قازاقستان جەر كولەمى جاعىنان الەمنىڭ الدىنعى توعىزىنشى ورىنىندا. قازاقستان پاتريوتيزمنىڭ باستاۋى انە سول جەرگە، ەلگە دەگەن ماحاباتتان باستاۋ الادى. قازاق حالقى ءۇش مىڭ جىلدان استام تاريحىندا كەلەر ۇرپاققا ۇلگى بولاتىن نە ءبىر ەرلىك داستاندارىن جازدى. بابالار تاريحى مەن شەجىرەسىنىڭ ءوزى تۇنعان ونەگە. مىنا ءبىر ەسكى اڭىزدان ارعى اتالارىمىزدىڭ بىزگە ميراس ەتكەن جەرگە، وتانعا دەگەن شەكسىز ماحابباتىن بايقايمىز. باياعىدا ءبىر كورشى ەلدىڭ پاتشاسى جەرىمىزگە كوز تىگىپ، ول ارام پيعىلىن بىردەن بىلدىرۋگە باتپاي، جاناما جولمەن جەتكىزىپ، حانىمىزدىڭ تامىرىن باسىپ كورمەك بولادى. مول سالەم-ساۋقاتپەن ەلشى جىبەرىپ، استىنداعى ارعىماعىن سۇراتادى.

حانىمىز كورشىنىڭ كوڭىلىن قالدىرعىسى كەلمەي، سۇيىكتى اتىن سىيعا بەرەدى. ارامزا ەلدىڭ پاتشاسى تاعى دا ەلشى جىبەرىپ، ەكىنشى جولى حانىمىزدىڭ سۇيىكتى توقالىن سۇراتادى. «كورشى اقىسى-ءتاڭىر اقىسى» دەگەن حانىمىز ول تىلەگىن دە ورىندايدى. ءۇشىنشى جولى ارامزا پاتشا ەلشى ارقىلى ناق تىلەگىن جەتكىزەدى. جەر شەتىندەگى مالعا جايسىز سورتاڭ جەردى باسى ءبۇتىن بەرۋدى سۇرايدى. سوندا كورشى پاتشانىڭ ارام پيعىلىن شامالاپ وتىرعان حانىمىز ءبىر ساتتە اتقا قونىپ، جەرىمىزگە كوز الارتقان جاۋدىڭ تاس تالقانىن شىعارادى. بولاشاق ۇرپاققا جەردى، وتاندى قاستەرلەۋدىڭ جولىن كورسەتىپ، وتاندى ءسۇيۋدىڭ ۇزدىك ۇلگىسىن كورسەتىپ كەلەدى. ودان ءبىرى نەشە زامان وتسە دە، نەشە ۇرپاق اۋىسسا دا بۇل ءداستۇر ەش وزگەرمەي، جالعاسىپ كەلەدى. ونىڭ جارقىن ۇلگىسى رەتىندە اسان قايعىنىڭ «جەر ۇيىقتى» ىزدەۋىن، جىراۋلار پوەزياسىن ايتۋعا بولادى. اسىرەسە ماحامبەت وتەمىس ۇلىنىڭ:

«ەرەۋىل اتقا ەر سالماي،

ەگەۋلى نايزا قولعا الماي،

ەڭكۋ-ەڭكۋ جەر شالماي،

قوڭىر سالقىن توسكە الماي،

تەبىنگى تەرگە شىرىمەي،

تەرلىگى مايداي ەرىمەي،

ەرلەردىڭ ءىسى بىتەر مە؟!» دەپ كەلەتىن وتتى جىرلارىن شابىتتانباي وقۋ مۇمكىن ەمەس.

كەڭەس زامانىندا جازىلعان جۇبان مولداعاليەۆتىڭ «مەن قازاقپىن» داستانى، مۇقاعالي ماقاتاەۆتىڭ «التايدان اتىراۋعا» پوەماسىن سولاردىڭ زاڭدى جالعاسى ەدى. اسىرەسە قادىر مىرزاليەۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ەسكەندىر حاسانعاليەۆتىڭ «اتامەكەن»، ءشامشى قالداياقوۆتىڭ جۇمەكەن ناجيمەدەنوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان، انۇرانعا اينالعان «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانىنىڭ دە رۋحاني اسەرى ەرەكشە. جاڭا بۋىندى پاتروتيزمگە تاربيەلەۋدىڭ وزىق ۇلگىسىنە جاتادى.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz