سانكتسيا قازاقستانعا قالاي اسەر ەتىپ وتىر؟
رەسەيگە سانكتسيالار سالىنعان سوڭ، قازاقستان مەن ماسكەۋ اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناس قيىنداي باستادى. سوندىقتان استانا تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىمەن (تمۇ), يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىمەن (يىۇ) جانە باسقا دا حالىقارالىق بىرلەستىكتەرمەن بەلسەندى تۇردە ينتەگراتسيالانۋدا.
بۇل تۋرالى Haqqin.az باسىلىمىنا شىۇ-نىڭ بۇرىنعى باس حاتشىسى، قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى سىرتقى ساياساتتى زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى بولات نۇرعاليەۆ ايتتى.
نۇرعاليەۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇل ينتەگراتسيالىق ۇدەرىستەر قازاقستاننىڭ ەاەو مەن تمد جانە باسقا دا حالىقارالىق قۇرىلىمدارعا قاتىسۋىنا قايشى كەلمەيدى. كوپتەگەن پوستكەڭەستىك رەسپۋبليكالار سياقتى استانا دا سىرتقى ساياساتىندا كوپۆەكتورلىق قاعيداتتى ۇستانادى.
«باتىستىق ارىپتەستەرىمىزبەن كەزدەسۋلەرىمىزدە، ارينە، استانا مەن ماسكەۋ اراسىنداعى ەكونوميكالىق بايلانىستارعا قاتىستى ماسەلەلەر ۇنەمى تالقىلانادى»، - دەدى نۇرعاليەۆ.
ونىڭ سوزىنشە، باتىس ەلدەرى قازاقستاننىڭ رەسەيمەن ساۋدا-ساتتىق ارىپتەستىگىنە بايلانىستى ەشقانداي ۋلتيماتۋم قويمايدى.
نۇرعاليەۆ جاقىندا استاناعا كەلگەن اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى ەنتوني بلينكەندى، گەرمانيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى اننالەنا بۋربوكتى جانە باسقا دا جوعارى لاۋازىمدى ساياساتكەرلەردى «قازاقستاننىڭ ءوز تەرريتورياسىن رەسەيگە سانكتسيانى اينالىپ وتۋگە بەرمەيتىنىن» ايتىپ، سەندىرگەنىن اتاپ ءوتتى.
«بۇل قازاقستاننىڭ ۇستانىمى، بۇل تۋرالى ءبىزدىڭ باتىستاعى ارىپتەستەرىمىز دە بىلەدى»،-دەدى بولات نۇرعاليەۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، رەسەي ەكونوميكاسى وتكەرىپ جاتقان رەتسەسسيا كوپ بولماسا دا، قازاقستانعا دا اسەر ەتىپ وتىر.
«رەسەي استانانىڭ نەگىزگى ەكونوميكالىق سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى بولعاندىقتان، كەيبىر سالالاردا ءبىز ونى الماستىراتىن ەل ىزدەۋىمىزگە تۋرا كەلەدى. ناتيجەسىندە، ساۋدا كولەمى بويىنشا ەۋروپالىق وداق قازاقستاننىڭ باستى ەكونوميكالىق ارىپتەسى پوزيتسياسىنا كوتەرىلدى. سونىمەن بىرگە اقش-پەن كەڭ اۋقىمدى ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستار ورناتىلدى، «ورتالىق ازيا + اقش»، «ورتالىق ازيا + ءۇندىستان» جانە باسقا دا پلاتفورمالار اياسىندا كەڭ اۋقىمدى كوپجاقتى ىنتىماقتاستىق بار»، - دەدى قازاقستاندىق ديپلومات.
نۇرعاليەۆتىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا قازاقستاندىق مۇناي-گاز سەكتورىنىڭ نەگىزگى ينۆەستورلارى امەريكالىق، فرانتسۋز، قىتايلىق كونسورتسيۋمدار، سونداي-اق بىرقاتار باسقا ەلدەردىڭ كومپانيالارى بولىپ وتىر.
نۇرعاليەۆ قازاقستاننىڭ سولتۇستىك وڭىرلەرىندەگى سەپاراتيزم قاۋپى تۋرالى دا ءسوز قوزعادى.
«رەسمي تۇردە كرەمل وكىلدەرى قازاقستاننىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىن قۇرمەتتەيتىنىن ايتىپ، ارانداتۋشىلىق سوزدەرگە ءمان بەرمەۋگە كەڭەس بەرەدى. دەگەنمەن ءبىز ءوزىمىز ءۇشىن بەلگىلى ءبىر قورىتىندىلار جاسايمىز. بۇل تۇرعىدا تۇركى جانە يسلام ىنتىماقتاستىعى ەلىمىز ءۇشىن ماڭىزدى ساقتاندىرۋ فاكتورى بولىپ سانالادى»، - دەدى ديپلومات.
كەرىمسال جۇباتقانوۆ
Abai.kz