شىن مانىندە مارات ءتاجين مىرزا اقپارات قۇرالدارىنا تارتىپ جۇرگەن پىكىرلەرى مەن سۇحباتتارى بەرىلەتىن ازاماتتاردىڭ  ءتىزىمى جاڭارتىلسا دەگەندى ايتتى. ويتكەنى،  بىزدە قانداي دا ءبىر ماسەلەگە قاتىستى پىكىر  بىلدىرەتىن  تۇلعالاردىڭ سانى ساناۋلى. ءبىز ولاردى قايتا-قايتا باسپاسوزگە، ەفيرگە شىعارا بەرەمىز. بىزدە ءارتۇرلى تاقىرىپتار جونىندە  ءبىر ادام پىكىر بەرە سالادى. ول  بىردە اۋىلشارۋاشىلىعى جونىندە، بىردە ەكونوميكا،  بىردە ساياسات،  بىردە مەديتسينا، بىردە الەۋمەتتىك جاعداي، تاعى بىردە اكىمشىلىك  رەفورما  تۋرالى  پىكىر ءبىلدىرۋى مۇمكىن. نەگىزى بەلگىلى ءبىر تاقىرىپ جونىندە پىكىر ءبىلدىرىپ، وي بولىسۋگە  سول سالانى زەرتتەپ جۇرگەن نەمەسە سول ىسپەن كاسىبي تۇردە شۇعىلدانىپ جۇرگەن  مامانداردى  تارتۋىمىز كەرەك. مەملەكەتتىك حاتشىنىڭ ايتقان ىوسى بولاتىن. ال، بۇل پىكىر مەن كەلىسپەۋگە بولمايدى. راسى سولاي.

بىزدە ءتۇرلى تاقىرىپتاردا سويلەيتىن  بىرنەشە بەلسەندى  دەپۋتات بار. سانى دا كوپ ەمەس. ولار بيلىكتىڭ پوزيتسياسىن  جاقتايمىز دەپ بارلىق تاقىرىپتارعا پىكىر ايتا بەرەدى. مال قىرىلىپ جاتسا دا، لاتىن قارپى ماسەلەسى كوتەرىلسە دە،  تەرروريزم جونىندە اڭگىمە بولسا دا، قىسقاسى كەز-كەلگەن تاقىرىپتاردا تەلەديدار ەكراندارى مەن  گازەت بەتتەرىنەن تۇسپەيتىن ساناۋلى ازاماتتار بار.  ال، شىن مانىندە  ولاردان بولەك  مۇنداي تاقىرىپتارمەن اينالىسىپ، زەرتتەپ-زەردەلەپ جۇرگەن ساراپشىلار  بار عوي. ولار قايدا؟ باق ولاردى نەگە تارتپايدى پىكىرتالاس الاڭدارىنا؟ ماسەلەن، ورالماندار  ماسەلەسى جونىندە سەمەيدە بۇۇ-نىڭ ارنايى  باعدارلاماسى بويىنشا 10 جىلدان استام جۇمىس ىستەپ  جۇرگەن ءبىرازامات بار. بىراق، ورالمانداردىڭ ماسەلەسى بويىنشا ونىڭ  ەفيردەن سويلەگەنىن نەمەسە باسىلىمدارعا بەرگەن سۇحباتىن  كورگەن جوقپىز.  بۇل ءبىر عانا مىسال. ءبىز  قانداي دا ءبىر سالادا ماماندانىپ، سول سالانىڭ بىلگىرى بولىپ العان ازاماتتاردىڭ پىكىرىن ەسكەرمەيمىز. ەكىنشىدەن، سوڭعى  ءتورت-بەس جىلدا  ءبىزدىڭ اقپارات قۇرالدارى ىشكى ساياساتتاعى جاڭا ءبىر باعىتتاردى ناسيحاتتاۋ كەزىندە  ماسكەۋدەن كەلگەن ورتانقول بىرنەشە ساراپشىنى سويلەتۋ ادەتى پايدا بولدى. ءباسپاسوز بەن ەفيردەن سولار تۇسپەيتىن بولدى. ەلىمىزدەگى جاعداي تۋرالى ايدالاداعى ماسكەۋدەن كەلگەن، ورتاشا دەڭگەيدەگى ساياساتتانۋشىلار قالاي ساراپتايدى؟! ءوزىڭىز  ايتىڭىزشى. ولار ءارى كەتسە استانا مەن الماتىنى عانا كوردى. وبلىستارداعى، اۋداندار مەن اۋىلدارداعى جاعدايى كورىپ، تانىستى دەگەنگە ءوز باسىم سەنبەيمىن. بىزگە جەتپەگەنى سولار ەدى. بىزدەگى ساياساتتانۋشىلار، ساراپشىلار قايدا؟!

ءوز باسىم جۇزگە جۋىق جىگىتتەردى بىلەمىن.  اقش-تا، جاپونيادا جانە باسقا ەلدەردە ءبىلىم العان. ولار قازاقشا دا،  ورىسشا دا،  اعىلشىنشادا بىلەتىن، كوپتەگەن تاقىرىپتاردى جەتىك مەڭگەرگەن ازاماتتار. مىسالى، دانيار قوسنازاروۆ دەگەن جىگىتتى بىلەمىن. جاپونيادا تانىسقام. قازىر ەلگە كەلىپ، جۇمىس ىستەپ جاتىر. جاپون اقپارات قۇرالدارىن قارايدى، اعىلشىن تىلىندەگىلەردى وقيدى،  تۇرىك تىلىندەگى اقپاراتقۇرالدارىن دا نازاردان تىس قالدىرمايدى. ياعني، جان-جاقتىجىگىت. كوپتەگەن تىلدەردەگى اقپارات قۇرالدارىنداعى دەرەكتەر وعان قولجەتىمدى بولعاندىقتان، ول ءتۇرلى ماسەلەلەرگە نەعۇرلىم تەرەڭىرەك  ۇڭىلە الادى. نەگە ءبىز وسىنداي مامانداردى اقپارات قۇرالدارىندا  پىكىر بىلدىرۋگە تارتپايمىز؟ مەملەكەتتىك حاتشى مارات ءتاجيننىڭ ايتقان ۇسىنىستارى وسىنداي جاعدايلارعا قاتىستى ەدى.  مەملەكەتتىك حاتشى قوعامدا تانىمال بولىپ، بىلىكتىلىگى مەن ەلگە بەلگىلى بولعان  تۇلعالاردى  ءداستۇرلى اقپارات قۇرالدارىنىڭ الاڭىنا  ءجيى-جيىشاقىرا بەرمەۋدى ايتتى. ءوز ءباسىمتاجيننىڭ بۇل پىكىرلەرىن  ءبىرىنشى كەزەكتە  ءداستۇرلى اقپارات قۇرالدارىنان گورى، ينتەرنەتتەگى بلوگگەرلەر قولدايتىن شىعار دەپ ويلاعان ەدىم.  الەۋمەتتىك جەلىدە بەلسەندى  ارەكەت ەتىپ جۇرگەن ازاماتتار قولداۋى كەرەك ەدى. سەبەبى  مەملەكەتتىك حاتشى ءداستۇرلى اقپارات قۇرالدارى وكىلدەرىنىڭ ينتەرنەتتەگى بلوگگەرلەردى، جاڭا مەديا  وكلدەرىن مەنسىنبەۋدەن ارىلۋ كەرەكتىگىن ايتتى. كەرىسىنشە  ءداستۇرلى باق پەن «جاڭا مەديانىڭ» اراسىندا ۇيلەسىمدى بايلانىس ورناتۋ قاجەت ەكەندىگىن اتاپ وتكەن بولاتىن.

Abai.kz